-
- به نظر میرسد بین میزان دسترسی به هواپیماهای پهن پیکر با ظرفیت بالا در فرودگاه شهر مشهد و جذب گردشگران مذهبی خارجی به این شهر رابطه معناداری وجود دارد.
-
- به نظر میرسد بین فرسوده بودن(ایمنی) ناوگان حمل و نقل هوایی شهر مشهد و جذب گردشگران مذهبی خارجی به این شهر رابطه معناداری وجود دارد.
-
- به نظر میرسد بین تعرفه بلیط پروازهای خارجی شهر مشهد و جذب گردشگران مذهبی خارجی به این شهر رابطه معناداری وجود دارد.
- به نظر میرسد بین ارائه خدمات کیفیت سرویس و خدمات ارائه شده در محیط فرودگاه و در داخل هواپیما در پروازهای خارجی شهر مشهد و افزایش جذب گردشگران خارجی به این شهر رابطه معناداری وجود دارد.
۱-۶ متغیرهای پژوهش
۱-۶-۱- متغیرهای مستقل
متغیرهای مستقل این تحقیق شامل تعداد پروازهای بین المللی شهر مشهد، میزان دسترسی به هواپیماهای پهن پیکر با ظرفیت بالا در فرودگاه مشهد، فرسوده بودن(ایمنی) ناوگان حمل و نقل هوایی شهر مشهد، تعرفه بلیط پروازهای خارجی شهر مشهد، ارائه خدمات کیفیت سرویس و خدمات ارائه شده در محیط فرودگاه و در داخل هواپیما در پروازهای خارجی شهر مشهد میباشند.
۱-۶-۲- متغیر وابسته
متغیر وابسته در این تحقیق سطح جذب گردشگران مذهبی خارجی میباشد.
۱-۷ تعاریف اصطلاحات
۱-۷-۱- تعاریف نظری
-
- حمل ونقل هوایی جابه جایی هوایی به وسیله هر گونه هواگرد را حمل و نقل هوائی گویند.
-
- ﺗﻮرﻳﺴﺖ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ جهانگردی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ اﻧﺴﺎن و ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ او ﻣﺒﻨﺎی اوﻟﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﮕﺮدی ﺷﻜﻞ ﻣﻲگیرد.
-
- گردشگر خارجی فردی که از مناطق مختلف جهان با انگیزه های مختلف از جمله انگیزه های مذهبی به شهر مشهد سفر می کند و حداقل ۲۴ ساعت و حداکثر یکسال در شهر مشهد اقامت کند.
- گردشگر مذهبی؛ فردی است که با انگیزه های چندگانه در کنار انگیزه زیارت امام رضا (ع) به شهر مشهد سفر میکند و حداقل یک شب در مشهد اقامت دارد.
فصل دوم: مبانی نظـری
۲-۱ تعریف واژه توریسم
گردشگری عبارت است از گذران اختیاری مدتی از اوقات فراغت خویش در مکانی غیر از محل سکونت دائمی به قصد التذاذهای گردشگری. برخی دیگر، گردشگری را به عنوان مسافرت برای تفریح و اراده خدمات برای این عمل تعریف کردهاند. تعریف جامع تری نیز به وسیله سازمان جهانی گردشگری از توریسم ارائه شد ه است
گردشگری یک صنعت خدماتی است که شامل تعدادی از ترکیبات مادی و غیرمادی میباشد. عناصر مادی شامل سیستمهای حمل و نقل (هوایی، راه آهن، جاده ای)، پذیرایی (مسکن، غذا، تورها) و خدمات مربوط به آن نظیر خدمات بانکی، بیمه، بهداشتی و ایمنی میشود. عناصر غیرمادی شامل استراحت، آرامش، فرهنگ، ماجراجویی و تجربیات جدید و متنوع میباشد.
گردشگری با مختصات امروزی، پدیدهای نوظهور است که همساز با تکامل تکنولوژیک و تحولات فرهنگی مدرنیته سر برآورد. تا قرن نوزده، توان مسافرت رفتن (به جز سفرهای کاری) در اختیار عده محدودی از افراد جامعه قرار داشت و خود مسافرت، نشانه پایگاه اجتماعی فرد بود. در اواخر قرن نوزده، توسعه راه آهن بود که برای نخستین بار امکان مسافرت تودهها را فراهم کرد . تا پیش از آن مسافرتهای دسته جمعی در قالب کاروانهای مسافرتی انجام میشد در این مسافرتها معمولا نجبا و اشراف و افراد حکومتی برای مأموریتهای دولتی یا کسب دانش حضور داشتند. اما گردشگری بین الملل بعد از جنگ جهانی دوم تبدیل به یک پدیده فراگیر شد. این گسترش و توسعه در پی صنعتی شدن، بالا رفتن سطح استاندادرهای زندگی، کوتاه شدن ساعات کار، طولانی شدن تعطیلات با حقوق و همچنین پیشرفت سریع حمل و نقل روی داد. به این عوامل باید افزایش انگیزه مسافرت را نیز بیفزاییم (کوهن، ۱۹۹۶ ۵۴).
مطالعه گردشگری مبتنی بر دسته بندی انواع گردشگری به لحاظ شکل، محتوا، هدف غالب و عاملان آن است. طبق یک تلقی کلی، گردشگری عبارت است از آثار برآمده از مسافرت و اقامت خارجیها در مکانهای خاص. وقتی این اقامت موقتی است و به سفر کاری یا شغل معطوف نمی شود؛ برای کسب رضایت خاطر، لذت و تجدید قواست. از این منظر میتوان گردشگری را به داخلی، خارجی، ملی و بینالمللی تقسیم نمود. در مقابل گروهی فعالیتهای شغلی و کاری در سفر را درون مقوله گردشگری جای میدهند و عنصر زمان اقامت را به آن میافزایند. مدت این مسافرت نباید کمتر از یک شب و بیشتر از یک سال باشد.
برنز، تعاریف مختلف گردشگری را در قالب یک جدول به طور خلاصه آورده که به شرح زیر میباشد:
جدول ۲-۱ تعاریف گردشگری
نویسنده
تعریف گردشگری
شرح
مک کین
(۱۹۷۷)
یک تمایل ژرف و گسترده انسانی برای شناخت دیگران از طریق برخورد متقابلی که ما طی آن خودمان را میشناسیم. یک جتجو و یک سیر و سلوک برای دیدن و شاید فهمیدن کل سرزمینهای قابل سکونت زمین.
گردشگری به مثابه یک کنش انسانی مثبت برای خود تحققی و خود شکوفایی.
ماتیسون و وال
(۱۹۸۲)
یک پدیده چند عاملی که حرکت از محل اقامت معمول و ماندن در آنجا را شامل میشود؛ مقایسه عناصر پویا، ایستا و نتایج آن ها.
رویکردی سودمند اما بسیار گسترده و کلی.
پیرس
(۱۹۸۲)
گردشگری میتواند ترکیبی از عناصر نسبتا مرتبط صنعتی باشد که از تحرک مردم از محل سکونت و ماندن در مکانهای دور از محل اقامت ناشی میشود. گردشگری در اساس یک پدیده مرتبط با جوامع فراغتی است.
یک تعریف بلا استفاده اما مؤثر که میزان اثرات را مشخص نمی کند.
مورفی
(۱۹۸۵)
مجموعه مسافرتهای افراد به سوی مکانهای مورد نظر با طول مدت مشخص، ترکیبی از تفریح و تجارت.
بر هدف سفر متمرکز شده است.
اوری
(۱۹۹۰)
مصرف کالاها و خدمات در مسافرت؛ مصرف ابژههای مادی و غیرمادی به دلیل احساس مطبوع و تجربه خوشایند آن در مقابل زندگی روزمره.
تأکید بر مصرف به مثابه نوعی از تجربه پست مدرن؛ اروپا محوری.
لی پر
(۱۹۹۵)
آرا و نظرات افراد در مورد اینکه کجا بروند، چه کاری بکنند یا نکنند و چگونه با بقیه ارتباط برقرار کنند.
تعریف گردشگری بر اساس رفتار آن ها و کنش با محیطهای روان شناختی.
(ماخذ برنز ۱۹۹۹)
برنز با مرور و بررسی این تعاریف، گردشگری را:
-
- تقاضای مسافرت
-
- واسطههای سفر
-
- تاثیرات مقصد و همه آنچه را که منجر به
- طیفی از اثرات و روابط متقابل میشود، میداند (برنز؛۱۹۹۹ ۲۵).
در این تلقی، سه عنصر فراغت موقتی، درآمد مکفی اخلاق مسافرت و اثرات متقابل نهفته است. برنز گردشگری را به مثابه یک سیستم یا مجموعهای از خرده سیستمها میبیند. از نظر او امتیاز رویکرد خرده سیستمی آن است که گردشگری را از محیط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و سیاسی جدا نمی بیند.
گردشگری، اشکال و انواع آن در تعامل با سایر متغیرهای مدرنیته، زندگی شهری و صنعتی شدن، بسیار متنوع و گوناگون شده است. در جدول زیر انواع گردشگری نمایش داده شده است.