بنابراین یک معادله دیفرانسیل مرتبه دوم با شرایط اولیه ی زیر برای تابع  حاصل می شود:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بنابراین، دو معادله دیفرانسیل به صورت زیر حاصل شده اند که باید هم زمان حل شوند و در مرز انتهایی  از نظر همگرایی به سمت جواب صحیح  مورد نیاز قرار گیرند و در صورت عدم رسیدن به پاسخ صحیح، حدس جدید بر اساس مقدار محاسبه شده ی  ،  و معادله ی(۴-۳۷) تعیین خواهد شد.

به این ترتیب چهار معادله دیفرانسیل مرتبه ی اول هم زمان حل می شوند تا  و  بدست آیند و شرط همگرایی  مورد بررسی قرار گیرد. در صورت عدم همگرایی، این مقادیر در معادله ی درون یابی (۴-۳۷) قرار می گیرند تا حدس جدید تعیین شده و دوباره معادله های (۴-۴۴) و (۴-۴۵) حل شوند.
۴-۲-۳- حل معادله f با استفاده ازروش پرتابی
معادله معادله ممنتوم f یک معادله مرتبه ۳ و غیر خطی است وبرای حل معادله با روش رانگ کوتا ابتدا باید مرتبه معادله کاهش یابد، به عبارت دیگراین معادله دیفرانسیل مرتبه ۳باید به دستگاه معادلات مرتبه اول تبدیل شود بنابراین به شکل زیر عمل می کنیم:

از آنجا که دو شرط مرزی در  و شرط مرزی سوم در  داده شده است، مساله از نوع مسائل مقدار مرزی می باشد لذا استفاده از روش رانگ کوتای مرتبه (۴) برای حل هر یک از سه معادله مرتبه اول مستلزم حدس مقدار  در  می باشد.

در رابطه (۴-۴۷)،  باید به گونه ای حدس زده شود که نتایج حاصله، شرط مرزیِ  را ارضا کند.
با توجه به اینکه، یکی از شرط های مرزی در بینهایت ارضا می شود لذا برای اتمام برنامه، نیاز است حل را در یک  بخصوص متوقف کنیم بنابراین برای بدست آوردن  مورد نظراز رفتار تابع  استفاده شده است به این ترتیب که کوچکتر بودن تغییرات  از۰۰۱/۰در دو تکرار متوالی به عنوان عدم تغییر  و میل کردن  به بینهایت در نظر گرفته شده است.
۴- ۳- روش تفاضل محدود
طرح دوم برای حل معادله ی دیفرانسیل معمولی f روش مرسوم تفاضل محدود می باشد. در گام نخست باید معادله گسسته شود. در گسسته‌سازی نسبت به متغیر مستقل  ، هر تابع دلخواه Y را با طرح تفاضل مرکزی بسط می‌دهیم. بنابراین به جای مشتقات اول و دوم تابع دلخواه Y می‌توان عبارت های زیر را جایگزین نمود:

آرامش

اضطراب و دغدغه

هدایت

سرگردانی

مجاهدت

افتادن در دام شیطان

یاران بهشت

ساکنان آتش

با توجه به دال های اصلی اسلام سیاسی و غرب که قبلا به آن اشاره شد نویسنده با برجسته کردن دال های مربوط به گفتمان خود و تاکید کردن بر آن برای رسیدن به کمال و رضایت خداوند و از طرف دیگر با حاشیه رانی دال های گفتمان غرب (چون بی ارزش دانستن زندگی این دنیایی وتشبیه ارزشهای فردی و خلاقانه فرد به هوس های زود گذر) خواسته که مبارزه ی گفتمانی را به نفع خود تمام کند و با احساس انزجاری که در دانش آموزان نسبت به این دال ها ایجاد کرده آن ها را قانع می کند در این راه ،همراه گفتمان حاکم شوند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ب.ارزش های رابطه ای :
در قسمتهای مختلف متن می توان حسن تعبیر که نویسنده برای ارائه ی دیدگاه های خود استفاده کرده است را دید. به این عبارت توجه کنید:«ثمره اخلاص، دستیابی به معرفت و اندیشه های محکم و استوار است. وقتی حکمت، که همان دانش متین ومحکم است در اختیار انسان قرار گرفت، سبب می شود که فرد بتواند آگاهانه و درست تصمیم بگیرد و دچار سرگردانی نشود».در قسمت دانش متین منظور نویسنده این است که همه ی یافته و دانش های بشری را قبول ندارد و تنها دانشی که با عقاید او سازگار است را مورد تائید قرار داده اما برای دوری از بازکردن موضوع به صورت کلی با حسن تعبیر(دانش متین) موضوع را بسته است.
نکته قابل توجه این است که رسمی بودن در قسمت های مختلف چه در قالب عبارت و چه در قالب افعال و واژگان رعایت شده و به هیچ عنوان از کلمات یا عبارات غیر رسمی یا کمتررسمی استفاده نشده است .این امر را این گونه میتوان تعبیر کرد که نویسنده خواسته در تمامی بخش ها با ارزش واحترام قائل شدن به مخاطب حس همدلی او را برانگیزاند.
پ.ارزش های بیانی :
فرکلاف معتقد است تفاوت میان انواع گفتمان به لحاظ ارزش های بیانی کلمات با دیگر کلمات به لحاظ ایدئولوژیک معنا دار است. نویسنده متن به بیان ارزشهای خود از طریق طرح طبقه بندی می پردازد که تا حدودی نظام ارزشیابی به حساب می آیند و همچنین طرح های به لحاظ ایدئولوژیک متضادی در متن یافت می شوند که ارزش های متفاوت را در انواع گفتمان های مختلف متجسم می سازند نویسنده برای تفهیم دال های درون گفتمان خود و برجسته سازی آن ها دست به حاشیه رانی مفاهیمی می زند که این مفاهیم جزء دال های اصلی گفتمان غیر هستند مثل ارزشمندی زندگی دنیایی که یک دال مهم است که در گفتمان غرب در اطراف آزادی مفصل بندی می شود ولی در گفتمان حاکم بر کتاب برای نشان دادن ارزشمند بودن زندگی آن جهان به شدت مورد حاشیه رانی قرار می گیرد و از تعبیر(سرگرم بودن به زندگی دنیا) یا برای دال (پاسداری از ارزشهای فردی) تعبیر(بندگی هوای نفس) یا استفاده از تکنولوژی هایی که توسط خلاقیت و نوآوری ها به دست آمده اند ، تعبیر (افتادن در دام گرفتاری و انحراف) استفاده کرده است.
نویسنده در عین حال که به برجسته سازی دال هایی که در گفتمان خود با آزادی همراه هستند (تکلیف، جهاد، دوری از هوای نفس، ) حسن تعبیر را در ارتباط با آن ها رعایت می کند و ارزشهایی را به گفتمان خود نسبت می دهد که جزء نظام ارزشیابی هستند مثل سعادت، کمال، رضایت، زندگی پاک و با نشاط، احساس لذت واقعی از زندگی خود و زندگی سالم. اما در عین حال دال های گفتمان غیر را با تعبیر های متضادی به کار می برد که بر ضد نظام ارزشیابی هستند. دال های تکثرگرایی، پاسداری از ارزشهای فردی،عقل باوری، خلاقیت و ارزشمندی زندگی دنیایی را با تعابیر دام شیطان، غفلت، دنبال هوا وهوس بودن، دست به انکار زدن، افتادن در دام فساد و بلا یاد می کند که نتیجه ی آن چیزی جزء یاس، اضطراب، فریب، گرفتاری و سرگردانی نخواهد بود.
آیا در متن درس از استعاره استفاده شده است؟
به این عبارت توجه کنید:«همانطورکه شیطان برای کشاندن حضرت یوسف به گناه وفساد ،دام گسترده بود،امروزه نیز دام های گوناگونی پهن کرده است تا هوس انسانها راتحریک کندو آنان را از بهشت جاویدان محروم کند.فیلم ها،سایت ها،شبکه های تلویزیونی وگروه ها ودسته های منحرف از جمله این دام هاست که مقاومت در برابرآنها نیازمند روی آوردن به پیشگاه خداوند وپذیرش خالصانه فرمانهای اوست».دراینجا استفاده از فیلم ها،سایت ها،شبکه های تلوزیونی ….را استعاره از دامی می داند که شیطان برای کشاندن حضرت یوسف به فساد پهن کرده بود وهمانطورکه حضرت یوسف با گریختن ازآن دام نجات یافت دانش آموزان نیزبا فرار ازاین دام ها می تواند نجات پیدا کنند.ازآنجا که این موارد جزء تکنولوژی وابزار مدرن هستند به طور غیر مستقیم گفتمان غرب وابزارهای مربوط به آن زیرسوال برده می شوند.ازطرف دیگرنویسنده از اقتدار خود استفاده کرده وخواسته های ایدئولوژیک خود را( خواسته های خداوند اعلان می کند)و آنها را به خوانندگان تحمیل می کند یعنی آنان برای رضایت خداوند وپذیرش فرمان او باید از این موارد دست بکشند.
دستور:
ویژگی های دستوری واجد کدام ارزش های تجربی،رابطه ای وبیانی هستند؟
الف.ارزش های تجربی:
آیا کنشگری نامشخص است؟
درقسمتهای مختلف درس نویسنده خواسته بااستفاده از جملات انتزاعی وکلی وهمچنین اسم سازی که فاعل ومفعول مشخصی ندارد خواننده رابه سمت گفتمان خود ترغیب کندوآنها راقانع کند که به نفع گفتمان خود گفتمان غیر را کنار بگذارند.
استفاده از این شیوه (اسم سازی ،نامشخص ،انتزاعی یا غیر جاندار بودن ) برای در ابهام گذاشتن برخی از جنبه ها مثل زمان ومکان وپرهیز از دادن توضیح وباز کردن موضوع صورت گرفته است تا ضمن اینکه گفتمان خود تا حد ممکن برجسته شو د گفتمان غیر به حاشیه رانده شود.
برای مثال به این عبارت توجه کنید:«فیلم ها،سایت ها،شبکه های تلویزیونی و…از جمله این دام ها هستند.کسی که در چنین دامهایی گرفتار شود ،هم زندگی پاک وبا نشاط دنیا را از دست می دهد وهم حیات سرشار از شادکامی آخرت را…».
در این قسمت نویسنده از فاعل غیر جانداردر جمله اول استفاده کرده تا مخاطب را تحت تاثیرقرار دهد وسعی دارد با این جمله کلی که فاعل مشخصی ندارد،خواننده را به سمت گفتمان خود ترغیب کند.جمله دوم باز یک جمله کلی است که نه فاعل مشخصی ونه مفعول مشخص وواضحی دارد یعنی نویسنده با عبارات کلی مثل کسی سعی دارد به خواننده القاء کند که استفاده ازسایتهاوغیره که مصداق وسایل ارتباط جمعی مدرن هستند ،تنها جنبه منفی دارند که انسان را به فساد می کشند.
ب. ارزش های بیانی :
با دقت درمتن می توان فهمید که تمامی افعال بکاررفته در آن زمان حال غیر وجهی(پیروی می کنند،پاسخ می دهند،می نامند،می اندازدوغیره)یا دارای صورت زمان حال کامل هستند(فرمان داده است،نادیده گرفته اند وغیره)استفاده کردن از این افعال از وجود دیدگاهی شفاف نسبت به جهان حکایت می کند،گویی نویسنده می خواهد معنای مورد نظر خود را به ناظران منتقل کند بدون اینکه نیازی به تفسیروباز نمایی باشد. به بیانی دیگر سعی دارد اینگونه القاءکند که نظرات وعقاید ایدئولوژیک او که برداشتی خاص از اصول وارزش های دین اسلام است به عنوان حقیقت مسلم است وتنها راه سعادت، پذیرش این اصول وعقاید است.
پ. ارزش رابطه ای :
همانطوری که قبلا گفته شد جملات چه بصورت امری باشند وچه بصورت خبری یا پرسشی می تواند از موضع اقتدار باشد. با مطالعه متن ما به این نکته می رسیم که نویسنده از جایگاه اقتداربه عنوان اریه دهنده اطلاعات خود را در مقابل گیرنده اطلاعات رام ومطیع می پندارد:«آنچه گفتیم،میوه های درخت اخلاص وعبودیت است.برخی ازمیوه های آن در ذهن ما نمی گنجد،مگر آن وقت که راه های عالی بندگی رابپیماییم وآن میوه های وصف نا شدنی رابچینیم».در جای جای متن به طور انبوه از وجهیت رابطه ای استفاده شده است نکته جالب اینجاست که در هیچ جای متن از احتمال داشتن یا ممکن بودن ویا محدود کردن با قید زمان ومکان (درباره مطالب عنوان شده )دیده نمی شود.در عوض به طور مکرر از افعال کمکی بایستن وتوانستن استفاده شده است :«انسان همواره برسر دوراهی بندگی خداوند وبندگی هوای نفس وشیطان قرار دارد».«در انجام هر عمل باید نیت درونی وقلبی انسان الهی باشد».«همه ماباید به طور مداوم بنگریم گه چه چیزی برای فردا آماده کرده ایم وبه خود یادآوری کنیم که ساکنان آتش با یاران بهشت یکسان نیستند وفقط یاران بهشت هستند که نجات می یابند».در اینجا نویسنده از طرف خود وخوانندگانش ودر حقیقت همه دانش آموزان سخن می گوید وبا اینکار به طور ضمنی ادعای اقتدار می کند ،یعنی اینکه ،دارای این اقتدار است که از طرف دیگران صحبت کند.
مرحله تفسیروتبیین:
دراین مرحله ما درصدد پاسخ گویی به چهار سوال اصلی هستیم:
ماجرا چیست؟ماجرای اصلی دررخداد ارتباطی مذکور(متن)آموزش چگونگی کسب رضایت خداوند(که در اسلام سیاسی اوج رهایی انسان)به دانش آموزان است.چه کسانی درگیر ماجرا هستند؟در این رخداد ارتباطی دو مشارکت کننده عمده هستند در یک طرف نویسنده از گفتمان اسلام سیاسی ودر طرف دیگر گفتمان غرب به عنوان ضدیت وغیریت این گفتمان شرکت دارد.روابط میان آنها چیست؟در این مرحله،روابط ومناسبات قدرت وفاصله اجتماعی ودیگر مواردی که درموقعیت مورد نظر تعیین وتثبیت شده اند مطرح می شود.در رخداد ارتباطی مذکور گفتمان حاکم بر کتب درسی در پی تثبیت موقعیت خود واقناع دانش آموزان برای پذیرش این موقعیت است.نقش زبان چیست؟دراینجا از زبان درقالب یک درس برای آشنا کردن دانش آموزان با چند مفهوم اصلی درگفتمان حاکم استفاده شده است.به عنوان مثال خشنودی خداوند،اخلاص ،پرهیز از هوای نفس که دالهای اصلی هستند که در این گفتمان با آزادی همراه هستند.
درابتدای این قسمت به دالهای اصلی می پردازیم که گفتمان حاکم بردرس با آزادی همراه می کند در کنار آن چگونگی برجسته سازی وحاشیه رانی توضیح داده خواهد شد .
جدول۴-۱-۲:دال های اصلی درس:درمسیراخلاص

دالهای اصلی

عبارات تاییدی

رضایت وخشنودی خداوند

همه کارها فقط برای رضای او وتقرب به اوانجام میشود

- آموزش مهارتهای زندگی به کودکان و مربیان مهدهای کودک دولتی و غیردولتی (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری سازمانهای غیردولتی).
- آموزش مهارتهای زندگی به کودکان بد سرپرست و بیسرپرست تحت پوشش سازمانهای حمایتی، مربیان، مددکاران اجتماعی، مشاوران، روانشناسان و مسئولین مراکز (وزارت رفاه و تامین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری کمیته امداد، جمعیت هلال احمر و سازمانهای غیردولتی).
- گسترش برنامه های همیاران سلامت روان با هدف مشارکت مردم در پیشگیری اولیه (سطح اول) از آسیبهای اجتماعی و (وزارت رفاه و تامین اجتماعی- سازمان بهزیستی با همکاری وزارتخانههای آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی و سازمانهای غیردولتی).
- آموزش شهروندی در مدارس (وزارت رفاه و تامین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری وزارت آموزش و پرورش).
- فراهم کردن زمینه آموزش پیش از ازدواج (سازمان بهزیستی کشور با همکاری وزارتخانههای آموزش و پرورش، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، علوم و تحقیقات و فناوری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، کمیته امداد، سازمان صدا و سیما و سازمانهای غیردولتی).
- تقویت و گسترش آموزش زندگی خانواده برای افراد متأهل (پس از ازدواج) (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری سازمانهای دولتی مرتبط و سازمانهای غیردولتی).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

- ارتقاء سطح آگاهی اساتید دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، معلمان، قضات، اعضای شورای حل اختلاف، مسئولین سازمان های ذیربط، کارمندان، سربازان، مربیان، مددکاران اجتماعی، روانشناسان، مشاوران، پرسنل نیروی انتظامی و نظامی، تهیهکنندگان برنامههای سینما و رادیو و تلویزیون، روحانیون، کارگران، و… در زمینه آسیبهای اجتماعی (وزارت آموزش و پرورش علوم تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری دستگاه های دولتی و نهادی عمومی، از قبیل نیروی انتظامی، وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی، وزارت دادگستری، شرکتهای و مؤسسات دولتی و وابسته دولت، سازمان صدا و سیما و سایر رسانه های مکتوب و غیرمکتوب و سایر دستگاه های ذیربط و سازمانهای غیردولتی).
- ایجاد پایگاه سلامت اجتماعی در محلات و مناطق اسکان غیررسمی(حاشیهنشین) و آلوده با هدف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری سازمانهای دولتی مسئول و سازمانهای غیردولتی).
- تقویت و گسترش فعالیت ورزش همگانی در مناطق و محلات ایجاد نشاط و شادابی در جامعه با اولویت مناطق آسیبزا و محروم (سازمان تربیت بدنی با همکاری فدراسیونها و هیئتهای ورزشی).
-تهیه فیلمهای مختلف سینمایی، سریالها، تیزرهای آموزشی و… با هدف افزایش اطلاعات در زمینه پیشگیری سطح اول از آسیبهای اجتماعی (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما با همکاری دستگاه های تخصصی ذیربط و سازمانهای غیردولتی).
-تقویت و گسترش مراکز مشاوره حضوری و غیرحضوری (تلفن ۱۴۸) (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور، وزارتخانههای آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، نیروی انتظامی و سازمانهای غیردولتی دارای مجوز از مراجع ذیصلاح از قبیل سازمان ملی جوانان، سازمان بهزیستی کشور).
-تقویت و گسترش برنامههای آموزش هنجارها و ارزشهای دینی در میان آحاد با تأکید بر کودکان، نوجوانان و جوانان با بهره گرفتن از روش های جذاب و متنوع(وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- سازمان تبلیغات اسلامی با همکاری سازمان صدا و سیما و سایر سازمانهای ذیربط و سازمانهای غیردولتی)
- تقویت و گسترش خدمات مشاوره، روانشناسی و مددکاری اجتماعی در مراکز نیروی انتظامی یا هدف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی وزارت کشور- نیروی انتظامی).
- آموزش همگانی (حضوری و غیرحضوری) به مردم در زمینه آشنایی با آسیبهای اجتماع شایع و در حال شیوع با توجه به اطلاعات مراجعه کنندگان به نیرو (وزارت کشور- نیروی انتظامی)
-اجرای برنامههای مرتبط با پیشگیری از خشونت خانگی (کودکآزاری و همسرآزاری) (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری سازمان صدا و سیما و سایر سازمانهای دولتی ذیربط و سازمان غیردولتی).
- ارائه آموزشهای لازم به خانواده های زندانیان با هدف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی. (سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی با همکاری وزارت رفاه و تامین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور، کمیته امداد و سازمانهای غیردولتی از قبیل انجمن حمایت از خانواده زندانیان).
همچنین اولویت ارتقاء رفاه و پیشگیری از مشکلات اجتماعی در این حوزه قرار می گیرد که در موارد ذیل قابل بحث و پیگیری می باشد:
- تلاش در جهت ساماندهی و رفع نیازهای ضروری زندگی: اشتغال، ازدواج، مسکن،… و برنامه ریزی جهت استفاده بهینه از اوقات فراغت گروه های مختلف جامعه.
- تقویت نقش وسایل ارتباط جمعی در زمینه پیشگیری از مشکلات، انحرافات و آسیبهای روانی- اجتماعی.
- تأکید بر مقتدرسازی فردی (روانشناختی)، خانوادگی و سازمانی (سازمان مقتدر و مقتدرکننده) از طریق:
- آموزش و تقویت فرهنگ کارآفرینی متناسب با شرایط فرهنگی، اقتصادی و اقلیمی استان.
- تقویت تواناییها و مهارتهای زندگی و شغلی آحاد مردم استان.
- تشویق افراد به اصلاح سبک زندگی به منظور دستیابی به زندگی سالم.
- آموزش تاب آوری با هدف به سلامت گذشتن از آسیبهای اجتماعی، ناملایمات و سختیهای زندگی و رسیدن به رشد مضاعف در این فرایند.
- تقویت مداوم توانایی های مدیریتی سازمانهای (دولتی و غیردولتی) رفاه اجتماعی.
- برقراری و تقویت نظام ارجاع در سازمانهای رفاه اجتماعی.
آموزش مهارتهای زندگی و مهارتهای مقابله با مشکلات و بحرانها، آموزش حقوق شهروندی و قانون مداری به همه اقشار جامعه علی الخصوص افراد در معرض آسیب
اقدامات اولویتدار در برنامهها و سیاستهای اجرایی:
- ارتقاء سطح فعالیتهای علمی، پژوهشی و تشکیل شبکه ها یا انجمنهای تخصصی مربوط به مسائل اجتماعی.
- پیشگیری و کنترل آثار سوء تصمیمات و سیاستهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی.
- تقویت روابط متقابل و روحیه تعاون و همکاری بین مردم استان.
- تقویت شبکه های حمایتی غیردولتی و اجتماعی از قبیل خانواده ها، اجتماعات محلی و گروه های همتا.
- تقویت و اصلاح روابط سازمانهای دولتی و مردم نهاد حول محور ارائه خدمات اجتماعی.
- تقویت همه جانبه نهادها و سازمانهای ارائه دهنده خدمات اجتماعی.
- توصیه بر تعامل قوه قضاییه با سازمانهای حمایتی و اجرای طرح دادگاه درمان مدار.
- تقویت نظام بیمهای به خصوص بیمه های مربوط به رفاه و تأمین اجتماعی.
بند دوم: حوزه پیشگیری سطح دوم یا ارائه خدمات ومداخلات
دستگاه های اجرای ذیربط مکلّفند در جهت ارائه خدمات و مداخلات به موقع و تخصصی به افراد در معرض آسیب و آسیبدیده اجتماعی اقدامات ذیل را طی سالهای برنامه چهارم توسعه انجام دهند:
- توسعه و تقویت مراکز مداخله در بحرانهای فردی، خانوادگی، اجتماعی(اورژانسهای اجتماعی) با هدف حمایت و ارائه خدمات تخصصی و به موقع به افراد با مشکلاتی از قبیل کودک آزاری، همسرآزاری، اقدام به خودکشی، فرار از منزل، انحرافات اخلاقی، زنان آسیبدیده اجتماعی، زوجین متقاضی طلاق، افراد دارای اختلال هویت جنسی و…. (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری وزارتخانههای کشور- نیروی انتظامی و سازمان ثبت احوال، دادگستری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کار و امور اجتماعی- سازمان آموزش فنی وحرفهای، سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی، سازمان پزشکی قانونی و….سازمانهای غیردولتی).
- تقویت و گسترش خط تلفن اورژانس اجتماعی (تلفن ۱۲۳) برای ارائه خدمات (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور).
- تقویت و گسترش مراکز مداخلات خانواده درمانی به منظور کاهش طلاق (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری وزارت دادگستری و سازمانهای غیردولتی).
توسعه و تقویت خانه های سلامت برای حمایت از دختران بالای ۱۸ سال بیسرپرست (که هیچگونه مشکل اخلاقی ندارند) (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری وزارت دادگستری).
- تقویت مراکز تشخیص و جایگزینی کودکان کار و خیابان با هدف شناسایی، جذب طبقهبندی، و توانمندسازی آنان.(سازمان بهزیستی کشور با همکاری دستگاه های ذیربط از قبیل وزارتخانههای کشور- نیروی انتظامی، دادگستری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کار و امور اجتماعی- سازمان آموزش فنی و حرفهای و سایر دستگاه های مسئول در این زمینه و سازمانهای غیردولتی).
- تقویت مراکز بازپروری زنان آسیبدیده اجتماعی با هدف ارائه خدمات(به صورت متمرکز و غیرمتمرکز) تخصصی به آنان (وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور با همکاری وزارت کشور- نیروی انتظامی، وزارت دادگستری، سازمان پزشکی قانونی، سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی).
- ارائه خدمات روانشناسی و اجتماعی در کنار ارائه خدمات پزشکی به کسانی که اقدام به خودکشی کردهاند و به مراکز درمانی مراجعه میکنند. (وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری وزارت رفاه و تأمین اجتماعی- سازمان بهزیستی کشور و سازمانهای غیردولتی).

طرح (۲-١۵)
در سال ۲٠٠٨ از Fe(NO₃)₃.9H₂O/Fe(HSO4)₃ برای اکسایش تیول ها به دی سولفیدها در شرایط بدون حلال استفاده شده است (طرح ۲-١۶)، [۴۲].

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

طرح (۲-١۶)
در سال ۲٠٠۸ سنتز کارآمد دی سولفیدها با بهره گرفتن از اکسایش گروه های تیول تحت امواج فراصوت و اکسیژن هوا انجام شده است (طرح ۲-١۷)، [۹۰].

طرح (۲-١۷)
در سال ۲۰۱۳ اکسایش ١-متیل-۱H-ایمیدازول-۲-تیول با دی اکسید کلرید انجام شده است (طرح ۲-١۸)، [۹۱].

طرح (۲-١۸)
در سال ۲۰۱۴ اکسایش تیول به دی سولفید با بهره گرفتن از Cu(NO₃)₂.3H₂O در حلال آب و اتیل استات با نسبت (۲:۱) انجام شده است (طرح ۲-١۹)، [۹۲].

طرح (۲-١۹)
حسین زاده و همکاران، در یک روش ساده و ویژه تبدیل تیول به دی سولفید را توسط اکسید کننده مایع یونی انجام داده اند (طرح ۲-۲۰)، [۹۳].

طرح (۲-۲۰)
۲-٣- واکنش های سنتز ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها
سنتز مشتقات ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها از نظر دارویی و بیولوژیکی برای شیمیدانان آلی بسیار با ارزش است. روش های متفاوتی برای سنتز مشتقات ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها گزارش شده است. با توجه به اهمیت و کاربرد متنوع تحقیقاتی و صنعتی این ترکیبات، شیمیدانان همواره به دنبال یافتن روش های جدید برای تولید این ترکیبات می باشند که در زیر به تعدادی از آنها اشاره شده است.
در سال ۲۰۰۵ دبیری و همکاران، ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها را با بهره گرفتن از KAl(SO₄)₂.12H₂O به عنوان یک کاتالیزگر قابل بازیافت در آب و اتانول سنتز کرده اند (طرح ۲-۲۱)، [۹۴].

طرح (۲-۲۲)
در سال ۲٠١١ سوبا ردی^۱ و همکاران، از تراکم ۲-آمینو بنزآمید با آلدهیدها یا کتون ها، به ارائه ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها با بازده خوب و گزینش پذیری بالا پرداخته اند (طرح ۲-۲۳)، [۹۵].

طرح (۲-۲۳)
۲و۳-دی هیدرو کینازولین-۴(H1)-اُنها با عملکرد بالا، از طریق تراکم ۲-آمینو بنزآمید با آلدهیدها در حضور مقادیری از کاتالیزگر ZrCl₄ در دمای اتاق و مجاورت حلال اتانول توسط عبداللهی و همکاران، سنتز شده اند (طرح ۲-۲۴)، [۹۶].
^۱Subba Reddy

طرح (۲-۲۴)
سنتز ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها در سال ۲۰۱۱ به صورت تک ظرفی در حضور کاتالیزگر استرانسیم کلرید انجام شده است (طرح ۲-۲۵)، [۹۷].
طرح (۲-۲۵)
در سال ۲۰۱۲ سنتز ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها با بهره گرفتن از آمبرلیست-۱۵ و پرکلریک اسید به عنوان یک کاتالیزگر اسید جامد ناهمگن صورت پذیرفته است (طرح ۲-۲۶)، [۹۸].

طرح (۲-۲۶)
در سال ۲۰۱۲ از تراکم مستقیم آنترانیل آمید و آلدهیدها یا واکنش تک ظرفی شامل تراکم حلقوی بین سه جزء انیدرید، استات آمونیوم (یا آمین) و آلدهیدها تحت شرایط بدون حلال ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها سنتز شده اند (طرح ۲-۲۷)، [۹۹].

طرح (۲-۲۷)
در سال ۲٠١٣ امین رستمی و همکاران، یک روش کارآمد و مفید برای سنتز ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها مطرح کرده اند. این واکنش شامل تراکم مستقیم آنترانیل آمید با آلدهیدها و کتون ها توسط N-پروپیل سولفامیک اسید تثبیت شده روی نانو ذرات مغناطیسی Fe₃O₄ با عملکرد عالی در دمای ۷٠ درجه سانتیگراد و در حلال آب بوده است (طرح ۲-۲۸)، [۱۳].

طرح (۲-۲۸)
رامبابو^۱ و همکاران، از آمبرلیست-۱۵ به عنوان یک کاتالیزگر سبز و قابل بازیابی در سنتز و شناسایی حلقه ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها تحت تابش امواج فراصوت در دمای اتاق استفاده کرده اند (طرح ۲-۲۹)، [۱۰۰].
^۱Rambabu

طرح (۲-۲۹)
در سال ۲۰۱۳ با بهره گرفتن از ۲-مورفولینواتان سولفونیک اسید به عنوان یک کاتالیزگر آلی جدید مشتقات ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها سنتز شده اند (طرح ۲-۳۰)، [١۰۱].

طرح (۲-۳۰)
با بهره گرفتن از یک روش طبیعی ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها در سال ۲۰۱۳ سنتز شده اند (طرح ۲-۳۱)، [۱۰۲].

طرح (۲-۳۱)
در سال ۲۰۱۴ ونگ^۱ و همکاران، با بهره گرفتن از یک کاتالیزگر مایع یونی به عنوان یک کاتالیزگر ناهمگن واکنش بین آنترانیل آمید با آلدهیدها را تحت اشعه مافوق صوت انجام داده اند و ترکیبات ۲و۳-دی هیدروکینازولین-۴(H1)-اُنها را سنتز کرده اند (طرح ۲-۳۲)، [١۰۳].
^۱Wang

در گردآوری مطالب و نگارش این نوشتار مشکلاتی مانع پیشرفت سریع پژوهش بود که از جمله آن می­توان به این موارد اشاره کرد:

1. 1. 1. 1. برای شناخت بهتر این عارف نیشابوری، کمبود منابع وجود داشت. در همگی منابع موجود نیز، مطالب اندکی به دست می­آمد که در غالب موارد تکراری بود.

      ( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

1. 1. بیشتر آثارابوسعد­یا به صورت نسخه­ خطی است که شوربختانه در ایران موجود نیست. یا آثار موجود در ایران دیگر تجدید چاپ نمی­شوند، لذا در کمتر کتابخانه­ای می­توان به آن­ها دست یافت و یا در طول تاریخ از میان رفته و مفقود شده ­اند و جز نامی از آن­ها اثری باقی نمانده است.

۲-۱ تاریخ نیشابور
نیشابور، دارالعلم خراسان، که ابوسعد در آن پرورش یافت شهری بود که عالمان و بزرگان بسیاری در مدارس آن کسب علم کرده ­اند. در خراسان شهرهای نیشابور، هرات، بلخ، بخارا،غزنین و مرو، به خاطر موقعیت خاص یا بسیاری جمعیت مورد توجه بودند، ولی هیچ کدام با نیشابور برابری نمی­کردند. شاید داشتن چنین خصوصیاتی که در سایر شهرها کمتر وجود داشته، سبب شد که این شهر دستخوش دگرگونی­ها و حوادثی گردد.
نام قدیم نیشابور، ابر شهر و شکل قدیمی این کلمه پس از اسلام نیوشاه پوهر بود که به معنای کار نیک شاهپور یا جای نیک شاهپور است. دلیل نسبت دادن نام این شهر به شاهپور دوم پادشاه ساسانی، بازسازی شهر در سده چهارم پس از میلاد بود. ساخت اصلی شهر نیشابور به شاهپور اول پسر اردشیر بابکان منسوب است.^[۱]
در سال۳۳۴ق امیر نوح سامانی به نیشابور آمد و۵۰ روز آن­جا اقامت داشت، سپس حکومت را به ابراهیم بن سیمجور واگذار کرد و خود به بخارا رفت. در کتاب تاریخ بیهق آمده، زمانی که فخرالدوله دیلمی بر خراسان مسلط شد در نیشابور به نام او سخنرانی کرد. وزیر نامی او صاحب ابن عباد دو سال مالیات بیهق را وضع کردو در سال­های۳۸۳و۳۸۴ق مالیات نیشابور را نصف کرد. در آن سال­­ها شهر نیشابور به دست دیلمی­ها، سامانی­ها و سیمجوری­ها بود. در سال۳۸۴ق امیر نوح سامانی نیشابور را از تصرف ابوعلی وفایق خارج کرد و حکومت آن­جا را به امیر محمود پسر سبکتکین که از سرداران او بود واگذار نمود و به او لقب سیف الدوله داد و خود دوباره به بخارا بازگشت. در دوره­ سلطنت غزنوی­ها، به ویژه سلطنت سلطان محمود شهر نیشابور در کمال رونق و آبادانی بود. حسنک وزیر که نیشابوری بود در اواخر دوره­ سلطان محمود وزیر شد و چند سال در این شهر حکمرانی کرد و آبادی­ها و ساختمانهای زیادی بنا نمود که به قصور و عمارات حسنکی معروف بوده است.^[۲]
۲-۲ اوضاع سیاسی واجتماعی
دوران سلطنت محمود بیشتر به لشگر کشی و جنگ گذشت اما ۴۰ سال حکومت او و به روایتی ۳۴ سال(۳۸۷-۴۲۱ق)، در خراسان ثمر بخش بود. در زمان او نیشابور که مرکز گردهمایی اهل علم و ادب بود، به دست نصر پسر سبکتکین اداره می­شد و رو به رونق و کمال داشت.^[۳]تا این­که در سال۴۰۱ق در خراسان به ویژه نیشابور قحطی بزرگی رویداد. در بارکده که محل گردآوری کالاها در نیشابور بود بیشتر از ۱۰۰۰ نفر هلاک شدند و کسی به خاکسپاری مردگان نمیرسید. مردم ناگزیر به خوردن جانوران و مردار روی آوردند. حتی بالاتر از این گفته­اند که مادر بچه­ی خود را می­خورد و برادر از گوشت برادر برای رفع گرسنگی استفاده می­کرد.^[۴] در محله­ها و منطقه­های دور کسی جرأت نداشت تنهایی به جایی برود. حتی ابوالطیب صعلوکی مورد تعرض گرسنگان قرار گرفت ولی نجات یافت. آن قحطی مدتی طول کشید تا این­که سلطان دستور داد تا درب همه انبارهای شهر را باز کرده و مردم را از گرسنگی نجات داد. ابن فندق از قول ابوالفضل بیهقی آورده است که در سال۴۰۰ق۶۷ بار برف سنگین در نیشابور بارید و قحطی سال۴۰۱ق به خاطر سرمایی بود که به محصولات کشاورزی و باغداری رسید. قحطی در خراسان و عراق فراگیر بود و نیشابور که بوی فقر و مرده گرفته بود رفته رفته رو به آبادانی ­رفت اما،این آرامش دیری نپایید، زیرا ترکان غزنوی مردم را مورد آزار قرار می­دادند به حدی که تلاش محمود غزنوی در اواخر عمرش سودمند نبود و منجر به ظهور سلجوقیان شد ودر پی آن ۱۰۰۰۰۰ نفر به هلاکت رسیدند.
۲-۳ دیدار محمود غزنوی و ابوسعد خرگوشی
از آن­جا که محمود بسیار دوستدار طلا و نقره بود به غنیمت­هایی که از جنگ­ها و فتوحات به دست می­آمد خشنود و قانع نبود و هر از چند گاهی به اموال مردم چشم طمع میدوخت. هم­چنین نقل کرده ­اند که سلطان محمود مالیاتی معین کرده بود که مردم نیشابور و دیگر شهرها بپردازند. ابوسعد که در نزد محمود جایگاه خاصی داشت روزی به سلطان گفت: «شنیده­ام که به سوی مردم دست گدایی دراز کرده­ای.» محمود برآشفته شد و گفت: «چگونه؟»گفت: « مال مردم ضعیف را می­گیری و این گدایی است.» با این سخن سلطان محمود از گرفتن مالیات منصرف شد.^[۵]
۲-۴ تصوف در خراسان
این­که خراسان را مهد تصوف دانسته‌اند بدین خاطر است که از آغاز در پرورش تصوف تأثیر قابل ملاحظه‌ای داشته است. درست است که تصوف در اسلام با زهد و فقر آغاز شد و با عشق الهی و ذوق و وحدت وجود و شهود به کمال خویش رسید؛ ظهور آن در ایران طی سده­های نخستین اسلامی، بعید به نظر نمی‌رسد، زیرا ایران به عنوان مهد اولیه­ آئین زرتشت با عوالم زهد و فقر آشنایی نداشت تا از این جهت آمادگی خاصی برای پرورش و پذیرش تصوف نشان داده باشد. افزون بر این شکی وجود ندارد که شماری از پیشگامان تصوف یا کسانی که قدمای صوفیه آن­ها را به طریقت خود منسوب می‌کردند مانند حسن بصری، ابراهیم ادهم، ابوهاشم کوفی و… در ایران سده­های­نخستین اسلامی پدید آمده‌اند و این نکته از آمادگی محیط فکری و مادی ایران آن دوران برای پیدایش تصوف حکایت دارد.
طریقه اهل خراسان ملامتی و مرکز ملامتیان خراسان نیشابور بود. نخستین نویسندگانی که درباره ملامتیان نوشته‌اند، یعنی خرگوشی و سلمی، هر دو نیشابوری بودند. ولی ملامتیان فقط در نیشابور نبودند. خرگوشی و سلمی هر دو اقوالی از عبدالله بن‌مبارک نقل کرده‌اند. یکی از آن­ها درباره اصل ملامتیه است که عبارت است از آشکار نکردن خوبی و پنهان نکردن بدی. یکی دیگر درباره دعوی نداشتن ملامتی است. اگر این اقوال واقعاً متعلق به عبدالله بن‌مبارک مروزی (م۱۸۱ق) باشد، در آن صورت سابقه طریقه ملامتیان خراسان به قرن دوم و شهر مرو می‌رسد. ولی احتمال این مطلب بسیار کم است. آنچه مسلم است این است که ملامتیان خراسان بیشتر اهل نیشابور بودند و این طریقه به شهرهای دیگر خراسان راه یافت.^[۶]
به نظر می‌رسد اطلاق عنوان «صوفی» به مشایخ عراق و «ملامتی» به خراسانیان در قرن سوم مرسوم شده است. در خراسان نیز مشایخی بودند که در قرن سوم و اوائل قرن چهارم صوفی خوانده می‌شدند، مانند ابوبکر واسطی، ولی این عنوان در مورد کسانی به کار می‌رفت که شاگردان مشایخ بغداد، از جمله جنید و ابوالحسین نوری بودند و به خراسان آمده بودند. در ماوراءالنهر، بخصوص در ترمذ، برای اهل عرفان عنوان «حکیم» به کار می‌رفت و مثلاً محمد بن‌علی ترمذی (م حدود ۲۹۵ق) به «حکیم ترمذی» معروف است. ابوبکر ورّاق (م۲۸۰ق) نیز که اصلاً از ترمذ بود و مقیم بلخ شده بود حکیم خوانده شده و خواجه عبدالله درباره وی گفته است که او حکیم بود نه صوفی.^[۷]
۲-۵ زندگی­نامه
ابوسعد عبدالملک بن محمّد بن ابراهیم خَرگوشی نیشابوری، مشهور به ابوسعد زاهد، ابوسعد واعظ، زاهد، محدّث،‌ حافظ و مفسّر بود. در اصطلاح محدثان حافظ به کسی گفته می­ شود که متن ۱۰۰هزار حدیث را از حفظ داشته باشد. حاکم نیشابوری او را با عنوان الزاهد، عبدالغافر بن اسماعیل واعظ و استاد کامل، اسنوی استاد کامل، زاهد بن زاهد، واعظ و حسین بیهقی و ابن جوزی او را واعظ نامیده­اند.^[۸]
تاریخ تولد ابوسعد برای ما مشخّص نیست ولی می‌دانیم که چند سال از حاکم نیشابوری(متولد۳۲۱ق) کوچک‌تر بوده است. هم­چنین حاکم نیشابوری از حسن بن محمّد الجلال ‌بیهقی و دیگران بزرگ­تر بوده است.^[۹] سال وفات ایشان ۴۰۶یا ۴۰۷ق ذکرشده که در ادامه بررسی خواهد شد.
او از عالمان صوفی نامی سده­ی چهارم قمری است که به ارشاد مریدان و تدریس و تألیف همت گماشته بود.
محدّث نامدار حاکم نیشابوری درباره او گفته است: «لم أر أجمع منه علماً و زهداً و تواضعاً و ارشاداً اِلی الله و الی الزهد زاده الله توفیقاً و اَسعدنا بأیامه و قد سارت مصنفاته» و خطیب گوید: «کان ثقه ورعاصالحاً».^[۱۰]
کنیه‌اش بنا بر منابع اولیه و نیز بیشتر نسخه­های خطی آثار وی «ابوسعد» است نه «ابوسعید». برخی او را به محله­ی «خرگوش»نسبت داده­اند که محله­ای بزرگ در نیشابور بود و خانه و خانقاه ابوسعد در آن­جا قرار داشت.
از دیگر عالمانی که به خرگوش نسبت داده شده­است، ابوالفتوح عبدالله بن علی خرگوشی(۴۶۶_۵۴۴ق) و عثمان خرگوشی(م۴۱۶ق) و از معاصران ابوسعد بوده و کتابی را تألیف نمود که این کتاب را «ابرد الاشیاء» نامیده است.^[۱۱]
از آن­جا که ابوسعد به فقیهی شافعی شهرت داشت قیس آل قیس از او در کتاب الایرانیون و الادب العربی، رجال فقه الشافعیه یاد کرده است.^[۱۲]
عنوان «زاهد» که به ابوسعد داده شده به برخی پارسایان که شماری از آن­ها از صوفیان و عارفان بوده‌اند، به ویژه در سده سوم وچهارم قمری، نیزاطلاق می‌شد.
افراد دیگری که عنوان «زاهد» داشته اند و معاصر ابوسعد بودند عبارتند از: ابوعبدالله بن دینار زاهد نیشابوری(م۳۳۸ق)، ابن داود زاهد نیشابوری(م۳۴۲ق)، ابوعمر زاهد محمّد بن عبدالله(م۳۴۵ق)، ابونصر ترمذی زاهد(م۳۴۶ق)، ابوبکر زاهد روشنایی احمد بن موسی(م۴۰۱ق)، ابن البغدادی زاهد حسین بن احمد(م۴۰۴ق).
البته یکی دو نفر از هم کنیگان معاصر ابوسعد خرگوشی نیز لقب وعنوان «زاهد»داشته اند: یکی ابوسعد احمد بن محمّد مالینی(م۴۱۲ق) است که از عالمان و عارفان هرات است که از او به ابوسعد یا بوسعد زاهد یاد شده^[۱۳]و دیگر ابوسعد زاهد بن احمد نیشابوری است که جّد مادری شیخ الاسلام ابوعثمان صابونی(۳۷۳-۴۴۹ق) و از نبیرگان ابوسعد یحیی بن منصور بن حَسنویه سلمی معروف به «ابوسعد الزّاهد الاکبر» است.^[۱۴]
پدرش ابوعثمان محمّد نیز از زاهدان و عالمان و مشایخ نیشابور بوده که ابوسعد از او روایت حدیث می­کرده است. حاکم نیشابوری از ابوسعد با عبارت «الزاّهد بن الزّاهد» یاد می‌کند. گویا وی همان «محمّد بن ابراهیم ابوعثمان» مذکور در تاریخ نیشابور است که از مشایخ بوده و حاکم درباره او می‌نویسد: «وکان من الصوفیه العبّاد».^[۱۵]
۲-۶ استادان ابوسعد
ابوسعد از آغاز جوانی در نیشابور آن زمان که «دار السنه و العوالی» بود و مکان جمع شدن فقیهان و محدّثان و صوفیان بود، علم آموخت و حدیث شنید که در میان ایشان پدرش و دیگر اساتید فقه و حدیث و تصوف دیده می شود.^[۱۶] از جمله استادان او:
۱- ابوالعباس محمّد بن یعقوب اصَمّ(۲۴۷ـ۳۴۶ق) «محدّث المشرق» که از طالبان حدیث بود و مدت ۷۶ سال حدیث می‌گفت.^[۱۷]
۲- ابومحمّد یحیی بن منصور بن عبدالملک(م۳۵۱ق) قاضی نیشابور.^[۱۸]
۳- ابوعلی حامد بن محمّد بن عبدالله رفّاء هروی(م۳۵۶ق)از محدّثان و واعظان هرات.^[۱۹]
۴- ابوعمرو اسماعیل بن نُجَید بن احمد سُلَمی نیشابوری(م ربیع الاول ۳۶۶ق) شیخ صوفیه خراسان که جّد مادر یا ابوعبدالرحمان سلمی صاحب طبقات الصوفیه است که از جنید و ابوعثمان حیری بهره برده است.^[۲۰]
۵- ابوسهل محمّد بن سلیمان صُعلوکی نیشابوری(۲۹۰-۳۶۹ق) از فقهای معروف شافعیه خراسان که در لغت و نحو و کلام و تفسیر تخصّص داشته است.^[۲۱]
۶- ابوسهل بشربن احمد بن بشر بن محمود بن أشرس اسفراینی تمیمی دهقان(م شوال۳۷۰ق)از محدّثان، ‌که در نیشابور مجلس املا داشته است.^[۲۲]
۷- ابوالحسن علی بن بندار بن حسین صوفی صَیرفی نیشابوری از صوفیّان و محدّثان نیشابور که از مشایخ سرزمین­های مختلف بهره­ برده است.^[۲۳]
۸- ابواسحاق ابراهیم بن محمّد بن یحیی بن سختویه مُزکّی نیشابوری(م۳۶۲ق) از عالمان و محدّثان بزرگ نیشابور و از شاگردان ابن خزیمه(۲۲۳-۳۱۱ق).^[۲۴]
ابوسعد در فقه شافعی که مذهبش بود، از شاگردان فقیهان نامدارابوالحسن محمّدبن علی بن سهل ماسرجسی نیشابوری(م۶جمادی­الآخر۳۸۶ق) و ابواسحاق مروزی(م۳۴۰ق) بود، که سال­ها در “دارالسّنه” نیشابور مجلس املا داشت.^[۲۵]
پس از چندی ابوسعد به میان عابدان و زاهدان رفت و راه زهد در پیش گرفت. در سال­های دهه۳۷۰ق برای رفتن به حجّ نیشابور را ترک کرد و سال­ها در مکّه سکنی گزید.^[۲۶] یاقوت حموی در معجم البلدان درباره او می­گوید: «او زاهد و واعظ و فقیهی شافعی، که معروف به اعمال خیر و نیکی و زهد در دنیا بوده با عالمان هم­نشین و تصنیفات مفید زیادی در علوم شریعت و دلایل النبوه و سیّرالعبّاد و الزهّاد و… دارد.» او هم­چنین به عراق و شام و فلسطین و مصر سفر کردو در همه جا از محدّثان و عالمان حدیث شنید یا برای اساتید خود احادیثی را بیان ‌کرد.^[۲۷]
در مکّه از افرادی هم­چون ابوعمر محمّد بن سهل البستی، ابواسحاق ابراهیم بن محمّد الدینوری، ابوالفضل جعفر بن الفضل ابن حنزابه(م۳۹۱ق)، ابوجعفر امام و قاضی مکّه، اسحاق بن زروان بن قهزادالفقیه، ابوبکر محمّد بن هارون الاصبهانی، ابوعبدالله الحسین بن محمّد الزاهد، ابن سراقه محمّد بن یحیی(م۴۱۰ق)، ابوالحسن علی بن عمر بن موسی و ابوالحسن علی بن عبدالله بن جهضم احادیثی شنیده و روایت کرده است.^[۲۸]
در مدینه از الشّریف ابومحمّد عبدالله بن یحیی بن طاهر الحسینی، ‌ابوذر عمّار بن محمّد البغدادی، ابوالحسین یحیی بن الحسین المطلبی و در مجلس املا محدّث نامی ابوالحسن علی بن عمر الدّار قطنی (۳۰۶-۳۸۵ق) شرکت کرده است. در بغداد نیز هنگام بازگشت از حجّ، ابوالقاسم التنّوخی^[۲۹](۳۵۵-۴۴۷ق) از جمله کسانی است که از او حدیث شنیده است. در شام ابوالحسین محمّد بن احمد بن جمیع الغسّانی، در فلسطین از ابومحمّد بن بکربن محمّد العابد الطبرانی و ابوالفتح محمّد بن ابراهیم بن محمّد یزید الطّرسوسی و در مصر از ابومحمّد عبدالله بن عبدالرحمان الازدی، ‌ابوسعد علی بن الحسن بن عمر الغافقی الاسکندرانی، ابوالحسن علی بن محمّد بن اسحاق الحلبی القاضی، ابوالقاسم عمر بن ابراهیم بن یحیی البصری، ابوالحسن محمّد بن احمد بن عباس الاخمیمی، ابوطلحه المالکی، ابوالقاسم الفارسی الحافظ و ابوالوفاء تمام بن عبدالله الصقّلی احادیثی شنیده و روایت کرده است.^[۳۰]
این سفر ابوسعد چنان­که سمعانی گفته، باید در دهه۳۷۰ق رخ داده باشد. مؤیّد این مطلب آن است که ابوسعد در سال۳۷۶ق در مکّه از ابوعمر بستی حدیث شنیده است. در تهذیب الاسرار(ق ۴۷آ) حدیثی نقل کرده که آن را در بغداد در مجلس املا ابوالحسن علی بن الدّار قطنی شنیده بوده ­است. چون وفات الدّار قطنی درپنج­شنبه هفتم ذی القعده ۳۸۵ق رخ داده، اقامت ابوسعد در بغداد باید در سال­های پیش از۳۸۵ق بوده باشد نه پس از آن.^[۳۱]
در تعارض با گفته­ی سمعانی دو، سه روایت دیگر وجود دارد که نشان می­دهد سفر ابوسعد در دهه ۹۰ بوده است. به گفته­ی ابوالقاسم علی بن المحسّن التنوخی(۳۵۵-۴۴۷ق) «ابوسعد در سال۳۹۳ق به قصد حجّ به بغداد آمد و در سال۳۹۶ق وقتی به نیشابور باز می­گشت از او حدیث شنیده­ایم.»^[۳۲] و دیگر اجازه­ی روایت کردن شرف النّبی است که ابوسعد به دو عالم اندلسی در مکّه داده، یکی به ابومحمّد عبدالله بن سعید شتنجالی(م۴۳۶ق) که از۳۹۱ق تا ۴۳۰ق مجاور در مکّه بوده و دیگر به ابوعمرو احمد بن محمّد بن هشام القرطبی(م۴۳۰ق) که در سال۳۹۵ق به مکّه رفته و چند سال آن­جا زندگی کرده‌ است.^[۳۳]
در مورد گفته­ی تنوخی ممکن است بتوان احتمال داد که کلمه«تسعین» مصحّف«سبعین» است و سال۳۷۶ق بوده که تنوخی از ابوسعد حدیث شنیده­است نه۳۹۶ق. ولی درباره‌ی شتنجالی، که حتماً در۳۹۱ق از اندلس به سوی مشرق رفته و در مکّه زندگی کرده­است و در۴۳۰ق به اندلس و درروز جمعه ۱۸ محرم ۴۳۳ق به قرطبه بازگشته است. اما چنین احتمالی شدنی نیست هم­چنان که در مورد ابوعمر و قرطبی این گونه است.^[۳۴]
در هیچ منبعی اشاره به مدت اقامت ابوسعد در مکّه نشده، ولی می‌توان گمان برد که ابوسعد سه دهه اخیر سده چهارم را در مکّه گذرانیده باشد. به این صورت تعارضی بین روایت­های مختلف مربوط به تاریخ سفر پدید نمی‌آید. ولی این فرض هر چند با روایت کردن شَتنجالی و ابوعمرو قرطبی از ابوسعد در مکّه در سال­های ۹۰ ناسازگار نیست، با قول تنوخی که می­گوید: ابوسعد در سال ۳۹۳ق در راه حجّ وارد بغداد شد(قدم علینا حاجّاً) تعارض دارد. فرض دیگر آن است که ابوسعد جز آن سفر اول که در دهه۳۷۰ق داشته، سفری دیگر نیز در دهه ۳۹۰ق به حجّ داشته و در این سفر اخیر درسال۳۹۳ق به بغداد وارد شده است و در مکّه کسانی چون ابومحمّد شتنجانی و ابوعمرو قرطبی اجازه روایت کتاب شرف النّبی را از او گرفته‌اند و پس از مدتی مجاورت بیت الله در سال۳۹۶ق در راه بازگشت به خراسان در بغداد تنوخی از او حدیث شنیده­است. این فرض، که در واقع بین گفته­های مختلف است، پذیرفتنی­تر است. هر چند در آثار ابوسعد و منابع ترجمه‌ شده­اش اشاره‌ای به دو بار سفر او به مکّه نیست.^[۳۵]اما در منبعی دیگر، این گونه آمده که خرگوشی پس از مدتی به جمع زاهدان و صوفیان وارد شد و گویا در۳۷۰ق نیشابور را برای رفتن به حجّ ترک کرد و سال­ها در مکّه بود. البته خطیب بغدادی از قول تنوخی گفته که او در۳۹۳ق در راه حجّ به بغداد رفت. ابن عساکر نیز نوشته که وی در۳۹۰ق در عراق بوده و در همین سال به حجّ رفته است. شاید وی به جز نخستین سفر حجّ در دهه­ ۷۰، در دهه­ ۹۰ نیز سفری به قصد حجّ داشته و آن­گاه سال­های پایانی سده چهارم را در مکّه گذارنده است.^[۳۶]
هنگامی که ابوسعد به نیشابور بازگشت به ارشاد و تدریس و تألیف پرداخت. مجلس او سال­ها برقرار بود و افزون بر این به مردم خدمت می­کرد و بناهای خیریه‌ای مثل خانقاه و بیمارستان و مدرسه ساخت. در بیمارستان شماری از یارانش به پرستاری بیماران مشغول بودند. همان­طور که در آغاز نوشتار درباره اوضاع اقتصادی و اجتماعی دوره­ غزنویان توضیح داده شد، ایشان و شاگردانش نقش فعّالی در کمک رسانی به مردم در قحطی سال۴۰۱ق داشته اند. ابوسعد به گفته‌ی ابونصر عتبی، کارهای بسیاری انجام داد از جمله مراقبت از بیماران و بردن آن­ها به بیمارستان و خاکسپاری مردگان.^[۳۷]