۱-۱- مقدمه تحقیق

چرخش وجه نقد از زمانی که شرکت بابت مواد اولیه پول پرداخت می‌کند شروع می شود و تا هنگامی که مطالبات ناشی از فروش کالا را دریافت می‌کند ادامه می‌یابد. طول دوره گردش وجه نقد به شیوه زیر محاسبه می شود: متوسط دوره ای که این پول به صورت موجودی کالا است، به اضافه متوسط زمان وصول مطالبات، منهای مهلت پرداخت حساب های پرداختنی ( پی نوو، ۱۳۸۵، ۲).

مدیریت در انجام وظایف مختلف برای حصول نقدینگی و سود‌آوری در دو نقش متفاوت عمل می‌کند. در یک نقش به عنوان مدیر، یک تصمیم‌گیر، یک عضو از مجموعه شرکت است و هدف او در این نقش به ماکزیمم رساندن ارزش شرکت در بلند مدت می‌باشد و در نقش دیگر او یک مدیر متخصص در امور مالی و بازارهای پول در زمینه مدیریت نقدینگی است .

از آنجایی که مهمترین عاملی که مدیران مالی در چرخه تبدیل وجه نقد مد نظر قرار می‌دهند، نقدینگی و به حداکثر رساندن ارزش شرکت در بلند مدت است و از آنجا که عینی بودن داراییها، بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام و ضریب مالکانه شرکت را نتیجه کارایی فعالیت‌ها و توان بهره‌برداری شرکت از طریق سود حاصل از فروش و سرمایه گذاریها ارزیابی می‌کنند، بررسی رابطه بین این متغیرها در بورس اوراق بهادار تهران هدف تحقیق می‌باشد.

یکی از مهمترین مشکلاتی که شرکت‌ها با آن روبرو می‌باشند میزان وجه نقدی است که می بایست در شرکت نگهداری نمایند تا بتوانند نیاز های خود در رابطه با مخارج در پیش رو را رفع نمایند و بدین جهت مانده وجه نقد نگهداری شده در شرکت می‌تواند یکی از مهمترین معیار های تصمیم گیری در شرکت باشد و هر شرکتی که دارای قدرت و توان بیشتری برای ایجاد وجه نقد باشد با هزینه بدهی کمتر ی می‌تواند فعالیت های خود را ادامه دهد و همچنین هر چقدر هزینه بدهی شرکت کمتر باشد به تبع آن وجه نقد کمتری برای پرداخت بدهی هایش نیاز دارد و می‌تواند وجوه نقد خود را در راستای به کارگیری و بهره وری از سرمایه گذاری و افزایش داراییها و تولیدات خود به کار گیرد و زمانی که شرکت از لحاظ وضعیت نقدینگی در وضعیت بهتری باشد در نتیجه توانایی بیشتری در پیش‌بینی سود خواهد داشت و حال با توجه به آنچه مطرح گردید محقق در تلاش است با ارزیابی ارتباط بین مانده نگهداری شده وجه نقد و توان ایجاد وجه نقد با هزینه بدهی و توانایی پیش‌بینی سود، راهکارهای مفیدی به سرمایه گذاران ارائه دهد.

حال در این تحقیق ما به دنبال درک این مطلب می باشیم که آیا بین عینی بودن داراییها، بازده دارائیها، بازده حقوق صاحبان سهام و ضریب مالکانه شرکت با چرخه تبدیل وجه نقد در شرکت‌های بزرگ و کوچک رابطه وجود دارد یا نه و آیا عینی بودن داراییها، بازده دارائیها، بازده حقوق صاحبان سهام و ضریب مالکانه شرکت می‌توانند به عنوان عواملی تاثیر گذار بر چرخه تبدیل وجه نقد در شرکت‌های بزرگ و کوچک مطرح باشند یا نه؟

۲ -۱- بیان موضوع

در طول زمان، چرخش وجه نقد یکی از عوامل تعیین کننده بازده دارائیها و بازده حقوق صاحبان سهام بوده است. تولید کالا مستلزم مصرف وجه نقد است و شرکت ها برای تولید کالا مجبورند ابتدا مواد اولیه بخرند، سپس آن ها را تغییر شکل داده و به صورت کالای ساخته شده در آورند. آنگاه با فروش موجودی کالای ساخته شده، حساب های دریافتنی یا اسناد دریافتنی افزایش می‌یابند و با وصول مطالبات، دوره گردش وجه نقد به پایان می‌رسد.

چرخه تبدیل وجه نقد در شرکت‌های بزرگ و کوچک می‌تواند متفاوت از یکدیگر و یا شبیه به هم باشد. عینی بودن داراییها نیز می‌تواند به عنوان یک پشتوانه سرمایه ای برای شرکت مطرح باشد و همیشه می بایست این مطلب را در نظر داشت که هدف مدیریت شرکت به حداکثر رساندن بازده دارائیها، بازده حقوق صاحبان سهام و ضریب مالکانه شرکت می‌باشد و در این راستا چرخه وجه نقد و بالا بودن سرعت تبدیل وجه نقد می‌تواند به عنوان بزرگترین عامل اثر گذار بر ایجاد بازدهی داراییها و بازدهی حقوق صاحبان سهام مطرح باشد.

یکی دیگر از ‌هدف‌های‌ مدیریت هر واحد انتفاعی ایجاد توازن بین وجوه نقد در دسترس و نیازهای نقدی است. مدیریت در قبال طرح ‌ریزی در اینکه چگونه وجه نقد مورد نیاز تامین و به کار گرفته شود مسئولیت دارد. مدیران مالی در جهت تامین نقدینگی مورد نیاز برای اجرای فعالیت‌های واحد تجاری، باید وظایفی را انجام دهند یکی از وظایف مدیران مالی تخصیص بهینه منابع بین دارایی‌های جاری، وجه نقد، حسابهای دریافتنی و موجودی خدمات یا کالا است. مهمترین عاملی که مدیران مالی باید در مدیریت وجه نقد مد نظر قرار دهند نقدینگی و حداکثر کردن نوآوری واحد تجاری است، زیرا هدفی که تمامی ‌شرکت‌ها با آن مواجه هستند به حداکثر رساندن ارزش شرکت در بلند مدت است و شرکت‌ها هرچه به سمت حسابهای دریافتنی و موجودی کالا حرکت کنند توجه به سود‌آوری واحد تجاری در اولویت قرار می‌گیرد. از آنجا که بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام را نتیجه کارایی فعالیت‌ها و توان بهره ‌برداری شرکت از طریق سود حاصل از فروش و سرمایه گذاریها ارزیابی می‌کنند .

در چرخه تبدیل وجه نقد، مدیر مالی به عنوان یک متخصص در کنار مدیر عامل شرکت فعالیت می‌کند و مسئولیت تامین سرمایه مورد نیاز جهت اداره فعالیت‌های شرکت و پرداخت آن را دارد. همچنین زمانی که شرکت اقدام به سرمایه گذاری می‌کند باید تصمیم خود را در ارتباط با بازده سرمایه اتخاذ نموده و بررسی کند که آیا میزان بازده سرمایه پروژه مورد نظر متناسب است یا خیر؟

مدیریت در انجام وظایف مختلف برای حصول نقدینگی و سود‌آوری در دو نقش متفاوت عمل می‌کند. در یک نقش به عنوان مدیر، یک تصمیم‌گیر، یک عضو از مجموعه شرکت است و هدف او در این نقش به ماکزیمم رساندن ارزش شرکت در بلند مدت می‌باشد در نقش دیگر او یک مدیر متخصص در امور مالی و بازارهای پول در زمینه مدیریت نقدینگی است .

از آنجایی که مهمترین عاملی که مدیران مالی در چرخه تبدیل وجه نقد مد نظر قرار می‌دهند، نقدینگی و به حداکثر رساندن ارزش شرکت در بلند مدت است و از آنجا که عینی بودن داراییها، بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام و ضریب مالکانه شرکت را نتیجه کارایی فعالیت‌ها و توان بهره‌برداری شرکت از طریق سود حاصل از فروش و سرمایه گذاریها ارزیابی می‌کنند، بررسی رابطه بین این متغیرها با توجه به اندازه شرکت در بورس اوراق بهادار تهران هدف تحقیق می‌باشد.

۳-۱- تبیین مسئله تحقیق

نمودار ۱-۱- مدل تحلیلی تحقیق

شرکت‌های کوچک

شرکت‌های بزرگ

جنبه ابهام

از اهداف خاص مدیران مالی دستیابی به نقدینگی است که شرکت در تمام اوقات به اندازه کافی وجوه برای پرداخت تعهدی در اختیار داشته باشد به عبارت دیگر در این صورت است که شرکت می‌تواند تمام صورت حسابهای خود را در سررسید پرداخت کند و همچنین قادر خواهد بود با داشتن نقدینگی کافی از تخفیف های عمده و پیش‌بینی نشده در خریدهای کلان بهره‌برداری کند. علاوه بر موارد فوق شرکت باید در صدی بیش از نیازهای مورد انتظار خود نقدینگی در اختیار داشته باشد تا بتواند به عنوان یک منبع ذخیره در مواقع اضطراری از آن استفاده کند.