عمق آب

امتیاز

۵/۱

بسیاربد

۶/۴-۵/۱

بد

۱/۹-۶/۴

نسبتاً بد

۲/۱۵-۱/۹

متوسط

۹/۲۲-۲/۱۵

خوب

۵/۳۰-۹/۲۲

بسیار خوب

بیشتر از ۵/۳۰

عالی

-از گسل‌ها و شکستگی های زمین حداقل ۸۰-۱۰۰ متر فاصله داشته باشد.(Jeng.et al,1996)
- جهت باد غالب سمت مناطق مسکونی نباشد مناطق مرطوب به دلیل بارندگی زیادی که دارند دفن زباله از مشکلات عمده آن‌ها است.
-خاک و پوشش گیاهی:هر گونه لایه نفوذپذیر در سطح بالای آب زیرزمینی غیرمناسب می‌باشد. وزیرپایین­ترین سلول حداقل ۲ متر لایه کم نفوذ­پذیر خاک باشد حتی­الامکان محل دفن خارج از اراضی کشاورزی و مناطق جنگلی و باغات باشد.
- حداقل فاصله از چاه‌های آب ۳۰۰-۳۶۵ متر باشد. (شریعتمداری، ۱۳۷۹)
- از شبکه جاده‌ها ۸۰ متر و حداکثر ۱۰۰۰ متر باشد (Jun,c,1999)
- از شهرها حداقل ۲ تا ۳ کیلومتر و حداکثر ۲۰ کیلومتر فاصله داشته باشد (عمرانی،۱۳۷۷)
محل دفن خارج از مناطق جنگلی و باغهای میوه و اراضی کشاورزی مرغوب قرار گیرد، (شریعتمداری،۱۳۷۹)
-حداقل فاصله از مراکز حفاظت‌شده زیست‌محیطی ۱۵۰ تا ۵۰۰ متر Gov,1999) )
- شیبی کمتر از ۴۰ درصد داشته باشد (Jeng.et al, 1996)
-بستر آهکی و صخره­های ترکدار و اغلب گودال­های شنی و ریگی برای دفن بهداشتی مناسب نمی ­باشد زیرا شیرابه راحت­تر حرکت می­ کند. مناطق باتلاقی به شرط اینکه کاملا خشک شوند مناسب می‌باشد. چاله­های رسی نیز مناسب است. حداقل فاصله از گسل ۶۱۱ تا ۱۰۰ متر و از اراضی ناپایدار ۱۰۰ متر عنوان می گردد. (شریعتمداری،۱۳۷۹)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۵-پهنه بندی مکان‌های مناسب دفن زباله
پهنه بندی مکان‌های مناسب دفن زباله سطح زمین را به نواحی ویژه و مجزا از درجات بالفعل و یا بالقوه مناسب از کم تا بسیار زیاد تقسیم می­ کند. این فرایند که بر مبنای شناخت ویژگی­های طبیعی و مدل سازی کمی بر پایه داده ­های ناحیه مورد مطالعه صورت می­گیرد می ­تواند مبنایی برای برنامه­ ریزی­های آتی باشد.
برای تهیه نقشه پهنه بندی مکان‌های بهینه دفن زباله از روش تحلیل سلسله‌مراتبی AHP و منطق بولین استفاده گردید.برای این امر ابتدا وزن عوامل موثر بر مکان‌یابی تعیین و برای انجام مقایسه، ماتریس سطوح ۱،۲و۳ ایجاد گردید. سپس عوامل مختلف دوتایی با هم مقایسه شده و مقادیر مربوط به آن‌ها اختصاص یافته است.
۴-۵-۱-تعیین ضریب اهمیت معیارها
برای تعیین ضریب اهمیت معیارها چند روش وجود دارد که معمولی ترین آن‌ها مقایسه دو به دویی است در این روش معیارها دو به دو با یکدیگر مقایسه می‌شوند و درجه اهمیت هر معیار نسبت به معیار دیگر مشخص می‌شود برای این کار می توان روش استاندارد ارائه شده توسط ساعتی استفاده کرد. روش کار به این ترتیب است که به هر مقایسه دو دویی یک عدد از ۱تا ۹ نسبت داده می‌شوند.
پس از وزندهی وزن‌ها را نرمالیزه می کنیم پس از آن وزن‌ها و نسبت توافق CR را محاسبه نمود و چنانچه این نسبت کمتر از ۰٫۱ باشد مقایسه های قابل‌قبول و وزن‌های محاسبه شده را استخراج می کنیم که نرخ ناسازگاری یا همان CR برای داده‌های ما عدد ۷/۰ به دست آمده که نشان دهنده قابل‌قبول بودن نتایج می‌باشد. وزن‌های محاسبه شده از این روش در تلفیق لایه ها به روش AHP مکانی استفاده می‌شود.

۰۱/۱-

۱۹/۰-

۲۰/۰-

۰۵/۰-

۴۰/۰-

۰۲/۰

۱۲/۰-

اتلاف آلودگی ذرات آلاینده

۰۰/۱

۱۷/۰-

۰۶/۰-

۰۲/۰-

۲۸/۰-

۲۱/۰

۲۸/۰-

۰۰/۰

۱۹/۰-

۳۱/۰

رانت منابع طبیعی

در طراحی یک سیستم فازی، تعیین توابع عضویت که ابزار اصلی فازی سازی متغیرها به شمار می رود، به نظر طراح سیستم و توانایی سیستم های محاسباتی بستگی دارد. بنابر این می توان توابع عضویت مختلفی از نظر شکل و یا درجه پیچیدگی برای هر متغیر انتخاب نمود. در اینجا ما از توابع عضویت گوسی استفاده کرده ایم. از مزایای این تابع می توان به هموار بودن و مشتق پذیری در کل دامنه تعریف تابع اشاره کرد. همچنین در این تحقیق متغیرهای زبانی پنج-حالتی به کار رفته است: خیلی زیاد(VH)، زیاد (H)، متوسط (A)، کم(L) و خیلی کم(VL) .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

برای نرمال سازی داده ها، دامنه تغییرات هر متغیر بر مبنای بیشترین و کمترین مقدار در میان داده های موجود تعیین شده است. لازم به یاد آوری است که شاخص استهلاک کل بر اساس متوسط میزان هر متغیر در بازه زمانی (۲۰۰۹ - ۲۰۰۶) در نظر گرفته شده و دامنه تابع عضویت هر متغیر زبانی بر اساس چگونگی پراکندگی داده ها تطبیق داده شده است.
برقراری سطوح همراهی برای هر داده به مقدار آن متغیر نسبت به نقاط شکست مربوط می شود. یعنی با توجه به توابع عضویت تعریف شده ، معین می گردد که مقدار واقعی داده ها در کدام ناحیه قرار می گیرد . همچنین خروجی هر مرحله به عنوان ورودی مرحله بعد وارد مدل می شود.
به عنوان مثال برای برآورد شاخص استهلاک آموزشی دو متغیر ورودی در نظر گرفته شده است. سپس قواعد تصمیم گیری، سطوح ویژه همراهی بین این دو متغیر را تعیین میکنند؛ تا درنهایت سطوح همراهی برای شاخص استهلاک آموزشی ایجاد گردد. همانگونه که اشاره شد تعداد قواعد فازی از رابطه Y^X که در آن Y تعداد متغیر های زبانی به کار رفته در مدل و Xتعداد متغیر های توضیح دهنده شاخص است. در این جا دو متغیر مستقل توسط ۵ متغیر زبانی توضیح داده شده که تعداد کل قواعد ۲۵ قانون خواهد بود.
قواعد به کار رفته در این تحقیق بر مبنای روش ممدانی طراحی شده و در جدول (۳-۳) آمده است.
جدول (۳-۳): قواعد زبانی پنج-حالتی بر اساس روش ممدانی
نتایج برآورد مدل برای شاخص استهلاک کل
نتایج حاصل از سیستم فازی سنجش استهلاک برای ۲۱ کشور جهان بر مبنای داده های پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی در قالب نمودار (۳-۶) و پیوست (ج) ارائه شده است. ترتیب کشورها در نمودار (۳-۶) بر اساس برآورد شاخص استهلاک کل مرتب شده است. نقاط نزدیک تر به مرکز نمودار نرخ استهلاک کمتر و نقاط دورتر از مرکز نرخ استهلاک بیشتر را نشان می دهند. کمترین نرخ استهلاکِ ممکن، برابر با صفر و بیشترین نرخ برابر با یک خواهد بود.
دو ویژگی در انتخاب کشورها موثر بوده است: نخست آنکه حیطه تحقیق حاضر تنها به کشورهای در حال توسعه محدود است. دوم آنکه کشورهایی انتخاب شده اند که داده های تمامی ده متغیر در دسترس بوده است. کشورهای مورد بررسی عبارتند از: ارمنستان، آذربایجان، بوسنی و هرزگوین، بلغارستان، شیلی، کروواسی، جمهوری چک، استونی، مجارستان، قرقیزستان، لتونی، لیتوانی، مالزی، پاناما، لهستان، رومانی، روسیه، اسلواکی، اسلوونی، ترکیه و اکراین.
پایین ترین شاخص استهلاک آموزشی را کشورهای ارمنستان و اکراین معادل ۱۰۳/۰ و بالاترین مقدار را کشور شیلی معادل ۵۹۲/۰ به خود اختصاص داده اند. به طور کلی نرخ شاخص استهلاک آموزشی در تمام کشورهای مورد بررسی به جز دو کشور امریکای لاتین، شیلی و پاناما، در سطح خوبی ارزیابی می شود.
از نظر نرخ استهلاک جمعیتی بهترین رتبه به کشور جمهوری چک با میزان ۲۳۷/۰ تعلق دارد. این کشور نه فقط از امید به زندگی بسیار بالا در میان کشورهای مورد بررسی برخوردار است بلکه رتبه نخست خالص سرانه مهاجرت را نیز داراست. از سوی دیگر وخامت استهلاک جمعیتی در جمهوری قرقیزستان با نرخی معادل ۸۸۱/۰ مشاهده می شود. این کشور از کمترین امید به زندگی همراه با سرانه ی مهاجرت منفی رنج می برد. به طور کلی وضعیت شاخص استهلاک جمعیتی در کشورهای اروپایی و امریکایی چون اسلوونی، اسلوواکی، کرواسی و شیلی مطلوب ارزیابی می شود. کشور مالزی نیز در وضعیت مناسبی قرار دارد. این در حالی است که نرخ شاخص استهلاک جمعیتی در کشورهای وابسته به شوروی سابق نامطلوب ارزیابی می شود.
شاخص استهلاک سرمایه انسانی حاصل ترکیب دو شاخص استهلاک آموزشی و استهلاک جمعیتی است. در میان کشورهای موررد بررسی شاخص استهلاک سرمایه انسانی در بازه ای بین ۲۷۷/۰ و ۷۸۲/۰ قرار می گیرد. وضعیت مناسب کشور جمهوری چک در دو شاخص استهلاک آموزشی و جمعیتی نسبت به سایر کشورها، آن را در جایگاه برتر به لحاظ استهلاک انسانی قرار داده است. همچنین اسلوونی به دلیل استهلاک جمعیتی ناچیز جایگاه مناسبی را در زمینه استهلاک انسانی کسب کرده است. بیشترین نرخ استهلاک برای این شاخص نیز به کشورهای قرقیزستان، لیتوانی و روسیه تعلق دارد. به طور کلی وضعیت شاخص استهلاک سرمایه انسانی شبیه به الگوی استهلاک جمعیتی است که نشان دهنده تاثیر بیشتر این شاخص بر نرخ استهلاک سرمایه انسانی است.
نمودار (۳-۶): نتایج حاصل از برآورد شاخصهای ترکیبی استهلاک در قالب نمودار ستاره ای
در بین کشورهای مورد بررسی جمهوری های قرقیزستان و روسیه به ترتیب با مقادیر معادل ۸۸۳/۰ و ۸۸۲/۰ بالاترین میزان استهلاک سرمایه اجتماعی را به خود اختصاص داده اند. سایرکشورهای شوروی سابق، آذربایجان، ارمنستان و اکراین با اختلاف اندکی در رتبه های بعدی قرار دارند. کشور اسلوونی با نرخی معادل ۱۵۶/۰ از پایین ترین میزان استهلاک اجتماعی برخوردار است. سطح مطلوب شاخص فساد برای این کشور به همراه پایین ترین میزان جنایت در بین کشورهای مورد بررسی را میتوان از دلایل احراز این جایگاه برشمرد. مالزی، چک، مجارستان، استونی و اسلوواکی دارای کمترین نرخ استهلاک اجتماعی پس از اسلوونی می باشند.
شاخص استهلاک HUMSOC که از ترکیب دو شاخص استهلاک سرمایه انسانی و اجتماعی به دست آمده در بازۀ ۲۹۸/۰ و ۷۸۴/۰ قرارمی گیرد. وضعیت مطلوب شاخص های استهلاک سرمایه انسانی و اجتماعی نرخ استهلاک HUMSOC مناسب ۲۹۸/۰ را برای کشور اسلوونی رقم زده است. بالاترین نرخ استهلاک در هر دو شاخص مذکور برای قرقیزستان، سبب شده که شاخص HUMSOC برای این کشور به میزان ۷۸۴/۰ برسد و روسیه با اختلاف اندکی پس از آن قرار دارد. به طور کلی می توان گفت الگوی غالب در شاخص استهلاک HUMSOC بیشتر متاثر از استهلاک سرمایه انسانی است تا اجتماعی. به عنوان مثال علی رغم نرخ نسبتاً پایین شاخص استهلاک اجتماعی در کشور لتونی و لیتوانی بالا بودن نرخ استهلاک سرمایه انسانی در این کشور ها در کل وضعیت نامناسبی را به لحاظ شاخص HUMSOC در این دو کشور به تصویر می کشد. بالا بودن نرخ استهلاک هر دو شاخص در کشور های شوروی سابق مانند قرقیزستان، روسیه، آذربایجان و ارمنستان اثر هم افزایی داشته و نرخ استهلاک سرمایه HUMSOC بالایی را برای آن ها به نمایش گذاشته است.
از نظر شاخص استهلاک سرمایه فیزیکی کشور استونی در بهترین شرایط با نرخ استهلاک فیزیکی برابر ۰۹۳۷/۰ قرار دارد، این در حالی است که کشور هایی چون مجارستان با نرخی معادل ۲۵۳/۰، لتونی با ۲۵۶/۰، آذربایجان و لیتوانی مشترکاً با ۲۶۴/۰ و بوسنی با ۲۶۶/۰ در رتبه های بعدی قرار دارند. قرقیزستان با نرخ ۸۹۵/۰، مالزی با نرخ ۸۵۳/۰ و بلغارستان با نرخ ۷۴۱/۰ در گروه کشور های با نرخ استهلاک فیزیکی بالا قرار گرفته اند.
از آن جا که غالب کشورهایی که در این تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفته اند سهم ناچیزی از منابع طبیعی چون سوخت های فسیلی دارند در این کشورها نرخ استهلاک طبیعی کم و نمودار به سمت مرکز گرایش پیدا کرده است. کمترین میزان این شاخص برابر است با ۱۱/۰ و به کشورهای جمهوری چک، پاناما، اسلوواکی و اسلوونی تعلق دارد. لازم به ذکر است جهش هایی که در نمودار دیده می شود مربوط به کشور های آذربایجان و ارمنستان به ترتیب با نرخ های استهلاک طبیعی معادل ۹۱۴/۰ و ۸۷۵/۰ است.
از ادغام دو شاخص استهلاک سرمایه فیزیکی و استهلاک سرمایه طبیعی شاخص استهلاک سرمایهPHYNAT محاسبه شده است. استونی و مجارستان با نرخ ۱۱/۰ کمترین میزان و آذربایجان با نرخ ۸۱۲/۰ بیشترین میزان استهلاکPHYNAT را نشان می دهند.
در این مرحله برای محاسبۀ شاخص ترکیبی استهلاک کل دو شاخص استهلاک سرمایه HUMSOC و شاخص استهلاک سرمایه PHYNAT در هم ادغام شده اند. نتایج برآورد شاخص استهلاک کل در بهترین حالت حاکی از نرخ استهلاک ۳۱۶/۰ برای کشور اسلوونی و در بدترین حالت معادل ۷۴۵/۰ برای کشور آذربایجان می باشد. به طور کلی شاخص استهلاک HUMSOC در استهلاک کل نقش تعیین کننده تری دارد به نحوی که بالا بودن این شاخص در کشور هایی چون استونی و مجارستان بر پایین بودن استهلاک PHYNAT در این کشور ها غلبه کرده و نرخ استهلاک کل را افزایش داده است.
در مجموع هیچ یک از کشورهای مورد بررسی نرخ استهلاک بسیار بالا (۰۰/۱ - ۸۰/۰ VH:) یا بسیار پایین (۲۰/۰ - ۰ VL:) را نشان نمی دهند. این یافته با توجه به این که کشورهای فقیر و غنی در نمونه مورد ارزیابی قرار ندارند و تنها بر کشورهای در حال توسعه تمرکز کرده ایم با پیش بینی های اولیه سازگار است. کشور اسلوونی با نرخ استهلاک کل برابر با ۳۱۶/۰ از سطح استهلاک کم (۴۰/۰ - ۲۰/۰ L:) برخوردار است. می توان وضعیت کشورهای اروپایی چون اسلوواکی، استونی، مجارستان، چک، ترکیه و لتونی را به لحاظ استهلاک ترکیبی کل، نرمال (۶۰/۰ - ۴۰/۰ N:) ارزیابی کرد. در مقابل کشورهای وابسته به شوروی سابق مانند آذربایجان، قرقیزستان، روسیه، ارمنستان، اکراین، لیتوانی دارای نرخ استهلاک کل فازی بالا (۶۰/۰ -۸۰/۰ H:) هستند. استهلاک کل درکشورهای مالزی، بوسنی و هرزگوین، پاناما، بلغارستان، لهستان، شیلی، رومانی و کرواسی نیز در سطح بالا ارزیابی شده است.
در پایان بر مبنای نتایج بدست آمده می توان گفت دامنه تغییرات خروجی سیستم فازی نسبت به پراکندگی مقداری متغیرهای ورودی محدودتر می باشد که در هر مرحله از استخراج شاخص استهلاک کل قابل مشاهده است. همان گونه که در نمودار (۳-۷) نشان داده شده دامنه تغییرات شاخص استهلاک کل از بازه تغییر مقادیر دو شاخص تشکیل دهنده آن یعنی HUMSOC و PHYNAT کمتر است.
نمودار (۳-۷): دامنه تغییرات شاخصهای ترکیبی فازی استهلاک
وضعیت استهلاک سرمایه در ایران
به دلیل کمبود اطلاعات، جمهوری اسلامی ایران در میان ۲۱ کشور مورد بررسی قرار نگرفته است. همان گونه که در جدول زیر مشاهده می شود از مجموع ده متغیر مورد استفاده در محاسبه شاخص استهلاک کل، چهار متغیر «نسبت جنایت میان۱۰۰۰۰۰ نفر ساکنان یک کشور»، «نرخ بیکاری افراد دارای تحصیلات تکمیلی از کل بیکاران»، «نسبت دانش آموزان دبیرستانی مردود شده به کل دانش آموزان» و «اتلاف ناشی از قطعی برق» در دسترس نمی باشد. در این حالت ارزیابی شاخص استهلاک آموزشی به دلیل نبود اطلاعات امکان پذیر نیست. همچنین شاخص های استهلاک فیزیکی، اجتماعی و کل از دقت کافی برخوردار نخواهد بود. با این حال یکی از مزایای رویکرد فازی آن است که حذف پاره ای از داده ها کل سیستم را مختل نمی کند.
جدول (۳-۴): داده های پایه استهلاک در ایران

بشر­دوست (۱۳۸۰) در تحقیقی تحت عنوان “عوامل موثر بر انتخاب روش­های پیشگیری از حاملگی” در این مطالعه مقطعی و توصیفی- تحلیلی بوده محقق روی ۱۰۰۱ نفر نمونه شهری و روستایی پژوهش را انجام داده است. واحدهای نمونه به طور مستقیم به نسبت از بین ۲۰ خانه بهداشت و درمانگاه و ۱۰ دفتر کار متخصصین زنان و زایمان در عرض دو ماه جمع­آوری گردید. اطلاعات از طریق مصاحبه و به صورت چک لیست به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان داده که میانگین سن مراجعین ۱/۲۹ و کسانی بودند که در رده­های سنی ۱۹-۱۵ سال ازدواج کرده ­اند.از دلایل لزوم اجرای برنامه تنظیم خانواده در بخش دولتی و خصوصی، نزدیکی منقطع به ترتیب با ۳/۲۴ درصد و ۸/۲۷ درصد می­باشد. ارتباط معنی­داری بین سن ازدواج و نوع روش می­باشد. بین تحصیلات زن و نوع روش ارتباط معنی­داری وجود دارد، نتایج آزمون کای دو وجود ارتباط معنی­دار بین تعداد زایمان و نوع روش بدست آمد. بین تعداد فرزندان دختر و نوع روش، وجود ارتباط معنی­دار نشان داده شده. الگوی تصمیم ­گیری در دو بخش دولتی و خصوصی نیز متفاوت است. اطلاعات بدست آمده این مطالعه نشان می­دهد که عوامل عدیده­ای روی انتخاب روش­ها توسط زوجین موثر می­باشد.
رخشانی (۱۳۸۰) در تحقیق تحت عنوان “استفاده از روش­های جلوگیری از بارداری در شهر زاهدان” هدف از این مطالعه بررسی میزان تداوم استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری و عوامل موثر بر آن در شهر زاهدان است. این مطالعه از نوع کوهورت تاریخی است که با بهره گرفتن از مدارک موجود در مراکز بهداشتی و درمانی شهر زاهدان در سال ۱۳۸۰ انجام شده است. یافته­های این تحقیق نشان داده که ارتباط معنا­داری بین سن زنان و تعداد فرزند استفاده کنندگان از روش­های خوراکی و آیودی در مقایسه با آمپول و نورپلانت کمتر بوده است. و آزمون مجذور کای ارتباط معناداری بین شغل و نوع وسیله مورد استفاده نشان داده است. ولی بین سطح سواد و نوع وسیله ارتباط معناداری وجود دارد. در بین زنان قرص از بیشترین و نورپلانت از کمترین میزان مصرف برخوردار بوده است.
فتح­زاده (۱۳۷۹) در تحقیقی تحت عنوان “بررسی تاثیر متغیرهای اجتماعی، فرهنگی و جمعیتی بر روی وسایل جلوگیری از بارداری” هدف این تحقیق بررسی تعیین­کننده­ های استفاده از وسایل جلوگیری می­باشد. این پژوهش به روش پیمایشی صورت گرفته است و داده ­ها به وسیله پرسشنامه از ۳۲۲ زن ۴۹-۱۵ ساله که ازدواج کرده بودند جمع­آوری شده ­اند. تجزیه و تحلیل داده ­ها به وسیله شاخص­ های آمار توصیفی مانند توزیع فراوانی و جدول تقاطعی و آمار تحلیلی مانند ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره انجام گردیده و نتایج حاصله به شرح زیر می­باشد. از متغیرهای جمعیتی، مدت ازدواج و سن زن معمول­ترین علت استفاده از وسایل جلوگیری مطرح شده ­اند. متغیرهای فشار فرهنگی، تصمیم ­گیری متقابل در زندگی و پذیرش شوهر بودند که بر استفاده از وسایل جلوگیری تاثیر و اهمیت داشتند. سپس پیش ­بینی احتمال استفاده از وسایل جلوگیری با بهره گرفتن از رگرسیون لجستیک صورت گرفت. در ابتدا تاثیر تک تک متغیرها بر استفاده از وسایل جلوگیری انجام شد. بهترین تعیین ­کننده­ها استفاده از قرص، تعداد پسران و پذیرش شوهر بودند. کاندوم به وسیله متغیرهای تحصیلات مرد، تفاهم در استفاده از وسایل جلوگیری تبیین می­کرد. بهترین متغیرهای تعیین­کننده استفاده از توبکتومی، مدت ازدواج و پذیرش شوهر بودند و آمپول را متغیر پذیرش شوهر تبیین می­کرد. در مرحله آخر پیش ­بینی احتمال استفاده از یک وسیله جلوگیری با توجه به تاثیر تمام متغیرها انجام شد.
نگهداری (۱۳۷۹) در تحقیق تحت عنوان “بررسی تعیین­کننده­ های استفاده از وسایل جلوگیری در روستای نودان” به بررسی متغیرهای جمعیتی (مدت ازدواج، سن زن)، اجتماعی و اقتصادی (تحصیلات مرد و زن، میزان درآمد، وسایل ارتباط جمعی) و فرهنگی بر روی استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری پرداخته است. این پژوهش به صورت پیمایش صورت گرفته و داده ­ها به وسیله پرسشنامه از ۳۲۲ زن ۴۹-۱۵ سال متاهل جمع­آوری شده است. یافته­های این تحقیق نشان داده است که مدت ازدواج و سن زن مهم­ترین علت استفاده از وسایل جلوگیری بوده است و در متغیرهای اقتصادی تحصیلات مرد و میزان استفاده از وسایل جلوگیری بر استفاده از وسایل جلوگیری تاثیر داشته است. تصمیم ­گیری متقابل زن و شوهر و پذیرش شوهر در استفاده از وسایل جلوگیری تاثیر و اهمیت داشته اند و بهترین تعیین ­کننده­ها استفاده از قرص، تعداد پسران و پذیرش شوهر بوده است.
۲- ۲- ۲- مطالعات خارجی
کولا^[۳] (۲۰۱۰) در تحقیقی تحت عنوان “ارتباط زوجین بر روی باروری و برنامه ­های تنظیم خانواده در یوروبای نیجریه” این مطالعه نشان داده که تصمیم ­گیری زن و مرد در مورد موضوعات باروری بالا است ۵۹ درصد زنان و ۶۶ درصد مردان بیان کرده ­اند که با همسرانشان در مورد اندازه خانواده و برنامه تنظیم خانواده صحبت می­ کنند و این مطالعه مخالف مطالعات اولیه­ای است که بیان می­ کنند که زوجین ارتباط کمی با هم در مورد موضوعات باروری دارند یعنی اینکه کمتر در این موارد با هم صحبت می­ کنند این تحقیق نشان داده است که سهم خیلی زیادی از زنان تمایل دارند در مورد استفاده از وسایل جلوگیری نسبت به اندازه فرزندان مورد دلخواه­شان صحبت کنند این مطالعه روشن کرده که تفاوت­هایی در مورد میزان ارتباط زن و شوهر بر روی اندازه خانواده و برنامه تنظیم خانواده وجود دارد. این که فاکتورهای جمعیتی و فرهنگی-اجتماعی تاثیر معنی‌داری بر روی روابط زوجین درباره اندازه خانواده و استفاده از برنامه تنظیم خانواده وجود دارد، فاکتورهای اجتماعی-فرهنگی موثر بر بحث زوجین شامل: فاصله سنی همسران، سطح سواد، نگرش­های مذهبی، نوع ازدواج، تاثیر رادیو و تلویزیون بر روی روابط زوجین. یافته­های این تحقیق نشان داده که روابط زوجین در مورد باروری و استفاده از وسایل جلوگیری همبستگی مثبتی با آموزش دارد و بیان می­ کند که مانع عمده در ارتباط زن و شوهر در مورد موضوعات مرتبط با باروری، موقعیت فرهنگی است و ناآگاهی در مورد هنجارها و ارزش‌های مدرن است. در این تحقیق داده ­ها از طریق پرسشنامه جمع­آوری شده است و از زنان و مردان ۴۹-۱۵ سال استفاده شده و تعداد نمونه ۷۶۳ زوج (زن و شوهر) ۴۹-۱۵ سال استفاده کرده و برای تجزیه و تحلیل داده ­ها از روش واریانس دو طرفه و رگرسیون لجستیک استفاده کرده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فروست^[۴] (۲۰۰۸) در تحقیقی تحت عنوان “بررسی عواملی که با انتخاب روش­های پیشگیری از بارداری و استفاده از روش­های متناقض در ایالات متحده” نمونه ­ای از زنان ۴۴-۱۴ ساله که از روش‌های متناقض وسایل پیشگیری استفاده می­کردند انتخاب شد. این تحقیق می­خواهد عواملی که بر انتخاب روش­های جلوگیری تاثیر دارند بررسی کند و برای تحلیل داده ­ها از رگرسیون لجستیک استفاده کرده است. یافته­های این تحقیق نشان داده است که انتخاب وسایل جلوگیری با عوامل اقتصادی- اجتماعی و ویژگی­های شریک جنسی همبستگی معنی­داری دارد استفاده از قرص و کاندوم همبستگی معنی­­داری با تجارب و نگرش شریک جنسی دارد. برای مثال کسانی که آموزش دیده­اند همبستگی منفی با بهره گرفتن از قرص دارند. و همبستگی مثبت با روش­های طولانی مدت دارند. زنانی که از حاملگی پرهیز می­ کنند کمتر از روش­های نامتناقض و قرص استفاده می­ کنند و به طور نامنظم از کاندوم استفاده می­ کنند استفاده کردن از یک روش یعنی دیگر روش­ها را دوست ندارند و هماهنگی مثبتی با کاندوم دارد و همبستگی منفی با بهره گرفتن از قرص دارد زنانی که به طور کامل از یک روش رضایت ندارند احتمالا روش­های دیگر را انتخاب کنند.
بابالولا^[۵] (۲۰۰۸) در تحقیقی تحت عنوان “تاثیر برنامه ارتباطی (وسایل ارتباطی) بر روی استفاده از وسایل جلوگیری در بین زنان جوان در نیجریه” این مطالعه می­خواهد تاثیر وسایل ارتباطی را بر روی تشویق جوانان در استفاده از روش­های مدرن جلوگیری برای جلوگیری از حاملگی­های ناخواسته بررسی کند. تعداد نمونه این تحقیق ۸۱۹ زن متاهل بوده است و از تکنیک پرسشنامه برای جمع­آوری داده ­ها استفاده کرده است. برای تحلیل داده ­ها از رگرسیون لجستیک چند متغیره استفاده شده است. یافته­های این تحقیق نشان داده است که تاثیر شناخت ظاهری بر روی استفاده از وسایل جلوگیری ضعیف است بلکه تاثیر شناخت عمیق در مورد ایده سازی در استفاده از وسایل جلوگیری قوی­تر است. یافته­ ها نه تنها موفقیت برنامه­ ها (وسایل ارتباطی) را نشان می­دهد بلکه تاثیر ارتباطات وسیع را در مدل تحلیلی نیز نشان می­دهد.
دیلباز^[۶] (۲۰۰۸) در تحقیق تحت عنوان “آیا بین گروه ­های سنی زنان ترکیه نسبت به استفاده از وسایل جلوگیری اختلاف وجود دارد” در این تحقیق مقایسه بین زنان جوان و مسن­تر که در سن باروری بوده ­اند نسبت به انتخاب روش­های جلوگیری انجام گرفته است. یافته­های این تحقیق نشان داده است درصد زنانی که از وسایل جلوگیری استفاده نمی­کنند در گروه سنی جوان بیشتر است. نرخ استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری (درون رحمی) در بین گروه ­های سنی اختلاف وجود ندارد. توزیع روش­های جلوگیری در بین گروه‌های سنی مشابه است اما از وسایل جلوگیری درون رحمی در گروه ­های سنی بالاتر بیشتر استفاده می­ شود.
ایندونگو^[۷] (۲۰۰۷) در تحقیق تحت عنوان “استفاده از وسایل جلوگیری در بین زنان نامبیا” تاثیر فاکتورهای جمعیتی و اجتماعی بر روی استفاده از وسایل جلوگیری و انتخاب روش در بین زنان ۲۴-۱۵ سال نامبیا بررسی شده است. این مطالعه روش­های دستیابی به تسهیلات بهداشتی و خدمات تنظیم خانواده را بررسی می­ کند. داده ­های این تحقیق از طریق روش کمی و کیفی جمع­آوری شده است. داده ­های کمی از طریق DHS به دست آمده و داده ­های کیفی از طریق مصاحبه گروهی با زنان ۲۴-۱۵ سال بدست آمده است. این مطالعه روشن ساخته است در حالی که محدودیت دستیابی به خدمات بهداشت باروری برای زنان جوان در بسیاری از مناطق کم است و جامعه حساسیت کافی برای حقوق جنسیتی زنان ندارند به ویژه پرستاران در مناطق روستایی فرض می­ کنند قاضی هستند و بی‌میل به این که وسایل جلوگیری برای زنان فراهم کنند. تسهیلات بهداشتی هم­چنین به وسیله زنان جوان رتبه ­بندی شده میزان استفاده از وسایل جلوگیری در بین همه گروه‌های سنی به ویژه زنان نامبیا پایین است و از روش­های تزریق و کاندوم استفاده می­ کنند. ویژگی­های فردی و اجتماعی بر روی استفاده از وسایل جلوگیری تاثیر می­ گذارد. میزان تحصیلات، موقعیت ازدواج، تعداد بچه­ها و موقعیت شغلی فاکتورهای فردی مهم هستند موضوعات دیگر که با ویژگی­های فردی زنان در ارتباط است این است که آیا وی با شریکش در مورد تنظیم خانواده صحبت می­ کند.
التانخویاژن^[۸] (۲۰۰۷) در تحقیقی تحت عنوان “بررسی تعیین­کننده­ های استفاده از وسایل جلوگیری و انتخاب روش در مونگولیا” تعیین­کننده­ های استفاده از وسایل جلوگیری و انتخاب روش در مغولستان و با بهره گرفتن از داده ­های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۲۰۰۰ مورد بررسی قرار داده است. یافته­های این تحقیق نشان داده است که زنانی که سطح تحصیلات بالاتری دارند به احتمال بیشتر از وسایل جلوگیری جاری استفاده می­ کنند. و اگر آن­ها از استفاده کنندگان جاری باشند آن­ها به احتمال بیشتر از آیودی و روش­های سنتی استفاده می­ کنند. زنانی که در روستا زندگی می­ کنند به احتمال زیاد از آیودی و روش­های سنتی استفاده می­ کنند. اختلاف معنی­داری بین نمونه گیری اولیه در استفاده از وسایل جلوگیری و انتخاب روش وجود دارد. متغیرهای اجتماعی تاثیر مهمی در کاهش اختلاف بین بخش نمونه اولیه دارد. وقتی که روش­های مدرن با روش­های سنتی مقایسه می­شوند.
استفانسون و همکاران^[۹] (۲۰۰۷) در تحقیق تحت عنوان “عوامل موثر بر استفاده از وسایل جلوگیری در آفریقا” در این مطالعه نقش فاکتورهای اجتماعی در تغییرات جغرافیایی در استفاده از وسایل جلوگیری مدرن در ۶ کشور آفریقایی را مورد بررسی قرار می­دهد. داده ­ها از طریق DHS جمع­آوری شده است و از تکنیک چند سطحی برای تعیین فاکتورهای که تغییرات جغرافیایی در استفاده از وسایل جلوگیری مدرن دارد بررسی می­ کند. یافته­های این تحقیق نشان داده که بین فاکتورهای اجتماعی و استفاده از وسایل جلوگیری مدرن، ارتباط معنی­داری وجود دارد. یافته­های این تحقیق نشان داده که عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه بر روی استفاده زنان از وسایل جلوگیری مدرن از بارداری تاثیر دارد.
کولومگا^[۱۰] (۲۰۰۶) در تحقیقی تحت عنوان “روابط زوجین، قدرت و استفاده از وسایل جلوگیری در بورکینافاسو، شرق آفریقا” تاثیر روابط زوجین و اقتدار در خانواده را بر روی وسایل جلوگیری می‌سنجد. داده‌های این تحقیق از اطلاعات DHS سال ۲۰۰۳ جمع­آوری شده است. تعداد نمونه این تحقیق ۹۵۳۷ زوج ازدواج کرده بوده. متغیر مستقل، روابط زوجین و قدرت است. متغیر وابسته وسایل جلوگیری است و تاثیر سن، آموزش، تعداد بچه­های زنده به دنیا آمده، ثروت و نوع ازدواج بر روی این وسایل بررسی شده است. این تحقیق نشان داده که آموزش، محل سکونت، ثروت و مذهب بر روابط زوجین تاثیر دارد و این بر روی استفاده از وسایل جلوگیری تاثیر می­ گذارد به علاوه داده ­ها نشان داده که روابط زوجین و قدرت در خانواده تبیین­کننده موثری بر استفاده از وسایل جلوگیری می­باشند، ولی قدرت در خانواده بیشترین تاثیر را بر روی استفاده از وسایل جلوگیری دارد.
دانتابالیا و دیگران^[۱۱] (۲۰۰۵) در تحقیق تحت عنوان “تعیین­کننده­ های استفاده از وسایل جلوگیری از حاملگی در میان زوجین شهر بمبئی هند با تاکید بر مردان” به انجام رساندند. هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل موثر بر استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری است. داده ­های این تحقیق از طریق مصاحبه سازمان یافته از ۲۶۷۸ مرد ازدواج کرده بین سنین ۱۸ تا ۴۰ سال از شهر بمبئی هند گردآوری شده است. برای مشخص کردن رابطه میان متغیرهای مختلف و احتمال استفاده زوجین از روش­های جلوگیری از بارداری از آزمون کای اسکوار و رگرسیون لجستیک استفاده کرده است. ۵۱ درصد افراد در زمان تحقیق از یک یا چند روش جلوگیری از بارداری استفاده می­کرده ­اند و ۴۸ درصد هیچ روشی را بکار نمی­برده­اند. مشارکت مردان در استفاده از وسایل جلوگیری (کاندوم و روش منقطع) ۲۳ درصد بوده است. نتایج این تحقیق نشان داده است که در میان زوجین که تمایل به داشتن یک یا دو فرزند دارند استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری به طور معنی­داری بالا بوده است. متغیرهای سن، درآمد، تعداد فرزندان دلخواه، آگاهی در مورد وسایل پیشگیری از بارداری و فاصله­گذاری میان موالید تاثیر بسیار قوی بر استفاده از روش­های پیشگیری از بارداری توسط زوجین دارد.
فصل سوم
مبانی نظری تحقیق
۳- ۱- مقدمه
در این بخش از برخی نظریه­ های مرتبط با تنظیم خانواده که بیشتر در قالب­های اقتصادی و اجتماعی مطرح شده و متغیرهای مربوط را در خود جای داده­اند، سود خواهیم برد. دیدگاه­ هایی که در مورد تنظیم خانواده وجود دارد عمدتا دیدگاه­ هایی نیستند که مستقیما مربوط به این حوزه تحقیق باشد. بیشتر بررسی­ها و تحقیقات انجام شده نیز صرفا توصیفی بوده و توسط افرادی غیر از جمعیت­شناسان انجام شده و مسائل نظری را لحاظ نکرده ­اند.
در تحقیق حاضر به لحاظ این که پدیده ­های جمعیتی در ارتباط با دیگر اجزای نظام اجتماعی است، از نظریات جامعه ­شناسی بیشتر استفاده می­ شود.
۳- ۲- مروری بر نظریات موجود
۳- ۲- ۱- نظریه دیویس و بلیک^[۱۲]
برای فهم کامل باروری نیاز به اتصال دادن ساختار اجتماعی و روان­شناسی اجتماعی داریم. جامعه به دو روش می ­تواند رفتار باروری زوجین را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مستقیم از طریق تأثیر بر متغیرهای سطح خرد که به نوبه خود بر رفتار باروری مستقیما اثر می­ گذارد. نظریه دیویس و بلیک بین دو سطح خرد و کلان ارتباط برقرار می­ کند. این نظریه نشان داده است که ساختار اجتماعی از طریق یازده متغیر واسط بر باروری اثر می‌‌گذارد. دیویس و بلیک در طبقه ­بندی خود، یازده متغیر اصلی را که به طور مستقیم بر باروری زنان ارتباط دارند و به عنوان متغیرهای بینابینی بین باروری و متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، محیطی و زیست شناختی قرار می­گیرند، مورد شناسایی قرار دادند. متغیرهای بینابینی که عوامل و مؤلفه­ های اجتماعی توسط آن­ها بر رفتار باروری تاثیر می­گذارند، عبارتند از:
الف: متغیرهایی که بر روی آمیزش جنسی موثرند (متغیرهای آمیزشی):
۱) سن در اولین ازدواج
۲) تجرد قطعی (درصد زنانی که هرگز ازدواج نکرده ­اند)
۳) تعداد سال­های قرارگیری در معرض تولید مثل (همسرداری):
الف- گسیختگی خانواده بر اثر طلاق یا متارکه
ب- گسیختگی خانواده بر اثر فوت همسر
۴) خودداری ارادی
۵) خودداری غیرارادی (به علت بیماری، جدایی موقت ولی غیرقابل اجتناب)
۶) فراوانی آمیزش جنسی:
ب: متغیرهایی که بر حاملگی زنان موثرند (متغیرهای حاملگی):
۷) باروری یا ناباروری (متاثر از علل ناخواسته و غیرارادی)
۸) کاربرد یا عدم کاربرد وسایل جلوگیری از حاملگی:
الف- وسایل شیمیایی یا مکانیکی
ب- سایر وسایل، ابزارها و رویه­ ها
۹) بارآوری یا نابارآوری (متاثر از علل مثل عقیمی، اقدامات پزشکی و غیره)
ج: متغیرهایی که بر وضع حمل موفقیت­آمیز موثرند (متغیرهای وضع حمل):
۱۰) سقط جنین حاصل از علل غیرارادی
۱۱) سقط جنین حاصل از علل ارادی
همانطور که ملاحظه می­ شود الگوی متغیرهای بینابینی دیویس و بلیک، سه مرحله برای باروری مطرح می کند، که هر کدام از متغیرهای مختلف، در یکی از این مراحل بر رفتار باروری موثر واقع می شوند. مرحله اول مربوط به متغیرهای تاثیرگذار بر آمیزش جنسی و در معرض مقاربت قرار گرفتن زنان است. مرحله دوم مربوط به متغیرهای تاثیرگذار بر انعقاد نطفه و حامله شدن زنان می­باشد. مرحله سوم از مراحل سه گانه الگوی دیویس و بلیک را متغیرهای موثر بر وزن حمل تشکیل می­ دهند. هر کدام از متغیرهای مطرح شده در مراحل سه گانه فوق، می­توانند به نحوی عمل کنند که موجب افزایش یا کاهش زاد­ و ولد شوند. در نتیجه سطح زاد و ولد جامعه توسط ارزش­ها و معیارهای فرهنگی مربوط به این متغیرها تعیین می­ شود (ویکز، ۱۳۷۸).
۳- ۲- ۲- نظریه منابع
بر اساس این نظریه هر چه یک موقعیت منابع چندگانه برای یک شخص فراهم نمایید، وابستگی شخص به آن موقعیت بیشتر خواهد شد. بر اساس اصل دیگر هرچه ارزش پاداش­های دریافت شده به وسیله یک شخص در یک موقعیت بیشتر باشد وابستگی به آن موقعیت بیشتر خواهد شد. از آن جا که استفاده از وسایل جلوگیری پاداش­های مختلف برای زنان فراهم می­نماید؛ تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه می­باشد کارآیی وسایل جلوگیری از بارداری بستگی به ارزشی دارد که زنان برای استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری قائل هستند.
بدیهی است که ارزش هر یک از انواع وسایل جلوگیری متفاوت بوده و طبیعی است که در این شرایط نگرش و تمایل زنان نسبت به هر یک متفاوت باشد. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که تمایل به استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری توسط زن ممکن است تحت تاثیر کارایی انواع وسایل جلوگیری، عدم تمایل به استفاده از وسایل جلوگیری به علت عدم دسترسی به آن­ها، مشکلات و نارضایتی­های که در اثراستفاده از وسایل جلوگیری از بارداری توسط زنان ایجاد می­ شود قرار گیرد (کلانتری، ۱۳۷۸).
۳- ۲- ۳- دیدگاه عرضه و تقاضا
این دیدگاه نیز توسط اقتصاددانی به نام ریچارد استرلاین^[۱۳] مطرح شده است. تز اساسی مدلی از جامعه را ترسیم می­ کند که در آن تغییرات اقتصادی و جمعیت شناختی با هم در رابطه­اند.
بر اساس این دیدگاه اگر مرگ و میر بالا باشد تعداد بچه­های زنده کم شده و در نتیجه ممکن است عرضه فرزندان با تقاضا برای داشتن فرزند مساوی شود و در چنین شرایطی نیازی به تنظیم خانواده و کنترل موالید وجود ندارد اما اگر عرضه و تقاضا تجاوز کند خواه به خاطر افزایش بقای کودکان و یا به خاطر افزایش هزینه‌های فرزندان، در این شرایط زوجین ممکن است از برخی روش­های تنظیم خانواده استفاده کنند و تصمیم برای تنظیم خانواده بر پایه پذیرش زوجین از هزینه­ های مالی و اجتماعی آن است یعنی این که به خاطر عوامل و وسایل مالی و یا برخی ممنوعیت­های اجتماعی، زوجین ممکن است از وسایل جلوگیری از بارداری استفاده نکنند.در زمینه این که هزینه­ های فرزندان چه چیزی می‌تواند باشد. گری برگر ایده­ای را مطرح کرده که در آن بچه­ها به عنوان کالاهایی در نظر گرفته می‌شوند که والدین برای به دست آوردن آن­ها در رقابت با خرید دیگر کالاها و اجناس قرار می­گیرند. عقیده ایشان بر این است که خانواده­های طبقات بالای جامعه در معرض فرصت­های بیشتری برای خرید کالا (پولی) و درگیر شدن در فعالیت­های وقت گیر قرار دارند و اگر قصد داشته باشند که تعداد بچه­های مطلوب داشته باشند سایر تمایلاتشان بایستی محدود شود. بطور کلی تاکید این دیدگاه بر روی محاسبه هزینه- سود بر تنظیم خانواده و کنترل باروری است.
۳- ۲- ۴- نظریه جریان ثروت بین نسلی
کالدول^[۱۴] در قالب نظریه‌ جریان ثروت بین‌نسلی به تلفیق مفاهیم تقاضای اقتصادی برای فرزندان و اشاعه‌ فرهنگی ایده‌ها و ارزش‌های غربی که در نهایت تعیین‌کننده‌ این تقاضا هستند پرداخت. جریان‌های ثروت در معنای تمام پول‌ها، کالاها، خدمات و تعهداتی است که یک فرد برای دیگری فراهم می‌کند. از نظر کالدول برای درک گذار باروری باید به ماهیت جوامع توجه کرد. او دو دسته جوامع را با دو ساختار خانوادگی متفاوت از هم تفکیک می‌کند که تفاوت‌ آن‌ها اساساً در جهت جریان ثروت بین نسل‌ها می‌باشد. به باور کالدول یک ارتباط مستقیم بین ساختار خانواده و باروری وجود دارد. در جوامع سنتی که در شرایط باروری طبیعی بسر می‌برند، فرزندان منافع اقتصادی دارند. جریان‌های ثروت رو به بالا و از نسل‌های جوان‌تر به نسل‌های سالخورده‌تر است. در نتیجه، والدین به کمیت فرزندان اهمیت می‌دهند. در جوامع جدید مبتنی بر اقتصاد مدرن، فرزند دارای بار اقتصادی برای خانواده است. بنابراین، فرزندان ارزش پایینی از نظر اقتصادی برای والدین دارند. ساختار خانواده بر حسب جریان‌های نزولی ثروت سازمان یافته است. در نتیجه، والدین بیش‌تر به کیفیت فرزندان توجه می‌کنند. برخلاف جوامع سنتی، در مورد اخیر باروری در شرایط کنترل‌شده است.
بر اساس این نظریه،‌ در همه‌ جوامع تصمیم‌های باروری پاسخ‌های عقلانی اقتصادی به جریان‌های ثروت خانوادگی است. در جوامع سنتی، داشتن تعداد زیادی کودک زنده یک نوع تصمیم اقتصادی عقلایی است، زیرا هر کودکی که به خانواده اضافه می‌شود باعث افزایش ثروت والدین، امنیت دوران سالخوردگی و رفاه اجتماعی و سیاسی می‌شود. در جوامع با جریان‌های ثروت نزولی، تصمیم عقلانی از نظر اقتصادی این است که هیچ بچه‌ای نداشته باشید. به نظر کالدول گذار از یک رژیم باروری طبیعی به یک رژیم باروری کنترل ‌شده به وسیله‌ معکوس‌ شدن جریان ثروت صورت می‌گیرد. این وضعیت زمانی پیش‌ می‌آید که در جریان نوسازی نظام خانواده از شکل گسترده به خانواده‌ هسته‌ای تغییر شکل دهد و در نتیجه روابط عاطفی و اقتصادی میان نسل‌ها ضعیف ‌شود. در این شرایط چون والدین هستند که باید ثروت خالص را به فرزندان انتقال دهند، بنابراین ترجیح می‌دهند فرزندان کم‌تری داشته باشند. کالدول هسته‌ای‌ شدن خانواده را پیش‌شرط معکوس‌ شدن جریان انتقال ثروت می‌داند که به ‌نظر می‌رسد نوسازی و توسعه‌ اقتصادی و اجتماعی مقدم بر آن باشد. در واقع، کالدول تغییر شکل خانواده، معکوس ‌شدن جریان ثروت و کاهش باروری را به وسیله‌ نیروهای فرهنگی و اقتصادی تبیین می‌کند. به این ترتیب، می‌توان گفت اساس نظریه‌ کالدول تغییر ارزش‌ها و منافع اقتصادی فرزندان است. به طور کلی، کالدول پنج مکانیزم کاهش نیروی کار بالقوه‌ فرزندان، افزایش هزینه‌های آموزشی فرزندان، افزایش اهمیت سرمایه‌گذاری برای فرزندان، تغییر فرهنگی و توسعه‌ ارزش‌های طبقه‌ میانی غرب در زمینه‌ خانواده‌ هسته‌ای فرزندمحور را باعث کاهش میزان باروری می‌داند. نظریه‌ جریان‌های ثروت نظریه‌ای بی‌نظیر در گسترش تعریف از انتقال بین‌نسلی در سرتاسر جریان زندگی و ارتباط‌ دادن مستقیم تغییر نظام‌های ارزشی راجع به انتقال‌های بین‌نسلی ثروت با گذار باروری است.

۱) روش فیلم غذایی ((NFT : دراین روش گیاهان درلوله های پلی اتیلن که شکافی برای رشد گیاه روی آن قراردارد جای می گیرد.محلول غذایی دراین لوله ها پمپاژمی شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲) هیدروپونیک شناور: دراین روش گیاهان روی قایق شناور پلاستیکی منبسط شده پرورش می یابند.
۳)Aeroponice (هواکشت) :دراین سیسیتم ریشه گیاهان دریک محفظه خشک به صورت معلق قرار می گیرد وهرچند دقیقه (درزمان های کوتاه) محلول غذایی اسپری می شود.درآخرین تقسیم بندی دردو دسته فعال وغیر فعال قرارمی گیرد.درسیستم فعال به طور خودکار محلول به ریشه گیاه میرسد وفعالیت آن ادامه دارد.درسیستم غیر فعال با استفاده ازیک فتیله وبستردرحال رشد وبا قدرت مویینگی بالا آب ومحلول غایی به طرف ریشه کشیده می شود.این سیستم بسیارساده است.((Hochmuth, 2003
۱-۱۰-تکنیک های مدیریت غذایی:
نقطه ضعف عمده سیستم بسته مشکل مدیریت مواد مغذی است. ۴ روش اصلی به طور معمول استفاده می شود:
تکنیک (۱) : علاوه برآب pH وEC به طور اتوماتیک کنترل می شود.pH اندازه گیری اسیدیته بستراست ومواد معدنی رسیده به گیاه کنترل میشود. درحالیکه EC برآورد محتوای مواد مغذی است. pH توصیه شده برای کشت هیدروپونیک بین ۸/۵ تا۵/۶ است. دلیل آن این است که موادمغذی درpHکمی اسیدی بهینه می شوند.سطح EC باید ۵/۱ تا۳ دسی زیمنس برمترباشد.
تکنیک (۲) :آب توسط شیرشناور ازیک مخزن بطور خودکار به گیاه می رسد. EC آب در این روش کم وباید بصورت دوره ای چک شود ومقدار مورد نیاز مواد مغذی با دست به مخزن اضافه وکنترل شود.pHدرصورت لزوم با اضافه کردن اسید (اسید سولفوریک رقیق) کاهش ویا هیدروکسید سدیم (سود) بصورت قلیایی درآمده وافزایش می یابد.
تکنیک (۳) : مخزن بعد ازاینکه ازآب وموادمغذی خالی شد بطور اتوماتیک پرمی شود. ازجنبه های مهم این روش اثرات مفیدآن روی گیاه است.
تکنیک (۴) : مخزن پس ازیک دوره کامل ازیک محلول استاندارد مغذی پرشده وبا این حال EC آن نیازبه بررسی ندارد این روش می تواند به فاجعه منجرشود. (Hancock, 1999)
۱-۱۱-خاک درمقابل هیدروپونیک:
تفاوت فیزیولوژیکی میان گیاهان درحال رشد درهر دو روش وجود دارد. درخاک دوجزء آلی ومعدنی تجزیه شده ودردسترس گیاه قرار می گیرد. این عناصر درذرات خاک وجود دارد. اما درهیدروپونیک ریشه گیاه با عناصر مرطوب که ساخته دست انسان است تغذیه شود. تنها شباهت آن در برداشت است. تقریبا درتمام سیستم های هیدروپونیک درمناطق معتدل جهان درسازه های گلخانه ای ازنوع محصور با کنترل دما وکاهش ازدست دادن آب دراثر تبخیروکاهش هجوم بیماری وآفات وحفاظت ازمحصولات دربرابرعناصرآب وهوامانند باد وباران این کشت رواج بیشتری دارد. این عوامل درمناطق گرمسیری نیز موفقیت آمیزخواهد بود. مزایای اصلی هیدروپونیک شامل CEA (چگالی زیاد، حداکثر محصول وتولید محصول خارج ازخاک) وبی تفاوتی مجازی به دمای محیط وفصلی ، استفاده کارآمدترازآب وکود ، استفاده از حداقل مساحت وکنترل مناسب بیماریها است.
مزیت عمده ای ازهیدروپونیک درمقایسه با گیاهان رشد کرده درخاک جداسازی محصول از مشکلاتی مانند شوری، بیماری وساختارضعیف است. کارهای وقت گیر و پرهزینه عقیم ساز خاک دراین کشت لازم نیست ودریک چرخه سریع حداکثر محصول راخواهیم داشت. اما معایبی نیز دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- هزینه های بالای ورودی انرژی ودرجه بالایی ازمهارت مدیریتی برای تولید موفق است.
- هزینه سرمایه ای مانند ساختار گرم وسرد (فن وپد) وسیستم های کنترل محیط زیست که درمناطق استوایی همیشه مورد نیاز نیست.
اما با توجه به هزینه های ساخت باغ هیدروپونیک می توان به محصولاتی با ارزش دست یافت ومیزان سرمایه را زیاد کرد. زیرا درزمان محدودی امکان پذیر است.( Merle Jensen ,1985)
۱-۱۲-تغذیه وهیدروپونیک:
شواهدی به طور قطع وجود دارد که تولیدات کشت هیدروپونیک مغذی تر وسالم تر ازهر روش تولیدی دیگر است. دربسیاری ازکشورها مانند هلند که تمرکز کشاورزان آن برکیفیت تولید است دراین کشت موفق شده اند. (Jones, 2005)
۱-۱۳-آینده هیدروپونیک:
هیدروپونیک ممکن است درکشورهای درحال توسعه برای تولید مواد غذایی درفضای محدود مورد استفاده قرار گیرد. حتی امکان رشد هیدروپونیک درشرایط بد خاک (بیابان ، شن وماسه و یا حتی آب دریا) وجود دارد که درترکیب مواد مغذی پس ازحذف نمک های مضر عمل می کند. محبوبیت هیدروپونیک دریک دوره کوتاه اززمان منجربه افزایش پژوهش وآزمایش درمناطق باغبانی هیدروپونیک درمحیط داخلی وخارجی شده است.( Rish ,2004)
فهرست برخی تولید کنند گان هیدروپونیک : کارخانه آمریکایی محصولات وخدمات
Horizon Hydroponics ,American Hydroponics, Eco Enterprises GreenCoast Hydroponic ,bettergrow hydro
استرالیا ، ژاپن، مراکش ،آفریقا ، اروپا ، آسیا مناطقی که درآن کشت هیدروپونیک انجام میشود. دراسترالیا آب ازمنابع کمیاب است زیرا یکی ازخشک ترین نقاط جهان است .مدیریت منابع آب شرکت های کشاورزی وباغبانی می تواند تاثیرگذار باشد. استرالیا میتواند بخش مهمی را درتعیین موثرترین روش استفاده ازاین منابع ازقبیل شوری واستفاده مجدد آب را داشته باشد. سیستم های هیدروپونیک وگلخانه برای تولید آب موثرند. با این حال دربازار فروش محصولات آن با موانعی روبروست. ازسال ۱۹۹۲ تا سال ۱۹۹۹ صادرات سبزیجات اسپانیایی به کشور هلند جهش ۱۰% داشته است سیستم حراج هلندی کشاورزان هلندی را قادر به پاسخگویی به نیاز جدید بازار تا حدود دهه ۱۹۹۰ می کرد. (Stevens,1998) بنابراین چالش هایی پیش رو تولید کنندگان هیدروپونیک درسراسر جهان است که به منظور توسعه بهره وری اب، سیستم های درحال رشد پایدار، تولید میوه با کیفیت بالا ومحصولات سالم که برای به حداکثر رساندن کیفیت زندگی مورد نیاز است .برای رسیدن به این هدف صنعت هیدروپونیک درسراسرجهان نیازبه استفاده تکنولوژی بازیافتی است که با جبران خاک و آب وانرژی برای تولید محصولات کشاورزی وکاهش چشمگیر استفاده ازمنابع طبیعی قابل کاربرد می باشد. این اهداف عبارتند از:
- توسعه پایدار آفت وشیوه کنترل بیماری بدون استفاده ازآفت کش وقارچ کش
- سرمایه گذاری درتحقیقات صنایع غذایی ازجمله بیوتکنولوژی
- توسعه طرح های گلخانه ای ومصالح ساختمانی برای بهینه سازی وکنترل آب وهوا
- سرمایه گذاری درمنابع انرژی تجدیدپذیر مانند توسعه ارزان تر سلول های خورشیدی پلاستیکی
- تشویق وحمایت دولت ازصنعت وفن آوری واشتراک گذاری صنایع هیدروپونیک وتوسعه با دولت Lykas,2005))
۱-۱۴- توت فرنگی هیدروپونیک درحال رشد:
توت فرنگی رقم گاویتا به خوبی خود را با شرایط گلخانه ای وفق می دهد وهمچنین میوه هایی باکیفیت بالاتر درهیدروپونیک به بار می آورد. قرار دادن ریشه گیاهان درمحیط بی اثر درحال رشد ازقبیل پرلیت .کوکوپیت یا راک وول به طور متناوب می تواند شاخه های جدیدی برای نشاء کردن مجدد گیاه بوجود می آورد. پوشش پیوند با گنبد پلاستیکی شفاف برای حفظ رطوبت و نورکافی از ریشه اولیه استفاده میشود. درزمستان میتوان آنها را رشد داد .ریشه یا شاخه را می توان درمحلول میکروبی با پلاستیک روشن پیچیده و۲ تا ۵ ماه دریخچال نگهداری کرده ودرفصل کشت به زمین اصلی انتقال داد.
رشد توت فرنگی همچنین دریک گلخانه شیشه ای ویا ایوان امکان پذیر می باشد. با این حال روشنایی باغ یا محیط داخلی به مدت ۶ تا ۷ ساعت درهر روز نیاز است. درجه حرارت مطلوب برای رشد آن نیز ۱۸ تا ۲۵ درجه سانتی گراد می باشد(Guides ,2005 )
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
( Altieri and Baruzzi, 2010)هدف ازاین آزمایش بررسی مناسب بودن بستر مخلوط آسیاب تفاله های زیتون(OMWM) جایگزین ذغال سنگ نارس بعنوان بستر رشد برای کشت بدون خاک درتولید توت فرنگی می باشد. از این بستر درچهار سطح ۵۰،۷۵،۲۵،۰v/v )) استفاده شد. به منظور ارزیابی مواد مغذی موجود درگیاه آزمایشاتی درقالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. کلیه عناصر پرمصرف (نیتروژن ، کلسیم ، منیزیوم ، سدیم) وعناصر کم مصرف( آهن، منگنز ، مس ، روی) اندازه گرفته شد. میزان EC ترکیب این مواد نیز بررسی شد. تنها بستر کمبود نیتروژن نشان داد .همین امر باعث کاهش EC از بسترشد. بستر (OMWM) 75% بهترین جایگزین انتخاب شد.
( Hokanson and Finn, 2000) مطالعاتی روی کاشت استولون گیاهی درکشت هیدروپونیک به نتایجی دست یافت, دو رقم توت فرنگی روزکوتاه (چندلر، کاماراسو) وعملکرد شان را بررسی کرد.اندازه وکیفیت میوه های رقم کاماراسو بهترین انتخاب شد.
امیری وهمکاران (۱۳۸۹) با مطالعه برروی بادمجان دربسترکشت پرلیت وپوسته برنج دریافتند بالاترین وزن وتوده ریشه وعملکرد دربستر پرلیت نسبت به پوسته برنج نشان داد ودرمقابل کمترین عملکرد دربستر مخلوط این دو نوع کود مشاهده شد.
فتوحی قزوینی وهمکاران (۱۳۸۷) با بررسی دو بستر پرلیت وکوکوپیت دریافتند که آب ومواد مغذی دربسترکوکوپیت کمتر جذب می شود.
جوان پور هروی وهمکاران (۱۳۸۵) اعلام کردند وزن میوه ومیزان اسیدیته وویتامین c وهمچنین مواد جامد محلول در میوه توت فرنگی وفلفل دلمه با افزایش سطح نیترات آمونیوم موجود درمحلول غذایی کاهش می یابد.
(جمالیان وهمکاران) گیاهان توت فرنگی( (Fragaria × ananassa بسیار حساس به شوری می باشد. به منظور بررسی اثرات متقابل پاکلوبوترازول ( PP333 ) و شوری بر گلدهی ، عملکرد و کیفیت میوه توت فرنگی ، سه سطح از نمک طعام [ ۰ ، ۵، ۱۰ میلی ] در محلول غذائی گنجانده شد و چهار سطح] PP333 30،۲۰،۱۰،۰ [ mg / Lدر گیاهان اسپری شد. برنامه PP333 باعث کاهش طول گل آذین ، اما افزایش گل آذین و تعداد گل و شوری و کاهش تعداد achenes در میوه شد. با این حال یک محلول پاشی با دوز۱۰ mg / L از PP333 اثر شوری در ۱۰میلی مولار نمک NaCl کاهش می یابد و به طور قابل توجهی افزایش تعداد achenesدر میوه PP333 در ۳۰mg / L به طور کامل هر گونه اثرات منفی شوری ۱۰ میلی مولار NaCl بر عملکرد میوه غلبه در حالی که افزایش کل مواد جامد محلول میوه (TSS) بالاترین سطح از PP333 ( 30mg / L ) در ( ۵، ۱۰ میلی مولار ) گیاهان نمک منجر به کاهش اسیدیته قابل تیتراسیون( TA ) شد. تمایل به افزایش نسبت TSS / TA با افزایش حجم استفاده از PP333 شوری منجر به کاهش ویتامین C شد اما برنامه های کاربردی PP333از دوز ۲۰mg / L به طور قابل توجهی افزایش ویتامین C در هر دو سطح ( ۵، ۱۰ میلی متر( را نتیجه داد.
عامری وهمکاران)۱۳۹۰(طی ازمایشی با عنوان بررسی اثر بسترها وارقام مختلف توت فرنگی بر روی کیفیت میوه ازشش بستر پوسته برنج، خاکستردرخت چنار، کوکوپیت+پرلیت (۵۰&50(، ورمی کمپوست+پرلیت+کوکوپیت به نسبت های (۵۰&45&50) ، (۴۵&40&15) و (۴۰&35&25) استفاده کردند. صفاتی مانند آنتوسیانین، TSS ، TA، ویتامین C مورد آزمایش قرار دادند. نتایج این طور بدست آمد که بیشترین درصد میوه های ناقص از رقم سلوا ازپوسته برنج بدست آمد.رقم کاراماسو وبستر ورمی کمپوست+پرلیت+کوکوپیت(۴۰&35&25) بالاترین آنتوسیانین را داشت.بالاترین TSS از رقم سلوا دربستر ورمی کمپوست+پرلیت+کوکوپیت(۵۰&45&50) و بیشترین TA از رقم کاراماسو از بستر ورمی کمپوست+پرلیت+کوکوپیت(۵۰&45&50) بدست آمد.
تهرانی وهمکاران (۱۳۸۷) در آزمایشی اثر ۷ لایه بستر بر ویژگیهای کمی وکیفی سه رقم توت فرنگی با ۲۱ تیمار و ۴ تکرار بررسی کردند. سه رقم شامل کاماراسو ، گاویتا و رقم سلوا شد. گلدان و لوله در سیستم مورد استفاده قرار گرفت و ۲ پیت خزه +۱ شن (v / v) ، ۲ ) شن و ۵ماسه ) ذغال سنگ نارس ۱۰۰٪ ، پرلیت ۱۰۰٪ ، ذغال سنگ نارس ۴۰ ٪ + پرلیت ۶۰ ٪ ، خزه ۱۰۰٪ ، کوکوپیت ۴۰ ٪ + پرلیت ۶۰ ٪ و کوکوپیت ۱۰۰٪ در گلدان قرار داده شد. درجه حرارت در ۲۵ º C روز و ۱۵ º C شب کشیده شد. تعداد برگ، طوقه ، دونده ها و گل آذین ، طول دمبرگ، زمان گلدهی و باردهی ، میانگین وزن میوه، تعدادی از میوه ها و عملکرد هر بوته ، درصد میوه و مواد جامد محلول برای هر یک از سطوح ثبت شد. بیشترین تعداد برگ در کاماراسو در کوکوپیت ۱۰۰٪ ذغال سنگ نارس ۱۰۰٪ ، ۴۰٪ کوکوپیت + پرلیت ۶۰ ٪ و ذغال سنگ نارس ۴۰ ٪ + پرلیت ۶۰ ٪ بدست آمد.به طور کلی گاویتا بالاترین طول دمبرگ را نشان داد . زمان گلدهی و قبل از آن در سلوا و آخرین در کاماراسو بود. اگر چه تعامل بین بستر و رقم قابل توجهی بود ، با این حال زمان گلدهی پیش از آن در لایه های بدون ذغال سنگ نارس مقایسه آن با ذغال سنگ نارس دیده شد.در سلوا بیشترین گل آذین تولید شد. زمان باردهی پیش از آن در کاماراسو بیشتر از دو رقم دیگر بود. کاماراسو در کوکوپیت ۴۰ ٪ + پرلیت ۶۰ ٪ بیشترین تعداد میوه و عملکرد در هر بوته تولید می شود. عملکرد در لایه های با ذغال سنگ نارس بالاتر از لایه های بدون ذغال سنگ نارس بود. بیشترین تعداد میوه و ناهنجار در شن و ماسه ۱۰۰٪ برای کاماراسو مشاهده شد. مواد جامد محلول میوه با ارقام مختلف نشان می دهد که کاماراسو در کوکوپیت ۴۰ ٪ + پرلیت ۶۰ ٪ برای تولید گلخانه مناسب است.
Sarooshi and Cresswell , 1994)) با مطالعه اثرمحلول غذایی وفاصله بوته وECبرعملکرد توت فرنگی به نتایج زیر رسیدند:
محلول نیترات آمونیوم (۳H4NO3) ونیترات کلسیم(KNO3) به منظور کاهش نسبت K به N از۷/۱ به۴/۱ بی اثراست. روش مدیریت حل این عناصر مثل فسفر کلسیم منیزیم ومنگنز وروی به میزان زیاد ومنیزیم درسطح کمتر دررشد کیفی توت فرنگی دارای تفاوت معنا داری است. افزایش EC از۲به ۳ وکاهش ان تولید میوه های شیرین می کند. همچنین کاهش ECاز۴ به ۲ عملکرد راکاهش داده اما اندازه میوه ها درشت می شود. همچنین افزایش تراکم بوته باعث کاهش عملکرد تولید می شود. اما این میزان با توجه به شرایط اب وهوایی مختلف قابل تغییر است.
اسدی وهمکاران(۱۳۹۱) تحقیقی در مورد اثر GA3 بر روی عملکرد میوه، گل و ویژگی های رویشی بر عملکرد اولیه رقم توت فرنگی ( Gaviota) انجام دادند. در این تحقیق اثر محلول پاشی GA3 بر روی عملکرد میوه ، گل و اندام رویشی وهمچنین عملکرد گیاه توت فرنگی رقم گاویتا بررسی شد. سه سطح GA3 (0 , 25 و ۵۰ میلی گرم برلیتر) در یک طرح کاملا تصادفی در ۴ تکرار مورد بررسی قرار گرفت. پس از برداشت آخرین گل GA3 محلول پاشی شد. همچنین یک هفته پس از برداشت آخرین برداشت نیز تکرار شد. گل و اندام رویشی و عملکرد و وزن میوه ها با محلول پاشی ۵۰% GA3 سازگار بود.
احمدی وهمکاران (۱۳۹۰) به منظور بررسی اثر بسترهای مختلف در میزان رنگدانه کاروتنوئید و کلروفیل توت فرنگی در کشت هیدروپونیک آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در دانشگاه جیرفت انجام دادند. بسترها شامل ذغال سنگ + شن و ماسه ، پرلیت ، کوکوپیت ، پرلیت + شن، ماسه + پرلیت دانه بزرگ وسه گونه توت فرنگی سلوا ، پاروس و کاماراسو در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین کلروفیل کل از بستر پرلیت بدست آمد. همچنین بیشترین کاروتنوئید از بستر شن و ماسه + پرلیت دانه بزرگ بدست آمد.
فاطمی وهمکاران (۱۳۸۷) آزمایشی را به منظور اثر سیلیسیوم بر رشد و عملکرد گیاه توت فرنگی در شرایط تنش شوری انجام دادند. بدین منظور و جهت ارزیابی تاثیر سیلیسیوم و شوری بر روی خصوصیات رویشی ، عملکرد و کیفیت میوه توت فرنگی (Fragaria × ananassa Duch) رقم سلوا آزمایشی با سه سطح سیلیسیومmM) 0.1.2( و سه سطح کلرید سدیم mM)20.0.40 ( به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در شرایط کنترل شده گلخانه ای و به صورت آبکشت انجام شد . شاخصه ای عملکرد و خصوصیات کیفی میوه در طول آزمایش اندازه گیری شد . همچنین خصوصیات فیزیولوژیکی ازجمله شا خص کلروفیل و محتوای رطوبت نسبی برگ نیز مورد ارزیابی قرار گرفت .در پایان آزمایش کل گیاهان از بستر خارج شده و خصوصیات رویشی شامل سطح برگ و وزن تر و خشک اندام ه ای هوایی و ریشه اندازه گیری شد . نتایج نشان داد که شوری اثر کاهنده معنی داری بر روی شاخص های رشد ونمو ی گیاه داشت . به طوریکه تعداد برگ ، سطح برگ و وزن تر و خشک برگ و ریشه با افزایش غلظت کلرید سدیم کاهش و با افزودن سیلیسیوم به محلول غذایی در شرایط شوری، افزایش یافت. شاخص های عملکرد در شرایط شوری کاهش و ب ا کاربرد سیلیسیوم ، به طور معنی داری افزایش یافت. شاخ ص کلروفیل تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت، ولی محتوای رطوبت نسبی برگ در شرایط شوری کاهش و با تیمارسیلیسیوم افزایش یافت . افزایش غلظت سیلیسیوم و کلرید سدیم در محلول غذایی ، اسیدیته قابل تیتراسیون را افزایش داد ، ولی دیگر خصوصیات کیفی میوه ، تحت تاثیر تیمارها قر ار نگرفتند . بر اساس نتایج حاصل می توان استفاده از سیلیسیوم را در شرایط شوری ، توصیه نمود.
خیاط وهمکاران (۱۳۸۶)درتحقیقی اثر عناصر پتاسیم و کلسیم بشکل ترکیب( K SOو CASO) بر عملکرد کیفی وکمی میوه توت فرنگی رقم سلوا در کشت هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. این نمکها درحین رشد به ریشه گیاه تزریق می شد. نتایج این طور نشان داد که بین کنترل نمک NACL حدود ۱۰ میلی متر و وزن وتعداد میوه ها تفاوت معنی داری وجود دارد.با افزایش میزان نمک وK SO وزن میوه ها پایین می اید. مجموع مواد جامد محلول و ویتامین سی در۱۰ میلی متر CASO افزایش داشت.در شرایط شوری نیز همزمان با تزریق نمک CASO افزایش عملکرد و کیفیت بالای میوه ها دیده شد.
طاووسی (۱۳۸۹) امروزه تحقیقات گسترده ای روی بسترهای رایج در کشت بدون خاک انجام می شود تا با در نظر گرفتن مسا یل اقتصادی، نوع کشت و اثر این بسترها روی خصوصیات کمی و کیفی محصول، بستر مناسب هر منطقه مشخص شود از آن جایی که هزینه ی بستر ، فاکتور مهمی در هزینه های تولید در این نوع کشت می باشد، تحقیقات اخیر عمدتا روی استفاده از بسترهای بومی با قیمت پایین می باشد. پژوهش حاضر در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با چهار بستر پرلیت، پیت نارگیل، خرده چوب و ترکیب پرلیت و خرده چوب به نسبت وزنی (۱:۱ ) با چهار تکرار در گلخانه ای تحقیقاتی انجام شد . به طور کلی ، گیاهان پرورش یافته در بستر پیت نارگیل بهبود پارامترهای رشد نظیر وزن تر و خشک بوته (گرم در بوته )، شاخص کلروفیل و تعداد برگ (عدد در بوته ) را از خود نشان دادند، در حالی که بستر پرلیت موجب افزایش عملکرد(گرم در بوته) وتعداد میوه (عدد در بوته) گردید که از لحاظ آماری اختلاف معنیداری با بستر خرده چوب نداشت و حتی بستر خرده چوب موجب افزایش مواد جامد محلول(TSS) نیز گردید . از طرف دیگر ، بستر مخلوط خرده چوب و پرلیت عملکرد مطلوبی از نظر رشد رویشی و زایشی از خود نشان نداد.
داوری وهمکاران (۱۳۸۲)آزمایشی را بر اساس طرح کرت های خرد شده در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام دادند . به طوری که دور آبیاری در سه سطح شامل۱۲ و۲ و۴ بار در روز در کرت های اصلی و سه بستر پرلیت جدید، پرلیت استفاده شده و سبوس برنج در کرت های فرعی قرار گرفتند . بذر کاهو مورد استفاده پاریس آیلند (Parris Island)بود. فاکتورهایی نظیر عملکرد ، وزن تر ، وزن خشک و ارتفاع تحت تاثیر دور آبیاری قرار گرفتند . نتایج نشان داد دور آبیاری ۴ بار در روز با۳۹/۴۴۶ گرم بیشترین عملکرد و وزن خشک گیاه و دور آبیاری ۱۲ بار در روز با۹۴/۳۸۶ گرم کمترین عملکرد و وزن خشک گیاه را دارا بودند . همچنین دور آبیاری ۱۲ بار در روز موجب افزایش ارتفاع گیاه گردید . بین بسترهای مورد آزمایش از نظر صفاتی نظیر عملکرد و وزن خشک گیاه اختلاف معنی داری وجود داشت. بستر پرلیت استفاده شده نسبت به سایر بسترها موجب افزایش عملکرد و وزن خشک گیاه گردید و این در حالی بود که بستر سبوس برنج کمترین عملکرد و وزن خشک گیاه را دارا بود . اثر متقابل معنی داری بین دور آبیاری و بستر از نظر کلیه صفات دیده نشد.
Nxawe & Ndakidemi, 2009)) میزان درجه حرارت آب آبیاری برعملکرد نهال اسفناج به مدت ۸ هفته ودردرجه حرارت ۲۸ درجه سانتی گراد رشد مطلوب را داشتند. دماهای متفاوت اثرات مختلفی دارند.اگر دمای محلول بالای ۳۵ درجه باشد اثرات کوتاه مدت وبلند مدت دارد. درکوتاه مدت جذب آب وموادغذایی ازطریق کاهش درویسکوزیته آب فعال شدند ونقل وانتقالات ازغشاء سلول دردرازمدت حلالیت اکسیژن را کاهش می دهد.
Graves, 1983)) مشاهده کرد که دردمای زیر ۲۲ درجه سانتی گراد اکسیژن محلول مواد مغذی برای عرضه این عناصر دراختیار گوجه فرنگی قرارمیگیرد. اما با این حال یک نتیجه ازکاهش اثرات رشد گیاه ازجمله تنفس با تغییر برخی فرآیندهای فیزیولوژیکی رخ می دهد. درمقابل درجه حرارت بالاتراز۲۲درجه باعث افزایش رشد محصول ورشد رویشی مطلوب می شود.
(Marschner, 1995) میزان pH درمحلول غذایی را تنظیم وروزانه با توجه به ظرفیت بافری پایین تر ازسیستم بدون خاک تغییر داد. تغییرات درpHازمحلول مواد غذایی با تفاوت درمیزان جذب عناصر توسط گیاهان ازنظر تعادل آنیون ها وکاتیون ها بررسی شد. هنگامی که آنیون ها درغلظت بالاتر ازکاتیون ها قرار میگرفتند. به عنوان مثال افزایش نیترات باعث افزایش PH می شود. از این رو اختلاط آمونیوم به عنوان منبع N درمحلول غذایی درنتیجه تنظیم pHمواد مغذی دردسترس است.
Lykas ,2001)) آزمایشی درمورد مدیریت EC اصلاح شده توسط گیاهان بعنوان مواد مغذی وآب ازمحلول جذب شده در دو سیستم بازوبسته انجام داد. با کاهش درغلظت برخی ازیون ها افزایش غلظت دردیگر سیستم مشاهده شد. به عنوان مثال دریک سیستم بسته هیدروپونیک با محصول رز درترکیب محلول غذایی کاهش سریع غلظت آهن دیده شد. درحالیکه غلظت کلسیم ومنیزیوم وکلر افزایش یافت.

هویت از نظر لغوی به معنای ذات، وجود، فطرت، شخصیت و طبیعت هستی است (فرهنگ دهخدا ، ۱۳۸۳).
امروزه کمتر مفهومی است که به اندازه هویت ، واجد معانی متعدد باشد. هویت ، هم در زبان روزمره و هم در بحثهای دانشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد. وجود مفاهیم مترادف و یا نزدیک و مرتبط متعدد برای هویت (مانند من، ما، خود، درک از خود ^[۳۸]، آگاهی از خود ^[۳۹]، خود انگاره ^[۴۰]، هویت خود^[۴۱] ، ایگو ^[۴۲]، سوپر ایگو ^[۴۳]، و شخصیت^[۴۴]) از همین جا سرچشمه می گیرد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

با این حال هویت مفهوم تازه ای نیست و حتی در این آموزه معروف در سر در معبد دافی^[۴۵] یعنی “خودت را بشناس ^[۴۶]” نیز به چشم می خورد. هرچند بدین ترتیب آشکار می گردد که هویت از آغاز تمدن ذهن انسان را به خود مشغول داشته اما بدون اغراق ، هیچ گاه رنگ کهنگی به خود نگرفته است. هویت هنوز هم مهمترین دغدغه انسان به حساب می آید (محمدی و دهقان ،۱۳۸۳).
هویت به ۲ دسته تقسیم می شود: هویت ذاتی و هویت عرضی. جنسیت، محل تولد، خانواده، وابستگی قومی و نژادی، جزء هویت های ذاتی و وابستگی های سیاسی و صنفی، از هویت های عرضی است. آن بخش از قلمرو حیات که فرد خودش را با آن معرفی می کند و در قبال آن احساس تعهد و تکلیف می کند، هویت او را شکل می دهد.
درباره مفهوم و دامنه هویت دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. عده ای هویت را دارای ۳ کارکرد اصلی می دانند:
افزایش توان گزینش
ایجاد امکان ارتباط با دیگران
نیروبخشی و نرمش پذیری انسان
این نرمش پذیری تا جایی است که می تواند هویت فرد را با جوهره ای ورای خود، یعنی واقعیت پیوند زند. هویت، با تقویت وجه تمایز فرد با دیگران مجموعه ای از خصایل فردی را در فرد پدید می آورد که جزیی از معنا و هستی او تلقی می شود که فرد به اعتبار آن و با اتکا به آن می تواند خود را از دیگران متمایز بداند و برای خود حق و قدرت انتخاب قائل شود و توان برقراری ارتباط با دیگران را در خود احساس نماید. همچنین بر اساس آن، به تنظیم نحوه تعامل با دیگران اقدام می نماید (سجادی ،۱۳۸۴).
اریکسون احساس داشتن هویت را سازماندهی پویا و خود ساخته از انگیزاننده ها، توانایی ها، باورها و تاریخ شخصی به صورت یک خود یکپارچه و مستقل که هدایت کننده مسیر در حال رشد زندگی فرد است می داند (دانشپور،۱۳۸۶). او احساس هویت را هماهنگی ادراک فرد از خویشتن با ادراک دیگران از او تعریف می کند و هویت یابی را در مقابل بحران هویت یا بی هویتی پدیده ای روانی – اجتماعی می داند، که در دوره نوجوانی ظهور می یابد.
هویت قسمتی خودآگاه و قسمتی ناخودآگاه است و به زندگی فرد احساسی از یکسان بودن و پیوستگی می دهد. دوره شکل گیری و تحکیم هویت در طول دوران نوجوانی است، یعنی هنگامی که ویژگی های زیست شناختی و فرایندهای عقلی بایستی انتظارات اجتماعی مربوط به عملکرد مناسب بزرگسالی را برآورده سازند. هویت به گذشته وابسته و تعیین کننده آینده است. زیرا که در کودکی ریشه دارد و پایه و مبنایی است که وظایف زندگی آینده از طریق آن به ظهور می رسند و به عنوان یک پدیده روانی – اجتماعی هم در فرد و هم در فرهنگ رایج ریشه دارد (اریکسون^[۴۷] ۱۹۶۸ به نقل از کروگر^[۴۸]۱۹۹۶).
مارسیا (۱۹۹۴) هویت شخصی را مفهومی می داند که فرد از خود به عنوان یک شخص دارد و این مفهوم ناشی از تجربه تداوم و تمایز، یعنی خودهمانی در طی زمان و متمایز بودن از دیگران می باشد (به نقل از محسنی ، ۱۳۷۵).
مارسیا هویت را ساختار من و ساختار درونی و خود سازمان دهنده و پویایی آرزوها، اهداف، مهارت ها، باورها، و تاریخچه فردی می داند (به نقل از کروگر ،۱۹۹۶).
برزونسکی هویت را یک نظریه راجع به خویشتن می داند و معتقد است که افراد به سبک ها و شیوه های مختلف به نظریه پردازی راجع به خود می پردازند (برزونسکی^[۴۹]، ۲۰۰۳).
در مطالعه شخصیت ، هویت به عنوان یک مفهوم درونی و ذهنی که هر فرد از خود به عنوان یک شخص دارد و در واقع خود اساسی و مستمر اوست، اطلاق می گردد (فرمهینی فراهانی ، ۱۳۷۸).
نیاز به احساس هویت و شناخت خود و حفظ تعادل روانی و عاطفی در مقابل عوامل فشارهای درونی و بیرونی از نیازهای اساسی است ، نوجوان می خواهد بداند چیست و کیست، می خواهد احساس کند شخصی منحصر به فرد و خاص است، و مایل است اطمینان پیدا کند که خودش را پذیرفته است (خدایاری ، ۱۳۷۷) .
تقسیم بندی کلی نظریه های هویت
تلاش دامنه دار و پیگیری برای مفهوم سازی و نظریه پردازی هویت صورت گرفته، در قالب و رویکرد نظری – مدرن و پسامدرن – قابل توصیف است.

1. 1. رویکرد مدرن: تعریف هویت به وسیله عوامل از قبیل موجود طبیعی ،‌ روانی و یا اجتماعی

۱-۱ نظریه های جامعه شناسان : باور به اینکه هویت ، ساخته و پرداخته زمان و مکان است. این رویکرد که عمدتاً به جامعه شناسان تعلق دارد ، بیشتر در دیدگاه تعامل نمادین ^[۵۰] تبلور می یابد.
۱-۲ نظریه های روان شناسان : باور به اینکه فرایندهای روانی شخص، نقش ضروری در ساخت و پرداخت هویت ایفا می کند. این نظریه ها عمدتاً با دیدگاه شناخت ^[۵۱] همپوشی دارد.
۲- رویکرد پسامدرن: باور به شکل گیری و تعریف هویت به دور از دخالت هرگونه عامل از قبیل موجود طبیعی ، روانی و یا اجتماعی. این رویکرد که باعنوان نظریه گفتمانی شناخته می شود، عمدتا متاثر از ادبیات، زبان شناسی و معناشناسی است (محمدی و دهقان، ۱۳۸۳).
دیدگاه های نظری درباره شکل گیری هویت
نظریه لوینگر^[۵۲]
لوینگر هویت را به شیوه ای کل گرایانه به عنوان صفت سرآمد شخصیت ^[۵۳]می داند از نظر وی “من” یک وسیله گزینش است که به فرد اجازه می دهد واقعیت خارجی را به طریقی درک کند تا اضطراب را کاهش دهد. او رشد منش اخلاقی ، کنترل تکانه درونی ساختن قواعد رفتار را جزء کنش های “من” می داند که من این قابلیت ها را به مرور کسب می کند. در روان تحلیلی سنتی این کنش ها شبیه کنش های فرامن است ،‌ شخص است که لوینگر منزلت من را بالا برده و آن را مهمتر در نظر گرفته است ( کروگر ، ۱۹۹۶) .
لوینگر مجموعه ای از مراحل رشدی را در شکل گیری من یا تجربه خود توصیف کرده است. دراین توصیف، او شکل های رایج کنترل تکانه، سبک بین فردی، مشغولیت های ذهنی آگاهانه و سبک شناختی را در هر مرحله بررسی می کند. وی مراحلی را توصیف کرده است که به واسطه آن صفت سرآمد شخصیت وجود را در طول نوزادی تصرف کرده به سوی مراحل عملکرد بالغ تر در اواخر نوجوانی و بزرگسالی رشد می دهد یا بازداری می کند. از دیدگاه او افراد به ترتیب دراین مراحل هشت گانه رشد می کنند تا جائی که دیگر قادر به پیشرفت نباشند. رشد من تا دوران بزرگسالی ادامه دارد و در طول زندگی نیز تغییر می کند وهر خصوصیت تازه ای که پدید می آید بر خصوصیات قبلی افزوده می شود. سطح بزرگسالی رشد، بالاترین مرحله ای است که من می تواند به آن دست یابد (کروگر ، ۱۹۹۶).
در طی این مراحل من پیچیدگی بیشتری درعملکرد ، به دست می آورد . و توانایی اش برای ارتباط با جهان پیرامون افزایش می یابد. به طور بهنجار ما شاهد تغییر از یک سازماندهی تکانش که در آن علاقه شخصی، عامل برانگیزاننده اولیه است به سوی هم نوایی با چیزهایی که ازسوی گروه اجتماعی بلافصل دیکته می شود، هستیم. لوینگر مراحل تمایز بخشی خود – دیگران را در طول نوجوانی، از مرحله علاقه شخصی به هم نوایی با نگرش ها و رفتارهای دیگران تا سازماندهی یک خود دارای تمایز بیشتری از دیگران، معطوف به فردیت و قادر به ارتباط متقابل ترسیم می کند (کروگر ، ۱۹۹۶).
نظریه سوزان هارتر^[۵۴]
هارتر (۱۹۹۰) در مقاله خود و رشد هویت چهار جنبه اصلی درمحتوای خود انگاره را مشخص کرده است: انتخاب حرفه و نقش فعلی ، نظام روحانی و باور اخلاقی، مجموعه ای از نقش های اجتماعی در ارتباط با همسالان وخانواده ودیگری حوزه های اجتماعی، و نقش جنسی و صمیمیت و ازدواج.
این خود انگاره ها در دوره های قبل به شکل سازه ای وجود داشته اما در دوره نوجوانی، شکل گیری هویت به صورت یک موضوع حیاتی در می آید ودر سال های جوانی وبزرگسالی نیز تداوم می یابد ( لطف آبادی، ۱۳۸۵ ).
نظریه رابرت کیگان^[۵۵]
رابرت کیگان شکل گیری هویت را به عنوان فرایندهای دائمی تکامل معنی سازی می نگرد. او هویت را به عنوان یک فرایند کلی می داند که شناخت و عاطفه را با هم در بر می گیرد. شکل- گیری هویت درباره این موضوع است که چگونه آنچه که به عنوان خود ساخته می شود از بین رفته و دوباره شکل می گیرد. به عبارت دیگر تشکیل هویت ( یا معنا سازی) فرایندی است ، مداوم که در آن مرزهای بین خود و دیگران ساخته می شود ، از بین می رود و اصلاح می شود ( کروگر، ۱۹۹۶).
خود یا فاعل برای کیگان یک چارچوب روانی اطلاق می گردد که فرد در آن جا دارد، نمی تواند از آن فاصله بگیرد واز وجود آن، آگاه نیست. مفعول به پدیده هایی کلی تر از نظام روانی فرد مربوط است . که در مرحله قبلی تحول خود برفرد کاملاً مسلط بوده و جنبه ناهشیار است، اما درمرحله بعدی تحول خود دراختیار فرد قرار گرفته وفرد به آن هشیاری پیدا می کند (نوام^[۵۶] ۱۹۹۲، به نقل از نگهبان ،۱۳۸۴) .
نظریه بلوز^[۵۷]
بلوز قاطع تر از اریکسون به نظریه روان پویایی سنتی وفادر ماند. تبیین او درمورد فرایند ثانویه فردیت نوجوانی،با اتکا به نظریه ماهلر^[۵۸] بود که فرایند جدایی و تفرد نوزاد را تشریح کرده بود. بلوز نوجوانی را تجربه فردیت ثانویه می داند. درحالی که اریکسون از اصطلاح هویت من استفاده می کرد بلوز ترجیح داد از اصلاح منش استفاده کند. او یکی از شرایط شکل گیری در بزرگسالی را احراز هویت جنسی در نوجوانی می داند، منظور از هویت جنسی احساس مردی یا زنی با مرزهای ثابت و جدا از یکدیگر است ( کروگر، ۱۹۹۶).
نظریه گلاسر^[۵۹]
ویلیام گلاسر موسس واقعیت درمانی معتقد است هویت یک ساختار روانی – اجتماعی است و برای هر فرد یک هویت متصور است که آن تصویری است که فرد از خویشتن دارد . گلاسر هویت را جزء لاینفک زندگی همه انسان ها درهمه فرهنگ ها می داند که از لحظه تولد تا مرگ ادامه می یابد. او معتقد است که هویت داشتن ارتباط و درگیری عاطفی با خود و دیگران است او نوع هویت را از یکدیگر متمایز می کند. هویت موفق و ناموفق. و میزان موفق بودن یا نبودن هویت را در اندازه توانایی ،‌ کفایت وارزش فرد می داند ( گلاسر ۱۹۷۵ ، به نقل از شفیع آبادی ۱۳۸۷ ).
نظریه ویلیام جیمز^[۶۰]
یکی از تکالیف رشد پیدایش درکی از خود است، این احساس که فرد کیست ودرجامعه چه جایی دارد . ویلیام جیمز یکی از پدید آورندگان روان شناسی، خود را به دو جزء تقسیم کرد . من ^[۶۱]و مرا^[۶۲]. مرا مجموعه آن چیزی است که شخص می تواند آن را از آن خود بنامد و شامل توانائیها، خصوصیات اجتماعی و شخصیتی و متعلقات مادی است. من “من شناسا^[۶۳] "است. این جنبه خود مدام تجارب، مردم، اشیاء و وقایع را به نحوی کاملا ذهنی سازمان می دهد و تفسیر می کند. به عبارت دیگر من درخود تامل می کند و از طبیعت خود با خبر است . تحقیق درباره خود پنداره شامل جنبه های من ومرا است (ماسن و همکاران ، ۱۹۸۵ ).
نظریه کلبرگ^[۶۴]
کلبرگ به شکل گیری هویت به طور مستقیم اشاره نمی‌کند بلکه او هویت (یا به تعبیر خودش “من") را به عنوان نهادی درنظر می‌گیرد که تنها از طریق حوزه های متفاوت عملکرد “من” قابل تبیین است. این حوزه‌ها (از قبیل شناخت و استدلال اخلاقی) در کنار یکدیگر رشد می‌کنند و اغلب با هم ارتباط مشروط دارند . بنابراین ، یک مرحله مشخص از رشد شناختی شرط لازم اما نه کافی برای استدلال اخلاقی سطوح بالا است (کروگر ۱۹۹۶).
کلبرگ با طرح مراحل رشد اخلاقی در سه سطح کلی به بررسی یکی از جنبه‌های شکل‌گیری هویت نوجوان پرداخته است. وی معتقد است که درک اخلاقی توسط همان عواملی ایجاد می‌شود که پیاژه تصور می‌کرد برای رشد شناختی با اهمیت هستند:
۱- درگیرشدن فعال با مسائل اخلاقی ۲- پیشرفت در درک دیگران (برک، ۲۰۰۱).
به نظر کلبرگ فرد در دوره نوجوانی از استدلال اخلاقی ناشی از حفظ خود به سمت استدلال اخلاقی مبنی بر نیاز به تایید اجتماعی حرکت می‌کند. در سال‌های آخر نوجوانی استدلال اخلاقی مبتنی بر حفظ نظم اجتماعی افزایش می‌یاید. ترتیب مراحل رشد اخلاقی کلبرگ بیانگر یک سازماندهی درونی و تحولی در مورد “خود” و “دیگری” با منطق تصمیم‌گیری راجع به موضوعات اخلاقی است. در حالی‌که جهت‌گیری تشریک مساعی بین فردی و میل به تأیید اجتماعی و بناهای لازم برای ساختن خود مستقل و متمایز در دوره نوجوانی هستند. تصمیمات اخلاقی مبتنی بر قراردادهای اجتماعی و انسانی نیز می‌تواند در این دوره مطرح شود (کروگر، ۱۹۹۶).
برک در تحلیل نظریه کلبرگ ، معتقد است تعامل بین همسالان که منجر به حل تعارض نوجوان می‌شود ، رشد اخلاقی را تحریک می‌کند. هنگامی که نوجوانان با یکدیگر مذاکره و سازش می‌کنند درمی‌یابند که زندگی اجتماعی می‌تواند به جای روابط آمرانه و تحکم‌آمیز، برپایه همکاری بین دو فرد همسنگ و همتراز بنا شود. همچنین در فرهنگ‌هایی که افراد جوان در سنین اولیه در نهادهای جامعه خود مشارکت می‌کنند از لحاظ رشد اخلاقی پیشرفته‌ترند (برک ،۲۰۰۱).
نظریه اریکسون
اریک اریکسون در سال ۱۹۶۸ نظریه رشد من را برای تشریح تعامل بین عوامل روان شناختی، تاریخی و رشدی در شکل گیری شخصیت مطرح کرد. شاید هیچ نظریه پرداز دیگری بیش از او بردرک ما از رشد شخصیت در نوجوانی اثر نگذاشته باشد . اریکسون به عنوان یک نظریه پرداز تحولی، درون فکنی دوره نوجوانی وهمسان سازی کارایی خود را از دست می دهد شکل گیری هویت نقش خود را در تحول خود دوره نوجوانی آغاز می کند. درخلال دوره نوجوانی است که اریکسون برای فرد فرصت حل تعارضات خود را،از ترکیب همسان سازی های قبلی در سطح بالاتر جهت رسیدن به یک محل جدید، فراهم می بیند این تالیف بر اساس کیفیتی متفاوت از آنچه که در دوره های قبل وجود داشت استوار است .
هویت نهایی در اواخر نوجوانی به عنوان تنظیم کننده و انتخاب کننده نهایی هر یک از همسان سازی های دوره قبلی عمل می کنند به گونه ای که در برگیرنده همسان سازی های مهم دوره کودکی و تغییر دهنده آنها در قالب یک کل منسجم، منطقی و منحصر به فرد است ( کروگر، ۱۹۹۶).
تحولات رشدی از نظر اریکسون درطول یک پیوستار مطابق اصل تکوین رخ می دهند و دارای هشت مرحله است .این هشت مرحله صرفاً هشت نقطه از این پیوستار را نشان می دهد . مرحله پنجم مراحل اریکسون هویت مندی در برابر آشفتگی هویت است که در سنین بین ۱۳ تا ۲۰ سالگی روی می دهد (رفیعی ،۱۳۸۱) .