۱-۷-۴ روش تجزیه و تحلیل داده ها
در این تحقیق در این تحقیق، برای توصیف رفتار عمومی داده ها، از شاخص های مرکزی میانگین و از انحراف معیار به عنوان شاخص پراکندگی استفاده خواهد شد.
در این تحقیق، اثر انتشار صکوک به وسیله روش بررسی اثر رویداد[۲۶] انجام خواهد شد. برای این کار لازم است ما تغییرات قیمت سهام را در یک بازده شانزده روزه (از ده روز قبل از انتشار صکوک تا پنج روز بعد از آن) زیر نظر بگیریم. بازده انتظاری هر روز را (برای شانزده روز مدنظر) با مدل استاندارد بازار محور [۲۷]SMLتخمین زده و بعد از آن بازده غیرعادی[۲۸] هر روز و مجموع آن را برای دوره شانزده روزه محاسبه میکنیم. در آخر با به کارگیری آزمون آماری T وجود این تغییر بازده را تست میکنیم.
۱-۸ قلمرو تحقیق
-
- قلمرو موضوعی: این تحقیق در حوزه مدیریت مالی میباشد.
-
- قلمرو مکانی بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
- قلمرو زمانی این تحقیق برای آزمون فرضیات، سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ میباشد.
۱-۹ تعاریف مفهومی و عملیاتی واژگان تحقیق
۱-۹-۱ صکوک. صکوک در لغت از «صک» گرفته شده است که به معنی یک سند مالی میباشد. و در معنی اصطلاحی آن، صکوک اوراقی بهاداری برای تامین مالی شرکت بوده که مطابق موازین شرع اسلام تنظیم گشته اند که گاهی از آنان به عنوان «اوراق قرضه اسلامی» نیز نام برده می شود. (مساعد و بوتی، ۲۰۱۴).
در این تحقیق منظور از صکوک، آن دسته از اوراق بهادار اسلامی (بجز سهام) است که در بازارسرمایه مورد بررسی، استفاده شده است. صکوک، در کشور ایران شامل: اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق مرابحه و گواهی سپرده بوده و در کشور مالزی شامل صکوک اجاره، مشارکت، مرابحه، مضاربه، استصناع، سلام، وکالت، منفعت، مزارعه، مساقات و مقارضه است.
۱-۹-۲ بازده تا سررسید(YTM). بازده تا سررسید، عبارت است از نرخ بازدهی ای که در صورت نگه داشتن ورقه صکوک تا زمان سررسید، نصیب سرمایه گذار می شود. به عبارت دیگر همان نرخ بازده داخلی است[۲۹] (گوتمن[۳۰]،۲۰۱۳: ۱۳۷) یعنی نرخی که در صورت تنزیل دریافتی های آتی با آن نرخ، ارزش فعلی همه جریانات ورودی (کوپن ها و اصل مبلغ) به اندازه ارزش فعلی جریان خروجی (قیمت خرید ورقه) می شود. برای محاسبه YTM از فرمول زیر استفاده می شود (جیتمن [۳۱]و همکاران،۲۰۱۳: ۴۸۲): YTM =
R: نرخ بازدهی سالانه Par V: قیمت اسمی MP: قیمت خرید (بازار) N:تعداد دوره های مانده تا سررسید
۱-۹-۳ سررسید. مدت زمانی است که یک ابزار مالی اعتبار دارد و در پایان آن این ابزار منقضی شده و اصل مبلغ به همراه بهره بازپرداخت میگردد. (فرهنگ لغت اینوستوپدیا[۳۲]،۲۰۱۴)
در این تحقیق منظور از سررسید مدت زمانی است که برای بازپرداخت اصل مبلغ سرمایه گذاری شده، در اعلامیه انتشار صکوک، به سرمایه گذاران اطلاع داده می شود.
۱-۹-۴ حجم انتشار. میزان مبلغ اسمی تمام اوراق بهادار که در یک نوبت منتشر می شود، نشان دهنده حجم انتشار میباشد.
در این تحقیق منظور از حجم انتشارمبلغ اعلام شده از سوی مراجع معتبر در خصوص میزان انتشار صکوک توسط یک شرکت است.
۱-۹-۵ نوسان قیمت سهام. تغییرات قیمت یا بازده هر ابزار مالی را نوسان قیمت آن ابزار مینامند (اینوستوپدیا،۲۰۱۴).
در این تحقیق منظور، درصد تغییری که در قیمت بازار سهم (طبق اطلاع رسانی بورس مربوطه) رخ میدهد و از فرمول زیر به دست میآید:
۱-۱۰خلاصه
فصل حاضر شامل کلیات تحقیق میباشد که مشتمل بر دوازده بخش شامل مقدمه، بیان مسئله تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق ، تعریف عملیاتی واژگان تحقیق، مبانی نظری و پیشینه تحقیق، مدل تحقیق، اهداف تحقیق، فرضیه های تحقیق، روش شناسی تحقیق، جامعه آماری و نمونه تحقیق، ابزارهای تحقیق و شیوه تحلیل داده ها و قلمرو تحقیق میباشد. همچنین در فصل دوم به مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق می پردازیم و در فصل سوم روش تحقیق را مورد مطالعه قرار میدهیم و در فصل چهارم، داده ها را مورد تجزیه تحلیل قرار میدهیم و در فصل پنجم به نتیجه گیری می پردازیم.
فصل دوّم
ادبیات و مبانی نظری
۲-۱ مقدمه
مبحث ساختار سرمایه (اقلام سمت چپ ترازنامه) به نحوه ترکیب منابع مالی شرکت که عبارتند از بدهی، سهام ممتاز و سهام عادی اشاره دارد (آراسته و نوربخش، ۲۰۱۴) از آنجایی که این منابع باید در سرمایه گذاری های واقعی مصرف شوند (میرز ،۲۰۰۱) لذا شامل بدهی های کوتاه مدت نمی شود و این موضوع تفاوت ساختار سرمایه را با ساختار مالی بیان میکند، یعنی ساختار سرمایه بخشی از ساختار مالی یک شرکت را شکل میدهد.
لذا برای تامین منابع مالی لازم جهت خرید و سرمایه گذاری در دارایی ها یک شرکت سهامی اگر منابع لازم را در اختیار نداشته باشد و ناچار به تامین مالی از بیرون از شرکت نماید دو راه عمده را در پیش رو دارد یا از ابزار شراکتی استفاده کند که در برگیرنده سهام و نیز از نظر تئوری برخی اوراق صکوک بوده یا اینکه اقدام به انتشار اوراق بدهی نماید که در برگیرنده اوراق قرضه و بخشی از اوراق صکوک میباشد که هر کدام از دو راه اشاره شده دارای اثرات خاص خود میباشد که مطالعه این اثرات منجر به شکل گیری تئوری های ساختار سرمایه شده است.
در ادامه این بخش به تئوری های مهم ارائه شده در مورد ساختار سرمایه و سپس به اصول مالی اسلامی و در ادامه به ابزارهای مختلف صکوک و در آخر به بررسی پیشینه تحقیق می پردازیم.
۲-۲ تئوریهای ساختار سرمایه
با وجود تحقیقاتی که امروزه نشان دهنده اثر ساختار سرمایه بر جایگاه رقابتی شرکت (علاوه بر تاثیر داخلی آن) میباشد (میتانی[۳۳]، ۲۰۱۴) سنگ بنای تئوری نوین ساختار سرمایه در پاسخ به این سوال نهاده شد که آیا بین ساختار سرمایه و هزینه سرمایه و متعاقبا ارزش شرکت رابطه ای وجود دارد یا خیر؟ و اینکه آیا یک ترکیب بهینه بین میزان بدهی و سهام را میتوان تعیین کرد یا خیر؟
در پاسخ به این سوال تئوری های مختلفی مرتبط با ساختار سرمایه ارائه شده است که هیچ کدام بر بقیه غلبه دائمی پیدا نکرده است و هر کدام برای شرایط خاصی مناسبتر از بقیه میباشند.
۲-۲-۱ نظریه سنتی ساختار سرمایه
تا قبل از سال ۱۹۵۸ نظریه سنتی حاکم بود که مدعی این قضیه بود که هزینه سرمایه بر ساختار سرمایه متکی بوده و ساختار بهینه را نیز می توان مشخص کرد. استدلال این بود که از آنجایی که ابتدا هزینه تامین سرمایه از راه بدهی اندک است –چون بستانکار در ریسک سرمایه گذاری شریک نیست (برخلاف سهام) لذا هزینه کمتری را شرکت بابت بدهی می پردازد- و استفاده هرچه بیشتر بدهی مترادف با کاهش هزینه سرمایه و لذا افزایش ارزش شرکت است ولی از طرف دیگر با افزایش بدهی و بالا رفتن ریسک مالی شرکت بستانکاران با هزینه بیشتری به شرکت وام خواهند داد لذا هزینه سرمایه شرکت بالا خواهد رفت و از یک نقطه به بعد تامین مالی از راه استقراض منجر به کاهش ارزش شرکت خواهد بود (کردستانی و نجفی عمران،۱۳۸۷) لذا در اینجا نقطه بهینه نقطه ای است که مزیت نهایی یک واحد بدهی برابر با هزینه نهایی آن باشد.