“
۱۵-۶-۱-۲- مدل کارگزار فناوری
این مدل توسط بروکینگ توسعه داده شده است و دانش سازمانی را به چهار طبقه : دارایی های انسان- محور، دارایی های زیرساختی ، دارایی های فکری و دارایی های بازار تقسیم می‌کند و ارزش سرمایه فکری سازمان را طی یک فرایند ارزیابی مشخص می‌کند. و هر یک از مدل به وسیله پرسشنامه های ممیزی مخصوص درباره متغیرهای مرتبط با طبقه دارایی ها بررسی می شود.
۱۶-۶-۱-۲- روش ارزش گذاری جامع
این روش توسط مکفرسون [۵۴] توسعه یافت، ارتباط مابین اندازه گیری ارزش شرکت سرمایه فکری و مقادیر پولی را به منظور ارزش گذاری جامع کسب و کار مورد استفاده قرار می‌دهند. این روش سه دسته ارزش زیر را مورد استفاده قرار می‌دهد.
ارزش اصلی که نشان دهنده اثربخشی داخلی شرکت است.
ارزش فرعی که توسط اثربخشی توزیع شرکت اندازه گیری می شود.
ارزش ابزاری که نشان دهنده فشارها در محیط رقابتی می‌باشد.
۵-۱-۲- ارزیابی تحلیلی – تطبیقی و مدل های سنجش سرمایه فکری
جدول ۳-۲نتایج تحلیلی – تطبیقی روش های مختلف سنجش و اندازه گیری سرمایه فکری ارائه می- نماید. هر یک از این روش ها برحسب کمی یا کیفی بودن، مبتنی بر عملکرد گذشته ویا آینده بودن و قابل الگوبرداری بودن یا نبودن مورد مقایسه قرار می گرفته اند.
جدول ۳-۲ : مقایسه ارزش گذاری سرمایه های فکری(رودو و لیرت)[۵۵]
روش کمی یا کیفی عملکرد تاریخی یا آینده قابلیت استفاده در الگوگیری ترازنامه نامرئی
سرمایه ساختاری
سرمایه فردی
تا حد کمی مبتنی بر هزینه های تاریخی خیر کنترل دارایی های ناملموس
دید بیرونی
دید درونی
شایستگی افراد
دارایی های ناملموس
کیفی هر دو خیر کنترل دارایی های ناملموس
دید بیرونی
دید درونی
شایستگی افراد
دارایی های ناملموس
کارت نمره متوازن
دید مالی
دید مشتری
دید فرایند
دید نوآوری و یادگیری
ارزش افزوده اقتصادی
طرح ریزی مالی
بودجه بندی
هدف گذاری ، جبران
شاخص سرمایه فکری
استراتژی و معیارهای مالی و غیرمالی
کارگذار تکنولوژی
دارایی های بازار
دارایی های انسانی
مالکیت معنوی دارایی های زیربنایی
نرخ بازده دارایی ها
عملکرد کلی دارایی ها
سرمایه فکری مستقیم
بازار
مالکیت معنوی
تکنولوژی
دارایی های انسانی
سرمایه فکری مستقیم
بازار
مالکیت معنوی
تکنولوژی
دارایی های انسانی
کمی مبتنی بر اجزای دارایی های بازار بلی
۶-۱-۲- طبقه بندی شیوه اندازه گیری سرمایه فکری از دید کلینت و دارن[۵۶]
شیوه های اندازه گیری برای دارایی های نامشهود در درون چهار مقوله اصلی از شیوه های اندازه گیری جا داده شده است این طبقه بندی ها با توسعه طبقه بندی های لوثی و ویلیامز[۵۷]، ۲۰۰۰توسط بارن و همکاران[۵۸]،۱۹۹۸پیشنهاد شده است.
۱-۶-۱-۲- روش های محاسبه مستقیم سرمایه فکری[۵۹]
برآورد ارزش دلاری دارایی های نامشهود به وسیله شناختن اجزاء مختلف آن می‌باشد. یکبار این اجزا مشخص می شود، آنهایی که می توان به طور مستقیم عرضه کرد، به طور جداگانه و یا به صورت یک ضرب جمع شونده ، ارزیابی می شود.
۲-۶-۱-۲- روش های برآورد ارزش بازاری سرمایه [۶۰]
تفاوت برآورد شده بین ارزش بازاری سرمایه یک شرکت و حقوق صاحبان سهام به عنوان ارزش سرمایه فکری و یا دارایی های نامشهود می‌باشد.
۳-۶-۱-۲- روش های برگشت دارایی ها [۶۱]
میانگین عایدات بعد از مالیات یک شرکت برای یک دورۀ زمانی، تقسیم بر میانگین دارایی های مشهود شرکت شود نتیجه ROA شرکت است که پس از آن با میانگین صنعت مقایسه می شود. تفاوت ایجاد شده با میانگین دارایی های مشهود شرکت در برآورد یک میانگین درآمد سالانه از دارایی های نامشهود است، با تقسیم کردن میانگین درآمدها مذکور بر میانگین هزینه های سرمایه شرکت یا یک نرخ بهره، می توان برآوردی از ارزش دارایی های نامشهود یا سرمایه فکری استنتاج کرد.
۴-۶-۱-۲- روش های کارت امتیاز[۶۲]
اجزای مختلف دارایی های نامشهود یا سرمایه فکری شناخته شده اند و مقیاس ها و شاخص های ساخته شده در برگه های امتیازی گزارش شده اند ویا به صورت نمودار نشان داده شده اند . روش های SC شبیه روش های DIC هستند که هیچ برآورد دلاری از دارایی های نامشهود ندارند.
۷-۱-۲- نحوه محاسبه سرمایه فکری ( با بهره گرفتن از مدل پالیک ) شاخص های عملکرد مالی شرکت ها
۱-۷-۱-۲- محاسبه سرمایه فکری با بهره گرفتن از مدل پالیک
روش های گوناگونی برای محاسبه و سنجش سرمایه فکری وجود دارد که مزایا و معایب هر یک بیان گردید . در این کار تحقیقاتی برای محاسبه و سنجش سرمایه فکری از مدل پالیک استفاده شده که از دلایل استفاده از این روش راحتی آن در محاسبه سرمایه فکری است که از طریق صورت های مالی و یادداشت های همراه آن جهت این کار استفاده می شود و همان طور که می‌دانیم صورت های مالی آنچه را که در واقعیت وجود دارد نشان می‌دهد و ساخته پرداخته ذهن و تخیل نیست و به آنچه در شرکت وجود دارد از دیدگاه مالی (ریالی) نگاه می‌کند.
پالیک در سال ۱۹۹۸ و ۲۰۰۰ ارزش افزوده کارایی عقلایی[۶۳] را جهت اندازه گیری سرمایه فکری شرکت ها ارائه کرد. در روش (ارزش افزوده کارایی عقلایی) پالیک، برای به دست آوردن اطلاعات درباره ارزش کارایی ایجاد شده از دارایی های عینی و غیرعینی درون یک شرکت تهیه شده است. این مدل با توانایی شرکت نسبت به ایجاد ارزش افزوده شده[۶۴] شروع می شود. ارزش افزوده تفاوت بین out و IN است. منظور از out کل درآمد حاصل از فروش تولیدات خدمات و سرویس های ارائه شده به بازار می‌باشد و منظور از IN تمام هزینه هایی است که جهت تولید کالاها و خدمات وسرویس ها هزینه شده است.
باید به این نکته مهم توجه داشت که در مدل پالیک هزینه کار (کل هزینه حقوق و دستمزد و مزایای آن) و هزینه استهلاک جز هزینه های IN شامل نمی شود. حقوق و دستمزد نسبت به نقش فعالیت در فرایند ایجاد شده ارزش، عامل بلقوه( که توسط هزینه های کار ایجاد می شود) به عنوان یک هزینه محسوب نمی شود.
“