افرادی که در یک جرم مجرم نبوده اما مطالبی در مورد جرم و افراد دخیل در آن می دانند؛
مظنونین ارتکاب جرم؛
۱-گزارش و یادداشت ها و اینترنت:
گزارش و اسناد موجود در اداره پلیس یک منبع اطلاعاتی مهم محسوب می شوند که شامل تمام گزارش های مقدماتی، گزارش های تحقیق تکمیلی، سوابق دستگیری و جرایم، بایگانی اطلاعات مربوط به شگرد های مجرمان، بایگانی آثار انگشت، گزارش های افراد گم شده، مشخصات سلاح ها و بولتن های افراد فراری ، تحت تعقیب شگرد ها وپیشینه مجرمان، تمام گزارش های آزمایشگاه وپزشکی قانونی می شوند.همچنین سابق موجود در مراکز: بانک ها، شرکت های وام دهی و اعتباری خدمات تحویل کالا، بیمارستان ها و کلنیک ها، هتل ها و متل ها، روزنامه ها، دفتر چه های تلفن، راهنمای شهری، راهنمای محلّی، شرکت های خدماتی، ادارات مربوط به وسایط نقلیه موتوری، امانت فروشی ها[۶۸] ، شرکت های انبار داری، ادارات خدمات درآمد داخلی دولت[۶۹]و تاکسیرانی ها دارای اطلاعات مفیدی است که می توان آنها را به بایگانی منابع اطلاعاتی افزود (ام.هس و بنت[۷۰]،۱۳۸۵: ۳۵۷-۳۵۹).
تازه ترین محصول اینترنت در این زمینه سایت(LEO) یاLaw Enforcement Onlinاست. که پروژه ای است که توسط اف بی آی حمایت مالی می شود. عضویت در این سایت رایگان اما کاملاً محدود است. دسترسی از طریق یک خط تلفن اختصاصی و رایگان امکان پذیر است. سایت LEO خدمات مربوط به پست الکترونیکی، گروه های خبری، جلسات گپ همگانی [۷۱] به طور مستقیم، اتصال به وضعیت های فوق العاده ملّی در خصوص جرم، بولتن های مربوط به فعالیت های تروریستی و دوره های آموزشی با ویژگی های چند رسانه ای را ارائه می کند (دیز،[۷۲]۱۳۷۸: ۱۴).
۲-شاکی، شاهد، قربانی و مخبر:
شاکی:فردی است که در خواست می کند اقداماتی صورت پذیرد.
شاهد: فردی است که یک جرم یا بخشی از مراحل وقوع آن را مشاهده نموده است.
قربانی: فردی است که مورد آسیب یک جرم واقع شده است. غالباً قربانیان، شاکی و شاهد هم می باشند.
مخبر : هر فردی است که بتواند اطلاعاتی را درباره یک پرونده ارائه کند؛ اما وی شاهد، شاکی ،قربانی، یا مجرم نیست.[۷۳]
۳-مظنونین ارتکاب: مظنون فردی است که به طور مستقیم وغیر مستقیم با یک جرم مرتبط می باشد، یا از طریق اقدام آشکار یا برنامه ریزی و هدایت آن به نوعی ارتباطش با موضوع پرونده مرتبط می گردد.
مصاحبه: مصاحبه، صحبت با افراد، پرسش از آنها، کسب اطلاعات و استنباط از گفته های آن هاست. منابع اصلی اطلاعات در صحنه جرم، شاکی ، قربانی،و شهود هستند.( ممکن است همگی یک نفر باشند.)شهود بایستی از یکدیگر جدا شده تا گزارش کاملی از حادثه را از هر فرد بدست آید. درصورت نیاز می توان مجرم را ترغیب نمود و سر نخ های تازه را بدست آورد (ام.هس و بنت[۷۴]،۱۳۸۵: ۳۶۰-۳۶۳).
بازجویی: بازجویی و تحقیق از مظنونین معمولا دشوار تر از تحقیق از شهود یا قربانیان است. مظنونی که در یک جرم دست داشته پس از شناسایی و دستگیری، باز جویی یا اعترافی می کند. که پس از تأیید به وسیله شواهد و مدارک مستقل می تواند گناهکاری یا محکومیت وی را موجب شود (همان:۳۷۰).
بسیاری از روش هایی که در مصاحبه استفاده می شوند در باز جویی نیز به کار گرفته می شوند؛ اما باید چند اختلاف مهم را در چگونگی بازجویی از مظنونین رعایت کرد. یکی از مهمترین آن ها حصول اطمینان از عدم زیر پا گذاردن حقوق قانونی مجرم است تا اینکه اطلاعات بدست آمده محکمه پسند شوند (همان:۳۸۰).
۲-۴-۲-۳-۷)شناسایی وبازداشت مظنونین:
در اکثر موارد، در ابتدا مظنونی وجود دارد؛ اگر چه بسیاری از جرایم شاهد دارند. اما شاید قربانیان و شهود مجرم را شناسایی نکنند یا نتوانند وی راتوصیف نمایند. به هر حال عواملی که در حل تحقیقات جنایی بسیار مهم هستند عوامل کارگشا خوانده می شوند. اینها عواملی هستند که بایستی در تصمیم گیری در خصوص انجام تحقیق درباره جرم مورد نظر قرار گیرند. از مهمترین آنها، وجود شاهد و شناسایی مظنون حداقل توصیف و پیدا کردن وی است.
۲-۴-۲-۳-۷-۱)شناسایی در صحنه:
اگر مجرمی حین ارتکاب جرم دستگیر گردد می توان از شهود برای شناسایی وی کمک گرفت. این موضوع در خصوص دستگیری مجرم در نزدیک صحنه جرم نیز صادق است.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
شناسایی در صحنه جرم، شناسای یک مجرم از سوی قربانی یا شاهد جرم در صحنه می باشد. شناسایی در صحنه جرم باید دقایقی پس از جرم صورت گیرد (ام.هس و بنت،۱۳۸۵: ۴۳۶-۴۳۷).
۲-۴-۲-۳-۷-۲)یافتن یک مجرم:
مجرمین از طریق راه های زیر شناخته می شوند:
اطلاعات بدست آمده از قربانیان، اظهارات شهود و اقرار افراد دیگر که احتمالادرباره جرم یا مجرم مطلبی می دانند.
مدارک عینی به جا مانده در صحنه جرم. ۳-تحلیل روانشناختی. ۴-اطّلاعات موجود در بایگانی پلیس.
۵-اطّلاعات موجود در بایگانی ادارات دیگر. ۶-مخبرین (همان:۴۳۸-۴۳۹).
اگر چه بایگانی پلیس حاوی اطّلاعات بسیاری است، اما متاسّفانه به دلیل کمبود های جدی … ناشی از سیستم های رایانه ای ناکارآمد این اطلاعات غالباً به مشارکت گزارده نمی شوند (کلوبوچار[۷۵]، ۴۱:۱۳۷۸).
۲-۴-۲-۳-۷-۳)روش های شناسایی مجرمین:
مجرمین را علاوه بر شناسایی در صحنه جرم و از طریق عکس های سابقه داران می توان از روش های زیر نیز شناسایی کرد.
شناسایی تصویری؛
شناسایی از طریق صف متّهمین؛
شناسایی تصویری با رایانه؛
تعقیب و مراقبت؛
مأموریت های مخفی؛
حملات ضربتی (ام.هس و بنت[۷۶]،۱۳۸۵: ۴۶۰-۴۶۶).
۲-۴-۲-۳-۸)آمادگی وارائه پرونده در دادگاه:
به دلیل بسیاری اکثر پرونده های جنایی بدون محاکمه حل و فصل می شوند. یک تحقیق عالی متّهم را به قبول اتّهام خود واداشته، متّهم هم مایل است تا بدون محاکمه اتهام وارده را بپذیرد. یا اینکه فرایند اقرار مصلحتی به جرم پیش از محاکمه نتیجه رضایت بخشی را حاصل می کند. (ام.هس و بنت،۱۳۸۵: ۵۲۵).
شاید عدالت کور باشد اما نباید از لحاظ فن آوری کمبودی داشته باشد… وکلا، قضّات و پلیس مجبور خواهند شد روش کارشا ن را …در یک دادگاه مجازی تغییر دهند. از این رو کار هیئت منصفه با مزیّت بازبینی آنچه درباره هر پرونده رخ داده آسانتر می شود. شاید عدالت موفق شود حتی بیشتر از گذشته ( استرانبرگ[۷۷]، ۳۴:۱۳۷۵).
۲-۴-۲-۳-۸-۱)دلایل عدم پیگیری پرونده در دادگاه:
شکایت غیر قانونی باشد.
دادستان پس از بازبینی پرونده از تعقیب آن خودداری کند.
شاکی از تعقیب پرونده امتناع ورزد.
مجرم فوت کند.
مجرم در زندان یا خارج از کشور باشد و نتوان وی را باز گرداند.
هیچ مدرک یا سر نخی وجود نداشته باشد.
۲-۴-۲-۳-۸-۲)آماده نمودن پرونده برای پیگیری:
وقتی تصمیم برای پیگیری پرونده اخذ می شود، چیزی بیش از «دلیل محتمل» مورد نیاز است. پیگیری باید پرونده را به گونه ای فراتر از حدس وگمان معقول، اثبات کند. آن طور که بتوان با اثبات آن، کسب محکومیت کرد. بدین منظور، دادستان باید از موارد ذیل مطلع باشد: اینکه چه مدارکی را می تواند ارائه کند، کدام شاهد شهادت خواهد داد، نقاط قوّت و ضعف پرونده، نوع شهادتی که مأمور تحقیق پلیس می تواند ادا کند.
۲-۴-۲-۳-۸-۳)اقدامات نهایی به منظور آماده نمودن پرونده برای دادگاه:
تمام قرائن و شواهد و مدارک جرم را بازبینی و ارزیابی کنید.
تمام گزارش های مربوط به پرونده را باز بینی کنید.
شهود را آماده کنید.
گزارش نهایی را بنویسید.
پیش از محاکمه جلسه ای با دادستانی داشته باشید (ام.هس و بنت[۷۸]،۱۳۸۵: ۵۲۷-۵۲۸).
۲-۴-۳) اطّلاعات:
۲-۴-۳-۱)تعریف اطّلاعات:
برای اطلاعات در ادبیات مدیریت تمایزهای گوناگونی میان داده از فعلdata واطلاعات ارائه شده است ولی در تحلیل نهایی همگی به علم معانی بیان بازگشت دارد. واژه data از فعل لاتین do وdare به معنی دادن مناسب ترین واژه ای است که به واقعیت های شکل نیافته وبدون ساختار فراوان تولید شده از طریق رایانه ها در نتیجه داد و ستدهای سازمانی بوجود آمده می توان اطلاق کرد .اطلاعات مرکب از داده هایی است که شکل و ساختار دارد. واژه اطلاعات به معنی اطلاع از فعل لاتین[۷۹] به معنی شکل دادن به چیزی است. واژه اطلاعات از نظر علم معنای بیان، ساخت بخشیدن به توده یا ماده نامنظم را تداعی می کند. ساخت بخشیدنی که به ماده بدون حیات و نامرتب، معنی و حیات بدهد. مناسب ترین واژه برای تمام داده هایی که برای کاربر ازطریق نوعی نظم بخشیدن به آنها فراهم می شود، واژه اطلاعات است (رضائیان, ۴۴:۱۳۸۰).
تعاریف بسیاری که در طول سال ها از اطّلاعات شده است. ساده ترین و واضح ترین این تعاریف این است « اخبار به اضافه تجزیه و تحلیل مساوی است با اطّلاعات»فرمول بالا تمایز بین اخبار جمع آوری شده را با اطلاعات تولید شده روشن می کند. این فرمول خاطر نشان می کند بدون تجزیه و تحلیل هیچ اطّلاعاتی وجود ندارد (یاوری ونجار, ۲۱:۱۳۸۸).
۲-۴-۳-۲) انفجاروسرریز اطّلاعات: