جدول ۱-۱-گونه‌های آویشن جنس تیموس در ایران ۲۱
جدول ۳-۱- مشخصات منطقه جمع ‌آوری گیاه آویشن شیرازی ۶۷
جدول ۴-۱- ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس گیاه آویشن در مرحله قبل از گلدهی منطقه قرق………………………………………………………………………………………………………………………….۷۷
جدول ۴-۲- ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس گیاه آویشن در مرحله گلدهی منطقه قرق ۸۰
جدول ۴-۳- ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس گیاه آویشن در مرحله تشکیل بذر منطقه قرق ۸۳
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ۴-۱- کروماتوگرام اسانس گیاه آویشن در مرحله قبل از گلدهی در منطقه قرق ۷۶
نمودار ۴-۲- کروماتوگرام اسانس گیاه آویشن در مرحله گلدهی در منطقه قرق ۷۹
نمودار ۴-۳- کروماتوگرام اسانس گیاه آویشن در مرحله تشکیل بذر در منطقه قرق ۸۲
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل ۱-۱- نمایی از آویشن شیرازی ۲۳
شکل ۱-۲-نمای کلی دستگاه کروماتوگرافی ۳۷
شکل ۱-۳- نمای کلی دستگاه طیف سنج جرمی ۳۸
شکل ۱-۴- نمونه‌ای از یک کروماتوگرام ۳۹
شکل ۱-۵- کارواکرول ۴۱
شکل ۱-۶-تیمول ۴۲
شکل ۳-۱- نمایی از عکس هوایی منطقه برداشت گیاه آویشن شیرازی ۶۷
شکل ۳-۲-برداشت گیاه آویشن در منطقه قرق ۶۸
شکل ۳-۳- نمایی از خشک شدن گیاه ۶۹
شکل ۳-۴- نمایی از مراحل اسانس‌گیری ۷۰
شکل ۳-۵- نمایی از دستگاه GC/MS 72
شکل ۳-۶- نمایی از کروماتوگرام دستگاه کروماتوگرافی ۷۲
شکل ۴-۱- مقایسه درصد اسانس در گیاه دارویی آویشن در سه مرحله رویشی در منطقه قرق……………………………………………………………………………………………………………..۷۵
شکل ۴-۲- ترکیب‌های عمده تشکیل دهنده اسانس آویشن در مرحله قبل از گلدهی در منطقه قرق ۷۵
شکل ۴-۳- ترکیب‌های عمده تشکیل دهنده اسانس آویشن در مرحله گلدهی در منطقه قرق ۸۰
شکل ۴-۴- ترکیب‌های عمده تشکیل دهنده اسانس آویشن در مرحله تشکیل بذر در منطقه قرق
۸۳
شکل ۴-۵- مقایسه ترکیب‌های عمده اسانس در گیاه دارویی آویشن در سه مرحله رویشی در منطقه قرق ۸۵
بررسی ترکیبات اسانس آویشن در مراحل مختلف فنولوژی در منطقه قرق
(مطالعه موردی: پناهگاه حیات وحش بختگان ۲ )
به وسیله: سعید هرمزیان نژاد
چکیده
گیاهان دارویی گروه بزرگ و متنوعی از ترکیبات آلی به نام متابولیت‌های ثانویه را تولید می‌کنند که توسط انسان به عنوان ترکیب دارویی مصرف می‌شوند. ارزش بازارهای جهانی داروهای گیاهی که شامل گیاهان دارویی و فراورده های آن‌ها است همواره با رشد قابل توجهی رو به افزایش بوده است. با توجه به اینکه بخش اعظم بازار گیاهان دارویی دنیا، به تولید و عرضه متابولیت‎‌های ثانویه مشتق از این گیاهان مربوط می‌شود، لذا متابولیت‌های ثانویه گیاهی از ارزش اقتصادی و همچنین ارزش افزوده بسیار بالایی برخوردار هستند و سنتز شیمیایی این متابولیت‌ها معمولا پیچیده و پرهزینه می‌باشد. همچنین اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهان دارویی به عنوان مواد طبیعی محافظت کننده مواد غذایی و داروهای افزاینده سلامتی مطرح هستند. اکثر این ترکیبات با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی از استرس اکسیداتیو جلوگیری می‌کنند. به منظور مقایسه شرایط تنش بر میزان و نوع ترکیبات موجود در گیاه آویشن شیرازی در دو منطقه قرق و آزاد، تاثیر مراحل مختلف فنولوژی و برداشت در میزان و درصد ترکیبات اسانس گیاه آویشن شیرازی در منطقه حفاظت شده بختگان استان فارس بررسی شد. نمونه‌ها در سه مرحله رویشی (قبل از گلدهی، گلدهی و پس از گلدهی) برداشت شد. اسانس گیاه به‌روش تقطیر با آب و بخار و با روش کلونجر گرفته شد و توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی و طیف سنج جرمی آنالیز شد. نتایج نشان داد که در مراحل مختلف برداشت بین ۹۸/۹۹-۹۵/۹۹ درصد اسانس حاصل شد. چهل و هشت ترکیب در مرحله قبل از گلدهی شناسایی شد که عمده‌ترین ترکیبات: تیمول (۸۶/۳۰)%، کارواکرول (۱۶/۲۹)%، پی‌سیامین (۶۳/۶)%، کارواکرول متیل اتر(۴۷/۵)% بودند. چهل و شش ترکیب در مزحله گلدهی شناسایی شد و عمده‌ترین ترکیبات تیمول (۶۲/۳۶)%، کارواکرول (۴۱/۱۷)%، پی‌سیامین (۲/۱۰)%، گاماترپینن (۴۶/۶)% بودند. در مرحله پس از گلدهی چهل و پنج ترکیب شناسایی شد و ترکیبات عمده تیمول (۸۲/۴۱)%، پی‌سیامین (۶۱/۱۳)%، کارواکرول (۷/۱۰)%، گاماترپینن (۰۷/۶)%، شناسایی شد. درصد اسانس در این گونه در مرحله گلدهی و مرحله قبل از گلدهی بالاترین و در مرحله تشکیل بذر دارای مقدار کمتری بود.
کلمات کلیدی: آویشن شیرازی، زمان برداشت، اسانس، گاز کروماتوگرافی، کلونجر
فصل اول
کلــیات
۱-۱- مقدمه
گیاهان دارویی میراثی منطقه‌ای ولی با اهمیت جهانی هستند که ثروت عظیمی را به جهان ارزانی داشته‌اند و می‌بایست خداوند را بر آفرینش آن‌ها حمد گفت و سپاس گزارد چرا که علاوه بر زیباسازی صحنه حیات به شکل کارخانه‌های فعال و در عین حال غیر آلاینده، فرآورده‌هایی مفید و متنوع تولید می‌کنند و هماره آرام بخش درد و رنج بیماران و تامین کننده سلامت انسان بوده اند. یکی از راه‌های شکرگزاری این نعم ارزشمند شناخت هر چه بهتر و عمیق‌تر جنبه‌های گوناگون مربوط به این گیاهان و سعی در حفظ و بقای آن ها در عرصه طبیعت می‌باشد (امامی و همکاران، ۱۳۸۳).
قدمت شناخت و کاربرد گیاهان دارویی به قدمت انسان برمی‌گردد چینیان و مصریان از نخستین اقوام بشری بودند که بیش از ۲۷ قرن قبل از میلاد مسیح از گیاهان دارویی استفاده می‌کردند.
بنیان‌گذار طب یونانی اسکولاپیوس می‌باشد، نخستین رساله مکتوب و مدون در زمینه گیاه شناسی دارویی مقارن با ظهور تمدن یونان توسط تئوفراست ( ۲۸۵-۳۷۰ ق.م) ارائه شد.
از قرن هشتم تا دهم میلادی، ابو علی سینا، محمد زکریای رازی و بعد از آن‌ها ابن بیطار در زمینه شناخت گیاهان کارهای قابل توجهی را انجام دادند. علی بن عباس مجوسی اولین بنیانگذار رده بندی نوع “کموتاکسونومی” است و بر این اساس انواع مختلف گیاهان دارویی را در ۱۳ گروه یا طبقه تقسیم بندی کرد (امید بیگی، ۱۳۷۴).
کشور ایران با ۱۱ اقلیم مختلف آب و هوایی و ۷۵۰۰ گونه گیاهی بستر بسیار مناسبی برای دستیابی به گونه‌های با ارزش دارویی و نادر می‌باشد. در میان تمام کشورهای جنوب غربی آسیا متنوع ترین و پرجاذبه ترین شرایط را از نظر پوشش گیاهی داراست. از آنجایی که محصول نهایی در کاشت گیاهان دارویی دست یابی به متابولیت‌های ثانویه و یا همان مواد موثره دارویی می‌باشد، تمام عوامل موثر بر رشد و عملکرد کمی و کیفی محصول بایستی مورد بررسی قرار گیرد (یزدانی،۱۳۸۳).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نیازهای زیست محیطی و روند تدریجی گرایش به سوی فرآورده‌های طبیعی به دلیل عوارض زیاد داروهای سنتزی و شیمیایی باعث شده که به ویژه در دهه اخیر، استفاده از گیاهان دارویی در کشورهای پیشرفته طرفداران زیادی پیدا کند. کشور ایران نیز از جمله کشورهایی است که در آن استفاده از گیاهان دارویی در طب سنتی و بومی پیشینه‌ای طولانی دارد. همچنین به دلایل شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناسب، ایران رویشگاه تعداد زیادی از گیاهان دارویی می‌باشد. تنوع پوشش گیاهی در ایران به گونه‌ای است که فلور گیاهی ایران بیش از فلور گیاهی تمام اروپا می‌باشد (آزادبخت، ۱۳۷۸).
فلات ایران به عنوان یک واحد خاص جغرافیایی روی کره زمین، از اقلیم‌ها و آب و هوای گوناگونی برخوردار است. قرار گرفتن ایران در عرض جغرافیایی ویژه که در آن اکثر محصولات باغبانی و زراعی از گرمسیری و نیمه گرمسیری تا محصولات مناطق معتدله و سردسیری قابل پرورش هستند، شرایط ویژه‌ای را برای پرورش گیاهان دارویی فراهم آورده است. چنین شرایط آب و هوایی به همراه فلور غنی ایران که بیش از ۷۵۰۰ گونه گیاهی را در بر می‌گیرد، چنین امکانی را بیش از پیش نشان می‌دهد(پرینسیپل^[۱]، ۱۹۹۸).
واژه گیاهان دارویی تنها به گیاهانی که تسکین دهنده آلام مردم هستند اطلاق نمی‌شود، بلکه این گیاهان به عنوان طعم دهنده‌ها، نوشیدنی‌ها، شیرین کننده‌ها، رنگ‌های طبیعی و حشره‌کش‌ها و همچنین ماده اولیه محصولات آرایشی و بهداشتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند (یزدانی و همکاران،۱۳۸۳).
امروزه در جوامع بین المللی و کشورهای پیشرفته به موضوع گیاهان دارویی با دید جمع‌ آوری، بسته بندی و عرضه آن‌ها، در مغازه‌های عطاری نمی‌نگرند، بلکه سعی در حفظ گیاهان دارویی و حفظ ویژگی‌های ژنتیکی آن‌ها و حتی بهبود و به‌نژادی این ویژگی‌ها و افزایش مواد موثره دارویی، اهلی نمودن و کشت آن‌ها، استخراج و فرمولاسیون و در نهایت عرضه داروی به دست آمده پس از فرآوری و آماده سازی لازم جهت مصارف عموم مردم دارند. در دهه‌ های گذشته، گسترش وسیعی در طیف درمان‌های گیاهی صورت گرفته که رشد سریع تقاضا برای داروهای گیاهی و در نتیجه گیاهان دارویی در دنیا را به دنبال داشته است.
از مهم‌ترین صادر کنندگان گیاهان دارویی می‌توان چین، هند، آمریکا، آلمان و کره را نام برد. با وجود ۱۳۰۰گونه از گیاهان دارویی در ایران، سهم کشور از تجارت جهانی این بخش کمتر از ۲ درصد است.
بر اساس گزارش منتشر شده توسط بانک جهانی در سال ۱۹۹۶، حجم تجارت گیاهان دارویی تا سال ۲۰۵۰ میلادی بالغ بر ۵ ترلیون دلار خواهد بود. چنین روند رو به افزایش مصرف گیاهان دارویی بدون توسعه روش‌های مناسب کاشت، مدیریت و برنامه ریزی صحیح، یک پیامد منفی یعنی تخریب طبیعت را به دنبال خواهد داشت. بنابراین با توجه به این موضوع جهت جوابگویی به نیاز صنایع دارویی، لازم است که تولید زراعی در سطح وسیع انجام گیرد و گونه‌های کمیاب شناسایی و عملیات زراعی مانند کاشت، تکثیر ، مدیریت زمان برداشت و فرآیندهای پس از برداشت روی این گیاهان انجام گیرد(هوسنا^[۲]، ۱۹۹۷).
در حال حاضر یک سوم داروهای مورد استفاده در جوامع بشری، منشا گیاهی دارند و با پیشرفت حاصل از علوم مختلفی مانند کشاورزی، داروسازی، شیمی، بیوتکنولوژی و… جای امیدواری است که تولید دو سوم بقیه داروها که به صورت سنتزی ساخته می‌شوند، به تدریج منسوخ شده و به منابع گیاهی متکی گردد (امید بیگی، ۱۳۸۴). این امر موجب شده که هر سال سطوح وسیعی از زمین‌های زراعی به کشت گیاهان دارویی اختصاص یابد، اما عدم آگاهی از نیازهای اکولوژیک و شرایط مناسب کاشت، داشت و برداشت گیاهان دارویی باعث عدم استفاده از تمام پتانسیل موجود در این گیاهان ارزشمند شده است (یزدانی و همکاران، ۱۳۸۳).
هم اکنون کشورهای پیشرفته پی به ارزش گیاهان دارویی و صنعتی برده و درصدد کشت و پرورش آن‌ها در سایر کشورهای فقیر شده‌اند. شناسایی گیاهان اسانس‌دار^[۳] گامی مهم برای اهلی کردن و ترویج شیوه‌های صحیح بهره‌برداری و استفاده از این گیاهان می‌باشد .بازگشت به گیاهان بازگشت به گذشته نیست بلکه نگرشی است کاملاً علمی در استفاده هر چه بیشتر از این مواد طبیعی که می‌توانند اثرات شفابخش و مطمئن‌تری از مواد صناعی داشته باشند. کشور ایران با دارا بودن اقلیم‌های حیاتی متنوع و کم‌نظیر و گونه‌های فراوان گیاهی می‌تواند در تولید و پرورش گیاهان دارویی نقش اساسی داشته باشد (صمصام شریعت، ۱۳۸۲).

در شرکت شما تا چه اندازه سیستم مدیریت دانش منجر به بهبود فرایند انجام کار می شود؟

شاخص

عملکرد مشتری

در شرکت شما تا چه اندازه به رضایت مشتری توجه می شود؟

در شرکت شما تا چه اندازه به خواسته مشتری توجه می شود؟

در شرکت شما تا جه اندازه به شناخت نیاز مشتری توجه می شود؟

در شرکت شما تا چه اندازه مشتریان حفظ می شوند؟

در شرکت شما نا چه اندازه ارتباط خوبی با مشتریان برقرار می شود؟

۳-۶- روایی و پایایی ابزار تحقیق
۳-۶-۱-پایایی^[۲۲] (قابلیت اعتماد) ابزار سنجش
قابلیت اعتماد یا پایایی یکی از ویژگی های فنی ابزار اندازه گیری است. مفهوم یاد شده با این امر سرو کار دارد که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی را ارائه می دهد دامنه ی ضریب قابلیت اعتماد از صفر(عدم ارتباط) تا ۱+ (ارتباط کامل) است. ضریب قابلیت اعتماد نشان گر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازه گیری ویژگی های با ثبات آزمودنی و یا ویژگی های متغیر و موقتی وی را می سنجد. (سرمد و دیگران، ۱۳۸۴)
شیوه های مختلفی برای تعیین پایایی ابزار اندازه گیری وجود دارد که شامل موارد زیر است:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اجرای دوباره ی آزمون یا روش بازآزمایی
روش موازی یا استفاده از آزمونهای همتا
روش تصنیف (دونیمه کردن)
روش آلفای کرونباخ
روش کودر- ریچاردسون
دراین تحقیق برای محاسبه ی پایایی ابزار اندازه گیری از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است.
۳-۶-۱-۱- روش آلفای کرونباخ
این روش برای محاسبه ی هماهنگی درونی ابزار اندازه گیری از جمله پرسش نامه ها یا آزمون هایی که خصیصه های مختلف را اندازه گیری می کنند، به کار می رود. در این گونه ابزار، پاسخ هر سؤال می تواند مقادیر عددی مختلف را اختیار کند. برای محاسبه ی ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره های هر زیر مجموعه سؤالهای پرسش نامه (یا زیر آزمون) و واریانس کل را محاسبه کرد، سپس با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار آلفا را محاسبه کرد:

که در آن :
a=ra = ضریب آلفای کرونباخ
J=تعداد زیر مجموعه سؤالات پرسش نامه یا آزمون
=واریانس زیر آزمون (زیر مجموعه) J ام

= مجموع واریانس های تک تک زیر مجموعه ها

۵-۴-۳- یافته‏هایی برای خرده نظام مالی ۹۷

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۵-۴-۴- یافته‏هایی برای خرده نظام پایش ۹۷
۵-۵- پیشهادهایی برای پژوهش‏های آتی ۹۸
۵-۶- محدودیت‏های پژوهش ۹۹
منابع و مآخذ ۱۰۰
منابع فارسی: ۱۰۰
منابع لاتین: ۱۰۳
فهرست نمودارها
عنوان مطلب شماره صفحه
نمودار ۲-۱٫ نظام مدیریت دولتی ۱۳
نمودار۲-۲٫ نظام اداری به عنوان خرده نظامی در حال تعامل با نظام‏های و خرده نظام‏های دیگر ۱۴
نمودار ۲-۳٫ نظام اداری و خرده نظام‏های درون آن ۱۵
نمودار ۲-۴٫ ارتباط بین ارکان نظام اداری ۱۹
نمودار ۲-۵٫ اجزای نظام اداری ۲۰
نمودار ۳-۱: مدل مرحله کاربرد مقوله‌بندی قیاسی ۴۳
نمودار ۴ـ۱: خرده نظام‏های نظام اداری امپراتوری هخامنشیان ۵۱
نمودار ۵ ـ ۱ خرده نظام مالی امپراتوری هخامنشیان ۸۵
نمودار ۵ ـ ۲ خرده نظام منابع انسانی امپراتوری هخامنشیان ۸۸
نمودار ۵ ـ ۳ خرده نظام قوانین و مقررات امپراتوری هخامنشیان ۹۱
نمودار ۵ ـ ۴ خرده نظام پایش امپراتوری هخامنشیان ۹۳
نمودار ۵ ـ ۵ الگوی کلی نظام اداری امپراتوری هخامنشیان ۹۴
فهرست نگاره‏ها
عنوان مطلب شماره صفحه
نگاره ۲ـ۱٫ پژوهش‏های داخلی و خارجی صورت گرفته با موضوع هخامنشیان ۲۱
نگاره ۴ـ۱ مقوله‏های اصلی و زیرمقوله‏های نظام اداری امپراتوری هخامنشیان ۵۰
نگاره ۵ ـ ۱ ورودی، فرایند و خروجی‏های خرده نظام مالی امپراتوری هخامنشیان ۸۳
نگاره ۵ ـ ۲ ورودی، فرایند و خروجی‏های خرده نظام منابع انسانی امپراتوری هخامنشیان ۸۶
نگاره ۵ ـ ۳ ورودی، فرایند و خروجی‏های خرده نظام قوانین و مقررات امپراتوری هخامنشیان ۸۹
نگاره ۵ ـ ۴ ورودی، فرایند و خروجی‏های خرده نظام پایش امپراتوری هخامنشیان ۹۲
فصل اول: کلیات پژوهش
۱-۱- مقدمه
یکی از مبانی توسعه در هر جامعه‏ای، نظام داری^[۱] و مدیریت آن است. بدیهی است که نظام اداری مطلوب و کارآمد، می‏تواند تسهیل‏کننده و زمینه‏ساز تحقق هدف‏های برنامه‏های توسعه باشد. چرا که نظام اداری هر کشوری، سیستم تنظیم‏کننده کلیه فعالیت‏ها برای نیل به هدف‏های از پیش تعیین شده است. نظام اداری برای جامعه مانند چرخ برای وسیله نقلیه و دست و پا برای انسان است؛ همان طور که وسیله نقلیه بی‏چرخ نمی‏تواند حرکت کند و انسان بدون دست و پا قادر نیست نیاز‏های خود را بر طرف کند و به هدف‏ها و خواسته‏های خود برسد، جامعه نیز بدون داشتن نظام اداری سالم، نمی‏تواند در راه تامین نیازها و دستیابی به هدف‏های خویش که همان توسعه فراگیر است گام بردارد. متاسفانه موضوع بسیار مهمی که همواره در امور اداری کشور مورد غفلت قرار گرفته و می‏گیرد، نقش متقابل نظام اداری و توسعه است؛ در حالی که اگر این امر با دقت بررسی شود، مشخص خواهد شد که نظام اداری در توسعه هر جامعه‏ای نقش اساسی ایفا می‏کند؛ به نحوی که بدون داشتن نظام اداری سالم، دستیابی به توسعه ناممکن است. بسیار اتفاق افتاده که بهترین برنامه توسعه از سوی مجریان ناصالح و نظام اداری ناسالم دچار تباهی و شکست شده و مغایر با هدف‏های آن برنامه به اجرا در آمده است (حسن‏پور و میرمحمدی، ۱۳۹۰: ۱۰).
در این فصل، ابتدا به بیان مساله، اهمیت و ضرورت پژوهش، اهداف پژوهش و سوال‏های پژوهش پرداخته می‏شود و سپس متغیرهای پژوهش، بطور مختصر، از لحاظ مفهومی و عملیاتی مورد ارزیابی قرار داده شده است و در نهایت، قلمرو تحقیق از لحاظ موضوعی، مکانی و زمانی بیان شده است.
۱-۲- بیان مساله
مدیریت زاده‏ی جامعه است؛ همراه با جامعه حرکت می‏کند، در آن اثر می‏گذارد و از آن اثر می‏پذیرد. اگر جامعه، جامعه‏ای زراعی، صنعتی و تجاری باشد، مدیریت هم باید مجهز به این عوامل باشد؛ وگرنه ناهمگونی پیش می‏آید و مدیریت از جامعه‏ی در حال حرکت عقب می‏ماند.
هرچه به تاریخ گذشتگان نظر ‏کنیم، مردمی نمی‏یابیم که بدون سرپرست زندگی کرده باشند؛ گواه تاریخ بر این ادعا کافی به نظر می‏رسد. این سخن که آیا مدیریت برای جامعه لازم است یا خیر؟ مانند این است که بپرسیم آیا جامعه به مسکن نیاز دارد یا خیر؟ مردم به همکاری با یکدیگر احتیاج دارند یا خیر؟ همین‏که مردمی دور هم جمع شدند و جامعه را تشکیل دادند، به مدیریت، نوع و کیفیت آن احتیاج دارند. امیرالمومنین(ع) در خطبه ۴۰ نهج‏البلاغه می‏فرماید: «مردم از مدیر ناگزیرند؛ چه خوب، چه بد…». شخصی از امام رضا(ع) در باره‏ی ضرورت مدیریت پرسید و آن حضرت فرمود: «ندیدم گروهی از مردم و ملتی از ملت‏ها، زندگی با دوام داشته باشند، مگر این‏که سرپرست و قیم داشته‏اند؛ به دلیل این‏که در امر دین و دنیا، چاره‏ای جز وجود سرپرست و پیشوا نیست» (ابراهیمی، ۱۳۷۵: ۲۳- ۲۵).
سازمان‏های اداری پدیده‏ای نو ظهور نیستند. تجربه‏های حال و گذشته ثابت کرده است که زندگی اجتماعی انسان، نیازمند وجود نوعی سازمان اداری است. این تصور که عده‏ای از افراد بشر به دور هم جمع شوند و جامعه‏ای را بنیان‏گذاری کنند، بدون این‏که نظام اداری به خصوصی ایجاد شود، تصوری بعید و دور از ذهن است. صرف‏نظر از این‏که بشر اولیه، بنا به غریزه اجتماعی، به حکم ضرورت و احتیاج یا بر مبنای زور و غلبه، حیات اجتماعی را پی ریزی کرده است یا نه، شالوده زندگی دسته جمعی، بدون وجود نظام اداری، پایدار به نظر نمی‏رسد (بشارت، ۱۳۵۲: ۱۵۴- ۱۵۷).
اگر از دوران ابتدایی بشر بگذریم، پا به مرحله‏ای از
تاریخ می‏گذاریم که مدارک تاریخی قاطع‏تری از زندگی جامعه‏های اولیه و سازمان‏های اجتماعی و نحوه تفکر، تصمیم‏ گیری، رهبری و مدیریت این جامعه‏ها و سازمان‏ها وجود دارند. متاسفانه تاریخ اداره امور سازمان‏های اجتماعی در دوره‏های حیات ملت‏ها، آن قدرها که باید و شاید نوشته و ضبط نشده است. مورخان از دریچه‏ای به تاریخ نظر انداخته‏اند که احتیاج و انتظار دانشجویان علوم اداری نیست. آنان شرح حال مردان بزرگ، افسانه‏های ملت‏ها، اتفاق‏های اقتصادی و مباحثی این چنین را نگاشته‏اند. در میان نوشته‏های آنان، غیرمستقیم و تا حدودی می‏توان به مسائل اداری پی برد (همان، ۱۵۴ ـ ۱۵۷).
مطالعه، بحث و اظهار نظر چندانی درباره‏ی مشکل‏های اداریِ سازمان‏های اجتماعیِ اولیه صورت نگرفته است. بر ما پوشیده است که سازمان‏ها آن زمان، برای دستیابی به هدف‏های خود، چگونه از منابع انسانی، مادی و فیزیکی استفاده می‏کردند؟ چگونه و با چه سلسله‏مراتبی کارها را انجام می‏دادند و حداکثر کارایی را تامین می‏کردند؟ فقط در چند قرن اخیر است که توجه دانشمندان به این موضوع‏ها جلب شده است؛ با این حال، در این زمینه، کم کاری‏های بسیار مشاهده می‏شود و خلاهای علمی فراوانی وجود دارد. با همه‏ی این توضیح‏ها، دیگر نمی‏توان نظام‏های اداری و تئوری‏های رهبری و مدیریت را به دوران معاصر یا به دوره‏ای مخصوص از تاریخ منحصر ساخت؛ در حقیقت، آغاز نظام‏های اداری، از هنگامی است که بشر، شالوده کار دسته جمعی را بنا نهاده است. اسناد و منابع نشان می‏دهند که ترکیب قومی، دینی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی در قلمرو امپراتوری هخامنشیان،^[۲] آن‏چنان متنوع و گوناگون بوده که تا آن زمان، در تاریخ دیده نشده است.
با توجه به مطالب مطرح شده، در این پژوهش با بررسی نظام‏های اداری در دوره‏ی هخامنشیان، در پی پاسخ به سوال زیر هستیم: «نظام‏های اداری در امپراتوری هخامنشیان کدامند؟» و «ویژگی‏های هر یک از این نظام‏های اداری چگونه بوده است؟».
۱-۳- اهمیت و ضرورت پژوهش
در این پژوهش، اهمیت و ضرورت از دو جنبه «نظری» و «کاربردی» مورد توجه است و به اختصار با بهره گرفتن از عبارت‌های کوتاه و گویا بیان می‏شود.
۱-۳-۱- اهمیت و ضرورت پژوهش از لحاظ نظری
الف) درک ضرورت اداره کردن مربوط به دوران اخیر نیست؛ بلکه از دیرباز، بشر متوجه شده که برای رسیدن به هدف، لازم است به سازماندهی امکانات و رهبری آن‏ها برای تحقق هدف اقدام کند. باید توجه داشت که شیوه رهبری و مدیریت هر جامعه، بستگی به ساخت و فرهنگ آن جامعه دارد (رضائیان، ۱۳۸۸: ۷)؛ شاید علت ناکامی بسیاری از مدیران ما همین ناآگاهی از شالوده فرهنگی پیچیده و دور و دراز ما باشد (گزنفون، ۱۳۸۷: ۱۹)؛ بنابراین، آشنایی با دانش و فرهنگ جامعه‏مان ضروری است.
ب) آشنایی با شیوه‏ی مدیریت کوروش [و داریوش] که به گفته‏ی ویل دورانت، اداره‏ی «یکی از خوش‏اداره‏ترین دولت‏های همه‏ی دوران‏های تاریخ» را بر دوش داشته است، از هر نظر آموزنده است:

1. 1. او نخستین مدیر برجسته‏ی دیوانی ماست؛

1. 1. در هر سازمانی که بخواهیم کار کنیم، نخست باید بفهمیم که آن سازمان چگونه فرهنگی دارد و چگونه پا گرفته است. به گفته‏ی ادگار شاین، فرهنگ هر سازمان، در نهایت ریشه در فرهنگ جامعه‏ای دارد که سازمان در بستر آن فعالیت می‏کند. فرهنگ جامعه‏ی ما نیز در طی سده‏‏های دراز، از آیین‏ها، رفتارها و باورهای پیشینیان ما سرچشمه گرفته است و مدام بر مدار آن گردش می‏کند؛ بنابراین، آشنایی با تاریخ و شیوه مدیریت پیشینیان ما، دانش ارزنده‏ای برای مدیریت در روزگار کنونی فرا روی ما می‏آورد؛

1. 1. هر مدیری به دنبال الگو است و این، چندان ربطی به گذر زمان ندارد. به گواه دوست و دشمن، کوروش [و داریوش] نبوغ رهبری بی‏همتایی داشته و از این رو، الگوی مناسبی برای پژوهش است (همان، ۱۶).

از ویژگیهای ابوحنفیه که جمیع محققین و فقها بر آن اتفاق نظر دارند صراحت و بی باکی او و تسامح و اغماض در دادن فتواست. وی در حد امکان، حکم به صحت کارها و تصرفات انسان می‌داد و تلاش داشت به زعم خود، از تهیدستان و ضعیفان جانبدارى کند.
رعایت حاکمیت دولت که در امام متجلى است
فقه تقدیری (فرضی = أرأیتَ)
ابوحنفیه اصل ایمان و کفر را تصدیق و انکار می‌‌‌دانست و معتقد به تفاوت درجات ایمان نبود.

مذهب مالکی

شخصیت مالک

این مذهب، دومین مذهب اهل سنت از نظر قدمت و سومین آن از نگاه قلمرو است. مؤسس این مذهب، مالک بن انس بن مالک بن عامر اصبحى مدنى از طبقه سوم فقیهان تابعی مدینه است. او حدود سالهای ۹۰ تا ۹۷ در آن شهر تولد یافت. مالک بیشتر زندگانی خود را در مدینه سپری کرد. فقه را نزد ربیعه بن فروخ، ابن شهاب زهری، نافع مولی عبدالله بن عمر بن هرمز، امام جعفر صادق (ع) و ابوالزناد فرا گرفت. وى از پـیـشوایان مکتب حدیث علم آموخت. عبدالرحمن بن هرمز و عبدالرحمن معروف به ربیعه الراى (م۱۳۶ق) از استادان او هستند. در سن هفده سالگى پس از آن که اساتیدش او را در فقه و حدیث گواهى کردند مالک (۹۳ـ۱۹۷ق) در مدینه به فتوا دادن و تدریس پرداخت و حدود هفتاد سال در همین شهر بـه افـتـاء و تـعـلـیم مردم ادامه داد. او براى تدریس و فتوا در مسجد النبى مى‌‌نشست و به هنگام خواندن حدیث به قبر پیامبر (ص) اشاره مى‌‌کرد. وی در برابر خلفا، سیاست آرامی را دنبال می‏کرد. اما با سکوت او در برابر قیام نفس زکیه به سال (۱۴۵ ه.ق) والی مدینه را به او بدگمان ساخت و او را مجازات کرد. منصور بابت این رفتار والی که بی‏اطلاع او صورت یافته بود، از مالک عذرخواهی نمود. همچنین هارون در سفر حج خود در سال ۱۷۹ ه.ق در آخرین سال عمر مالک، از او دیدار به عمل آورد. با این همه، می‏توان گفت که مالک از عباسیان ناخشنود بوده، چنانکه همین ناخشنودی او سبب گرایش امویان اندلس به او گشت. مالک، در حدیث شناسی پیشگام بود.
اثر مهم فقهی مالک کتاب « الموطأ » است که به درخواست منصور به نگارش آن پرداخت. دیگر اثر او، « رساله إلی الرشید » است.
مذهب فقهی مالک، به مثابه یک مدرسه فکری نبوده و اجتهاد فقهای آن فراتر از رأی مالک نمی‏رود. مالکیان در باورهای اعتقادی خود پیرو مکتب اشعریند.
مذهب مالک پیش از ظهور مذهب شافعی، بر حجاز، مصر و سرزمین های آفریقایی اطراف آن، اندلس و سودان غلبه داشت و در بغداد هم حضور چشمگیری داشت تا آن که پس از سال ۴۰۰ ه.ق. رو به افول نهاده، با ظهور مذهب شافعی در مصر، مذهب مالکی در آن به جایگاه دوم تنزل یافت اما موقعیت خود در شرق آفریقا را از دست نداد. امروزه مذهب مالکی در قسمتهای شمالی آفریقا، الجزایر، تونس، در قسمت های کوهستانی مصر، سودان، کویت، قطر، بحرین غلبه دارد و در فلسطین و عربستان هم به ویژه منطقه احساء به صورت محدودتر ادامه حیات می دهد.

منابع استنباط نزد مالک

قرآن کریم
سنت، دومین تکیه گاه مالک بود. از دیدگاه او ـ برخلاف ابوحنیفه ـ خبر واحد حجت است و کوتاهی درباره آن تا زمانی که با عمل مردم مدینه مخالفتی نداشته باشد جایز نیست. بیشتر اتکای مالک در حدیث روایاتی بود که اهل حجاز نقل کرده‌اند.
اجماع: مالک، افزون بر اجماع به معنای مشهور آن نزد عموم، اجماع مردم مدینه را هم حجت می‌دانست.
قیاس: وی بر احکامی که در کتاب و سنت بدانها تصریح شده قیاس می‌کرد، چنان که در موطاء احکام بسیاری از این نوع آمده ‌است.
استحسان: شـاطبی از قـول اصبغ می‌گوید: از ابنقاسم شنیدم که به نقل از مالک میگفت : استحسان نه دهم علم است. با این حال، مالک به اندازه ابوحنیفه دامنه استحسان را گسترش نداده است.
اسـتـصـحـاب: قرافی می‌گوید: اسـتـصـحـاب نـزد مـالک، امام مزنی و ابوبکر صیرفی حجت است.
مـصـالـح مرسله: یکی از اصول مالک اعتبار دادن به مصالح مرسله‌است، چنان که مذهب او به عمل به مصلحت شهرت دارد.
سـد ذرائع: مالک بیش از دیگران دامنه این اصل را گسترد و بسیاری از احکام را بر آن استوار ساخت. عرف: مالک به عرف هم پناه می‌برد، اما در بنای احکام بر آن به اندازه دیگران پیش نمی‌رفت.
قـول صحابی: فقه مالک بر فتواها و داوریهای صحابه تکیه داشت. او فقه فقهای هفتگانه رادر مدینه فراگرفت و سنت را همان چیزی می‌دانست که صحابه برآنند. به همین دلیل در میان همه منابع استنباط او فتوای صحابه جایگاهی برجسته داشت.

ویژگی‌ها و منابع مذهب مالکی

مالک علاوه بر کتاب، سنت، فتاوی صحابه، اجماع، قیاس، استحسان، مصالح مرسله و استصحاب، عمل اهل مدینه را در زمره منابع دینی یاد کرده است.
مالک، ظاهر قرآن را بر سنت مقدم می‏داشت. او عام و مـطلق کـتاب و سنت را قطعی ندانست، بلکه درهای تـخصیص و تقیید را به طور کامل گشود.
مراعات مصلحت: مالک بر این عقیده بود که هدف اصلی شارع تحقق بخشیدن به مصالح و منافع مردم است. به همین دلیل فقه خود را گاه با سد ذرایع و گاه با فتح آن پیرامون این محور به حرکت درآورد تا این مصالح را از طریق قیاس و استحسان یا ازطریق مصالح مرسله و سد ذرایع و یا هر طریق دیگری برآورده سازد. وی از همین دیـدگاه، عقود را وسیله‌ای قرار داد که خواسته‌های اصلی مردم را تحقق می‌بخشد و با مقتضای عرف آنان همراهی و همسویی دارد.
او در پی‌بردن بـه هـدف شریعت بـه فتواها و داوری‌های صحابه تکیه می‌کند و سپس به عنوان کسی که در فهم متون شریعت و همچنین اهداف دور و نزدیکش به ریشه رسیده، به شـنـاخـت و کـشف احکام و اهداف آنها می‌پردازد.
وی طعن بر اصحاب رسول خدا (ص) را زشت شمرده و آن را جرم بزرگ می‏دانست. او همچنین قرآن را قدیم دانسته و به جبر باور داشت.

دلیل

مفهوم دلیل

پرسش اساسی که در این فصل مطرح میگردد این است که آیا میتوان تعریفی جامع و مانع از دلیل ارائه کرد (بند نخست). ولی برای تکمیل بحث باید به این پرسش نیز پاسخ گفت که آیا آنچه به عنوان دلیل در ادلّهی اثبات دعوا مطرح میشود، ارتباطی به بحث منطقی مربوط به دلیل دارد و درصورتی که مرتبط است، دلیل در این مبحث تا چه اندازه از دیدگاه علم منطق قابل تبیین است (بند دوم).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ادله جمع مکسر دلیل و جمع دیگر دلائل یا دلالت دلائل است. معنی لغوی دلیل راهنما است. دلیل در اصطلاح حقوق عامل اثبات حقیقت امری است که مورد انکار قرار می‌گیرد (ق. مدنی با اینکه یک جلد را به شرح ادله اثبات دعوی اختصاص داده تعریفی از دلیل نکرده است. آئین دادرسی مدنی دلیل را به این عبارت تعریف می کند: (دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوی برای اثبات دعوی یا دفاع از دعوی به آن استناد می‌نمایند)^[۱] آنها که بیشتر در امور جزائی به دنبال مطالعه هستند می‌گویند دلیل نوری است که قاضی را برای کشف حقیقت راهنمائی می‌کند به این ترتیب دلیل لسان قانون معنی محدودی دارد و امری است که کاربرد آن در دادگاه است و زمان ظهور و تجلی آن زمان دعوی و دفاع است در یک معنی وسیع دلیل حافظ و نگهدارنده حق شناخته می‌شود اعم از اینکه دعوایی مطرح و از دلیل استفاده شود یا نشود و بالاخره به تعریفی از دلیل می‌رسیم که می‌گوید دلیل مبنای علم و یقین قاضی در اثبات بزهکاری است مجموع وسایلی است که به کمک آن قاضی وقوع جرم و شناخت فاعل مادی و معنوی آن تصمیم به مبادرت می‌ورزد.^[۲]

تعریف دلیل

در بیشتر رشته های علمی این عادت از دیرباز وجود دارد که به منظور شناخت هر مفهومی ابتدا آن را از لحاظ لغوی و سپس از نظر اصطلاحی تعریف مینمایند. این عادت که به طور خاص در بین علمای حقوق نیز جاری است دارای فواید بسیاری نیز می باشد؛ از جمله این که تعریف لغوی در غالب موارد در تعریف اصطلاحی مؤثراست، زیرا براساس اصل » عدم النقل » که از اصول لفظیه در اصول فقه به شمار میرود به هنگام شک در معنای اصطلاحی، اصل بر عدم نقل و عدم تغییر معنای لغوی است، چرا که اگر شارع مقدس یا قانون گذار، معنای دیگری را غیر از معنای لغوی مدنظر میداشت، این قصد خویش را به صراحت بیان می نمود یا دست کم قرینهای مبنی بر آن وضع میکرد. فایدهی دیگر تعریف لغوی، آسان نمودن آموزش اصطلاحات از طریق بررسی معانی لغوی آنها در ابتدای امر میباشد. بنابراین ما نیز ابتدا به تعریف لغوی دلیل پرداخته و سپس به تعریف اصطلاحی آن دست میزنیم.

تعریف لغوی دلیل

دلیل واژهای عربی است که از مصدر « دلالت » و فعل ثلاثی مجرد « دلَّ یدلُّ دلاله » مشتق شده و بر وزن « فعیل » و به معنای فاعل می باشد. بنابراین دلیل به معنای « دال » و به معنای راهنما، رهنمون شونده، دلالتکننده و هدایتکننده می باشد. جمع مکسر دلیل، درکتب لغت عربی « ادله » ذکر شده گرچه در زبان نوشتاری و به ویژه گفتاری از واژهی « ادله » نیز برای جمع بستن دلیل استفاده میگردد.

تعریف اصطلاحی دلیل

معنای اصطلاحی دلیل نیز از معنای لغوی آن چندان دور نیفتاده است. جایگاه اصلی بحث دلیل، علم منطق می باشد. طبق نظر علمای منطق، دلیل عبارت است از « شیئی که از وجود آن پی به وجود شیئی دیگر می بریم » ( لنگرودی ، ۱۳۷۶: ۴)
در زبان رایج نیز این معنای منطقی کاربرد فراوانی دارد ؛ هر چند گاهی دلیل را مترادف با علّت نیز استعمال می کنند، اما علت و دلیل همیشه کاملاً منطبق بر یکدیگر نیستند، زیرا در علم منطق و نیز در بحث ادلّهی اثبات دعوا، هم علت و هم معلول می توانند دلیل محسوب شوند : هم می توان از وجود معلول (دود) به وجود علت (آتش) پی برد و هم امکان دارد، از وجود علت (خورشید ) پی به وجود معلول (روشنایی) برده شود. بنابراین دلیل اعم از علت میباشد و میتواند یا علت و یا معلول باشد.
پس از آشنایی مقدماتی با این مفهوم، باید دید که در فقه، حقوق و نیز قوانین موضوعه چه تعریفی از دلیل ارائه شده است. در تعریف فقهی بیشتر به معنای لغوی آن تأکید شده است. ( لنگرودی ، ۱۳۷۶: ۳۱۳)
در کتب حقوقی نیز بیشترین توجه روی تعریف قانونی و نقد آن متمرکز شده است. در قانون مدنی تعریفی از دلیل به دست داه نشده، لیکن در ق .آ.د.م براساس ماده ۱۹۴ « دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد می نمایند » .
در قرآن نیز کلمه« دلیل » در آیه ۴۵ سوره فرقان آمده است: « ألم تر إلی ربک کیف مدّ الظل ولو شاء لجعله ساکناً ثمّ جعلنا الشمس علیه دلیلاً » ترجمه: « آیا ندیدی پروردگارت چگونه سایه را گستراند؟ و اگر میخواست هر آینه آنرا ساکن قرار میداد سپس آفتاب را بر آن دلیل قرار داد. » همچنین از همین ریشه و به معنای راهنمائی آمده است آنجا که به نقل از شیطان خطاب به حضرت آدم می فرماید: « قال یا آدم هل ادلک علی شجره الخلد … » یعنی« ای آدم آیا راهنمائی کنم تو را به درخت جاودانی؟ » (آیه۱۲۰ سوره طه)

تبیین منطقی دلیل

با توجه به این که « دلیل » در بحث ادلّه ی اثبات دعوا چیزی است که از وجود آن پی به وجود حقی برده می شود، مفهوم دلیل در این بحث نزدیک به مفهوم دلیل در علم منطق است. لیکن باید به بررسی بیشتری پرداخت تا روشن شود که چه نوع دلیل از جمله دلایلی می باشد که در علم منطق مطرح است . در علم منطق تقسیم بندی مشهوری از دلیل به اعتبار نوع دلالت آن وجود دارد که براساس آن، انواع دلیل عبارت است از : وضعی، عقلی و طبعی و هر یک از این دلایل نیز به لفظی و غیرلفظی تقسیم می شوند .
سعی ما در این مبحث بر این است که با شناخت اقسام این دلایل، آن را با بحث ادلّه اثبات دعوا تطبیق داده، و بررسی نماییم که نوع معمول ادلّه ای که ما در بحث ادلّه اثبات دعوا با آن سروکار داریم از کدام یک از انواع دلیل وضعی، عقلی و یا طبعی می باشد.
دلیل وضعی، دلیلی است که به خودی خود دلالت بر امری نمی کند، بلکه دلالت آن به خاطر وضع و جعل افراد می باشد. این دلیل بر دو قسم است : لفظی که دلالت تمامی الفاظ است بر معانی آنها، مثل به کار بردن لفظ « گل » زیبا با ویژگی های معین و غیر لفظی که عبارت است از دلالت هر نوع نقش، طرح و یا اثری غیر از الفاظ بر شیء خاصی به شرط این که به وسیله ی افراد انسانی این دلالت ایجاد شده باشد، مانند علایم راهنمایی و رانندگی . بنابراین دلالت چراغ قرمز بر ممنوعیت عبور، نوعی دلالت وضعی از نوع غیرلفظی است.
دلیل عقلی، دلیلی است که در آن عقل با مشاهده و دریافت آن بر وجود مدلول حکم می کند. این نوع دلیل نیز به لفظی و غیرلفظی تقسیم می شود. دلالت عقلی لفظی مثل شنیدن صدای سگ در پشت دیوار و پی بردن به وجود این حیوان و دلالت عقلی غیرلفظی مثل دلالت دود بر آتش.
دلالت طبعی، دلالتی است که با شناخت طبع انسان حاصل می شود، به گونه ای که از وجود یک اثر یا عارضه ای در بدن انسان به عنوان دلیل به وجود چیز دیگری که مدلول خوانده می شود پی می بریم. این نوع دلالت با شناخت شیوه کار کرد بدن انسان حاصل می شود و عقل به تنها یی نمی تواند بر آن حکم کند . این دلالت نیز به لفظی و غیرلفظی تقسیم می شود: دلالت طبعی لفظی، مثل سرفه کردن فرد که دلالت بر سرماخوردگی وی می نماید و دلالت طبعی غیرلفظی، مثل رنگ پریدگی که حکایت از ترس دارد .( خوانساری : ۱۳۶۲، ۵۶ )
حال باید دید که در ادلّه ی اثبات دعوا برتری با کدامی ک از انواع دلالت است که در علم منطق مطرح است. در رابطه با ادلّه طبعی باید گفت که این دلایل در برخی موارد می توانند در بحث ادلّه اثبات دعوا مصداق داشته باشند، همانند اکثر مواردی که پزشکی قانونی از طریق معاینه ی بدن انسان و اجزا و آثار آن امری را احراز می کند. البته این نوع دلالت بیشتر در مباحث کیفری کاربرد دارد و آن هم به خاطرپذیرش اصل آزادی ادلّه در امور کیفری و نیز تأثیری که این نوع دلالت بر کشف جرائم بر ضد تمامیت جسمی اشخاص دارد . اما به طور خاص، این ادلّه در مباحث مدنی در مورد نسب کاربرد دارد، به عنوان م ثال در پزشکی قانونی، که یکی از انواع کارشناسی می باشد، گفته می شود که طبیعت بدن انسان به گونه ای است که از ترکیب گروه خونی زوجین قطعاً فرزندانی با گروه خونی خاص به وجود نخواهند آمد . ولی به هر حال ارزش این ادلّه مساوی با ارزش امارات قضایی است و قاضی در ارزی ابی آن ها آزاد است، هر . چند که ممکن است از لحاظ علم بیولوژی در این خصوص ادعای قطع و یقین شده باشد .( خوانساری : ۱۳۶۲، ۱۹۲ )

مدلهاي پذيرش تكنولوژي وكاربرد آنها در انتقال فناوري

زينب صالح احمدي، داود كريم زادگان مقدم و اميرحسين اميرخاني

مدل پذيرش تکنولوژي توسعه يافته جهت اثربخشي مديريت ارتباط با مشتري الکترونيک (مطالعه موردي: شعب بانک تجارت شهرستان يزد)

سيدمحمود زنجيرچي، اميررضا كنجكاومنفرد، سيدحسن حاتمي نسب، ابوالفضل نوري و هادي ستارزاده

معرفی، بررسی و اصلاح مدل پذیرش تکنولوژی (TAM) با توجه به شرایط ایران

مسعود موحدی و مسعود عابسی

نظریه های رایج در باره پذیرش فناوری های اطلاعات و ارتباطات

مسعود رضایی

كاربرد نظريه‌هاي پذيرش فناوري در ارزيابي فناوريهاي اطلاعاتي كتابخانه‌ها: رويكردي متن پژوهانه

مجتبي كفاشان

ارائه يک مدل پيشنهادي براي پذيرش بانکداري همراه از ديدگاه مشتريان و مقايسه آن با مدل هاي مطرح جهاني

ساجده کارخانه و شهریار محمدی

رويكرد فرهنگي به فناوري اطلاعات: ارزيابي پذيرش بر مبناي مدل UTAUT

محمد مهدی بهرام زاده و سمیه شوکتی مقرب

ک. تحقیقات بین المللی با بهره گیری از نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری
سازمان­ها برای کاهش زمان انجام وظایف تکراری افزایش اتوماسیون اداری امورجاری و بهبود سیستم­های گزارش­گیری از فناوری­های اطلاعات استفاده می_­نمایند. علیرغم داشتن پتانسیل کافی برای سودآوری بیشتر سازمان در اجرای استقرار فناوری­ها در سطح سازمان، با مشکلات متعددی مواجه هستند. در یک گزارش بیان شده است که بیش از 70% سازمان­ها مشکلاتی شامل تأخیر در اجراء افزایش هزینه­ها و عدم برآورده­شدن انتظارات در حوزه­ عملیاتی مواجه شده ­اند و در حدود 50% سازمان­ها کارکنان نسبت به استفاده از سیستم از خود مقاومت نشان داده­اند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در میان مدل­­های متعددی که در حوزه­ پذیرش فناوری مطرح است. نظریه­ یکپارچه­ی پذیرش و به­ کارگیری فناوری توان پیش ­بینی بهتری را نسبت به سایر مدل­ها دارد.
در تحقیقی که برای اعتبارسنجی نظریه­ یکپارچه­ی پذیرش و به­ کارگیری فناوری در کشور ایالات متحده آمریکا در حوزه­ پذیرش فناوری بی­سیم توسط صنایع کوچک و متوسط انجام شده است. نتایج این تحقیق در مراحل اولیه اجرایی بوده است و نشان می­دهد که مدل قابل استفاده در این سطح بوده است (Anderson & Schwager, 2004).
برخی از عواملی که نظریه­ یکپارچه­ی پذیرش و به­ کارگیری فناوری پیشنهاد می­ کند شامل: منبع کنترل، حمایت سازمانی درک شده، تعهدات هنجاری عاطفی و عدالت رویه­ای می باشد. در یک تحقیق حدود 181 کارمند تمام وقت به عنوان نمونه انتخاب شده و نظریه با توجه به سازه های آن مورد تائید قرارگرفته است. در این نظریه عوامل سازمانی در کنار تفاوت های فردی در افزایش به کارگیری فناوری­های نو در سازمان­ها و به تبع آن افزایش اثربخش و بهره­وری مؤثر بوده است.
در مقاله­ای تحت عنوان موفقیت سیستم اطلاعاتی: تعیین عوامل فردی و سازمانی در چهار دسته­ی : رضایت­مندی استفاده­کننده، به­ کارگیری سیستم، سودمندی درک شده و کیفیت سیستم دسته­بندی شده است. شاخص­ های مرتبط با استفاده کننده شامل: تجربه ی فرد با سیستم اطلاعاتی، آموزش فرد، نگرش و علاقه­ او به بهره­ گیری از سیستم در حوزه­ عوامل فردی بیشترین رابطه را با گسترش و توسعه سیستم در سازمان داشته است. دو سازه­ی مرتبط با سازمان هم تحت عنوان حمایت مدیر ارشد و تجهیزات و زیرساخت­های سیستم اطلاعاتی مورد بررسی قرارگرفته است. در این مقاله رابطه عوامل فردی مهم­تر از عوامل سازمانی ارزیابی شده است (Jeyaraj, Chowa, & Sabherwal, 2006).
با توجه به عدم رشد قابل توجه فناوری­های همراه در حوزه ­های تجاری در کشور چین علیرغم داشتن پتانسیل­های قابل توجه تحقیقی تحت عنوان تطبیق فناوری­های همراه برای مشتریان چینی در سال 2011 در میان شرکت­های کوچک و متوسط چینی بر مبنای نظریه­ یکپارچه­ی پذیرش به­ کارگیری فناوری انجام شده است که علاوه بر سازه­های اصلی مدل متغییر­های میانجی چون جنس،­ سن و تجربه­ به­ کارگیری فناوری اطلاعاتی را مورد ارزیابی قرارداده است. نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب است که مهم ترین عامل در پذیرش فناوری همراه تأثیرات اجتماعی بوده است. این شاخص بیشتر از نگرش و نه قصد استفاده دارای رابطه است. چون بهره­ گیری از سیستم­های همراه مراحل آغازین خود را در کشور چین طی می­ کند اهمیت تلاش مورد انتظار بیشتر از سودمندی مورد انتظار بوده است. در این تحقیق متغییرهای میانجی هم بر روابط تأثیر گذار بوده است. در مشتریان با تحصیلات و مهارت­ های بیشتر رابطه عامل عملکرد مورد انتظار بیش از سایر عوامل بوده است (Park,Yang & Lehto, 2011).
در تحقیق دیگری که در سال 2005 در کشور مالزی انجام شده است، متغییر­های میانجی چون سن و سطح درآمد و جایگاه سازمانی بر بهره­ گیری از سیستم منفی بوده است لیکن در این تحقیق ارتباط معنا­داری بین جنسیت و استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی یافته نشده است (Yahya, Nadzar, Masrek, & Abd Rahman, 2011).
پژوهشی که در سال 2009 انجام شده است ؛ به بررسی نظریه­ یکپارچه­ی پذیرش و به­ کارگیری فناوری در سازمان­هایی در کشور تایوان که از ابزارهای همراه برای آموزش کارکنانشان استفاده می­ کنند، می ­پردازد، سازه­های اصلی مدل را مورد سنجش قرار داده و جز آن شاخص­ هایی چون جنس، سن و تجربه، داوطلبی و شغل فرد را نیز در سازمان به عنوان متغییر مداخله گر به مدل اضافه نموده است. نمونه­های این تحقیق شرکت­های فعال در تایوان بوده است. لیکن نتایج تحقیقات بیانگر این مطلب است که صرفاً تأثیر اجتماعی با قصد رفتاری و استفاده از آن دارای رابطه بوده است. در این تحقیق قدرت تبیین مدل تحت تأثیر نگرش کارکنان که به کارآمدی سیستم آموزش همراه اعتقادی نداشته اند کاهش یافته است. همچنین انگیزش کارکنان به دلیل نبود فعالیت های انگیزشی سازمان پایین بوده و تمایل چندانی به بهره­ گیری از سیستم نداشته اند. نگارنده پیشنهاد نموده است که نوع صنعتی که سازمان­ها در آن فعالیت می­ کنند می ­تواند تفاوت­هایی را در نگرش کارکنان آن ایجاد نماید. همچنین تأثیر اجتماعی در کارکنان بالای سن 50 سال بیشتر از سایرین بوده است اما شاخص­ های جنس و تجربه در این مدل نتوانسته است متغیر میانجی قرار گیرد. (Yu-Shan Cheng, 2011)
با توجه به جمعیت قابل توجه کشور چین صنایع مرتبط با خدمات کسب و کار همراه توجه ویژه­ای به بازار این کشور دارند. تحقیقی که در سال 2007 در کشور چین انجام شده متغیرهای میانجی متداول نظریه­ یکپارچه­ی پذیرش و به­ کارگیری فناوری را در نمونه ­ای از جمعیت این کشور مورد ارزیابی قرار داده که جنسیت و سطح تحصیلات بر روند روابط مدل تأثیرگذار بوده است از این رو نگارنده پیشنهاد نموده است که عناصر خرده فرهنگی بیشتری در نمونه ی کشور چین مورد ارزیابی قرار گیرد (Park,Yang & Lehto, 2007).
در مجموع پاره ای مطالعات پیشین خارجی در این حوزه عبارتند از:
جدول 2 5. پذیرش فناوری در مطالعات خارجی پیشین

عنوان مقاله

نویسندگان

ADOPTION OF MOBILE TECHNOLOGIES FOR CHINESE CONSUMERS