۵- کارتهای یادآور :
یکی از اشتباهاتی که مراجعه کنندگان اغلب انجام میدهند این است که مشکلات خود را بزرگ جلوه میدهند. برای اینکه به این افراد کمک کنید تا در هدف خود مبنی بر کاهش استفاده از اینترنت موفق شوند لازمست از آن ها بخواهید فهرستی را حاوی موارد زیر تهیه کنید:
۱- پنج مشکل بزرگ که متعاقب اعتیاد به اینترنت برایش به وجود آمده را بنویسید.
۲- پنج مورد از فوایدی را که از بکاربردن یک برنامه ثابت به دست می آورد را بنویسید.
سپس از او بخواهید آن را در یک جدول روی کاغذ بنویسد و آن را همیشه در کیف یا جیب خود نگه دارد و هرگاه تمایل به اتصال به اینترنت داشت آن را درآورد و مشاهده کند، از چه چیزهایی میخواهد اجتناب کند و چه کارهایی میخواهد انجام دهد تا زندگی مؤثرتری داشته باشد.
از مراجعه کننده بخواهید چندین بار این کار را انجام دهد و سود و زیان استفاده کردن ونکردن از اینترنت را بارها مرور کند. در نتیجه انگیزه لازم برای کاهش مصرف اینترنت در او ایجاد میشود بعلاوه این عمل باعث میشود، پس از موفقیت درمان، احتمال عود اختلال کمتر شود.
به مراجعه کننده قوت قلب دهید که تا آنجا که ممکن است فهرست خود را گسترده تر و صادقانه تر درست کند.
۶- صورت برداری شخصی :
وقتی که بیمار سعی میکند ارتباط خود با اینترنت را قطع کند یا طبق برنامه از آن پرهیز کند، زمان خوبی است تا به او کمک شود، فعالیتی را برای جایگزین کردن با آن پیدا کند. درمانگر باید از مراجعه کننده بخواهد، صورتی از فعالیتها را که با روآوردن اعتیاد گونه به اینترنت در زندگی خود قطع کرده یا کاهش داده تهیه کند. مثلا ورزش کردن، ملاقات با دوستان یاموارد دیگر و بعد این فعالیتها رابراساس
۱- خیلی مهم
۲- مهم
۳- نه خیلی مهم
رتبه بندی کند. در مورد فعالیتهایی که او از آن ها به عنوان خیلی مهم یاد کرده از او سؤال کنید که این فعالیتها چقدر کیفیت زندگی او را بالاتر برده بود. این عمل در آگاه تر کردن او کمک میکند و میتواند اینترنت را با فعالیتهای سابق خود مقایسه کند و لذت فعالیتهای سابق در زندگی عادی را با لذت ارتباط با اینترنت جایگزین کند.
۷- گروههای حمایت کننده :
بعضی افراد به دلیل عدم وجود حمایت اجتماعی به اینترنت گرایش دارند Young در سال ۱۹۹۷ عنوان کرد کسانی که تنها زندگی میکنند (مانند خانه دارها، مجردها، ناتوانان و یا بازنشستگان) در معرض خطربیشتری برای اعتیاد به اینترنت هستند. زیرا این افراد زمان زیادی را به تنهایی در خانه صرف میکنند و گپ زدن، بازیهای تقابلی و مانند آن جایگزین برای زندگی واقعی آن ها است. همچنین کسانی که یک واقعه مهم مانند از دست دادن کسی، طلاق یا از دست دادن شغل در ماه های اخیر داشتهاند، آسیبپذیری بیشتری برای اعتیاد به اینترنت دارند. بنابرین اگر درمان در زمان منطقی به پایان نرسد، باید به حمایت اجتماعی آنان در زندگی روزمره توجه بیشتری شود.
درمانگر باید کمک کند تا یک گروه حمایتی جایگزین را که با موقعیت فرد متناسب تر است پیدا کند. شرکت در این گروه ها و پیدا کردن دوستهای مشابه میتواند به او کمک کند تا میل و وابستگی آن ها به اینترنت را کم کند. به همین منظور در سالهای اخیر چندین گروه حمایتی برای معتادان به اینترنت در بیمارستانهای مختلف ایجاد شده است.
۸- خانواده درمانی :
خانواده درمانی برای مراجعینی که مشکلات زناشویی یا خانوادگی دارند و اعتیاد به اینترنت تاثیر سوئی در زندگی آن ها گذاشته انجام میشود. از طرق مختلف میتوان برای درمان این افراد اقدام کرد :
۱- آموزش به خانواده در این زمینه که یک معتاد به اینترنت چگونه میتواند باشد.
۲- کاهش سرزنش از سوی خانواده در قبال رفتار اعتیادی فرد.
۳- بهبود ارتباطات شفاف بین اعضای خانواده برای شناخت و از بین بردن عواملی که باعث شده فرد برای جبران آن ها به اینترنت پناه ببرد و ارضای روانی به دست آورد.
۴- تشویق اعضای خانواده برای کمک در بهبود رفتار مراجعه کننده با ایجاد زمینه ای مانند سرگرمیهای جدید، مسافرتهای طولانی و توجه به احساسات او. خانواده میتواند با حمایت قوی خود سهم مهمیدر بهبودی فرد داشته باشد. (۷)
بنا به دیدگاه Grohol افراد وابسته به اینترنت دو گروه هستند:
۱) افرادی که به علت مشکلات خاص خود مانند مشکلات روانی چون افسردگی، اضطراب و غیره یا بیماریهای جدی جسمییا ناتوانیهای جسمییا مشکلات ارتباطی به اینترنت پناه می آورند زیرا تمایل به روبروشدن با مشکلات خود را ندارند.
۲) افرادی که مشکلاتی که در بالا ذکر شد را ندارند اما به علت استفاده بیش از حد ناشی از عدم کنترل تکانه، به اینترنت معتاد شدهاند.
که شیوه درمان برای دو گروه باید تفاوت داشته باشد.
برای گروه اول، باید درمان حرفه ای برای مشکلات آن مانند افسردگی توسط متخصصین انجام شود و در مورد گروه دوم، توسط درمانگرهای حرفه ای آموزش دیده باید رفتار عدم کنترل تکانه آن ها درمان شود. این درمان ممکن است سالها ادامه داشته باشد. متعاقب این درمانها مدت زمانی که کاربر صرف اینترنت میکند بهتدریج کاهش پیدا میکند. (۱۸)
طبق دیدگاه Young و Orazach که اختلال اعتیاد به اینترنت را نوعی اختلال کنترل تکانه عنوان میکنند. دو نوع درمان میتواند به معتادان اینترنت کمک کند:
۱- درمان شناختی رفتاری (Cognitive Behavioral Therapy= CBT)
۲- درمان افزایش انگیزه (Motivational Enhancement Therapy= MET)
که درمان شناختی رفتاری متداول تر از درمان افزایش انگیزه است. (۱۲)
یکی از مشکلاتی که همواره متخصصین با آن دست به گریبان بودهاند این است که افراد معتاد به اینترنت علاقه ای به ارتباط چهره به چهره با درمانگر ندارند و اغلب متمایلند تداخلات درمانی را از طریق اینترنت دریافت کنند. در حال حاضر سایتهایی توسط این متخصصین در اینترنت راه اندازی شده مانند :
www. internetaddichion. Com
www. netaddiction. com
طبق عقیده Orazack، متخصصین همگام با درمان باید به پیشگیری از این اختلال نیز توجه کنند. به این منظور در مورد کودکان نسلهای جدید که در شروع راه استفاده از رایانه هستند باید این نکته لحاظ شود که ساعات کمیرا صرف استفاده از این ابزار نمایند. (۱۳)
متاسفانه در حالی که تعداد زیادی از معتادان به اینترنت و خانواده های آن ها از این مسأله رنج میبرند به علت نبود گروههای حمایتی و سطح آگاهی پایین متخصصین در مورد اعتیاد به اینترنت و اثرات آن بر سلامت روان مشکل این افراد جدی گرفته نمیشود و اختلال آن ها ناشناخته باقی می ماند. بنابرین درمانگاه ها و مراکز بازپروری بهداشت روانی باید کاری کنند که تاثیر این اختلال کمرنگ جلوه نکند و خدمات درمانی اثربخشی را نیز برای آن ارائه دهند. (۲۵)
عوارض اعتیاد به اینترنت :
مشکلات جسمی :
تاکنون در مورد عوارض وابستگی به مواد مانند سیروز کبدی ناشی از الکلیسم یا افزایش احتمال سکته مغزی ناشی از کوکائین توضیحات زیادی داده شده اما در مورد خطرات و عوارض اعتیاد به اینترنت تحقیقات کمی انجام شده است. مواردی که تاکنون در تحقیقات به آن ها اشاره شده است شامل :