ایران داک، سایت دانشگاه علامه،دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه الزهراء،دانشگاه شیراز
اما در مورد تنش ، اضطراب و رضایتمندی شغلی در پرستاران تحقیقاتی صورت گرفته که به چند نمونه اشاره می کنیم
حبرانی و همکاران (۱۳۸۷) در تحقیقی در مورد تنشهای پرستاران به این یافته ها دست یافتند که مهم ترین عوامل تنش زا، در دسترس نبودن پزشکان در موارد اضطراری، کمبود کارکنان نسبت به بیماران و مراقبت از بیمار ان بدحال و رو به مرگ بودند . در بین عوامل تنش زا، عوامل تنش زای مدیریتی بیشترین شدت و عوامل بین فردی کمترین شدت را دارا بودند .میانگین تنش بین بخش های مختلف بیمارستانی تفاوت معناداری نداشت . عوامل تنش زای شغلی پرستاران با هیچ کدام از متغیرهای سن، جنس، وضعیت تاهل، سنوات کاری، نوبت کاری و در نهایت اشتغال در بخش های مختلف بیمارستانی ارتباط معناداری نداشت.
قاسمی و عطار (۱۳۸۸)در بررسی شدت عوامل استرس زای شغل پرستاران شهرهای بابل ، ساری و بهشهر به این نتایج دست یافتند که بیشترپرستاران (۴۸/۷۶) درصد استرس در حد متوسط را تجربه کرده اند.
به علاوه بین امتیاز اجزا و امتیاز کلی استرس شغلی ارتباط مثبت آماری مشاهده گردید در بین اجزای استرس شغلی ، عامل مرگ و رنج بیماران و بار کاری بیشترین امتیاز استرس شغلی ، عامل تعارض با پزشک بیشترین ارتباط را با شدت کلی استرس شغلی پرستاران دارد.
اعتمادی (۱۳۸۳)در تحقیقی در رابطه با استرس شغلی با ابعاد رضایت شغلی پرستاران سی سی یو کار و عادی بخشهای قلب دانشگاههای علوم پزشکی که انجام داد نتایج پژوهش نشان داد که میانگین استرس شغلی پرستاران سی سی یو کار بیشتر از بخشهای قلب است و میانگین رضایت شغلی و ابعاد انگیزشی و بهداشتی آن در پرستاران سی سی یو کار کمتر از پرستاران بخشهای قلب است .و پرستاران کم تجربه و جوان استرس شغلی بیشتری و رضایت شغلی کمتری داشتند و پرستاران متاهل بخشهای سی سی یو استرس شغلی کمتر و رضایت شغلی بیشتری نسبت به پرستاران مجرد داشتند. و پرستاران شب کار از استرس شغلی بیشتر و رضایت شغلی کمتری نسبت به پرستاران سایر شیفتها برخوردار بودند.
۲-۳-۳ نتیجه گیری از تحقیقات قبلی
با توجه به تحقیقاتی که در ایران و سایر کشورها، پیرامون شغل پرستاری و افراد شاغل در این حرفه صورت گرفته بیشتر مسایلی نظیر رضایت شغلی، فرسودگی شغلی، استرس شغلی وموضوعاتی از این دست مورد توجه قرار گرفته است. اما با توجه به نظریه رشدی سوپر در رابطه با انتخاب شغل که مدعی است انتخاب دارای مراحل مختلفی است.که در هر مرحله فرد با یک سری دغدغه ها و نگرانیهایی دست به گریبان است و این دلواپسیها به معنای منفی کلمه نیست بلکه نبود این نگرانیها به بی تفاوتی شغلی می‌ انجامد. و با توجه به اینکه پرستاری از جمله مشاغل حساس و مورد نیاز جامعه است. زیرا با سلامت روح وجسم افراد در تماس است و از این رو می‌طلبد تا فرد با توجه به روحیه و امکانات موجود انتخابی آگاهانه انجام دهدو از همه جوانب رشته و شغل خود باخبر باشد. بنابراین، دانستن این دغدغه ها به انتخاب آگاهانه کمک می‌کند. بدین ترتیب، این سوال برای پژوهشگر پیش آمد که در رابطه با مسیر انتخاب شغل در حیطه پرستاری دغدغه های شغلی پرستاران و بهیاران در هر مرحله از رشد شغلی چیست و آیا بین متغییرهای جمعیت شناختی با دغدغه های شغلی آنها رابطه ای وجود دارد؟

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فصل سوم
روش پژوهش
۳-۱ روش پژوهش
روش این پژوهش علی مقایسه ای است.
۳-۲ جامعه آماری
جامعه آماری در این پژوهش شامل تمامی ‌پرستاران و بهیاران بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهر اصفهان (شامل بیمارستانهای الزهرا، آیت الله کاشانی، حضرت علی اصغر(خورشید)، شهید چمران و غرضی) اعم از زن و مرد می‌باشد.
۳-۳ نمونه و روش نمونه گیری
بعد از انجام تحقیق مقدماتی و بر اساس توان آماری، سطح معناداری و میزان تفاوت یا رابطه (مجذور اتا) حجم و بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه (شریفی، ۱۳۷۶) حجم نمونه ۲۸۶ نفر برآورد شد.ابتدا پرسشنامه روی ۱۵ پرستار به طور تصادفی اجرا شد و پس از تعیین واریانس و میانگین طبق فرمول تعیین حجم نمونه ، نمونه را بدست آوردیم . نوع انتخاب بیمارستان مورد مطالعه به صورت انتخاب تصادفی ساده و روش نمونه گیری به صورت در دسترس بود.
روال نمونه گیری. بعد از تعیین بیمارستانهای مورد نظر، بیمارستان الزهرا به صورت قرعه کشی ساده از بین آنها به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد. سپس با توجه به تعداد پرسنل پرستاران و بهیاران بیمارستان مذکور، تعداد ۴۰۰ پرسشنامه توزیع شد. که پس از تکمیل پرسشنامه ها،در نهایت تعداد ۳۲۶ پرسشنامه جمع اوری شد که از بین آنها ۲۸۶ پرسشنامه براساس نمونه مورد نیاز به صورت تصادفی انتخاب و مابقی حذف شدند.
همچنین ویژگیهای دموکرافیک افراد نمونه شامل جنس جدول (۱-۳)، سن جدول (۲-۳)، وضعیت تاهل جدول (۳-۳)، تعداد فرزندان جداول (۴-۳)، میزان تحصیلات جدول (۵-۳)، وضعیت استخدام جدول (۶-۳)، وضعیت شیفت کاری جدول (۷-۳)، میزان درآمد (۸-۳) و نوع بخش در حال خدمت جدول (۹-۳) به تفکیک در جداول صفحات بعد آمده است.
جدول (۱-۳) فراوانی و درصد افراد در نمونه آماری به تفکیک جنسیت

جدول (۲-۳) میانگین، حداقل و حداکثر سن افراد در نمونه آماری

در انجیل متی در مورد صدقه دادن آمده است: «برحذر باشید از اینکه صدقه خود را جلوی مردم بپردازید تا مردم شما را نگاه کنند، و گرنه اجری نزد پدرتان که در آسمان ها است ندارید.»^[۳۹۷]
نگارنده بر این باور است که روزه و نماز در مانویت تعداد رکعت های نماز و مدت زمان روزه هم کاملاً ذکر شده است، و به عنوان اعمال واجب محسوب می شود. اما در مسیحیت نماز آنگونه که برای خواننده قابل فهم باشد ذکر نشده و فقط در کتب مورد نظر اسم آن بیان شده است، و روزه هم بعنوان یک عمل مستحبی است که در بعضی از روزهای هفته صورت میگیرد. اما عیسی (ع) همواره به پیروانش تأکید داشت که از ریا در اعمالی چون نماز و روزه و صدقه و… پرهیز کنید که ریا باعث تباهی اعمال می شود. عیسی (ع) مردم را تشویق می نمود که صدقه دادن را مخفی انجام دهند. بگونه ای که اگر صدقه می دهید دست چپ تو از آنچه که دست راستت انجام می دهد مطلع نشود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۶-۳-۳. بهشت و جهنم در مانویت و مسیحیت:
بهشت در مانویت سرزمین روشنایی است که در آن باغها وسرزمینها با درخشندگی فوق العاده پرتو افکنی می کنند و در واقع بهشت را روشنایی و نور می بینند. و جهنم در مانویت سرزمین تاریکی است که در آنجا انسانهی گناهکار و نفرین شده مسکن دارند.^[۳۹۸]
در جهنم گناهکاران به بهشتیان می نگرند و از آنها یاری و یاوری می طلبند. پس بدانها جز به توبیخ پاسخ نمی دهند که سودی برای آنها ندارد. پس گناهکاران را ندامت و هم و غم افزون می شود. این وضع آنهاست برای همیشه.^[۳۹۹]
آرزوی رسیدن به بهشت نور یکی از درون مایه های مهم عرفان مانوی است. ^[۴۰۰]
بهشت در مسیحیت همان خانه ای است که خدا در آن مسرت های خود را که بسیار بزرگ انباشته نموده است که انسانهای پاک و بخشوده شده از طرف خدا در این مکان جای می گیرند که در واقع نتیجه عمل خود را در این مکان می بینند. جهنم در مسیحیت مکانی است از عذاب و آتش که در نتیجه اعمال زشت و ناپسند انسان صورت می گیرد. نتیجه اعمالی چون دروغ گویی و اعمال ناپسند و … است.^[۴۰۱]
نگارنده بر این باور است که بهشت و جهنم در مانویت و مسیحیت به گونه ای شبیه هم وجود دارد. مانویت آنرا همچون نور وظلمت که اساس این دین است تشبیه می کند و در مسیحیت همچون خانه ای است بسیار وسیع. در کل بهشت در این دو آیین جایگاه انسانهای پاک و بخشیده شده از طرف خدای منان است و جهنم جایگاه انسانهای گناهکار که نتیجه اعمال ناپسند خود را در این مکان که عذاب است و آتش می بینند و حسرت انسانهای پاک را می خورند.
۶-۳-۴. گناه و توبه در مانویت و مسیحیت:
نگارنده بر این باور است که گناه در آئین مانویت عبارت است از هر عمل زشتی که بر خلاف آئین مانی صورت گرفته باشد که در واقع نوعی سرکشی و طغیان را شامل می شود که البته در این آئین برای بخشودگی گناهان توبه می نمودند تا بخشیده شوند. و در هفته روز بخصوصی را برای راز و نیاز با خدا و توبه از گناهان گذشته قرار می دادند و اعتقاد داشتند که بخشوده می شوند و نجات می یابند.
اگر انسان گناهی را مرتکب شد پس از آنکه تسلیم شد، توبه کند، سرچشمه عفو را در برابر آلودگیهای خود خواهد یافت.^[۴۰۲]
در فرهنگ مسیحیت گناه بر دو قسم است: قسم اول گناهانی که از فعالیت ارادی شخص گناهکار صورت گرفته و قسم دوم لغزش و سهو و خطا است و به عقیده مسیحیت حضرت آدم (ع) به عنوان نماینده بشریت مرتکب گناه شده و پیامد گناه او دامان بشریت را گرفت و اینکه می گویند حضرت عیسی (ع) فدای گناهان بشر شد به معنی شفاعت قاطعی است برای قبول توبه و بخشیدن.
پنینس، یکی از مناسک و فروع دین مسیح است، بدین معنا که بر هر مسیحی واجب است که اگر مرتکب گناه شود به نزد کشیش برود و به گناهانش اعتراف نماید، یعنی آنها را بازگو کند تا نجات یابد.^[۴۰۳]
نگارنده بر این باور است که در نزد مسیحیان گناه شامل شخص ظالم و دزد و زهر دهنده و ناپاک و کفن دزد است البته راهزنان نیز شامل گناهکاران محسوب می شوند. ولی کلیسا گناهکاران را به توبه می طلبید و برای نجات آنها که صاحب ارواح پلید بودند زحمت می کشید. عیسی (ع) همواره پیروان خود را به توبه رهنمون می کرد. تنها سلاحی که کلیسا در مقابل گروه جهنمی به کار می برد دعا بنام عیسی مسیح (ع) بود. و به طور کلی تنها راه نجات از گناه و توبه این بود که فرد گناهکار در مقابل کشیش به گناهان خود اعتراف نماید تا بخشوده شود. مراسم توبه و بخشودگی گناهان در مانویت و مسیحیت همانگونه که بیان شد طی مراسم خاصی صورت می گرفت.
۶-۳-۵. آئین اعتراف در مانویت و مسیحیت:
آموزه های شرعی همراه با شرح نقاشی های موجود در کتاب های مقدس و تالارهای ویژه آن کتاب ها که در روز برگزار می شد وجود داشت.
آیین اعتراف به گناهان، اغلب برای شنوندگان بود که در برابر برگزیدگان اجرا می کردند تا بخشوده شوند. آن ها هنگام توبه همگی با هم دم می گرفتند و فهرست کاملی از گناهان که ممکن بود یک مانوی هم درجه شان مرتکب شود را سر می دادند. برگزیدگان هم در بین خود به گناهان مرتکب شده خود اعتراف می کردند. روزهای دوشنبه هر هفته، در پرستشگاهها یا خانه یک مانوی گرد هم می آمدند و مراسم اعتراف به گناهان خویش را بر پا می کردند.^[۴۰۴]
مسیحیان در آیین اعتراف یا سر توبه شرکت می کردند تا پیام بخشایش خدا را به شنونده به یاد آورند که چگونه خداوند این آمرزش را که همواره در دسترس بشر است از طریق نجات بخش عیسی برای همگان فراهم کرده است.^[۴۰۵]
مغفرت نامه در مذهب مسیحیت عبارت است از یک قطعه پوست آهو (یا چیز دیگر) که در ازای مبلغی به مسیحیان معصیت کار داده می شد و دارنده آن اعتقاد دارد که دوره اقامتش در جهنم تقلیل می یابد. این معامله کاملاً با افکار و عقاید مردم قرون وسطی وفق می داد. کلیسا نه تنها حق بخشش گناهان کسانی را دارد که قبل از مردن توبه می کنند، بلکه حق دارد که در نزد موکلین بهشت واسطه شود تا زودتر افراد را وارد بهشت سازد و این مغفرت نامه ها مانند مال التجاره ای خرید و فروش می شد و راه عائدات خوبی برای پاپها و رهبران کلیسا بود. البته به بعضی فقرا مجانی هم می دهند تا مقداری از کار اشکال را کم کنند.^[۴۰۶]
نگارنده بر این باور است که آیین اعتراف یکی از هفت شعائر مسیحی محسوب می شود که به این آیین اهمیت خاصی داده می شد و انسان خطا کار با انجام مراسم اعتراف به گناهان خود نجات یافته و جایگاه او در بهشت است. البته این گونه آیین در مانویت هم به شکل دیگری وجود دارد و همانند مسیحیت انسان گناهکار نزد بالاترین مقام مذهبی رفته و از گناه خود توبه می نماید و با این عمل اعتقاد به بخشودگی گناهان خود را داشتند. در مسیحیت با گرفتن مبلغی پول نامه ای به عنوان مغفرت نامه انسان گناهکار کسب می نمود و اعتقاد داشت با این نامه به بهشت می رود. البته با آنهمه راهنمائیها و فرمایشات عیسی (ع) کار مسیحیت به جایی رسید که مقامات بالای کلیسا اعتقادهایی بوجود آوردند که از طریق آن عائدات و مالهای فراوانی بدست آوردند و کلیسا که محل عبادت بود محلی شد برای خرید و فروش اعتقادات تحریف شده.
۶-۳-۶. تثلیث در مانویت و مسیحیت :
تثلیث در کیش مانویت عبارت از خدای ظلمت، مادر حیات، انسان اولیه بلافاصله نمودار پدر، مادر و پسر را مجسم می سازد.^[۴۰۷]
در مسیحیت دو نوع تثلیث دیده می شود: نخست تثلیثی که در کتب از آن بحث شده همان اتحاد پدر و مسیح و روح القدس است می گویند خداوند واحد است و در عین حال سه است. تثلیث دیگر این است که برخی گفته اند: الوهیت اجزای سه گانه دارد و اعضای سه گانه آن عبارت از مریم و مسیح و روح القدس می باشد.^[۴۰۸]
تثلیث مقدس در مسیحیت تجسد مسیح و تعالیم او اسرار برتر طبیعت و حیات خدا، یعنی تثلیث مقدس را آشکار می سازد. عیسی مسیح شخص دوم، پسر، متجسد، مولد نه مخلوق، هم ذات با پدر و بی آغاز است. روح القدس، سومین شخص تثلیث و روح محبت است که از پدر و پسر نشأت می گیرد.^[۴۰۹]
نگارنده بر این باور است که تثلیث مقدس در مانویت در واقع یادآور تثلیث مسیحیت است که از نموداری چون پدر (خدا) و پسر (عیسی (ع)) و مادر (حضرت مریم) را تشکیل می دهد. که در واقع این نوع سه گانه گرایی نوعی شرک است که در مانویت و مسیحیت به چشم می خورد. زیرا برای خداوند که یکتا و بی همتا است شریک قائل شده اند و برای خدا همسر و پسر نسبت داده اند، که این یکی دیگر از انحرافات مسیحیت محسوب می شود.
۶-۳-۷. رستگاری و پرهیزگاری در مانویت و مسیحیت :
مانی پیام آور ایرانی، در سده سوم میلادی آموزه رستگاری را بنیان گذارد.
مانویان با نظری واقع گرا و تا اندازه ای ترسناک به گناه و رستگاری می نگریستند و برای مانویان معرفت و دانش شرط لازم رستگاری است. مانی علیه فرقه یهودی مسیحی که غسل و تطهیر و محرمات غذایی را راه رستگاری می پنداشتند، شدیداً اعتراض کرد. از نظر مانی، این اعمال تنها امور ظاهری و تطهیر مادی به شمار می رفت، نه تطهیر روح که تنها از آن معرفت رستگارکننده و واقعی است، معرفتی که روح از مرگ و نابودی رهایی می بخشید.^[۴۱۰]
در مانویت دانش به رستگاری منجر خواهد شد و این رستگاری بواسطه پیروزی نور بر ظلمت یا خیر بر شر بدست می آید. پرهیزگاری سخت، مانویان را به ترک دنیا ملزم می کرد.^[۴۱۱]
در مانویت شخص پرهیزگار پس از مرگ، با نفس عالی خود که به صورت باکره الاهی بس نیکویی در آمده است و او را تا بهشت همراهی می کند ملاقات خواهد کرد و مفاهیم و نمادهای مانوی از مبحث آخرت در ایران باستان اقتباس شده است.^[۴۱۲]
در آیین مسیحیت نجات و رستگاری فقط در آن است که آدمی قلباً مطهر و پاک و مخلص باشد و بر طبق اوامر ضمیر خود رفتار کند. روح و وجدان اساس اعمال پسندیده است، و فلاح و نجات آدمی در زندگانی از قلب او سرچشمه می گیرد.^[۴۱۳]
کسانی هم که با پرهیزگاری زیسته بودند مشمول اعتقاد به وساطت بین پروردگار و بندگانش شدند اینان «سنت» یا قدیس نام گرفتند که از ریشه لاتینی سانکتوس به معنی «مقدس» بود. در نتیجه مقدیسان پس از مرگ، مرقد آنها نیز تبدیل به زیارتگاه می شد.^[۴۱۴]
نگارنده بر این باور است که رستگاری و پرهیزگاری در مانویت شرط لازم آن شناخت و دانش است. که پرهیزگار مخلص به ترک دنیا ملزم می شود. در مسیحیت نیز این دو عامل فوق (رستگاری و پرهیزگاری) لازمۀ آن انسان پاک و مخلص است که اعمال او پسندیده و شایسته است. و فرق آن با مانویت در آن است که انسان پرهیزگار به واسطه بین خداوند و بنده های او معتقد بود که اینان قدیسان نام گرفتند.
۶-۳-۸. تعمید و عشاءِ ربانی در مانویت و مسیحیت:
با اینکه در مانویت مانند مسیحیت متداول نبود تا افرادی که با تشریفات تعمیدی تولد مجدد می یافتند در دفاتر ثبت شود، مانویها تصور می کردند که شایسته نیست مؤمن واقعی بعد از تعمید و تولد مجدد رابطه جنسی داشته باشد و تولید مثل کند. تعمید در بین مانویان وجود داشته اما نه آن اهمیتی که در نزد مسیحیان داشته است و مسلماً برای نغوشاگان ضرورت نداشته که این عمل در مورد آنها در زمان معینی انجام پذیرد. نکته اساسی دیگر نیز وجود دارد و آن این است که تعمید نزد مانویها نمی توانسته با آب بوده باشد و بعضی از کتابها همچون کتاب اعمال تومابیان نوشته شده که مانویان با روغن تعمید می گرفتند. در نتیجه، آیین دینی تعمید فقط نمودار آب ویژه ای برای دخول اشخاص به ساحت برگزیدگان بوده است تا به این طریق از پاک بودن خود از گناه که پیش شرط عضویت در گرو پارسایان بود مطمئن شدند.
تصویری که مضمون مسیحی دارد در مینیاتوری مانوی است اما به نحوه ای مسیحی مصور نشده، مینیاتوری است دربارۀ غسل تعمید مسیح. نکتۀ جالب در این است که مسیح بنابر هنر مسیحی تعمید نیافته؛ اما از آنجا که مسیح در نظام مانوی را آنگونه که در انجیل آمده تجسم کرده، سنتهای خودش را نیز در آن جلوه گر ساخته است.^[۴۱۵]
نگارنده بر این باور است که عشاءِ ربانی در مانویت هم وجود داشته است. این مراسم هم تقلیدی از مراسم عشای ربانی مسیحیت است که در این مراسم نیوشاگان اجازه حضور نداشتند و فقط مسئول غذای روزانه برگزیدگان آن هم چیزی شبیه به عشاءِ ربانی مسیحیان بوده است. در این مراسم غذای عبادی با دیگر شعایر دینی همراه بود. مینیاتوری های مانوی گواه این مطلب هستند.
غسل تعمید بی گمان اولین آیین مهم کلیسا در اوایل بود، به تقلید از عیسی که به روایت انجیل های یوحنا در رود اردن غسلش داده بود، در ابتدا تنها در مورد افراد بالغ انجام می گرفت و نوآموزان پس از دورۀ آموزشی پذیرش آنها در گرو تصمیم قاطبۀ تشکل بود. تعمید در واقع گواهی دادن به کارهای نجات بخش خدا به وسیلۀ عیسی مسیح (ع) است و دواطلبان توسط دعا و روزه گرفتن مراسم تعمید حاضر شده و در حین تعمید به گناهانشان اعتراف کرده و دوری از شیطان را خواستارمی شدند و سه بار در آب فرو رفته و پس از آن سر خود را با روغن تدهین می نمودند.^[۴۱۶]
عشاءِ ربانی در مسیحیت، این مراسم یاد بود و بازسازی شام آخر عیسی با شاگردان در واپسین شب زندگی است. در آن شب، عیسی نان و شراب را به عنوان گوشت و خون به شاگردان داد تا بخورند و بنوشند. وقتی مسیحیان در این مراسم شرکت می کنند باور دارند که مسیح با جسم خود نزد آنان حاضر می شود. این آئین علامت اتحاد و یگانگی مسیح با کلیسا محسوب می شد.^[۴۱۷]
بعد از مراسم عشاءِ ربانی که فضای سنگینی داشت، غذای کاملی تحت عنوان «آگایه» بین غسل یافتگان و نیافتگان تقسیم می شد که پذیرایی آن با بگو و بخند و خوش و بش بود. که البته بر اثر مرور زمان شادی فضای آگایه ناپسند شمرده شد و در نتیجه حذف گردید.^[۴۱۸]
نگارنده بر این باور است که مراسم تعمید و عشاءِ ربانی در مانویت اقتباس شده از مسیحیت است با این تفاوت که این مراسم آنچنان که در مسیحیت اهمیت داده می شد در مانویت اینگونه نیست. مراسم تعمید بیشتر با مالیدن روغنی به سر صورت می گرفته است. مانویان معتقد بودند که مؤمن واقعی کسی است که بعد از این غسل از روابط جنسی پرهیز نماید. در صورتیکه درمسیحیت،در غسل تعمید نوآموز باید روزه بگیرد و دعا بخواند و مراحل فرو رفتن در آب را رعایت نماید. و مراسم عشاءِ ربانی هم در هر دو آیین وجود دارد که همراه با تناول غذا و شراب صورت می گیرد.
۶-۳-۹. موضوع داستان آفرینش و خلقت ماه و خورشید در مانویت و مسیحیت:
داستان آفرینش درمذهب مانی بسیار پیچیده و عظیم است و شخصیتهای بسیاری در آن به صورتهای گوناگون نقش هایی بر عهده دارند. از جمله در قلمرو تاریکی، شاه تاریکی مجذوب عالم روشنی شده و میل به تصاحب و بلعیدن در آن دارد و درپی این واقعه «پدر عظمت»، «مادر حیات» را می خواند و او نیز به نوبه خود «انسان ازلی» یا «انسان قدیم» و یا به تعبیر ایرانیان «اوهرمزد» را می خواند. این اولین تثلیث یاد شده در داستان آفرینش است و یادآور تقدس پدر و مادر و پسر در مسیحیت است.^[۴۱۹]
مانویان در مورد آفرینش جهان معتقد به دوگانگی بودند و می گفتند: جهان ما خدایی دارد که مظهر روشنایی و نیکیهاست و خدای دیگری دارد مظهر تاریکی و پلیدیهاست. این دو اصل جاودانی است و نبرد پیکار میان آن دو نیز جاودانه است.
آفرینش جهان در کیش مسیحیت اینگونه بود که آنها معتقد بودند که هر چه در جهان موجود است خدا آفریده است، ناچار هر چه را که خدا آفریده، خیر محض است.^[۴۲۰]
خلقت ماه و خورشید بر اساس متون مانوی به دست روح زنده «جوهر حیات» که در منابع ایرانی گاه «مهریزد» نامیده شده انجام گرفته و «جوهر حیات» یا مهریزد خود مخلوق با واسطه «پدر عظمت» است.^[۴۲۱]
نگارنده بر این باور است که داستان آفرینش در مانویت در واقع یادآور مسئله «تثلیث» مسیحیت است که همان تقدس پدر و مادر و پسر را شامل می شود که در واقع تأثیر مانویت از مسیحیت را در مورد آفرینش نشان می دهد. در مانویت آفرینش جهان را مدیون دو اصل معروف «دوگانگی یا همان خیر وشر» می داند. در مورد خلقت ماه و خورشید در مانویت مربوط به ایزدی می شود که مخلوق ایزد دیگری است، حال در مقابل، مسیحیت آفرینش جهان را مخصوص خدای متعال می داند. پس هر چه در این جهان آفریده شده است توسط خدای یگانه خلق شده است و واسطه ای ندارد.
۶-۳-۱۰. اعیاد در کیش مانویت و مسیحیت:
در کیش مانویت عید پاک مراسمی از کیش مانوی است مفهوم «هفته مقدس» و مفهوم «پاک» درشرع مسیحیت را با هم در خود گرد آورده بود.^[۴۲۲]
مراسم عید بما در سالروز کشته شدن مانی بر این باور برپا می شده است که او از رنج دنیوی رهایی یافت؟ همچنین مفهوم مقدس و مفهوم پاک در شرع مسیحیت را با هم جمع نموده که در واقع یادآور مصیبت دردناک پیامبر و به صلیب کشیدن او بود. در این مراسم می توان تجلی وظیفه فارقلیطی یا و کیل دعاوی بودن نیکان در دادگاه مسیح را دید. این مراسم نمادین بیانگر زنده نگه داشتن مانی بود که پیروانش عقیده به همیشه زنده بودن وی داشتند و آن را درسی برای زندگی زمینی خود می پنداشتند.^[۴۲۳]
در کیش مسیحیت در دورۀ گذرا از روزگار باستان به سده های میانه سال مسیحی پیچیده ای تکوین یافت که دارای شش عید یا مناسبت مهم بود: میلاد مسیح (کریسمس) به مناسبت تولد آن حضرت در ۲۵ دسامبر عید پاک مهم ترین جشن دینی مسیحیان است که به مناسبت پیروزی حضرت عیسی مسیح (ع) بر مرگ و برخاستن وی از مردگان، در سومین روز تصلیب وی نزد مسیحیان برگزار می شود، تجلی مسیح، جمعۀ نیک، قیام، عروج، پنجاهه (یکشنبه سفید). پنج مناسبت اول به یاد وقایعی در زندگی عیسی مسیح است. تجلی مسیح، غسل تعمید و (ارتودکس شرقی) یا ستایش سه حکیم محبوس از او (درغرب لاتینی)، جمعه نیک، مرگ عیسی، یکشنبه فصح، رستاخیز پس از مرگ؛ و عروج در گرامیداشت رفتن او به آسمان. سرانجام؛ عید ظهور روح القدس بر نخستین مسیحیان در اورشلیم است که در سنت، مقارن با تأسیس اولین کلیسای مسیحی به شمار می رود.^[۴۲۴]
نگارنده بر این باور است که جشن بیما در مانویت که به عید پیمان نیز معروف بود، در آخر دوازدهمین ماه بر پا می شد. در این جشن، مانویان اعتقاد داشتند که مانی به شکل نامرئی حضور دارد. در هنگام برگزاری این عید تختی که شبیه جایگاه قضاوت بوده قرار می دادند. و در این مراسم مانویان به گناهان خود اعتراف نموده و پیمان عهد و وفاداری با مانی می بستند. و غذای عبادی نیز در این جشن وجود داشت. زنده نگه داشتن مانی از طرف پیروانش احتمال زیاد تأثیر گرفته از مسیحیت است به این دلیل که در مسیحیت، اعتقاد بر این داشتند که مسیح (ع) به آسمان رفته و در واقع زنده است.
۶-۳-۱۱. اشعار و سرودهای مذهبی در مانویت و مسیحیت:

.۰۰۰

.۰۰۰

sig

با توجه به جدول فوق، رابطه بین متغیر احساس نابرابری اقتصادی با خودپنداره(۲۶۸/۰-)، رضایت از زندگی( ۲۶۴/۰-)، آمادگی روانی( ۳۱۶/۰-)، سرذوق بودن( ۱۸۴/۰-)، زیبایی­شناختی( ۳۴۹/۰)، خودکارآمدی ( ۲۵۵/۰) و امیدواری(۳۲۰/۰-) با ۹۹ درصد اطمینان معنادار بوده است همچنین این رابطه معکوس و قابلیت تعمیم به کل نمونه را دارد. بدان معنا که با افزایش احساس نابرابری اقتصادی، احساس شادمانی نیز در همه ابعاد کاهش می­یابد. همان­طور که مشاهده می­ شود احساس نابرابری اقتصادی بیشترین میزان همبستگی معکوس را با بعد زیبایی­شناختی داشته است.
با توجه به جدول فوق بین متغیر احساس نابرابری اجتماعی با خودپنداره(۳۲۷/۰-)، رضایت از زندگی(۲۶۴/۰-)، آمادگی روانی(۳۴۲/۰-)،سرذوق بودن(۲۶۷/۰-)، زیبایی­شناختی(۳۴۲/۰-)، خودکارآمدی(۳۲۱/۰-) و امیدوار۳۰۷/۰-) با ۹۹ درصد اطمینان رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. بدین معنا هر چه زنان سرپرست خانوار نابرابری اجتماعی بیشتری را احساس کنند میزان شادمانی در همه ابعاد آن در آن­ها کاهش خواهد یافت. همان­طور که مشاهده می­ شود احساس نابرابری اجتماعی بیشترین میزان همبستگی را با بعدهای زیبایی،شناختی و آمادگی روانی داشته است.
با توجه به جدول فوق، بین متغیر احساس نابرابری فرهنگی با خودپنداره( ۳۷۳/۰-)، رضایت از زندگی( ۳۳۸/۰-)، آمادگی روانی( ۳۹۷/۰-)، سرذوق بودن( ۲۴۸/۰-)، زیبایی­شناختی( ۳۷۸/۰-)، خودکارآمدی( ۳۳۵/۰-) و امیدواری( ۳۵۸/۰-) با ۹۹ درصد اطمینان رابطه معکوس و معناداری وجود بوده است. به این شکل هر چه احساس نابرابری فرهنگی بیشتر باشد میزان احساس شادمانی در زنان سرپرست خانوار هم کاهش می­یابد. همان­طور که مشاهده می­ شود احساس نابرابری فرهنگی بیشترین میزان همبستگی را با بعد آمادگی روانی داشته است.
با توجه به جدول فوق، رابطه معکوسی بین متغیر احساس نابرابری سیاسی با خودپنداره(۲۷۹/۰-)، رضایت از زندگی(۲۷۵/۰-)، آمادگی روانی(۳۶۳/۰-)، سرذوق بودن(۲۴۳/۰-)، زیبایی­شناختی(۳۳۱/۰-)، خودکارآمدی(۲۶۴/۰-)، امیدواری(۲۹۱/۰-) وجود دارد که همه روابط با ۹۹ درصد اطمینان معنادار و قابلیت تعمیم به جمعیت نمونه را دارد. به شکلی که هر چه میزان احساس نابرابری سیاسی بیشتر می­ شود میزان احساس شادمانی و در رأس آن بعد آمادگی روانی در بین زنان سرپرست خانوار کاهش پیدا می­ کند.
در نهایت بین شاخص کل احساس نابرابری و احساس شادمانی با ۹۹ درصد اطمینان معادل(۴۲۹/۰- ) رابطه معکوس و نسبتاً قوی وجود دارد. به این معنا هر چه زنان سرپرست خانوار نابرابری را در تمام ابعاد آن (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی) بیشتر احساس کنند میزان احساس شادمانی در تمام ابعاد آن (خودپنداره، رضایت از زندگی، آمادگی روانی، سرذوق بودن، زیبایی­شناختی، خودکارآمدی، امیدواری به طور زیادی در آن­ها کاهش خواهد یافت.
۴-۲-۲-۶. طرد اجتماعی، احساس بی­انصافی را افزایش می­دهد.
جدول شماره(۴-۱۷۳): نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی

احساس بی­انصافی

طرد اجتماعی

همبستگی پیرسیون

.۶۳۹^**

سطح معناداری

.۰۰۰

تعداد

۱۸۰

جدول فوق نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرهای طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی را به نمایش گذاشته است همان طور که مشاهده می­ شود رابطه بین متغیرهای طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی معنی­دار است و رابطه بین این دو متغیر در سطح اعتماد ۹۹ درصد و سطح معناداریsig= 0/000 برابر است با ۶۳۹/۰. بنابراین رابطه بین متغیرهای طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی در بین زنان سرپرست خانوار رابطه مستقیم و قوی وجود دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۲-۲-۶-۱. همبستگی بین ابعاد متغیرهای طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی
جدول ذیل نتایج آزمون همبستگی پیرسون و اسپرمن بین ابعاد متغیرهای طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی را به نمایش گذاشته است. همان­طور که مشاهده می­ شود در بین همه ابعاد این متغیرها در سطح اعتماد ۹۹ و سطح معناداری ۰۰۰= sig ، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
جدول شماره(۴-۱۷۴): نتایج آزمون همبستگی پیرسون و اسپرمن بین ابعاد متغیرهای طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی

شاخص کل احساس
بی­انصافی

احساس بی­انصافی
اجتماعی

برنامه­ ریزی واکنش به ریسک
فرایند برنامه­ ریزی پاسخ به ریسک پاسخ­های مؤثری را که متناسب با الویت ریسک­های منفرد و ریسک کلی پروژه هستند تعیین می­ کند. این فرایند برای انجام این کار، نگرش ذینفعان به ریسک و مفاد قید شده در برنامه مدیریت ریسک، به­علاوه هرگونه محدودیت و فرضی که در هنگام شناسایی و تجزیه و تحلیل ریسک تعیین شده است، مد نظر قرار می­گیرد. (روزبهی و جدا، ۱۳۸۸)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

هدف از برنامه­ ریزی پاسخ به ریسک عبارت است از مشخص نمودن اقداماتی که لازم است برای کاهش ریسک کلی پروژه صورت گیرد. این اقدامات بیشتر از طریق کاهش احتمال و تأثیر ریسک­های منفی (ریسک­ها) و افزایش احتمال و تأثیر ریسک­های مثبت (فرصت ها) انجام می­گیرد و اطلاعات مربوط به آن در «برنامه پاسخ به ریسک» مستند می­ شود. برنامه پاسخ به ریسک باید با شدت ریسک و هزینه و زمان برنامه­ ریزی شده پروژه متناسب بوده و مورد توافق تمام متولیان پروژه باشد. همچنین نحوه تخصیص ریسک­ها به افراد و گروه ها باید در این برنامه مشخص گردد. در بسیاری ازموارد با یک پاسخ مناسب می توان چندین ریسک را تعدیل و یا حذف نمود. (عوض­خواه و محبی، ۱۳۸۹)

عوامل مهم موفقیت در فرایند برنامه­ ریزی پاسخ به ریسک
عوامل گوناگونی در موفقیت فرایند برنامه­ ریزی پاسخ به ریسک نقش دارند. این عوامل عبارتند از: (روزبهی و جدا، ۱۳۸۸)

برقراری ارتباط؛ باید ارتباط با ذینفعان مختلف به شکل مناسب و شفاف حفظ شود. به منظوراطمینان از پذیرش کامل برنامه های پاسخ به ریسک تهیه شده توسط همه ذینفعان، این برنامه باید بین همه ذینفعان منتشر شده و تاییدیه آنها اخذ گردد.
تعیین شفاف نقش­های و مسئولیت­های مرتبط با ریسک؛ موفقیت پاسخ به ریسک به حمایت کامل تیم پروژه و سایر ذینفعان وابسته است. نقش­های مهم در مدیریت ریسک مربوط است به مالک ریسک و مالک پاسخ ریسک. به هر ریسک شناسایی شده باید تنها یک مالک تخصیص پیدا کند و همچنین هر پاسخ توافق شده­ای به ریسک نیز باید دارای یک مالک باشد. افراد با مسئولیت­های مرتبط باید بدانند که چه انتظاری از آنها می­رود و سایر ذینفعان پروژه نیز باید نیاز واختیارات این نقش­ها را شناخته و بپذیرد.
تعیین زمان پاسخ به ریسک؛ پاسخ­های توافق شده باید در قالب برنامه مدیریت پروژه یکپارچه گردند و سپس زمان­بندی شده و برای اجرا تخصیص داده شوند.
تعیین منابع، بودجه و زمان برای پاسخ­ها؛ این کار شامل تخمین منابع، هزینه­ها و مدت زمان انجام کار، به­روزرسانی بودجه و زمان­بندی، اخذ تاییدیه از مدیریت و اخذ تعهد از مالکان ریسک و مالکان پاسخ به ریسک می­باشد. نقش مدیریت در حمایت از مدیریت پروژه برای توسعه پاسخ­های ریسک و تصویب منابع مورد نیاز، بسیار حیاتی می باشد.
توجه به تعاملات بین ریسک­ها و منابع؛ ممکن است به منظور مواجهه با ریسک­ها مرتبط با هم از طریق علت و اثر و یا از طریق علل مشترک، پاسخ­هایی تهیه شود. دسته­بندی ریسک­ها با بهره گرفتن از ابزارهایی نظیر ساختار شکست ریسک یا سایر ابزارهای دسته­بندی می تواند در شناسایی و پرداختن به این­گونه شرایط کمک کند.
اطمینان از پاسخ­های مناسب، به موقع، مؤثر و توافق شده؛ صورت کلی، پاسخ­ها باید مناسب به موقع با صرفه، امکان پذیر، دست یافتنی، توافق شده، تخصیص یافته و مورد پذیرش باشند و از این نظر مورد ارزیابی قرار گیرند.
پرداختن به تهدیدات و فرصت­ها به­ صورت هم­زمان؛ در برنامه­ ریزی، پاسخ به ریسک همان­گونه که به پاسخ به تهدیدات توجه می شود، باید به پاسخ به فرصت­ها نیز در قالب یک برنامه واحد و یکپارچه شود.
توسعه استراتژی­ها پیش از پاسخ­های فنی؛ برنامه­ ریزی پاسخ به ریسک باید با ذهن باز انجام شود و قبل از تهیه رویکردهای تفصیلی باید پاسخ­ها در یک سطح کلان برنامه­ ریزی شده و این استراتژی مود توافق قرار گیرد.
ماتریس SWOT برای استخراج انواع استراتژی­ها
کاربرد اصلی ماتریس SWOT در برنامه ریزی استراتژیک می­باشد. در این ماتریس ابتدا با نگاهی به درون سازمان پروژه­محور، نقاط قوت^[۸۴] و ضعف^[۸۵] درون سازمان در رابطه با مدیریت پروژه فهرست شده و در ستون­های ماتریس نشان داده می­شوند. سپس تهدیدات یا ریسک­های منفی^[۸۶] و فرصت­ها^[۸۷] یا ریسک­های مثبت که معمولاً مربوط به عوامل بیرونی هستند و در فاز شناسایی ریسک­ها مشخص شده ­اند در سطرهای ماتریس می­آیند (شکل ۲-۳۴).
وقتی سطرها و ستونهای ماتریسSWOT مشخص شد، از طریق سوال کلیدی که در تقاطع هر ستون و سطر عنوان شده می­توان استراتژی مربوطه را تعیین نمود. بدین ترتیب ۴ گروه استراتژی WO, ST ,SO و WT بسته به تعداد ستون­ها و سطرها مشخص می­گردند. در تدوین استراتژی­ها تا آنجا که ممکن است باید سعی شود با تکنیک­های ایده­پردازی تقاط ضعف را به سمت قوت و تهدیدات را تبدیل به فرصت نمود. (سبزه­پور، ۱۳۸۹)

۱-۹-۱- مکانیزم­ های جذب سطحی
دو مکانیزم اصلی برای جذب سطحی وجود دارد:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱- جذب فیزیکی^[۵۶] ۲- جذب شیمیایی^[۵۷]
در جذب سطحی فیزیکی معمولی، مولکول­ها به وسیله نیروهای واندروالسی به سطح ماده جاذب، گیر می­ کنند. در جذب سطحی شیمیایی، مولکول­های جذب شده، با پیوند­هایی که قابل مقایسه با پیوند­های شیمیایی است، به سطح ماده کاتالیزور نگه داشته می‌شوند. در فرایند تشکیل پیوند با ماده جاذب، مولکول­هایی که به طور شیمیایی جذب شده‌اند، دچار تغییر آرایش الکترونی درونی می‌شوند. پیوند­های درون بعضی از مولکول­ها کشیده و ضعیف و حتی پیوند بعضی از آن‌ها شکسته می‌شوند. مثلاً هیدروژن به صورت اتمی بر سطح پلاتین جذب می‌شود. بنابراین تعدادی از ملکول­ها که به طور شیمیایی جذب سطحی شده‌اند، به صورت کمپلکس فعال‌ شده عمل می‌کند. از سیلیکا- ژل نیز به علت سطح تماس زیاد به عنوان جاذب گاز استفاده می­ شود. اما موارد فوق در مورد جذب سطحی مولکول­های گاز بر روی سطح یک جسم جامد می­باشد. در نوعی دیگر از جذب سطحی، جسم حل­شده در یک محلول بر روی سطح یک جسم جامد جذب می­ شود. این پدیده در بی­رنگ کردن محلول‌ها و معمولاً با بهره گرفتن از زغال فعال^[۵۸] به کار می­رود. هفت اختلاف بین جذب سطحی شیمیایی و فیزیکی وجود دارد که عبارتند از:
۱) در جذب سطحی فیزیکی نیروهای ضعیف واندروالس باعث جذب می­شوند ولی در جذب سطحی شیمیایی، پیوند­های شیمیایی موجب انجام عمل جذب می­شوند.
۲) انتالپی جذب سطحی فیزیکی کمتر از انتالپی جذب سطحی شیمیایی است.
۳) جذب سطحی فیزیکی در پایین­تر از نقطه­ی جوش جذب شونده اتفاق می­افتد ولی در جذب سطحی شیمیایی، جذب در دماهای بالاتر نیز می‌تواند اتفاق افتد.
۴) در جذب سطحی فیزیکی با افزایش فشار جسم جذب شونده مقدار جذب در واحد سطح افزایش می­یابد ولی در جذب سطحی شیمیایی با افزایش فشار جسم جذب شونده، مقدار جذب در واحد سطح کاهش می­یابد.
۵) در جذب سطحی فیزیکی، میزان جذب از خصوصیات جسم جذب شونده است، در صورتی که در جذب سطحی شیمیایی میزان جذب از خصوصیات هر دو جسم است.
۶) انرژی فعال‌سازی در جذب سطحی فیزیکی چندان دخیل نیست، در حالی که در جذب سطحی شیمیایی ممکن است دخیل باشد.
۷) جذب سطحی فیزیکی به صورت چند لایه^[۵۹] صورت می­گیرد ولی جذب سطحی شیمیایی حداکثر به یک لایه منتهی می­ شود.
۱-۹-۲- جاذب‌ها^[۶۰]:
جامدی که بر روی سطح آن جذب اتفاق می­افتد جاذب یا سوسترا و مایع جذب شده را مجذوب می­نامند. جذب سطحی بر روی سطح مشترک جامد مایع به وقوع می­پیوندد.
بسیاری از جامدات این خاصیت را دارند که بتوانند مقداری گاز یا ماده حل­شده در حلالی را، جذب نمایند.
قدرت جذب یک ماده تابع عوامل زیر است :
سطح تماس :با افزایش سطح تماس مقدار جذب افزایش می­یابد، بهترین جذب­کننده­ها موادی هستند که ذرات ریز­تری داشته باشند و به عبارت دیگر سطح تماس بیشتر داشته باشند. از میان مهم­ترین جذب­کننده­ها می­توان ژل، سیلیس و کربن اکتیو را نام برد.
غلظت مقدار ماده جذب شده برای واحد جرم جذب­کننده تابعی از غلظت ماده حل­شده می­باشد.
دما: افزایش دما اصولاً باعث کاهش جذب سطحی می­ شود مگر در مواردی که جذب سطحی همراه با واکنش شیمیایی باشد.
نوع ماده جذب شده و جاذب: نوع ماده جذب شده و جاذب در جذب سطحی تأثیرگذار است به طوری که بعضی از مواد جاذب قدرت جذب زیاد نسبت به ماده حل شده به خصوصی از خود نشان می­ دهند، در حالی که نسبت به ماده دیگر قدرت جذب کمتری دارند.
حالت ماده جذب شده و جاذب: حالت ماده جذب شده و جاذب، همراه بودن آن با واکنش شیمیایی، برگشت­پذیر بودن یا نبودن واکنش آن‌ها نیز در جذب سطحی تأثیرگذار است.
۱-۱۰- راه کارهایی برای بالا بردن فعالیت فوتو­­کاتالیکی
۱- قرار­دارن فلزات بر روی نیمه هادی­ها
۲ -ترکیب نیمه هادی­ها^[۶۱] با هم
۳- قرار دادن نیمه هادی­ها بر روی نگه‌دارنده‌ها
۴ - استفاده از الکترون گیرنده­ها^[۶۲]
۱-۱۰-۱- قرار دادن فلزات
خواص نیمه هادی، با اضافه کردن فلزات نجیب^[۶۳] بهبود می­یابد. اولین بار، در سیستم پلاتین/تیتانیوم برای تولید اکسیژن و هیدروژن از آب، افزایش فعالیت مشاهده شد. در محل اتصال، خواص ربایش الکترون در محل فلز با سطح نیمه هادی ایجاد می­ شود و بعد از عمل تحریک با نور، الکترون به فلز منتقل شده و از ترکیب مجدد الکترون و حفره جلوگیری می­ شود. از فلزاتی می­توان استفاده کرد که در طی واکنش پایدار بوده و در شرایط اتمسفر قابل نگهداری باشد. با اکسید شدن فلز از فعالیت آن کم خواهد شد و نمی­تواند به طور موثر عمل کند (فلزاتی مانند: مس، نقره، جیوه، پالادیم و …)
برای مثال کوپل طلا-پالادیم- تیتانوم دی اکسید (Au–Pd–TiO₂) را داریم ]۱۰۵[:
شکل (۱-۷) اصلاح فوتو­کاتالیزور TiO₂ از طریق کوپل شدن با طلا و پلاتین
۱-۱۰-۲- ­­­­­­­ترکیب نیمه هادی­ها با هم
اصلاح فوتوکاتالیزورها^[۶۴] (مانند TiO₂/SiO₂، TiO₂/ZrO₂ و…) باعث کم شدن عمل باز­ترکیب خواهد شد.
اگر طول موج نور در حدی نباشد که بتوان یکی از نیمه هادی­ها را تحریک کرد می­توان از نیمه هادی دومی استفاده نمود و با تحریک آن الکترون و حفره ایجاد شده، که الکترون از لایه هدایت آن به لایه هدایت نیمه هادی دوم رفته، و باعث جدایی بار و افزایش بازده فرایند می­ شود.
۱-۱۰-۳- استفاده از نگه‌دارنده‌ها^[۶۵]
ذرات تیتانیوم دی­اکسید به دلیل این که سرعت ته­نشینی کمی دارند نیاز به عمل سانتریفوژ و یا فیلتر کردن دارند که از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد.
در این مورد راهی وجود دارد و آن قرار دادن فوتو ­کاتالیست بر روی سطوح جاذب می­باشد.
اخیراً نشاندن فوتو­کاتالیست­ها بر روی نگه‌دارنده‌هایی همچون کربن فعال، سلیکاژل، زئولیت، کوارتز، شیشه، فایبر­گلاس^[۶۶] و آلومینا^[۶۷] گسترش یافته است.
در اکثر مطالعات، از سوسپانسیون TiO₂در فرایند­های اکسایش فوتو­کاتالیزی استفاده شده است. در این حالت مقدار کاتالیزور مصرف شده زیاد بوده و جداسازی فوتو­کاتالیزور با ابعاد نانو از محلول پس از انجام عمل تصفیه جهت مصرف مجدد آن دشوار و پر­هزینه است. همچنین در صورت استفاده از نانو کاتالیزور تیتانیم دی­اکسید به شکل سوسپانسیون^[۶۸] کدورت محلول بالا خواهد بود و نور به قسمت­ های پایین نفوذ نخواهد کرد ]۱۰۶[. وجود موارد فوق کاربرد فرایند­های اکسایش فوتو­کاتالیزی را در مقیاس صنعتی محدود می­ کند .به منظور حل مشکلات مذکور در گسترش فرایند­های اکسایش فوتو­کاتالیزی در مقیاس صنعتی، نانو ذرات تیتانیم دی­اکسید بر روی بستر­های مناسب تثبیت می­شوند. موادی که به عنوان بستر مورد استفاده قرار می­گیرند باید از نظر شیمیایی غیر فعال باشند، از محیط آبی به سادگی قابل جداسازی باشند، قیمت آن‌ها مناسب بوده و قابلیت استفاده صنعتی داشته باشند ]۱۰۸و۱۰۷[.
۱-۱۱- نانو پوشش‌های هوشمند تصفیه کننده هوا
نانو پوشش‌های تصفیه کننده هوا بر روی سطوح خارجی ساختمان­ها و جاده­ها به ویژه در نقاط پر­تردد و دارای آلودگی بالا قابل استفاده هستند. به کار گیری این پوشش­ها یکی از راه­های کاهش خسارات ناشی از آلودگی هوا محسوب می­گردد .عامل تأثیر گذار مهم در عملکرد این دسته از پوشش ­های هوشمند، اکسید­های فلزی نیمه هادی و فوتو­کاتالیست­هایی نظیر CdS ,WO₃ ,TiO₂ و ZnO است که از میان آن‌ها استفاده از TiO₂ به دلیل پایداری شیمیایی بالا، سمیت پایین و ارزان بودن رایج­تر است.
۱-۱۱-۱- عملکرد نانو ذرات تیتانیوم دی­اکسید در پوشش ­های تصفیه کننده هوا
الکترون­ها و حفراتی که در نتیجه واکنش فوتو­کاتالیستی بر روی سطح نانو ذرات تیتانیوم دی­اکسید شکل می­گیرند می­توانند آب و اکسیژن موجود در محیط را به یون­های سوپر­اکسید و رادیکال­های آزاد هیدروکسیل تبدیل کنند. همچنین حفرات ایجاد شده، آلودگی­های آلی را اکسید کرده، به آب، CO₂ و سایر مواد آلی واسطه بی­خطر تبدیل می­ کنند. واکنش­های تولید الکترون و حفره بر روی سطح ذرات TiO₂ بر اثر تابش نور UV و به دنبال آن واکنش­های اکسایش و کاهش انجام می‌گیرد.
از آنجا که واکنش فوتو­کاتالیستی TiO₂ یک واکنش سطحی است، با کاهش اندازه ذرات، سطح مؤثر برای واکنش با آلودگی­های آلی و سایر آلودگی­ها نظیر گاز NO₂ و غیره افزایش یافته و به این ترتیب تخریب نوری بهتری صورت می­گیرد. محصول واکنش پس از بارش باران و یا شستشو با آب از سطح زدوده می­ شود. اگر­چه CO₂ تولید شده نیز جزء گاز­های گل خانه­ای محسوب می­گردد. درصد تولید این محصول جانبی در مقایسه با آنچه که منابع آلاینده تولید می­ کنند، بسیار ناچیز است. سرعت وقوع واکنش بستگی به شدت نور آفتاب، شرایط محیطی نظیر دما و رطوبت نسبی و میزان نانو ذرات TiO₂ در معرض نور و نیز میزان جذب NO_x محیط به وسیله پوشش دارد.
۱-۱۱-۲- نانو پوشش‌های هوشمند خود تمیز شونده
بروز تصادفات به علت عدم دید مناسب و کافی به خصوص در شرایط جوی نامساعد مانند باران و گرد و غبار، نیازمندی صنعت خودرو را به ایجاد شیشه‌ها و آینه‌های ضد لک در خودرو ایجاد کرده است. با ظهور فناوری نانو، روکش‌های مخصوص این امر برای به کارگیری در مورد خودروهای موجود و خودروهای در حال ساخت فراهم شده است. این نوع روکش روی شیشه خودرو­ها موجب دفع آب و ذرات گرد و غبار شده و به راحتی می‌توان سطح آن را تمیز کرد. علاوه بر این، پاک­سازی و تمیز کردن نمای ساختمان­ها، شیشه­ها و برخی دیگر از اجزای داخلی با صرف هزینه و وقت زیادی همراه است و استفاده از پوشش­هایی که زمینه ­های تمیز شدن خود به­خودی سطوح را فراهم آورند، بسیار مفید واقع می­ شود.
ا۱-۱۱-۳- پوشش ­های آب­گریز خود تمیز­شونده
اساس ویژگی آب گریزی یک سطح، ساز و ­کار اثری موسوم به لوتوس^[۶۹] در برگ گیاهان است. در این حالت آب به محض تماس با سطح به شکل قطرات کروی تجمع و از روی سطح لغزیده و ذرات آلودگی و خاک­ها را با خود از روی سطح می­زداید. میزان خیس شدن یک سطح جامد با آب در هوای محیط به چگونگی ارتباط میان کشش­های سطحی آب / هوا، جامد / آب و جامد / هوا بستگی دارد.

۱-۱۱-۴- پوشش ­های آب دوست خود تمیز شونده
برای ایجاد یک پوشش آب دوست با ساز و کار عمل نور آب دوستی یک لایه نازک از پوشش حاوی نانو اکسیدهای فلزی فوتو­کاتالیست یا سولفیدها ZnS)، CdS ، TiO₂، ZnO، Fe₂O₃ و (…بر روی سطح اعمال می­ شود. این سطح تحت تابش  UV خاصیت فوق آب دوستی پیدا می­ کند. در این حالت آب به محض تماس با سطح به صورت یک ورقه روی سطح پخش می­ شود. پس از انجام واکنش­های اکسایش و یا کاهش، آلودگی­های آلی، غیر آلی، باکتری­ ها و یا ویروس­ها تخریب می­گردند، سپس آب موجود بر روی سطح، مواد حاصل از تخریب را به راحتی می­زداید.
۱-۱۱-۵- نانو پوشش‌های هوشمند زیست فعال