شورای امنیت و دیوان بین المللی دادگستری در موارد متعددی ، رعایت حقوق بشردوستانه در سرزمینهای اشغالی را مورد تأکید قرار داده اند، از جمله شورا در قطعنامه ۱۴۸۳(۲۰۰۳) اجرای نظام حقوقی اشغال ( از جمله حقوق بشردوستانه ) را در خاک عراق از سوی مقام اشغالگر(آمریکا و متحدانش ) متذکر شد و یا دیوان در رأی مشورتی مربوط به دیوار حائل (۲۰۰۴) بر اجرای حقوق بشردوستانه در سرزمینهای اشغالی فلسطین تأکید نمود.
دیوان در رأی مذکور به رأی دیوان عالی کشور اسرائیل مورخ ۳۰ مه ۲۰۰۴ نیز اشاره نمود که بنابر آن، در فلسطین اشغالی عهد نامه چهارم ژنو قابل اجرا است.^[۴۸]
نیروهای پاسدار صلح مأموردر تعقیب و دستگیری ناقضان حقوق بشردوستانه
شورای امنیت برای اولین بار د قطعنامه ۸۱۴(۱۹۹۳) در قضیه جنگ داخلی سومالی، نیروهای پاسدار صلح را از نقش سنتی خود خارج نمود و به آنها مأموریت و اختیار داد تا مسببین قتل ۴۶ سرباز پاسدار صلح را مورد تعقیب قرار داده و دستگیر کنند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شورا برای اولین بار در چارچوب اصل هفتم منشور، به این نیروها اجازه استفاده از زور داد و حتی به آنها اجازه داد تا نیروهای درگیر در سومالی را خلع سلاح کنند .
دموکراسی و حقوق بشردوستانه
شورای امنیت در قطعنامه ۱۴۶۸(۲۰۰۴) در مورد کنگو، از احزاب کنگو در خواست نمود تا در گزینش نامزدهای خود در حکومت موقت این کشور، به گذشته افراد از حیث رعایت حقوق بشردوستانه و احترام به حقوق بشر توجه لازم را بنمایند.
شروع به کار کمیسیون بین المللی تحقیق، بر اساس ماده ۹۰ پروتکل شماره یک
کمیسیون بین المللی تحقیق یا حقیقت یاب ،موضوع ماده ۹۰ پروتکل شماره یک الحاقی به عهدنامههای چهارگانه ژنو ، پس از اینکه در سال ۱۹۹۲ ، ۲۰ کشور طرف معاهده صلاحیت آن را پذیرفتند و به حد نصاب لازم جهت لازمالاجرا شدن رسید، آغاز به کار کرد و اولین نشست آن در مارس همان سال برگزار گردید. وظیفه اصلی این کمیسیون رسیدگی به موارد نقض جدی و شدید عهد نامههای چهارگانه و پروتکل شماره یک است.
البته لازم به ذکر است که شورای امنیت نیز در مواردی کمیتههای تحقیق خاصی برای رسیدگی به موارد نقض حقوق بشردوستانه تشکیل داده است ، از جمله در قضیه دارفرو سودان در قطعنامه ۱۵۵۶(۲۰۰۴).
تعریف جدید از مخاصمه داخلی
دادگاه کیفری یوگسلاوی در رأی تادیچ مورخ اکتبر ۱۹۹۵، تعریف جدیدی از مخاصمه داخلی ارائه داد. در هر زمان که یک مخاصمه مسلحانه طولانی میان نیروهای حکومتی و گروه های مسلح سازمان یافته یا بین خود این گروه ها در قلمرو یک کشور استمرار بیابد ، آن مخاصمه ، مخاصمه داخلی است.
البته دادگاه یوگسلاوی و شورای امنیت ، مخاصمات در یوگسلاوی سابق را دارای ماهیت مختلط دانسته ، هر چند آن دادگاه ، مخاصمه در قلمرو بوسنی و هرزگوین را مخاصمهای بین المللی قلمداد کرده است. این دادگاه در مجموع ، تفکیک میان مخاصمه داخلی و بین المللی را در شرایط کنونی ، فاقد ارزش و اعتبار می داند.
معیار شناسایی مسئولیت بین المللی ناشی از نقض حقوق بشردوستانه
دادگاه کیفری یوگسلاوی سابق در رأی تادیچ ، بر خلاف نظر دیوان بین المللی دادگستری در قضیه نیکاراگوئه (۱۹۸۶) ، معیار کنترل کلی ( به جای کنترل موثر ) را معیار شناسایی مسئولیت بینالملل ناشی از نقض حقوق بشردوستانه دانست .البته وظیفه دادگاه یوگسلاوی احراز مسئولیت کیفری افراد در چارچوب قواعد حقوق بشردوستانه است.
آقای گیوم رییس سابق دیوان بین المللی دادگستری در اجلاس سال ۲۰۰۰ کمیسیون حقوق بین المللی ، تغییر موضع ناگهانی دادگاه یوگسلاوی را مورد انتقاد قرار داد و نتیجه آن را چند پارگی حقوق بین المللی و هرج و مرج در حقوق بینالملل دانست.^[۴۹]
عرفی شدن قاعده مسئولیت کیفری ناقضان حقوق بشردوستانه
دادگاه بین المللی برای یوگسلاوی سابق در رای تادیچ مورخ ۱۹۹۵ ( بند ۱۳۳) معتقد است که برخی قطعنامه های شورای امنیت که به اتفاق آراء تصویب شده ، نشانه اعتقاد حقوقی کشورها ( opinio Juris)‌مبنی بر این است که نقض حقوق بینالملل حاکم بر مخاصمات مسلحانه ، موجب مسئولیت کیفری فردی عاملان و آمران آن می‌شود.^[۵۰]
عرفی شدن ماده ۳ مشترک عهد نامه های چهارگانه ژنو
موسسه حقوق بینالملل در اجلاس برلین مورخ ۱۹۹۹ اعلام داشت که ماده ۳ مشترک ( در مورد رعایت حقوق بشردوستانه در مخاصمات غیر بین المللی ) .«اصول بنیادین حقوق بینالملل بشر دوستانه» است.
دادگاه بین المللی برای یوگسلاوی سابق در رای تادیچ (۱۹۹۵) نیز اعلام داشت که ماده ۳ مشترک، ساز و کار برای دعوت طرفهای متخاصم در این نوع مخاصمات ، به قبول رعایت بقیه مقررات عهدنامههای ژنو میباشد. ( بند ۱۰۳) .
عرفی شدن پروتکل شماره دو
دادگاه یوگسلاوی در رای تادیچ اعلام داشت که اکثر مقررات پروتکل شماره دو الحاقی به عهد نامه های چهارگانه ژنو جنبه عرفی پیدا کرده است ( بند ۱۱۷ رای مورخ ۱۹۹۵).
تدوین اصول راهنمای مربوط به حق بر کمکهای بشردوستانه
موسسه حقوق بشردوستانه در اجلاس آوریل ۱۹۹۳، اصول راهنمای مربوط به حق بر کمکهای بشردوستانه را تدوین و منتشر نمود.
جهانی شدن عهدنامههای ژنو
برای اولین بار در تاریخ معاهدات بین المللی ، در ۲۱ اوت ۲۰۰۶، عهدنامههای ژنو به یک پذیرش جهانی رسید. این موفقیت به دنبال الحاق جمهوری نائورو و جمهوری مونته نگرو به آنها حاصل شد.
الزام کشورها به عدم شناسایی اعمال ناقض حقوق بشردوستانه
دیوان بین المللی دادگستری در رای دیوار حائل، ساخت دیوار را عملی نامشروع و غیرقانونی قلمداد کرد و کلیه کشورها را ملزم دانست که این وضعیت را که در جهت نقض حقوق بشردوستانه ایجاد شده، به رسمیت نشناسند و حمایت و کمک نکنند.
عرفی شدن عهد نامه چهارم لاهه ۱۹۰۷
دیوان در رای دیوار حائل اعلام نمود که عهد نامه چهارم لاهه جنبه عرفی پیدا کرده و توسط مقررات عهد نامه چهارم ژنو کامل شده است.
قاعده استاپل و حقوق بشردوستانه
دیوان در رأی دیوار حائل اعلام نمود که اسرائیل به دفعات اعلام داشته که عملاً و به طور کلی مقررات حقوق بشردوستانه مقرر درعهدنامه چهارم ژنو را در سرزمینهای اشغالی فلسطین اجرا می کند. بنابراین اکنون نمیتواند موضع خلاف آن اتخاذ نماید.^[۵۱]
سلاحهای هستهای و حقوق بشردوستانه
دیوان در رأی مشروعیت یا عدم مشروعیت تهدید یا استفاده از سلاحهای هستهای مورخ ۱۹۹۶ اعلام داشت که تهدید یا توسل به سلاحهای هستهای باید با ترتیبات حقوق بشردوستانه سازگار باشد ، اما این گونه اقدامات به طور کلی مغایر حقوق بشردوستانه است.
این دیدگاه حاکی از آن است که نزد دیوان ، استثنائاتی وجود دارد که طبق آن استفاده از سلاحهای هستهای با حقوق بشردوستانه مغایر نیست ( سلاحهای هوشمند و پاک) .
تعهد عامالشمول شناختن حقوق بشردوستانه در حمایت از افراد غیرنظامی
دیوان بین المللی دادگستری در رای دیوار حائل ، مقررات حقوق بشردوستانه در حمایت از افراد غیرنظامی را تعهدات عام الشمول ( erga omnes ) دانست.
کمیسیون تحکیم صلح و کمکهای بشر دوستانه
یکی از اهداف کمیسیون تازه تأسیس تحکیم صلح سازمان ملل متحد کمکهای بشردوستانه در جریان مخاصمه و تا زمانی است که از نظر حقوقی ، مخاصمه خاتمه نیافته باشد.
عدم شناسایی مصونیت دیپلماتیک مقامات دولتی
در رابطه با نقض حقوق بشردوستانه دیوان بین المللی دادگستری در قضیه حکم بازداشت وزیر امور خارجه کنگو(۲۰۰۲)و اساسنامه دادگاه یوگسلاوی برای محاکمه مقامات دولتی در رابطه با ارتکاب جنایات جنگی قائل به مصونیت دیپلماتیک نشدند.
البته دیوان بین المللی دادگستری در قضیه مذکور، این اصل را به رسمیت شناخت، اما مقامات قضایی بلژیک را صالح به اعمال صلاحیت جهانی در این مورد ندانست و فقط دادگاههای بین المللی را صالح به رسیدگی دانست.
تروریسم و حقوق بشردوستانه
در حالی که حقوق بشردوستانه هیچگونه تعریفی از تروریسم ارائه نمیکند. ولی بصراحت بسیاری از اقدامات ارتکاب یافته در قالب اقدامات تروریستی را در زمان جنگ ممنوع میکند. مبنای این ممنوعیت، اصل بنیادین و آمره حقوق بشردوستانه تحت عنوان اصل تفکیک میباشد. به موجب این اصل طرفین مخاصمه بایستی در حین مخاصمه بین اشخاص و اهداف غیر نظامی با اهداف و اشخاص نظامی تفکیک قائل شوند.این خود در بستر این واقعیت است که قربانیان اصلی حملات تروریستی در طول تاریخ بالاخص در زمان جنگ غیر نظامیان بودهاند. از اینرو توسل به خشونت غیر قابل تفکیک همیشه مغایر با قواعد اساسی و بنیادین حقوق بشر دوستانه که همانا حمایت از غیر نظامیان هست می باشد.^[۵۲]
شورای امنیت طی قطعنامه ۱۴۶۵(۲۰۰۳) اعلام داشت هرگونه اقدام علیه تروریسم باید با رعایت تعهدات بین المللی ، به ویژه حقوق بین المللی بشر ، حقوق پناهندگان و حقوق بشردوستانه انجام شود.^[۵۳]
گفتار چهارم – ارزیابی نهایی
ورود اصطلاح حقوق بشردوستانه به عرصه حقوق بینالملل ، خود تجلی بارز توسعه و تحول حقوق بینالملل است. زیرا قواعد حقوق بشردوستانه از قبل موجود بوده و بخشی از حقوق جنگ یا حقوق مخاصمات مسلحانه را تشکیل می داده است. اما این اصطلاح به واقع اصطلاح جدیدی است. از اصطلاح حقوق بشردوستانه در هیچ یک اسناد حقوقی تعریف نشده است. در واقع تعریف حقوق بشردوستانه یک عرف جعلی و قراردادی است که ناظر به قواعد حقوق بشری خاص زمان جنگ است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد در قطعنامه ۸۲۷ (۱۹۹۳) اصطلاح حقوق بین المللی بشر را به صورت عام به کار برده و اعلام داشته که این اصطلاح مشتمل بر سه حوزه مختلف حقوق جنگ یا حقوق مخاصمات مسلحانه ، جنایات علیه بشریت و جنایت نسل کشی است.
حال همان طور که ملاحظه می شود، در اینجا شورای امنیت اولاً حقوق بشردوستانه را شاخه ای از حقوق بینالملل بشر می داند و ثانیاً آن را از حیث مفهومی مترادف حقوق جنگ قلمداد می کند که به نظر چندان صحیح نمی نماید.
در هر حال، اینکه آیا حقوق بشردوستانه شاخه مستقل حقوق بینالملل است یا شاخهای از حقوق بینالملل بشر جای بحث است.
به نظر میرسد ، حقوق بشردوستانه بیش از هر شاخه دیگری از حقوق بینالملل مرهون توسعه و تحول در بستر رویه بین المللی ، مخصوصاً در ربع قرن قرن اخیر است ، چرا که در این سالها حقوق بشردوستانه کمتر برخوردار از اسناد معاهدهای خاص بوده است.
حال با توجه به کمبود قواعد معاهده ای حقوق بشردوستانه ، به ناچار باید در مرحله دیگر به عرف و سپس به اصول حقوقی مربوط رجوع کنیم تا بستر توسعه و تحول را در یابیم، اما شناسایی عرف در جامعه بین المللی ، مخصوصاً در احراز عنصر اعتقاد حقوقی (opinio Juris)‌و حتی اصول کلی حقوقی کار چندان آسانی نیست. مسلماً رویه بین المللی می تواند کمک موثری به این شناخت کند.

محتوای شعر اخوان، صرف نظر از تأملات گاه و بی گاه عاشقانه و نوعی عرفان، بیشتر درباره مسائل اجتماعی وزندگی است. به عبارت دیگر شعر وی روایت رویدادها و برداشت حادثه هائی است که شاعر آنها را به چشم دیده و خود نیز در آن ماجراها سری پر شور و آزاده داشته است. شعر او بیشتر اوقات مشتمل بر اندیشه های اجتماعی است، اگر چه ممکن است همه داوری هایش مورد تأیید دیگران نباشد ولی این نکته را به یقین می توان از شعرش دریافت که شاعر در برابر حوادث و جریانات سیاسی کشورش بی تفاوت نیست، بلکه حساسیت خاصی در پاره ای موارد دارد که در حد خود مغتنم است. موفقیت اخوان در بیان دقیقترین احساس های درونی و آرمان های اجتماعی که از روح آزادمنش وی مایه می گیرد و آوردن استعارت و تمثیلات اصیل ایرانی در شعر، به بهترین صورت و استوارترین لفظ، موجب شده است که در ردیف بهترین شعرای معاصر و از پیروان شعر زمان خویش شمرده شود.
زمستان” “
سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت،
سرها در گریبان است
کسی سر بر نیارد کرد پاسخ گفتن و دیدار یاران را
نگه جز پیش پا را دید ، نتواند
که ره تاریک و لغزان است
وگر دست محبت سوی کسی یازی
به اکراه آورد دست از بغل بیرون
که سرما سخت سوزان است
نفس ، کز گرمگاه سینه می اید برون ، ابری شود تاریک
چو دیدار ایستد در پیش چشمانت
نفس کاین است ، پس دیگر چه داری چشم
ز چشم دوستان دور یا نزدیک ؟
مسیحای جوانمرد من ! ای ترسای پیر پیرهن چرکین
هوا بس ناجوانمردانه سرد است … آی
دمت گرم و سرت خوش باد
سلامم را تو پاسخ گوی ، در بگشای
منم من ، میهمان هر شبت ، لولی وش مغموم
منم من ، سنگ تیپاخورده ی رنجور
منم ، دشنام پس آفرینش ، نغمه ی ناجور
نه از رومم ، نه از زنگم ، همان بیرنگ بیرنگم
بیا بگشای در ، بگشای ، دلتنگم
(اخوان ثالث، ۱۳۷۵: ۷۳)
۲ ـ ۳ ـ ۳ ـ دوره دوم فعالیت های ادبی اخوان
دوران دوم فعالیت ادبی او از بعد بیست و هشت مرداد ۳۲ آغاز می شود و تا حوالی سال های پنجاه تا پنجاه و یک ادامه می یابد. اخوان در این دوران به طور جدی به شعر نیمایی می پردازد و با تسلطی که به اوزان ادبیات کلاسیک دارد و با علاقه ای که به زبان خراسانی نشان می دهد، ازهم آمیزی آنها با شعر نیمایی اشعاری خلق می کند که از نظر وزن و قافیه، زبان و مضمون کاملاً نو و متفاوتند. در این دوران است که مضامین سیاسی و فلسفی در اشعار او جان می گیرند و به دلیل اشعار این دوران، که دوران پس از شکست نهضت ملی است، او شاعر حسرت ها و حماسه های شکست خورده لقب می گیرد. کار او با زبان در این دوران رشک برانگیز است.
زبان فاخر و متشخص اشعار او، همراه با مضامین نویی که به کار می گیرد، سبب آفرینش شعرهای درخشان و کم نظیری در ادبیات معاصر ایران می شود (دستغیب، ۱۳۷۳: ۱۱۵).
۲ ـ ۳ ـ ۴ ـ دوره سوم فعالیت های ادبی اخوان
دوران سوم فعالیت های ادبی اخوان از اوایل دهه پنجاه تا پایان روزگار او ادامه یافت. شاخص ترین کارهای اخوان در این دوره نوشتن کتاب بدعت ها و بدایع نیما یوشیج و عطا و لقای نیماست. او در کتاب نخست بدیع و عروض و قافیه، فرم و بیان شعری نیمایی را جزء به جزء شرح داده و انطباق و سازگاری آنرا با ادبیات کلاسیک ثابت کرده و به این ترتیب به تثبیت و استحکام شعر نو فارسی و به ویژه بخش نیمایی آن پرداخته است.
آخرین مجموعه شعر اخوان یکسال پیش از درگذشت او با نام تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم منتشر شد. اخوان در این مجموعه دیگر بار به سوی ادبیات کلاسیک روی کرده است. سال ها از درگذشت اخوان ثالث گذشته، اما هنوز آثار او به طور جدی در میان شاعران معاصر مطرح است.
۲ ـ ۳ ـ ۵ ـ تسلط اخوان بر زبان و ادبیات فارسی
اخوان از بسیاری از اساتید مدعی دانشگاه ها بیشتر بر زبان و ادب فارسی و ظرائف آن مسلط بود. مجموعه مقالات و مؤخره هایی که بر دواوین شعرش نوشته است، گویای این امر است.
به همین دلیل اخوان شاعری ادیب و سخن پرداز است. به عبارتی تسلط او بر دانش ادبی و صناعات آن از جوهره شعریش تاحدی کاست و هرچه جلوتر رفت این ویژگی بارزتر شد. در شاعران معاصر کمتر کسی را داشته و داریم که به میزان اخوان بر زبان و ادب فارسی مسلط بوده است. تعریف اخوان از شعر به بیان خود وی را میتوان نمایانگر درک عمیقش از شعر دانست :«شعر محصول بیتابی آدم است در لحظاتی که شعور نبوت بر او پرتو انداخته. حاصل بیتابی در لحظاتی که آدم در هاله ای از شعور نبوت قرار گرفته است. شاعر بیهیچ شک و شبهه طبعاً و بالفطره باید به نوعی، دیوانه باشد و زندگی غیر معمول داشته باشد و این زندگی های احمقانه و عادی که غالباً ماها داریم، زندگی شعری نیست. باید همه عمر، هستی، هوش، همت، همه خان و مان و خلاصه تمامت بود و نبود وجود را داد» (دستغیب، ۱۳۷۳: ۱۱۴).
عمق عاطفه و اندیشه: در شعر اخوان ثالث
به نظر دکتر شفیعی سه نوع “من” در شعر وجود دارد که به ترتیب اهمیت به “من شخصی"، “من اجتماعی” و “من نوعی” تقسیم می شوند. اخوان در هر سه زمینه شعر دارد و در هر سه زمینه موفق بوده است. “من شخصی” اخوان در شعرهای “ما چون دو دریچه روبروی هم…” و “لحظه ی دیدار نزدیک است” و دیگر شعرهای او به چشم می خورد. در “من اجتماعی” که در این زمینه نیما نمونه ی خوبی از شاعران معاصر است، میتوان گفت اخوان نیز موفق بوده است چرا که در شعر “خان هشتم” و “پوستینی کهنه دارم من…” من اجتماعی مورد نظر شاعر است. در “من نوعی” نیز اخوان بسیار موفق بوده، نمونه های شعریش این را به ما نشان می دهد، “جویبار لحظه ها” و “درخت معرفت” از این دست می باشند. اما ویژگی خاص اخوان تأویل پذیری شعر اوست. به طور مثال می توان از شعر زمستان هم “من شخصی” و هم “من اجتماعی” برداشت کرد، به عبارت دیگر این شعر می تواند هم رئالیسم فردی باشد و هم سمبلیسم اجتماعی و یا شعر کتیبه را می توان هم اجتماعی و هم نوعی به حساب آورد که از این نظر توانمند بوده است. در نهایت اخوان در به کار بردن من های شعری و عمق عاطفه و اندیشه بر اساس مطالبی که بیان شد بسیار قدرتمندتر از حتی نیما (پدر شعر نو) بوده است.
۲ ـ ۳ ـ ۶ ـ پشتوانه فرهنگی در شعر اخوان ثالث
تمام شعرای بزرگ معاصر افراد بامطالعه و دقیقی بوده اند از جمله: شاملو، اخوان، نیما، قیصر و… گاهی این حجم اطلاعات در شعر شاعران ریزش می کند مانند: دکتر شفیعی کدکنی و گاهی شاعر جلوی این ریزش را می گیرد مانند: دکتر قیصرامین پور. مطالعات اخوان در شعرش ریزش داشته ولی به گونه ای نبوده که این ریزش دانش نمایی و اظهار فضل (مثل خاقانی) باشد.
مطالعات اخوان در زمینه ی ایران باستان به ویژه فرهنگ مزدکی و زرتشتی بوده که حتی در نام گذاری فرزندانش تأثیر داشته(زرتشت و مزدک علی). یک نوع فرهنگ از فرهنگ شیعی داشته و عدالتخواهی در شعرش براساس آیین و فرهنگ فردوسی می باشد. در فرهنگ غرب تخصصی نداشته و فقط اشارات کوچکی به فرهنگ مسیحیت دارد. زبان انگلیسی هم بلد نبوده است که از نظر استاد قهرمان در ایرانی و ملی بودن شعرش مؤثر بوده. اثری از سبک هندی در اشعارش نمی بینیم. به شاهنامه و سبک خراسانی بسیار توجه دارد. سبک هندی زیاد می خوانده و بسیار علاقه داشته ولی در شعرش بازتاب ندارد. یک نوع نظیره گویی یا مقابله با فردوسی داشته که در ادبیات ایران کسی به این قدرتمندی از پس این کار بر نیامده است (خان هشتم). از آثار شعر وی و گزینش عبارات و نوع ترکیب مفردات قابل تشخیص می باشد.
۲ ـ ۳ ـ ۷ ـ دامنه مخاطب در شعر اخوان
مخاطب را در شعر به یک خط مانند می کنیم، به طوری که یک سوی این خط طبقه شعرفهم و خاص و سوی دیگر این خط عوام جامعه و در میانه ی این خط قشر تحصیل کرده و متوسط باشند.
خواص————تحصیل کرده————–عوام
بعضی از شاعران سیر خود را از سمت راست (خواص) و بعضی هم از سمت چپ (عوام) شروع می کنند و بستگی به قدرت شاعر این سیر ادامه پیدا می کند. به طورمثال شعر خاقانی از سمت خواص شروع میشود و همانجا میماند و به تحصیل کرده هم نمیرسد. ولی شعر حافظ از تحصیل کرده میگذرد و به عوام هم می رسد. ولی شعر نسیم شمال از سمت چپ سیر خودش را شروع می کند و به تحصیل کرده هم ممکن است نرسد. در مورد اخوان و سیر شعرش باید گفت که او از خواص سیرش شروع می کند، تحصیل کرده را پشت سر می گذارد و حتی بعضی از شعرهایش مثل زمستان و دریچه به عوام می رسند. البته این نکته را هم باید بیان کرد که بخشی از مخاطبان شعر اخوان به علت ویژگی های شعری او افرادی هستند که پای در سنت دارند و به شعر کلاسیک علاقه دارند.
۲ ـ ۴ ـ تحلیل و تفسیر شعر «کتیبه» سروده مهدی اخوان ثالث
کتیبه روایتی است اساطیری انسانی، اسطوره‌ پوچی، اسطوره جبر،‌ اسطوره شکست های پی‌درپی و به قولی: «کتیبه، نمونه کامل یک روایت بدل به اسطوره گردیده است.» (براهنی: ۱۳۷۱، ۱۲۸) محتوای شعر چنین است: اجتماعی از مردان، زنان، جوانان، بسته به زنجیری مشترک در پای تخته‌سنگی کوه وار می‌زیند. الهامی درونی یا صدایی مرموز، آنان را به کشف رازی که بر تخته‌سنگ نقش بسته است، فرا می‌خواند. همگان،‌ سینه‌خیز به سوی تخته‌سنگ می‌روند. تنی از آنان بالا می‌رود و سنگ‌نوشته غبارگرفته را می‌خواند که نوشته است: کسی راز مرا داند که از این رو به آن رویم بگرداند. جماعت، فاتحانه و شادمانه،‌ با تلاش و تقلای بسیار، می‌کوشند و سر‌انجام توفیق می‌یابند که تخته‌سنگ را به آن رو بگردانند. یکی را روانه می‌سازند تا راز کتیبه را برایشان بخواند. او با اشتیاقی شگرف، راز را می‌خواند،‌ اما مات و مبهوت بر جا می‌ماند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

سرانجام معلوم می‌شود که نوشته آن روی تخته‌سنگ نیز چیزی نبوده جز همان که بر این رویش نقش بسته است: کسی راز مرا داند…؛ گویی حاصل تحصیل آنان، جز تحصیل حاصل نبوده است. اخوان، این ره‌یافت فلسفی‌ـ تاریخی را در قاب و قالب شعری تمثیلی در اوج سطوت و صلابت عرضه داشته است. صولت و سطوت لحن شعر تا به انتها از یک سو، فضای اساطیری واقعه را و از دیگر سو، صلابت و عظمت تخته‌سنگ را‌ـ که پیام‌دار تقدیر آدمی است‌ـ نمودار می‌سازد. اخوان بر پیشانی شعر، مأخذی تاریخی را که ساختار شعر بر آن بنیاد نهاده شده، نگاشته است: اطمع من قالب الصخره، که از امثال معروف عرب است. شرح این مثل و حکایت تاریخی در جوامع الحکایات عوفی چنین آمده است: مردی بود از بنی معد که او را قالب الصخره خواندنی و در عرب به طمع مثل به وی زدندی چنان‌که گفتندی: اطمع من قالب الصخره (یعنی طمعکارتر از برگرداننده سنگ) گویند روزی به بلاد یمن می‌رفت. سنگی را دید در راه نهاده و به زبان عبری چیزی بر آن نوشته که: مرا بگردان تا تو را فایده باشد! پس مسکین به طمع فاسد، کوشش بسیار کرد تا آن را برگردانید و بر طرف دیگر نوشته دید که رب طمع یهدی الی طبع: ای بسا طمع که زنگ یأس بر آیینه ضمیر نشاند چون آن بدید و از آن رنج بسیار دیده بود، از غایت غصه سنگ بر سر آن سنگ می‌زد و سر خود بر آن می‌زد تا آن‌گاه که دماغش پریشان شده و روح او از قالب جدا شد، و بدین سبب در عرب مثل شد.(عوفی: ۱۳۷۳، ۲۸۷).
همچنین در کشف المحجوب هجویری آمده است: «از ابراهیم ادهم (ره) می‌آید که گفت: سنگی دیدم بر راه افکنده و بر آن سنگ نبشته که مرا بگردان و بخوان. گفتا بگردانیدمش و دیدم که بر آن نبشته بود: انت لاتعمل بما تعلم فکیف تطلب ما لاتعلم، تو به علم خود عمل می‌نیاری، محال باشد که نادانسته را طلب کنی…» (هجویری: ۱۳۸۶، ۱۲) اخوان خود درباره این مثل گفته است: این را من از امثال قرآن گرفتم، ولی پیش از او هم در امثال میدانی هم دیده بودم، جاهای دیگر هم نقل شده کوتاهش، بلندش، تفصیلش و به شکل های مختلف. (مرتضی کاخی، ۱۳۹۰: ۲۶۶).
۲ ـ ۴ ـ ۱ ـ کتیبه صدایی‌ترین نو‌سروده‌های روزگار
کتیبه از چند صدایی‌ترین نو‌سروده‌های روزگار ماست. جبر مطرح‌شده در این شعر، هم می‌تواند نمود جبر تاریخ و طبیعت بشری باشد، و هم نماد جبر اجتماعی‌ـ سیاسی انسان امروز. از منظر نخست، می‌توان کتیبه را اسطوره‌ انسان مجبور دانست که می‌کوشد تا از طریق احاطه و اشراف بر اسرار فراسوی این جهان جبرآلود، معمای ژرف هستی را کشف کند اما آن‌سوی این کتیبه نیز چیزی جز آنچه در این رو دیده است، نمی‌یابد. کلام با طنین و طنطنه‌ای خاص، با لحنی سنگین و بغض‌آلود آغاز می‌شود که نمایشگر رنج و سختی انسان بسته به زنجیر تاریخ و طبیعت است:
فتاده تخته‌سنگ آن‌سوی‌تر، انگار کوهی بود
و ما این‌سو نشسته، خسته انبوهی…
(اخوان ثالث، ۱۳۷۵: ۱۳۱)

کامیل^[۱۴] (۲۰۰۶) طی تحقیقی ۹ مهارت مدیریتی از مدیرت موفق را مشخص نموده که شامل: ۱- تاثیرات ۲- امکانات اداری ۳- فصاحت و روانی کلام ۴- دانش و علم درباره وظایف گروه ۵- رویه و روش دیپلماسی ۶- مهارت اجتماعی ۷- خلاقیت ۷- مهارت های مفهومی ۸-زیرکی و هوشیاری در جهت ایجاد صنعت پایدار (صص۳۶-۹)‌
قابل ذکر است که از میان دسته بندی های فوق، طبقه بندی مهارت های مورد نیاز مدیران که توسط کاتز ارائه گردید اساس بررسی فرضیات پژوهش حاضر می باشد. در ذیل به شرح این مهارت ها می پردازیم.

۸-۳-۲- مهارت فنی(عملکرد) مدیران

علاقه بند (۱۳۸۲)، به نقل از کاتز (۱۹۹۵) یکی از مهارت هایی که تضمین کننده موفقیت مدیران مدرسه است را مهارت فنی می داند. مهارت فنی، دانایی و توانایی در انجام دادن وظایف خاصی است که لازمه آن ورزیدگی درکاربرد فنون و ابزارهای ویژه و شایستگی عملی در رفتار و فعالیت است (صص ۸۸).
علاقه بند (۱۳۸۲) مهارت های فنی را اینگونه توصیف میکند:
مهارت های فنی از طریق تحصیل، کارورزی و تجربه حاصل می شود. مدیران معمولاً این مهارت ها را طی دوره های آموزشی یا کار آموزی فرا می گیرند. نظیر دانش، فنون و روش های برنامه ریزی، بودجه بندی، کنترل، حسابداری، حسابداری، امور مالی، کارگزینی، کارپردازی و غیر. ویژگی بارز مهارت فنی آن است که به بالاترین درجه شایستگی و خبرگی در آن میتوان دست یافت؛ زیرا این نوع مهارت، ماهیتاً دقیق، مشخص، دارای ضوابط عینی و قابل اندازه گیری است. مهارت های فنی مورد نیاز مدیران آموزشی، علاوه بر موارد فوق شامل مهارت و تبحر در برنامه ریزی آموزشی، ارزشیابی آموزشی، راهنمای آموزشی، فنون و روش تدریس و فنون اداری و مالی آموزش و پرورش است (ص ۸۸)
اقتداری (۱۳۸۴) به نقل از “فایول” بر این باور است، که برای مدیریت سه دسته توانمندی های عام که شامل امور مالی، بازرگانی، حسابداری، تإمینی، تولیدی و اداری است. توانمندی های فنی و توانمندی های خاصی که مدیریت، قدرت برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی، فرماندهی و کنترل است و وظایف خاص مدیر یا عناصر مدیریت نامیده می شود (ص ۲۱)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

کونتز و دیگران (۱۳۷۲)، مهارت فنی را عبارت از دانش و فن موجود در فعالیت ها در ارتباط با فرآیندها، روش ها و رویه ها می داندو. بدین ترتیب نحوه کار کردن با ابزارها و تکنیک ها مشخص می گردد. بعنوان مثال، سرپرست قسمت مکانیک باید کار کردن با ابزار را به زیردستان خود یاد دهد و حسابدارها روش های مشخص حسابداری را در کارشان مورد استفاده قراردهند. (ص ۶)
بخشی (۱۳۷۴) به نقل از “گریفیث” مهارت فنی را توانایی و کارآیی در نوع مخصوصی از فعالیت که با روش های معین، فراگردها، رویه ها و تکنیک های مربوط به آن فعالیت همراه باشد، می داند. این مهارت به اطلاعات تخصصی، استعداد تحلیلی آن تخصص، خلق و استفاده از وسایل کار نیاز دارد. (ص ص ۱۸- ۱۷)
در جای دیگر شیرازی ( ۱۳۷۳) به نقل از “فیبر و شبرون^[۱۵]” معتقد است که مهارت فنی به معنای درک و تسلط در انجام فعالیت های شخصی است. خصوصاً آن هایی که در ارتباط با روش ها و فرآیندها، روندها یا تکنیکی می باشد. آنان برخی از مهارت های فنی که یک مدیر مدرسه نیاز دارد رابه شرح ذیل مطرح نمودند:
مهارت مورد نیاز درزمینه پرسنل آموزشی: مانند مهارت در بیان نیازهای معلمان، مهارت در مصاحبه و تعبیر توصیه نامه های شغلی ، مهارت در تحلیل داده های پرسنل آموزشی.
مهارت های مورد نیاز در زمینه پرسنل دانش آموزی: شامل مهارت درحضور و غیاب دانش آموزان، مهارت درتحلیل نمره های دانش آموزان، مهارت در تطبیق برنامه های آموزشی با تغییرات جامعه.
مهارت های مورد نیاز در زمینه توسعه آموزش و درس.
مهارت های مورد نیاز در زمینه ساختمان مدرسه،‌همچون: مهارت در توسعه استفاده از معیارهای مناسب برای انتخاب سرایدار، مهارت در سرپرستی از طرح های نگهداری متعلقات مدرسه، مهارت در هماهنگی بین یک طرح فضای آموزشی پیشنهادی و ساختمان مورد نیاز، مهارت در سازماندهی به فضای آموزشی.
مهارت های مورد نیاز در زمینه سازمان و ساختار: شامل مهارت در تفویض اختیار، مهارت در پیش بینی وقایع یاری دهنده و اخلال گرد در برنامه ریزی، مهارت در تغییر نیازهای آموزشی، مهارت در تطبیق برنامه آموزشی در تسهیلات سازمان.
مهارت در مدیرت مالی– اداری مدرسه: مانند مهارت در بودجه بندی، مهارت در معامله و خرید مهارت در سرمایه گذاری و کسب درآمد برای مدرسه (صص ۳۴۹- ۳۴۷)
از نظر سید عباس زاده (۱۳۷۴) مهارت فنی به معنای، داشتن اطلاعات و کارورزی عملی در موارد زیر می باشد:
توانایی برنامه ریزی و شناخت فنون و روش های آن
توانایی سازماندهی و شناخت فنون و روش های آن
انجام امور مربوط به حسابداری
انجام امور مربوط به ارزشیابی عملی کارکنان
کاربرد روش های کنترل دانش آموزان اعم از مدرسه و کلاس
کاربرد روش های تدریس مختلف
توانایی کنترل و نظارت کارکنان
توانایی هماهنگی فعالیت های درون سازمانی و برون سازمانی (ص۷۳)

۲-۳-۹- مهارت انسانی(عملکرد) مدیران

ماهیت مفاهیم روابط انسانی از اجتماعی بودن انسان بر می خیزد. با سیری در تاریخ زندگی بشر این واقعیت را به طور یقین می توان دریافت که انسان از بدو پیدایش به منظور رشد و نیل به کمالات انسانی ضرورت اجتماعی زیستن را مسلم دانستهودر هر برههٰ روابط انسانی آنها متناسب با شیوه زندگیشان بوده است. از جمله نقاط عطف در این سیر و تحول، وقوع انقلاب صنعتی در قرن هیجدهم بود که در جامعه صنعتی مسائل عجیب بغرنجی در محیط کار ایجاد کرد. جنبش مدیریت علمی و طرح تیلور^[۱۶] نیز علیرغم بی توجهی به مناسبات بین سازمان و افراد، حداقل نگرش را متوجه اهمیت یکی از مهمترین منابعی که تا کنون به آن عنایتی نشده بود، کرد.
یکی دیگر از این جریان ها در سیر تحول روابط انسانی، مطالعات و بررسی های هائورن بود که طی سال های ۱۹۳۲- ۱۹۲۴ میلادی به رهبری التون مایو^[۱۷] در کارخانه هائورن شرکت وسترن الکتریک^[۱۸] در شیکاگو انجام شد شکل گرفت (عباس زادگان،۱۳۷۳، صص ۹۳-۸۵)
کونتز و دیگران (۱۹۹۴) مهارت انسانی عبارت از: توانایی کار با افراد، مهارت انسانی تلاش مشترکی است، کار تیمی است، مهارت انسانی عبارت از ایجاد یک محیطی که افراد در آن احساس امنیت و آزادی برای اظهار نقطه نظراتشان کنند. (ص ۶)
رابینز (۱۳۷۴) اعتقاد دارد: از آنجایی که مدیران کارها را از مجرا و بوسیله دیگران انجام می دهند، آنان باید از نظر ایجاد ارتباط، ایجاد انگیزه و تفویض اختیارات، از مهارت انسانی بالایی برخوردار باشند (ص ۱۰).
شیرازی (۱۳۷۳) اعتقاد دارد، مهارت انسانی به توانایی های یک مدیر اشاره می کند که در ارتباط با مؤثر کار کردن او به عنوان یک عضو و ایجاد تلاش و همکاری در گروهی که او نقض رهبری را به عهده دارد می باشد. درک برانگیختن افراد و گروه ها یکی از مهارت های مهم مورد نیاز مدیران مدارس است که در ارتباط با مهارت انسانی است (ص ۳۵۰).
سید عباس زاده (۱۳۷۴)، مهارت انسانی مدیران آموزشی در عمل را به شرح زیر آورده است:
توجه به نیازهای شغلی و حرفه ای کارکنان
رعایت مجموعه موازین اخلاقی و ارزشی در برخورد با دانش آموزان
ایجاد محیط کار مساعد و مطلوب
تقویت و حمایت ازامنیت شغلی کارکنان
توجه به نیازهای شخصی کارکنان
ایجاد جو اعتماد و اطمینان در مدرسه
استفاده صحیح و حساب شده از تشویق و تنبیه
حمایت از کارها و فعالیت های گروهی
کمک به برقراری روابط حسنه ودوستانه بین کارکنان
پذیرش و احترام به ویژگی های افراد
توجه به شکایات و مراجعات والدین
کمک به ترفیع عملی کارکنان
کمک به ارتقای بلوغ فکری کارکنان
شناخت نقاط قوت و ضعف خود و دیگران (ص ۳۸).
سلطانی (۱۷۷) درمورد مهارت انسانی در مدارس چنین بیان می کند که:

طرف چش ماه حبسه(خیلی کم)
طرف می ره پیش مامانش شیر بخوره
*ملاقات شرعی
نمی خواهد دیگران بفهمند (شبها کار می کند)
و وسایلش را دیگران می برند
باید صبح بریم چاله سرویس
رفته آب و هوایی عوض کرده
با دی ور جونش خورده
طرف لباسش سرخه
معمولاً موقع ورود خیلی ساکته و آرومه
موله بازی در میاره
خودشو زده به کوچه عمر چپ
پولی به وکیل بند می دهد تا بتواند زودتر از وقت معین برود ملاقات شرعی
هنگامیکه شخص زندانی جنوب می شودو می گوید(دیشب خوردم توی جدول)
*آسیب رسان(harming)
منظور از آسیب رسان زندانی است که مرتکب آسیب به خود دیگران یا زندان شده است. در اکثر اوقات خسارت و آسیبهایی که زندانیان به زندانیان دیگر یا مأمورین به زندان وارد می کنند، متوجه خود زندانی نیز می شود بنابراین ممکن است آسیب رسان، خود آسیب دیده نیز باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

*آسیب دیده(harmed)
منظور از آسیب دیده، زندانی و یا مأموری است که توسط زندانی و یا زندانیان مورد خسارت واقع شده است.
*اخلال در نظم زندان(obstruvition in order)
اخلال در نظم؛رفتاری است که توسط یک و یا چند نفر زندانی و به منظور بر هم زدن وضعیت زندان به صورت جزئی و کلی صورت می گیرد که دامنه آن از تحقیر و توهین، اعتصاب و خودزنی و ضرب و جرح، خشونت،تخریب اموال، گروگان گیری،شورش و حتی قتل گسترده است.
فحاشی و توهین
عادی ترین خرده فرهنگ حاکم در زندانها فحاشی و به کار بردن اصطلاحات و واژه ها و الفاظ رکیک و زشت است. فرهنگ رایج در زندانها بکارگیری این الفاظ است. مقدمه هر تخلفی در زمان وقوع حادثه و یا درگیری زندانی و زندانیان شروع به استفاده از الفاظ زشت با صدای بلند و فریاد است.
خشونت و پرخاشگری
پرخاشگری و خشونت در زندانها دارای انواع مختلفی است که عبارتند از:

1. 1. خشونت جسمانی(physical violence): شامل رفتارهایی است که زندانیان به وسیله آن اقدام به صدمات جسمی به خود یا دیگر زندانیان می نمایند. این نوع رفتار با هل دادن و سیلی زدن شروع و در برخی موارد با خودکشی یا تقل خاتمه می یابد.

1. 1. خشونت روانی(mental violence): رفتارهای کلامی و غیر کلامی که از سوی زندانیان مختلف برای تحقیر و کوچک کردن زندانی مورد نظر انجام می دهند برای مثال گاهاً زندانیان مختلف و زورگو با بیان الفاظ رکیک و مسخره آمیز و امثالهم اقدام به تمسخر و تهدید و توهین به زندانیان مورد نظر می کنند و آنها را دچار فشارها و استرس های روانی می کنند که آثار تخریبی روانی آن به مراتب بیشتر از صدمات جسمانی است.

*اعتصاب
در لغت نامه دهخدا چنین آمده است«دست از کار کشیدن گروهی و گردآمدن آنان برای وصول به هدف اعتصاب یعنی از قبیل تحصیل، آزادی، کاستن ساعت کار، اضافه حقوق و….
هر گونه در اعتصاب در زندان نشانه اختلاف و تضاد بین زندانی و زندان یا دستگاه قضایی و حکومت است.
*خودزنی:
خودزنی زندانیان با انگیزه های مختلف از قبیل خودنمایی، قدرت نمایی،انفعال و مظلوم نمایی و فرار از زورگیری و امثالهم صورت می گیرد.
تعریف خودزنی:رفتاری است که زندانی به وسیله آن صدمات جسمانی به خود وارد می کند از قبیل بریدن رگ های دست، پا، خراشیدن قسمتهای مختلف بدن فرد به وسیله اشیای برنده.
دیگر زنی: این اصطلاح مختص درون زندانها است به معنی ضرب و شتم یک نفر زندانی یا تعدادی از زندانیان توسط یک یا تعدادی از زندانیان دیگز.
دیگر زنی رفتاری است که عموماً با برنامه ریزی قبلی توسط زندانیان برای نشان دادن اقتدار و جایگاه حکمرانی زندانیان شرور صورت می گیرد. زندانیان هرج و مرج طلب و زورگو و زورگیری با امکانات و اسلحه های سرد شناخته شده از ابزار فلزی موجود در زندان به نام تیزی، خنجر، قمه و امثالهم و با تشکیل باندهای از زندانیان همفکر و عقیده اقدام به شرارت و دیگر زنی در زندان می نمایند. اوج اینگونه اقدامات در زندان ها بعضاً منجر به قتل در زندان می شود.
*زورگیری
زورگیری یعنی استفاده از تعرض کلامی، روانی و جسمی برای ترساندن یا تهدید کردن دیگران تا اینکه خواسته خود یا شخص دیگری برآورده شده یا باعث ناراحتی کسی شود.
*کف خواب
به دلیل تراکم بالای جمعیتی در بعضی از زندانها، علاوه بر اینکه هر سه طبقه هر تخت پر می شود تعدادی از زندانیان بی اسکان مجبور هستند به صورت کف خواب در وسط اتاق ها شبانه روز خود سپری کنند.

۴-۲-۱- اصطلاحات معمول جرائم جنسی در زندان

*همجنس گرایی(homosexuality)

همجنس گرایی عبارت است زا هر فعالیت جنسی با جنس موافق و زمانی بیمار آن را با آمیزش جنسی با جنس مخالف ترجیح می دهد. همجنس بازی یا همجنس گرایی عبارت است از رفتار شهوانی زندانی نسبت به زندانی یا زندانیان همجنس خود.

*انواع همجنس گرایی:

1. 1. لواط: عبارت است از رفتار شهوانی زندانی مرد نسبت به زندانی یا زندانیان مرد می باشد.

۴۳

dsigmf

linear

hybrid

۸۰

۳۴

gaussmf

linear

hybrid

۵۲

فصل دوم

مروری بر تحقیقات گذشته

حامد علی وحد و صالح جلالی^[۳۳] در رابطه با مشخصه‌ های جذب زیستی آمونیوم از محلول آبی در فیبرهای اقیانوسی پوزیدونیا مطالعه‌ای بعمل آوردند[۱۲]. مقایسه حاضر هدفش مطالعه تأثیر پسماندهای دریایی با نام پوزیدونیای اقیانوسی است که آمونیوم را از محلول‌های آبی تحت شرایط آزمایشگاهی متفاوت حذف می کند. نتایج این تحقیق نشان داد که جذب زیستی آمونیوم بر این فیبر با غلظت آمونیوم اولیه و افزایش pH افزایش می‌یابد. داده‌های ایزوترم جذب زیستی با مدل لانگمویر تناسب دارد که یک فرایند یکپارچه و جذب تک لایه را پیشنهاد می‌کند. مدل سازی سینتیک داده‌های تجربی نشان می دهد که آنها به خوبی توسط مدل شبه مرتبه دوم فرایندهای جذب شیمیایی توضیح داده می‌شوند.
سابیو و زامارو^[۳۴] در رابطه با جذب نیتروفنول پی در بستر ثابت کربن فعال تحقیقاتی بعمل آوردند[۱۳]. بستر ثابت کربن معمولاً برای حذف آلاینده‌های آلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جذب در فیلتر کربن یک فرایند غیر پایدار دینامیک است که کاملاً شناخته نشده است. هدف از این مقاله یافتن روشی برای ساده کردن مطالعه این فرایند مبنی بر تئوری موجی آزمایش در مقیاس ستونی کوچک و سریع است. الگوی ثابت فرضیه‌ی موجی توسط داده‌های تجربی تصدیق شد. تأثیر غلظت ورودی نیترو فنول پی و سرعت جریان در جذب مداوم در C 20 با بهره گرفتن از مدل مرتبه دوم مورد مطالعه قرار می‌گیرد. هر دو پارامتر یک تأثیر هم بر متغیرهای پاسخ دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

رائو، آنا و انکاتسوارلو^[۳۵] در رابطه با مدل سازی سینتیک جذب (II) Cdدر یک ستون بستر ثابت پودر برگ sysyginum cuminil مطالعاتی انجام داده اند[۱۴]. پودر برگ s.c به عنوان جاذب سطحی زیستی برای جذب در یک ستون کوچک بستر ثابت مورد استفاده قرار گرفت. تاثیر سرعت جریان، غلظت اولیه (II)Cd و ارتفاع بستر، برای دستیابی به منحنی شکست مورد بررسی قرار گرفت. جذب ماکزیمم (II)Cd در ستون جذب بستر ثابت ^۱-mg g 8/29 در ۵/۵ pH=و ارتفاع بستر cm 5 و سرعت جریان ^۱- m min 40 به دست آمد. مدل های آدامز- بوهارت، BDST ، توماس و یون نلسون برای پیش بینی داده های منحنی شکست بررسی شد. مشخصه های منحصر به فرد مدل های مربوطه مثل زمان کارکرد، ظرفیت جذب و زمان لازم برای ۵۰% شکست تعیین شد. کارآیی داده ها در طراحی ستون تجاری مورد بحث قرار گرفت. امکان جذب %۹۸~ از (II)Cd در ستون وجود دارد.
آلبرتو دگودو و مرول رودریگو^[۳۶] در رابطه با جذب فنول بر روی کربن فعال اصلاح شده شیمیایی F400مطالعه‌ای انجام دادند[۱۵]. در این مقاله جذب محلو‌ل‌های فنول بر روی کربن فعال، calgon F400 مورد مطالعه قرار گرفته است. کربن توسط عملیات اسیدی اصلاح شد. با بهره گرفتن از استخراج سوکسله با اسید هیدروکلریک ۲N برای ۱۲۰ بار رفلاکس شد. مدل توث به صورت رضایت بخشی با داده‌‌‌های ایزوترم تجربی تناسب داشته وانتالپی جذب kg mol^-1 ۱۷۰۹ محاسبه گردید. pH به شکل معناداری فرایند جذب را تحت تأثیر قرار داد. یک معادله‌ی چند جمله‌ای تجربی توانایی ایجاد ماکزیمم ظرفیت را به عنوان تابع pH داشت. استفاده از محلول بافر فسفات باعث کاهش ظرفیت جذب فنول می‌شود و این به واسطه‌ی جذب رقابتی بین فنول و فسفات است.
جی پائول چن و لینوانگ^[۳۷] در رابطه با جذب فلزات با مؤلفه‌های نسبتی در رآکتورهای بستر ثابت مطالعاتی انجام داده‌اند [۱۶]. مؤلفه‌های سینتیک جذب مس در راکتورهای بستر ثابت در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایشات ایزوترم جذب نشان داد که ظرفیت جذب مس بر روی کربن فعال دانه‌ای زمانی افزایش می‌یابد که مقاومت بالا باشد. حضور EDTA باعث کاهش جذب شد. یک مدل انتشار درون ذره ای و یک مدل بستر ثابت به شکل موفقیت آمیزی برای شرح سینتیک و عملیات بستر ثابت مورد استفاده قرار گرفت. سینتیک‌ها خیلی سریع تر می‌شوند و این درست زمانی اتفاق می افتد که pH محلول کنترل نشده باشد، به طور تلویحی آماده سازی سطح باعث جذب برخی فلزات می‌شود. مشخص شد که انتقال حجم خارجی و ضرایب پراکندگی زمانی افزایش می‌یابد که سرعت جریان ورودی بیشتر باشد. در انتها، اثرات پارامترهای سینتیک درشبیه سازی عملیات بستر ثابت اجرا شدند.
وانگ و تینگ^[۳۸] در رابطه با جذب رنگ‌‌های فلزات سنگین توسط ترکیبات چی توسان تحقیقاتی بعمل آوردند[۱۷]. جاذب‌های سطحی متعددی برای حذف انواع متفاوت رنگ‌ها و یون های فلزات سنگین از فاضلاب‌ها مورد استفاده قرار گرفته خصوصاً آن هایی که برای بشر خطرناک هستند. کربن‌های فعال، گیاهان یا مواد سلولزی، گل و خاک و پلیمرهای زیستی در میان جاذب‌های سطحی معمولی مورد استفاده قرار گرفته اند. چی توسان یک نوع پلیمر زیستی است که یک جاذب سطحی برای حذف انواع متعدد رنگ‌های آنیونی و کاتیونی مثل فلزات سنگین به حساب می آید. یک لیست از ترکیبات چی توسان با شرایط آزمایشی و ظرفیت جذب‌ آنها در اینجا ارائه شده است. همچنین مکانیزم‌هایی که ممکن است در طول فرایند جذب اتفاق بیفتند مورد بحث قرار گرفته اند.
برابا و همکاران^[۳۹] در رابطه با حذف یون‌های نیکل [II] از محلول آبی توسط جاذب زیستی در یک ستون بستر ثابت مطالعه ا‌ی صورت دادند[۱۸]. فرایند جذب زیستی یون های نیکل (II) توسط جلبک sargassum filipendula در یک ستون بستر ثابت برای شرایط آزمایشی دمای C 30 و ۳= pH مورد مطالعه قرار گرفت، منحنی‌های شکست تجربی برای سرعت جریانات ۰۰۲/۰، ۰۰۴/۰، ۰۰۶/ ۰و ۰۰۸/۰ لیتر بر دقیقه بدست آمدند. یک مدل ریاضی برای شرح یون نیکل جذب شده در ستون بستر ثابت توسعه یافته است. مدل سه معادله‌ی دیفرانسیل (PDE) هیدرودینامیک از طریق ستون بستر ثابت همانند فرایند جذب در فازهای مایع و جامد مورد بررسی قرار گرفت. محدودیت‌های انتقال حجم ورودی و خروجی مورد بررسی قرار گرفتند، سینتیک جذب یون نیکل توسط ایزوترم لانگمویر به شکل بهینه مورد بررسی قرار گرفت. برخی از پارامترهای مدل به شکل تجربی تشخیص داده شدند و همچنین برخی دیگر از پارامترهای داده شده آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. روش تشخیص مبتنی بر روش های آماری روش حداقل مربعات بود. قدرت و انعطاف‌پذیری مدل با بهره گرفتن از چهار سری داده‌‌های تجربی آزمایش و توان پیش‌بینی مدل مورد ارزیابی قرار گرفت. مدل توسعه یافته، می‌تواند ابزاری مناسب برا ی حذف یون نیکل و طراحی ستون‌های بستر ثابت با بهره گرفتن از توده گیاهی این جلبک‌‌ به عنوان جاذب به حساب آید.
یوآ وانگ و سو سیالین^[۴۰] در رابطه با حذف یون فلزات سنگین از محلول‌های آبی با بهره گرفتن از جاذب‌های سطحی کم هزینه مطالعه نمودند[۱۹]. حذف‌ فلزات سنگین منفرد CO و Zn از محلول‌های آبی با بهره گرفتن از جاذب‌‌های سطحی کم هزینه‌ مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات در محلول‌های با pH و غلظت‌‌های متفاوت فلزات انجام شد. تأثیر pH محلول در جذب فلز با بهره گرفتن از Fe₂O₃ و Fe₃O₄معنادار بود. براده فولاد و قرص Mg از بهترین جاذب‌های سطحی هستند، به عنوان مثال، حذفZn و Co از محلو‌ل‌های رقیق در یک دوز جاذب سطحی g/L 107 بیشتر از ۹۴/۰ درصد است. مقدار T با افزایش سرعت جریان کاهش می‌یابد اثرات سرعت جریان بر مقدار k و ظرفیت جذب مورد بحث قرار گرفته است.
ایوانسانتوسو هادی و سیتی سیامسیش^[۴۱] در رابطه با چرخه‌های جذب و تأثیر جمعیت میکروبی برحذف فنول با بهره گرفتن از زئولیت طبیعی تحقیقاتی بعمل آوردند[۲۰]. ترکیب جذب و تنزل زیستی درحذف ترکیبات فنولیک از فاضلاب‌ها خیلی معمول شده است. این مطالعه با بهره گرفتن از زئولیت طبیعی اندونزی برای حذف فنول در آزمایشگاه با سیستم بستر ثابت در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده است .در خصوص رشد میکروبی میزان mg/l 50 از محلول فنون در بستر با سرعت جریان mL/s 1 و بستر به pseudomonas puitida آغشته می‌شود. مشاهده شده است که آلودگی میکروبی جذب اندکی را نشان میدهد. حدود ۲% از فنول جذب شده به شکل میکروبی در کربن دی اکسید تنزل می‌یابد، به طوری که باقی مانده می‌تواند به مواد غیر قابل انحلال و توده میکروبی تبدیل شود و یا جذب شوند. مقایسه بین داده‌های مشاهده شده با داده‌های پیش‌بینی شده اشاره به این دارد که سیستم خیلی پیچیده‌تر از ترکیبات جذب و فرآیندهای تنزل زیستی است. ارزیابی‌های بیشتر باید انجام شود.
پانت و سارویندر سیونگ^[۴۲] در رابطه با مطالعات تجربی و مدل‌سازی در جذب بستر ثابت ذرات As(III) از محلول‌های آبی مطالعاتی صورت دادند[۲۱] . این مطالعه با بررسی‌های آزمایشگاهی در مورد حذف یونهای آرسنیک از آب آشامیدنی توسط آلومینیوم فعال شده صورت گرفته است. تأثیر سرعت جریان ورودی، ارتفاع بستر جاذب و غلظت اولیه As(III) در جذب As(III) از محلول‌های آبی مورد مطالعه قرار گرفته است. افزایش حجم کلی با افزایش در ارتفاع بستر مشاهده شد که این باعث معکوس شدن رابطه‌ی سرعت جریان و غلظت اولیه As(III) با حذف یون‌های آرسنیک می‌شود. در مقایسه آلومینیوم فعال شده و اکسید آهن بارور شده، آلومینیوم فعال شده در حذف یون‌های As(III) خیلی مؤثر یافت شدند. دینامیک‌های فرایند جذب توسط زمان کارکرد عمق بستر (BDST) مدلسازی شدند. ثابت سرعت جذب (k_a) با افزایش در سرعت جریان افزایش می‌یابد که این بستگی به سینتیک‌های سیستم کلی دارد. عمق بستر بحرانی با افزایش در سرعت جریان‌ برای هر دو جاذب افزایش می‌یابد. ارتفاع بستر بحرانی برای حذف As(III) در IOIAA در مقایسه با AA در سرعت جریان مساوی نسبتاً کمتر مشاهده شده است.
چیونگ فن چانگ و چینگ یون چانگ^[۴۳] در رابطه با سینتیک‌های جذب پلی اتیلن گلیکول از محلول آبی در کربن فعال تحقیقاتی بعمل آوردند[۲۲]. موازنه‌ی جذب و سینتیک‌های پلی اتیلن گلیکول (PEG) در سه سیستم آبی در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. ایزوترم لانگمویر برای پیش‌بینی ظرفیت جذب PEG در کربن فعال شده F-400 و برای بررسی سینتیک‌های جذب به طور رضایت بخشی مورد استفاده قرار گرفت. در کل، اثرات غلظت اولیه PEG و اهمیت نسبی دبی ورودی وخروجی برای جذب نیز در بحث به حساب آمده است.
اوالید حمدویی^[۴۴] در رابطه با حذف مس (II) از فاز آبی توسط تبادل یونی رزین پورولیت MB1000C در سیستم‌ بستر ثابت مطالعاتی انجام دادند[۲۳]. حذف دینامیک مس توسط تبادل یونی رزین پورولیت C100-MB در ستون‌های بسترثابت مورد مطالعه قرار گرفت. مقادیر پارامترهای ستون به عنوان تابع سرعت جریان و ارتفاع بستر مورد پیش‌بینی قرار گرفت. آزمایشات گروهی با بهره گرفتن از رزین شکل Na برای تشخیص موازنه و سینتیک‌های حذف مس انجام شد. جذب Cu(II) توسط این رزین از سینتیک‌های مرتبه اول پیروی می کند. تأثیر سرعت هم زدن و دما در سینتیک‌ مورد مطالعه قرار گرفت. داده‌های موازنه بدست آمده در این مطالعه از ایزوترم لانگمویر و فرندلیچ پیروی می کند. یک سری از آزمون ها در خصوص ارتفاع بستر و سرعت جریان برای تشخیص منحنی‌های شکست انجام شدند. برای پیش بینی منحنی‌های شکست و تشخیص پارامترهای مفید ستون برای طراحی فرایند، چهار مدل سینتیک: بوهارت ـ آدامز، زمان کارکرد عمق بستر (BDST)، مدل‌های کلارک و ولبورسکا، برای داده‌‌های تجربی فراهم شد. همه‌ی مدل‌ها برای شرح کل یا تعریف بخشی از عملکرد پویای ستون با توجه به سرعت جریان و ارتفاع بستر مناسب بودند. همانندسازی منحنی شکست به شکل کامل با بوهارت ـ آدامز و مدل‌های کلارک تناسب داشت، اما مدل بوهارت ـ آدامز بهتر است. شکست به بهترین شکل توسط مدل وولبورسکا پیش‌بینی شد. داده‌‌های شکست تناسب خوبی را با مدل‌ BDST نشان می‌دهد.
چیکتنز و نونز^[۴۵] در رابطه با مدلسازی یک چیلر جذب برای همانند سازی سیستم دینامیک تحقیقاتی به عمل آوردند[۲۴]. چیلرهای جذب به شکل متناوب و با تغییر سریع دما در یک چرخه‌ی جدید جذب کار می‌کنند. هدف از این مطالعات پیش‌بینی توالی این تغییرات دمایی برای مؤلفه‌هایی در بستر هیدرولیک برای بهینه‌سازی طرح سیستم است. مدل یک رویکرد ترکیبی را برای هر بخش از چیلر مبنی بر معادلات پایه انتقال گرما و حجم دنبال می‌کند. در مقایسه با یک مدل مؤثر، کل معادلات یک نشانه‌ی مهم و معنادار دارند. نتایج توسط مقادیر اندازه‌گیری شده بدست آمده از یک چیلر جذب همانندسازی شد‌ه‌اند. دماهای اندازه‌گیری شده و دبی ورودی چرخه هیدرولیک به عنوان ورودی به مدل همانندسازی ارائه می‌شود. دماهای خروجی همانند سازی شده توافق خوبی را با دماهای اندازه‌گیری شده گرمایش و سرمایش و ضریب عملیات (cop) نشان می‌دهد.
جورجی لالاندو و جیان لیورنس^[۴۶] در رابطه با مدل سازی جذب دینامیک یک ماده رنگی از طریق جاذب غشاء تبادل یونی مطالعاتی به عمل آوردند[۲۵]. مطالعه حاضر بررسی جذب دینامیک از طریق جاذب‌های غشاء تبادل یونی است. مدل مورد استفاده در تحقیق شامل انتشار محوری، جذب و انتشار ماده حل شده بطور همزمان در غشاء است. جذب و فرایندهای واجذب ایزوترم لانگمویر را برای موازنه ارائه می‌دهد. مدل ریاضی از پارامترهای بدون بعد برحسب زمان مشخص برای مکانیزم‌های متفاوت استفاده می‌کند که در طول فرایند اتفاق می‌افتد. مدل دارای ۵ پارامتر بدون بعد و مستقل می‌باشد. سه تا از این پارامترها به موازنه ایزوترم و دوتای دیگر به فرایند موازنه دینامیک مربوط است و آزمایشات دینامیک در متناسب کردن پارامترهای مربوطه به کار رفتند. به منظور بررسی مطلوبیت مدل برای شرح فرایندهای واقعی جذب رنگ‌آنیونی از طریق جاذب غشاء تبادل یونی رنگ به عنوان تابع غلظت مورد بررسی قرار گرفت که همبستگی نزدیک و سختی بین منحنی‌های شکست تجربی و متناسب را نشان داد.
اوالید حمدویی دررابطه با جذب دینامیک متیلن آبی توسط پودر سدر و آجرخرد شده در ستون‌های بستر ثابت مطالعاتی صورت دادند [۲۶]. حذف دینامیک متیلن آبی توسط پودر سدر و آجر خرد شده در ستون‌های بستر ثابت مورد مطالعه قرار گرفت. مقادیر پارامترهای ستونی به عنوان تابع سرعت جریان و ارتفاع بستر مورد مطالعه قرار گرفت. در ارزیابی منحنی‌های شکست، ایزوترم های جذب متیلن آبی از محلول آبی در پودر سدر و آجر خرد شده در C 20 به شکل تجربی مشخص شدند. هر دو مدل‌ لانگمویر و فرندلیچ با داده‌های ایزوترم جذب خیلی متناسب بود اما مدل لانگمویر بهتر بود. یک سری از آزمایشات ستونی با بهره گرفتن از پودر سدر و آجر خرد شده به عنوان جاذب‌های سطحی کم هزینه برای تشخیص منحنی‌های شکست با ارتفاع بستر و سرعت جریان متفاوت انجام شدند. برای پیش بینی منحنی‌های شکست و برای تشخیص پارامترهای مفید برای طراحی ستون فرایند، مدل‌های سینتیک بوهارت - آدامز، زمان کارکرد عمق بستر (BDST)، کلارک، وولبورسکا و یون نلسون برای داده‌های آزمایشی فراهم شده است. کل مدل‌ها به شکل خوبی برای شرح کل یا بخشی از عملیات دینامیک ستون با توجه به سرعت جریان و ارتفاع بستر به استثنای مدل بوهارت - آدامز مناسب تشخیص داده شدند. همانندسازی کل منحنی شکست با یون نلسون و کلارک مؤثر است، اما شکست به بهترین شکل توسط مدل وولبورسکا پیش‌بینی شد.
پکایوناس و تایپوسالمی^[۴۷] در رابطه با مدلسازی دینامیک واکنشهای کاتالیزوری فاز مایع در بسترهای ثابت وخنثی سازی سنتیک و کاتالیزور مطالعاتی صورت دادند‌[۲۷]. مدلسازی دینامیک راکتورهای بستر ثابت کاتالیزوری با خوراک فاز مایع اهمیت حیاتی دارد. چون خنثی سازی کاتالیزوری اغلب یک نقش مرکزی را در هندسه واکنش ایفا می‌کند. مدلسازی دینامیک کلی فاز مایع بستر ثابت مورد بررسی قرار گرفت که شامل سینتیک‌ واکنش های پیچیده و خنثی سازی کاتالیزوری است. مفهوم مدل سازی در یک واکنش تبدیل فاز مایع کاتالیزوری اجرا شده است. مدل با داده‌های واحد آزمایش صنعتی آزمایش شد و قابلیت خوبی برای پیش‌بینی را نشان می‌دهد. مدل می‌تواند برای بهینه‌سازی چرخه‌ی عمر تولید بسترهای ثابت با خنثی سازی کاتالیزوری مورد استفاده قرار گیرد.
سلیمان و همکاران^[۴۸] در رابطه با حذف کروم، مس، یون های کبالت و سرب توسط کربن فعال دانه ای در رآکتورهای بستر ثابت و گروهی مطالعات و تحقیقاتی به عمل آوردند[۲۸]. یک مدل انتشار روزنه غشاء برای پیش بینی منحنی‌های شکست بستر ثابت برای هر یک از چهار یون فلز بکار رفت. این مدل به بررسی هر دو مقاومت انتقال حجم داخلی و خارجی مثل پراکندگی محوری با ایزوترم غیر خطی می پردازد. اثرات سرعت جریان، ارتفاع بستر، غلظت یون فلز اولیه در منحنی های شکست مورد مطالعه قرار گرفت. داده های موازنه ایزوترم، ضریب انتقال حجمی داخلی و ضریب انتشار روزنه از آزمایشات متعددی در جاذب های گروهی توسط تثبیت داده های تجربی با مدل تئوری بدست آمد. ضریب انتشار روزنه با بهره گرفتن از مدل انتشار غشاء روزنه مورد استفاده برای جاذب بستر ثابت یک توصیف خوب از فرایند جذب برای هر چهار فلز در کربن فعال در بستر ثابت فراهم می کند.
ودرانا مارینوویک و همکاران^[۴۹] در رابطه با جذب دینامیک، تری نیترو تولوئن در کربن فعال مطالعات و تحقیقاتی به عمل آوردند [۲۹]. کارکرد اصلی، تشخیص شرایط جذب دینامیک TNT بر اساس حذف TNT حل نشده از فاضلاب است. اثرات دما، غلظت و سرعت جریان در سیستم کروماتوگرافی مورد بررسی قرار گرفت، سرعت جریان بین (dm³/h) 1 و ۴ مورد استفاده قرار گرفت. ارتفاع کربن فعال در ستون ها ۷۰ و ۱۳۵ میلی متر بوده در حالی که قطر آن ۱۲ میلی متر بود. آزمایشات در دماهای متفاوت انجام شد و غلظت های سیال ورودیTNT در دامنه ای از (mg/dm³ ) ۱۷۱- ۷۹/۳۲ مورد استفاده قرار گرفت. ظرفیت جذب کربن فعال با افزایش دما افزایش یافت، و با افزایش غلظت ورودی و سرعت جریان کاهش می یابد. نتایج به دست آمده ذکر می کند که تاثیر دما بیشتر از آن است که انتظار می رود. همچنین امکان پذیری واجذب TNT از کربن فعال اشباع شده مورد بررسی قرار گرفت. مقدار TNT جذب شده در واحد حجم جاذب سطحی با بهره گرفتن از مدل محاسبه شد که به شکل مناسبی توافق خوبی با داده‌های آزمایش دارد.
دباسیش داس و همکاران^[۵۰] در رابطه با حذف ترکیبات آلی فرار توسط فیبر کربن فعال تحقیقاتی را به عمل آوردند [۳۰]. آزمایشات جهت بررسی جذب و واجذب ترکیبات آلی فرار (VOC) در فیبر کربن فعال(ACF) تحت شرایط دینامیک انجام شد. هدف اولیه اثبات مناسب بودنACF در جذب مؤثرVOC از جریانات گازی خنثی تحت شرایط عملیاتی متفاوت و مقایسه عملکرد آنها با هم به شکل تجربی می باشد. آزمایشات جذب در یک رآکتور بستر لوله ای ثابت تحت شرایط متفاوت انجام شد. دما ( ۱۰۰-۳۵ درجه سانتی گراد )، غلظت گاز (ppm 10000-2000)، سرعت جریان گاز (slpm2-1) و وزن جاذب سطحی (g 10-2) است. مدل ریاضی برای پیش بینی مشخصه های شکست VOC و ACF توسعه یافته است. مدل باعث به هم پیوستن اثرات مقاومت، انتقال حجم غشاء ذرات گاز، انتشار روزنه جاذب سطحی و سرعت های جذب و واجذب در روزنه می شود. داده های تجربی و مدل متناظر با نتایج همانندسازی شده مورد مقایسه قرار گرفت و توافق خوبی یافت شد.
زومریا آکسو و فرد گونن^[۵۱] جذب زیستی دوتایی فنول و کروم (VI) در جلبک فعال شده ساکن در بستر آکنده را پیش بینی و پارامترهای سینتیکی و منحنی های شکست محاسبه نموده اند[۳۱]. جذب زیستی همزمان فنول و کروم (VI) برای رزین فعال شده ساکن از ترکیب دوتایی مورد مطالعه و با فنول منفرد یا جذب زیستی کروم (VI) در یک ستون بستر ساکن مورد مقایسه قرار گرفت. فنول و کروم(VI) و ظرفیت پیوند جاذب زیستی شان به عنوان تابع منفرد و غلظت های آلاینده در سرعت جریان ml/min8/0 و در مقدار ۱ pH= دیده شد. جذب تعادلی هر آلاینده توسط ارزیابی منحنی­های شکست تشخیص داده شد که در غلظت­های متفاوت با تغییرات ۵۰۰-۵۰ در سیستم منفرد و دوتایی به دست آمد. ستون ماکزیمم ظرفیت جذب زیستی لجن فعال شده خشک mg/g 9 برای فنول و mg/g 5/18 برای کروم در موقعیت جزء منفرد بود. ظرفیت جذب ستونی لجن فعال شده خشک ساکن برای فنول به شکل قابل توجهی به واسطه ی موجود دیگر مولفه­های کاهش یافت جذب مولفه­های مختلف در بستر توسط مدل یون نلسون برای تشخیص ثابت های سینتیکی و پیش بینی منحنی شکست هر مولفه بیان شد. رابطه تابعی ثابت سینتیک نلسون هر مولفه و غلظت فنول و کروم (VI) در ترکیب دوتایی مشخص گردید.
یوکسل آبالی و همکاران^[۵۲] در رابطه با جذبVI) )Cr بوسیله ی پسماند میوه بلوط درراکتور بستر ثابت و پیش بینی منحنی های شکست مطالعاتی انجام داده اند [۳۲]. آزمایش ها برای بررسی تاثیر پارامترهای مهم مثل: سرعت جریان، pH محلول و اندازه ذرات جاذب انجام شد. کاهش در اندازه ذرات جاذب و سرعت جریان ظرفیت بهتری برای بستر فراهم کرد. بالاترین ظرفیت ستون بستر ثابت در ۲ pH= بدست آمد. در آغاز آزمایشات، pH سیال خروجی به شکل چشم گیری افزایش و سپس افت کرد. داده ­های شکست به دست آمده برای (VI)Cr به طور یکسان به وسیله مدل جذب توماس و یون نلسون تشریح و توافق خوبی بین منحنی های شکست تئوری و نتایج آزمایشی مشاهده شد. این تحقیق ذکر می کند که پسماند میوه بلوط می تواند به عنوان جاذب سطحی خوب و موثر برای عملیات تصفیه فاضلاب‌های محتوی (VI)Cr مورد استفاده قرار گیرد.
آنتونیو فلوریدا و همکاران^[۵۳] در رابطه با مدل سازی حذف (II)Ni از محلول­ های آبی با بهره گرفتن از پسماند ساقه انگور در ستون بستر ثابت تحقیقاتی انجام داده اند[۳۳]. پسماند ساقه انگور در فرآیندهای تولید شراب تولید شدند که برای برداشت نیکل (II) از محلول های آبی مورد استفاده قرار گرفت. منحنی های شکست تجربی در ستون­های بستر ثابت به دست آمد. آزمایشات برای ارزیابی سیال ورودی، غلظت فلزات ورودی و فرایند تولید درچرخه­ی جذب دوتایی انجام شدند. کد CXTFIT برای منطبق کردن داده ­های تجربی و تشخیص پارامترهای انتقال و جذب معادلات پراکندگی- همرفت (CDE) و مدل دو مکانی غیر موازنه مشخص (TSM/CDE) به منحنی های شکست استفاده شدند. نتایج نشان داد که ظرفیت بستر مثل پارامترهای انتقال و جذب توسط غلظت فلزات اولیه در غلظت­های بالای (II)Ni روی ستون پر شده از ساقه انگور خیلی سریع منجر به ظهور شکست شد. ظرفیت جذب حلال به مقدار اندکی در چرخه­ی جذب دوبل کاهش یافت.
کایود ادبوال و همکاران^[۵۴] در رابطه با مدلسازی ستون بستر ثابت برای جذب کادمیم در جاذب کامپوزیتی پلیمر – خاک رس مطالعاتی انجام داده اند [۳۴]. خاک رس کائولینی با پلی وینیل الکل جهت تولید کامپوزیت های مقاوم در برابر آب تحت بررسی قرار گرفتند که جاذب های کامپوزیتی پلیمر- خاک رس نام دارند. جاذب تغییر یافته دارای ظرفیت جذب ماکزیمم mg/L 13 ± ۴۰۰-۲۰ و ثابت سرعت جذب ماکزیمم ۰۰۰۲/۰ ±۱۰^۳ × ۴۵/۷ ~ در شکست ۵۰% می باشد. افزایش در ارتفاع بستر ، باعث افزایش نقطه شکست جاذب پلیمر و خاک رس شد. حضور الکترولیت های از قبل جذب شده، و تولید مجدد جهت کاهش این زمان تعیین گردید. غلظت Cd²⁺ اولیه فرایند، حضور الکترولیت از قبل جذب شده، و تولید مجدد جاذب سطحی کامپوزیت پلیمر- خاک رس، حجم سیال خروجی تحت تاثیر قرار می دهد. بررسی جاذب سطحی کامپوزیت پلیمر- خاک رس با Ca و Na نشان داد این الکترولیت ها باعث کاهش سرعت جذب Cd²⁺ در کامپوزیت پلیمر- خاک رس و کاهش زمان شکست جاذب می شوند. تولید مجدد و مطالعات جذب مجدد در کامپوزیت های پلیمر – خاک رس یک کاهش در حجم بستر در هر دو نقطه شکست و استخراج را نشان می دهد. داده‌های آزمایش تناسب بهتری را با مدل زمان کارکرد عمق بستر (BDST ) نسبت به مدل توماس نشان دادند.
کوندو و گوپتا^[۵۵] در رابطه با حذف (III)As ازمحیط های آبی در بستر ثابت با بهره گرفتن از سیمان پوشیده شده توسط اکسید آهن (IOCC) مطالعات تجربی و مدل سازی انجام داده اند[۳۵]. مطالعات بستر ثابت یک ارزیابی از کارآمدی سیمان پوشیده توسط اکسیدآهن را به عنوان جاذب برای حذف (III)As از محلول­های آبی، تحت تاثیر پارامترهای متفاوتی نظیر عمق بستر، سرعت جریان و غلظت های (III)As به دست داده است. نتایج نشان داد که جذب (III)As با افزایش سرعت جریان کاهش و با افزایش غلظت اولیه­ (III)As افزایش می یابد. همچنین درصد حذف (III)As با افزایش عمق بستر افزایش می یابد. دینامیک فرایند جذب توسط زمان کارکرد عمق بستر (BDST)، مدل های توماس و یون نلسون مدل سازی شد. مدل BDST تناسب خوبی با داده ­های آزمایش در نواحی اولیه­ منحنی شکست دارد اما انحراف اندکی را با نقاط شکست نشان می دهد اگر چه نقاط پیش بینی شده با بهره گرفتن از مدل فوق روند مشابه را دنبال می کند، اندکی نیز از یکدیگر منحرف شده ­اند. مدل توماس و یون نلسون توافق خوبی با نتایج آزمایش در کل پارامترهای فرایند مورد مطالعه دارد. این امر اشاره به آن دارد که آنها برای طرح ستون IOCC خیلی مناسب هستند. مکانیزم حذف (III)As در ستون تبادل یونی یک جذب فیزیکی در سطح جاذب می باشد.
یوب و همکاران^[۵۶] در رابطه با تحلیل منحنی های شکست و مدل سازی سیستم جذب بستر ثابت برای حذف (V)As از آب توسط بوکسیت کلسیم دار اصلاح شده (MCB) مطالعاتی انجام داده­اند[۳۶]. سهولت حذف (V)As از محیط های آبی توسط یک بستر ثابت جاذب سطحی، در یک سیستم جریان مداوم مورد بررسی قرار گرفت. پاسخ بستر جاذب سطحی تحت شرایط عملیاتی متعدد عمق بستر، سرعت جریان و غلظت سیال ورودی مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای ستونی متعدد شامل سرعت جذب، ظرفیت جذب و عمق ناحیه­ی تبادلی با بهره گرفتن از مدل جذب آدامز بوهارت ارزیابی شدند. MCB یک ظرفیت جذبmg/L 45/623 با یک سرعت جذب mg/L 923/529 در ساعت در یک سیال ورودی با غلظت (V)As معادل mg/L 2 را به نمایش گذاشت. عمق مینیمم جاذب cm3/1 برای تولید سیال خروجی با غلظت (V)As کمتر از mg/L 03/0 از یک سیال ورودی با غلظت /L mg 2، در قطر mm 20 ستون MCB کافی است. زمان کارکرد بستر جاذب تحت سرعت جریان و غلظت سیال ورودی متفاوت با بهره گرفتن از زمان کارکرد عمق بستر (BDST) پیش بینی شد و مشاهدات تجربی مورد مقایسه قرار گرفت. داده ­های مشاهده شده در زمان کارکرد و منحنی شکست منطبق با مقادیر تئوری بود. منحنی شکست MCB بدست آمده توسط مشاهدات تجربی تحت سرعت جریان متفاوت، با آنچه توسط مدل ایزوترم لا نگمویر، توسعه یافته مورد مقایسه قرار گرفت.
سانجوی کومارماجی آنجالیپال و همکاران^[۵۷] در رابطه با مدل سازی و جذب (III)As در ستون بستر ثابت خاک سرخ مطالعاتی انجام داده اند [۳۷]. عملیات ستونی بستر ثابت برای حذف (III)As از محیط مورد مطالعه قرار گرفت. خاک سرخ به عنوان ماده جاذب سطحی مورد استفاده قرار گرفت. ستون با قطر cm 2، ارتفاع بستر متفاوت مانند ۱۰، ۲۰ و۳۰ سانتیمتر مورد بررسی قرار گرفتند. آب حاوی (III)As دارای سرعت جریان ml/min 75/7 بود. مدل جذب آدامز- بوهارت برای تشخیص پارامترهای متفاوت مثل ارتفاع منطقه­ تبادلی، سرعت جذب، زمان لازم برای منطقه تبادل، جهت حرکت و ظرفیت جذب به کار رفت. تاثیر سرعت جریان و غلظت اولیه مورد بررسی قرار گرفت. ستون توسط مدل زمان کارکرد عمق بستر (BDST) طراحی شد. پارامترهای طراحی ستون همچنین با سرعت جریان و غلظت اولیه متفاوت (III)As در سیال ورودی تست شدند. مدل ایزوترم فرندلیچ برای مقایسه پروفیل شکست تجربی و تئوری در فرایند دینامیک بکار گرفته شد. اشباع بستر بدست آمده %(۷۱-۵۳ ) بود.
سلامتی نیا و همکارارن^[۵۸] در رابطه با مدل سازی حذف مس و روی به صورت پیوسته توسط جذب در روغن برگ خرما اصلاح شده توسط هیدروکسید سدیم در ستون بستر ثابت مطالعاتی انجام داده­اند[۳۸]. در این تحقیق، جذب مس و روی در روغن برگ خرما تحت عمل با NaOH در یک بستر ثابت و ستون جریان بالا در یک حالت پیوسته در زمان نگهداری هیدرولیک (HRT) 6/12 و ۱۸ دقیقه راه اندازی و سپس مورد بررسی قرار گرفت. ستون در دمای اتاق راه اندازی شد و ورودی با غلظت mg/L 100 از محلول فلزات سنگین تغذیه شد. داده ها توانایی بالای جذب در حالت پیوسته را تایید و شکست بعد از ۶/۲ دقیقه اتفاق افتاد. کل فرایند پیوسته جذب با بهره گرفتن از یک مدل تجربی و پارامترهای همانندسازی شده تخمین زده شد. همچنین داده های تجربی برای مدل های متفاوت مثل آدامز - بوهارت و ول بورسکا، توماس و یون نلسون مقایسه شدند. بهترین تناسب در کل با مدل آدامز – بوهارت بادقت بالا بدست آمد و مدل برای سیستم جذب فلزات سنگین مورد استفاده قرار گرفت.