رفتار شهروندی سازمانی تعیین کننده آمادگی کارکنان به تلاش و کوشش در امور سازمانی به منظور مشارکت داشتن در ارتقای بهره وری، افزایش رضایت مشتریان، و بهبود کیفیت است. ارتقای سطح رفتار های شهروندی سازمانی نشان دهند هتمایل و علاقه کارکنان به پذیرش تغییر و اجرای روش های جدید مدیریتی است جانگ وهونگ، ( ۲۰۰۸) به طور کلی، امروزه، سازمان ها به این نتیجه رسیده اند که عملکرد مؤثر مستلزم این است که کارکنان فراتر از الزامات شغلی و رسمی کار خود تلاش نمایند. نور، (۲۰۰۹)
کابررا وکابررا (۲۰۰۵) در مطالعه خود چنین استدلال کردند که نگرش های مثبت کارکنان به تسهیم دانش باعث افزایش تمایل به تسهیم دانش خواهد شد و در نتیجه، رفتار تسهیم دانش را افزایش خواهد داد. براساس تحقیقات صورت گرفته در زمینه توانمندسازی روانشناختی می­توان تسهیم دانش را به عنوان ستاده توانمندسازی روانشناختی در نظر داشت. با توجه به مباحثی که در خصوص رفتار تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی ، توانمندسازی روانشناختی ،سرمایه روانشناختی و ارتباط بین آن ها مطرح شد، فرضیه اول تحقیق به شکل زیر تنظیم می گردد:
فرضیه اول رفتار شهروندی سازمانی ، توانمندسازی روانشناختی و سرمایه روانشناختی بر تسهیم دانش تاثیر دارند..
برای افزایش تمایل افراد به تسهیم دانش باید از مکانیسم­های روان شناختی استفاده نمود تا افراد بتوانند الگوهای رفتاری و تأثیرات رفتارها را بر عملکرد سازمان بهتر درک کنند. در هر صورت، ماهیت ابعاد سرمایه روانشناختی مشخص می سازد که سرمایه روانشناختی میتواند ارتباط مثبتی با رفتار تسهیم دانش داشته باشد و بر رفتار تسهیم دانش تاثیر دارد از آنجا که چنین استدلال شد که عوامل زمینه­ ساز رفتار تسهیم دانش می­توانند زمینه­ ساز رفتار شهروندی سازمانی نیز باشند، فرضیه های دوم و چهارم تحقیق حاضر به شکل زیر تنظیم می­ شود:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فرضیه دوم.: سرمایه روانشناختی بر رفتار تسهیم دانش تاثیر دارد.
فرضیه چهارم : رفتار شهروندی سازمانی نقشی میانجی در رابطه بین سرمایه روان شناختی ورفتار تسهیم دانش ایفا می کند.
در مطالعه حاضر این فرض مطرح می شود که رفتار شهروندی سازمانی و رفتار تسهیم دانش ستاده های رفتاری توانمندسازی روان شناختی اند، بر این اساس ،فرضیه های سوم و پنجم تحقیق به شکل زیر ارائه
می شود و شکل(۲-۷) نیز چارچوب مفهومی تحقیق را نشان می دهد.
فرضیه سوم: توانمندسازی روانشناختی بر رفتار تسهیم دانش تاثیر دارد
فرضیه پنجم: رفتار شهروندی سازمانی نقشی میانجی در رابطه بین توانمندسازی روان شناختی و رفتار تسهیم دانش ایفا می کند.
شکل (۲-۷) - مدل مفهومی پژوهش
بخش هشتم
۲-۸ -معرفی جامعه
تاریخچه شرکت های تابعه وزارت نیرو
شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی
اولین تشکلهای اداری این اداره کل مربوط به ایجاد دفاترآبیاری وابسته به بنگاه مستقل آبیاری خراسان میباشد که قبل از سال ۴۵ شکل گرفته و وظیفه نظارت بر تقسیم و توزیع آبهای سطحی را از طریق به کارگماری میرابان بعهده داشته اند .
در اواخر سال ۱۳۴۸ بخش مطالعات پایه آبهای سطحی و زیرزمینی در قالب اداره ای مجزا کار خود را آغاز نمود .
پس از تصویب قانون توزیع عادلانه آب در سال ۶۱ بخش حفاظت آبهای سطحی و زیرزمینی ایجاد و بهمراه دفاتر آبیاری و تلفیق با اداره مطالعات امور آب ناحیه بجنورد تشکیل گردید .
این امور با ۲ دفتر آب شیروان و درگز فعالیت خود را تا سال ۸۳ ادامه داد .
با تقسیم استان خراسان بزرگ در سال ۸۳ و تفکیک آن به ۳ استان خراسان شمالی – رضوی و جنوبی ایجاد اداره کل آب خراسان شمالی در شهریور ماه ۱۳۸۳ با تشکیلات جدید مورد تصویب قرارگرفته و فعالیت خود را آغاز نمود در این مقطع ادارات آب اسفراین و شیروان تشکیل و بعنوان زیر مجموعه اداره کل فعالیت می نمودند.
در اجرای قانون تبدیل ادارات کل استانی به شرکتهای آب منطقه ای ،در تاریخ۳/۱۱/۱۳۸۴ شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی تشکیل و فعالیت خود را آغاز نمود.
در حال حاضر این شرکت دارای ۳ امور آب بجنورد - اسفراین و شیروان بوده و کلیه وظایف محوله توسط شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب وزارت نیرو را بعهده داشته و انجام می دهد
شرکت آب و فاضلاب
برخورداری از آب آشامیدنی سالم و بهداشتی برای هر انسانی از حقوق مسلم و به عنوان ضروری ترین نیاز آنان به شمار می رود. در این خصوص بدو امر مسئولیت اخلاقی و آب رسانی به روستاها با وزارت بهداری (سازمان بهداشت محیط) بود و با آغاز انقلاب اسلامی، جهاد سازندگی به صورت خود جوش با خودیاری مردم فعالیتهایی را شروع کرد. در سال ۱۳۶۴ مسئولیت روستاهای زیر ۱۵۰ خانوار به جهاد سازندگی واگذار شد. در سال ۱۳۶۸ مسئولیت تماما به وزارت جهاد سازندگی واگذار شد. همزمان در کشور اداره کل مهندسی بهداشت در استانها مدیریت مهندسی بهداشت تشکیل شد. قانون تشکیل شرکت های آب و فاضلاب روستایی مشتمل بر ماده ۵ و تبصره ۴ در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۷۴ به تصویب و به تایید شورای نگهبان رسیده و اساسنامه شرکت نیز در سال ۱۳۷۶ به تصویب هیئت وزیران رسید.بر اساس ماده ۱ قانون مذکور، شرکتهای آب و فاضلاب روستایی عهده دار نگهداری، بهره برداری، توسعه و بازسازی، مرمت و ایجاد تاسیسات مربوط به تامین آب آشامیدنی روستاها اعم از تصفیه خانه، خطوط انتقال، مخازن، سیستم های کنترل و دفع بهداشتی فاضلاب می باشند که این شرکتها دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی بوده و طبق مقررات حاکم بر شرکتهای دولتی و این قانون اداره خواهند شد.همچنین در راستای ماده ۱ و بند(ه) ماده ۲ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دولت مکلف گردید تا در جهت اصلاح نظام اداری، کاهش تصدی های دولت و حذف وظایف موازی، تدابیر لازم را اتخاذ نماید، در این راستا لایحه ارغام وزارتخانه های جهاد سازندگی و کشاورزی و تشکیل وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۳۷۹ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید که شرکت های فوق الذکر به وزارت جهاد کشاورزی وابسته گردیدند. از آنجاییکه در ماده ۲ قاونو مذکور انتقال وظایف قابل واگذاری به دیگر وزارتخانه ها به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه ریزی و جهاد کشاورزی با تصویب هیئت وزیران پیش بینی گردیده بود، لذا در تاریخ ۱۳۸۱/۰۴/۲۴ بر اساس مصوبه شماره ۱۸۷۹۶ /ت ۵۲۵۶۳۸ هیئت وزیران کلیه وظایف و اختیارات، نیروی انسانی، امکانات، تمهیدات و اعتبارات مربوط به شرکت های آب و فاضلاب روستایی از وزارت جهاد کشاورزی منتزع و به وزارت نیرو الحاق و منتقل گردید. همانطور که مدیران ارشدصنعت آب و فاضلاب به اهمیت کوچک سازی جهت ایجاد مدیریت بومی آشنا به مشکلات منطقه پی برده و به درستی آنرا اجرایی نموده بودند مسئولان کشور نیز به این مهم صحه گذارده و استانهای خراسان رضوی ،شمالی و جنوبی را از یکدیگر منتزع کردند و به تبع آن شرکت آب و فاضلاب روستایی استان خراسان شمالی در محدوده قانونی استان از ابتدای سال۱۳۸۴ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد و در حال حاضر با ۷ امور و یک اداره در شهرستانهای مختلف و دفتر استان در شهرستان بجنورد به فعالیتهای خود در راستای اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران ادامه می دهد.
استراتژی و اهداف
استراتژی
برای نیل به اهداف مندرج در اساسنامه شرکت ،شرکت با رعایت مقررات و قوانین مربوط مجاز به اقدامات زیر می باشد:
- مطالعه و اجرای طرح های ایجاد و توسعه تاسیسات مربوط به تامین ،انتقال و توزیع آب آشامیدنی و بهداشتی روستا ها
- مطالعه و اجرای طرح های دفع بهداشتی فاضلاب روستاها (اعم از جمع آوری ،انتقال و تصفیه)
- نگهداری و بهره برداری از تاسیسات مرتبط با آب آشامیدنی و بهداشتی روستاها نظیر چاه ها،آبگیرها،تصفیه خانه ها ،مخازن،ایستگاه های پمپاژ،خطوط انتقال ،سیستم های کنترل و شبکه های توزیع
- نگهداری و بهره برداری از تاسیسات عمومی دفع بهداشت فاضلاب روستاها نظیر خطوط انتقال،شبکه جمع آوری و تصفیه خانه
- مرمت ،بازسازی وتوسعه شبکه ها و تاسیسات آب آشامیدنی و تاسیسات عمومی دفع بهداشتی فاضلاب روستایی .حفاظت از حریم آنها
- تامین آب آشامیدنی در شبکه های روستایی بر اساس استانداردهای مصوب و در چارچوب برنامه ها و مصوبات وزارت نیرو
- بهره برداری و اداره تاسیسات مرتبط با وظایف که در اختیار شرکت گذارده می شود
- اخذ هرگونه وام و تسهیلات مالی از منابع داخلی و خارجی ،عرضه اوراق مشارکت داخلی و پیش فروش انشعاب و سایر روش های تامین منابع مالی با اخذ مجوز از مراجع قانونی ذی ربط
- خرید خدمات از بخش غیر دولتی برای انجام امور مطالعاتی،اجرایی ،بهره برداری و نگهداری تاسیسات آب و فاضلاب روستایی و خدمات مشترکین به منظور کاهش هزینه ها ،افزایش بهره وری و ارتقای سطح خدمات
- انجام تمهیدات لازم به منظور توسعه مشارکت بخش غیر دولتی در امور آب و فاضلاب روستایی
اهداف
هدف شرکت ایجاد ،توسعه ،نگه داری،بهره برداری ،بازسازی و مرمت تاسیسات مربوط به تامین انتقال،تقسیم و توزیع آب شرب و بهداشتی ، جمع آوری و انتقال و دفع بهداشتی فاضلاب روستا ها می باشد.
شرکت توزیع نیروی برق خراسان شمالی
شرکت توزیع نیروی برق خراسان شمالی از سال ۱۳۸۱ فعالیت خود را آغاز کرد. براساس ضوابط و مقررات جاری وزارت نیرو این شرکت موظف به توزیع انرژی الکتریکی مورد نیاز مشتریان و تامین برق متقاضیان جدید در محدوده عملیاتی تعریف شده خود می باشد.
به منظور جلب رضایت مشترکان، این شرکت درنظر دارد با بهره گرفتن از فن آوریهای جدید، سیستم های روز مدیریتی و الگوهای استاندارد جهانی و با ارائه خدمات بی وقفه و مستمر خود، گسترده ترین ارتباط مردمی را درسطح منطقه برقرار نموده و به بالاترین سطح کیفیت ارتقاء دهد.
محصول ما در چرخه زندگی مردم نقش حیاتی دارد، بر همین اساس مدیران و کارکنان متخصص و متعهد شرکت افتخار دارند بهترین خدمات را به مردم شریف استان خراسان شمالی ارائه نمایند و از هیچگونه تلاشی برای جلب اعتماد و خشنودی پایدار مشترکان فروگذار نخواهند کرد.
امید است با بهره گرفتن از این سایت موجبات مصرف بهینه انرژی الکتریکی، کاهش هزینه ها و ایجاد محیط کار و زندگی ایمن همراه با رفاه و آسایش را برای شما فراهم سازیم.
برنامه های راهبردی و اهداف سازمان

• • توزیع برق مطمئن و پایدار برای کلیه مشترکان و ذینفعان

• • بهبود مستمر در ارائه خدمات به مشترکان و ذینفعان خود ارتقای سطح سلامت نظام اداری

• آموزش و بهبود کیفیت زندگی و رفاه اجتماعی کارکنان شرکت، به منظور ارتقای سطح

روش اجرای تحقیق
۳-۱ روش تحقیق
روش تحقیق در این پژوهش از روش تحقیق علی- مقایسه ای استفاده شده است که یکی از روش های پژوهش یا بررسی می باشد.
علی – مقایسه ای به تحقیقی اطلاق می شود که در آنها پژوهشگر با توجه به متغیر وابسته به بررسی علل احتمالی وقوع آن می پردازد و این نوع تحقیقات به علت آنکه برخی از متغییرها خصیصه ای بوده و قابل دستکاری نمی باشند مانند جنسیت، و اگر قابل دستکاری باشند این دستکاری غیر اخلاقی و غیر انسانی می باشد اهداف تحقیق علی مقایسه ای هدف این است از معلول(متغییر وابسته) به علت احتمالی (متغییر مستقل) برسیم و بدین لحاظ این تحقیق گذشته نگر است. از روش تحقیق علی – مقایسه ای در مطالعه پدیده هایی چون بزهکاری، اعتیاد و ترک تحصیل و اختلالات روانی می توان استفاده کرد. تحقیق علی- مقایسه ای به طور معمول برای استنباط های علی و آزمون برنامه ها و روشها ی جدید آموزش داده می شود (گنجی، ۱۳۷۶).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۲ جامعه آماری
جامعه مورد مطالعه در این تحقیق کلیه کارمندان و پرسنل شیفتی و ثابت شهرداری شهر خرم آباد هستند که به صورت رسمی و پیمانی مشغول به فعالیت هستند.
۳-۳ نمونه تحقیق
به دلیل اینکه حجم جامعه مورد نظر کمتر از حد انتظار بود لذا کل جامعه مورد نظر بعنوان نمونه انتخاب و آزمون بروی آنها اجرا گردید. با توجه به فرضیه های داده شده به همراه پرسشنامه اصلی یک پرسشنامه مشخصات فردی به آزمودنی ها داده شد تا با بهره گرفتن از آن و نمرات حاصل از پرسشنامه بتوان به بررسی فرضیه و سوالات تحقیق پرداخت.
۳-۴ ابزار تحقیق
ابزار تحقیق در این مطالعه پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ28)^[25] می باشد که اولین بار توسط گلدبرگ (۱۹۷۲) ابداع شد. (GHQ) در یک پرسشنامه بروز روانشناختی است که برای شناسایی افراد با تشخیص بیماری روانی بکار می رود.
این پرسشنامه دو گرو ه از پدیده های مهم را در بر می گرید

1. 1. ناتوانی در ادامه انجام عملکرد عادی فرد

1. 1. ظهور پدیده جدید با ماهیت پریشان ساز

این پرسشنامه ناراحتی های با طول مدت کمتر از دو هفته را شناسایی می کند و در مطالعات زمینه یابی گروه های خاص، ودر مطالعات مقایسه ای بیماریهای روانی در یک جمعیت در زمان های متفاوت بکار برده می شود.
این پرسشنامه در فرمهای ۱۲، ۲۸، ۳۰، ۶۰ سؤالی می باشد(کاویانی و همکاران، ۱۳۸۰).
فرم میزان شده یا ۲۸ سؤالی در اقدامی به منظور افزایش میزان واریانس ساخته شده که چهار مقیاس فرعی:

1. 1. علائم روان تنی

1. 1. اضطراب و بی خوابی

1. 1. اختلال در عملکرد اجتماعی

1. 1. افسردگی شدید را در بر می گیرد.

روش نمره گذاری
روش نمره گذاری در این آزمون مقیاس لیکرت است و نمره گذاری به ترتیب گزینه ها (۰، ۱، ۲، ۳) می باشد. دامنه نمرات لیکرت بین ۸۴-۰ است با توجه به پژوهشهای انجام شده روش نمره گذاری لیکرت بهتر نتیجه می دهد وبیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. (ناصرنیا، ۱۳۸۳).
۳-۴-۱ مقیاس های چهارگانه آزمون GHQ
۱- علائم جسمانی
دراین مقیاس وضعیت جسمانی سلامت عمومی و علائم جسمانی که فرد در طی یک ماه گذشته تجربه کرده است مورد بررسی قرار می گیرد. سؤالات ۱-۷ مربوط به این گروه است.
۲- علائم اضطراب و اختلال خواب
در این مقیاس علائم و نشانه های بالینی اضطراب شدید، تحت فشار بودن. عصبانیت و دلشوره مورد بررسی قرار می گرند. سؤالات ۸-۱۴ مربوط به این گروه است
۳- کارکرد اجتماعی
در این مقیاس توانایی فرد در انجام کارهای روزمره، احساس رضایت در انجام وظایف، احساس مفید بودن، قدرت یادگیری و لذت بردن از فعالیتهای روزمره زندگی مورد بررسی قرار می گیرد. سؤالات ۱۵-۲۱ مربوط به این گروه است.
۴- علائم افسردگی
در این مقیاس علائم افسردگی از قبیل احساس بی ارزشی، ناامیدی ، افکار خودکشی، آرزوی مردن و ناتوانی در انجام کارها مورد بررسی قرار می گیرد و سؤالات ۲۲-۲۸ مربوط به این گروه است.
۳-۴-۲ موارد کاربرد و محدودیت ها GHQ
پرسشنامه سلامت عمومی GHQ برای موارد زیر بکار می رود.

1. 1. توصیف بالینی بیماران روانی

1. 1. شناسایی بیماریهای روانی ناآشکار که نشانه های جسمانی آنها به طریق دیگری قابل بیان نیست و با یک اختلال عاطفی همراه می شود.

1. 1. ابزار مورد استفاده برای پزشکان عمومی. روانپزشکان اجتماعی و همه گیر سناسان.

1. 1. مقایسه میزان ناراحتی روانی غیر سایکوتیک در جمعیت بر حسب میانگین ها و انحراف معیارها.

1. 1. بررسی همبستگی بین ناراحتی روانی ممتغیرهای جمعیت شناسی در افراد نمره بالا.

1. 1. بررسی های پیشگیرانه در جمعیتهای خاص

1. 1. ارزیابی شیوع لحظه ای بیماریهای روانی به خصوص اختلالات خفیف در مطالعات مقطعی.

1. 1. آخرین مورد، استفاده آن در این پژوهش بعنوان آزمون غربالگری.

برای آزمون سلامت عمومی از سوی کارشناسان محدودیتهای بیان شده است.
بعنوان مثال بنجامین و همکاران (۱۹۸۲)، و سربرام و همکاران (۱۹۸۹) محدودیتهای را مطرح کرده اند که عبارتند از:

• در تعریف عالمان اسلامی، صفات نفسانی شامل فکر، اندیشه و رفتار است؛ ولی در تعریف غربی‌ها، تنها رفتار مطرح است.

بدنبال روشن شدن حقیقت مفهوم اخلاق، به اهمیت و ارزش تعالی اخلاق در قرآن و سپس دراخبار و احادیث وارده از ائمه علیهم السلام میپردازیم.
قرآن و اهمیت تعالی اخلاق
با توجه به اینکه قرآن کتاب انسان سازی است و اساساً نزول آن برای ساختن انسان و جامعه انسانی می باشد، میتوان ربط و اتحاد معنوی کل قرآن را بر این محور یافت، لذا هر یک از آیات قرآن هدفی را دنبال میکند، که در نهایت نتیجه انسان سازی و تعالی اخلاقی را در پی دارد و لذا با تأملی در قصص قرآن، اوامر و نواهی، و تمثیلهای این کتاب الهی در مییابیم هدف رشد و هدایت انسان است. واگر تکریم و تمجیدانبیاء عظام را ملاحظه کنیم، باز ملاک ثناء تعالی و مکارم اخلاقی است. بهرحال نحوه برخورد قرآن باانسان نحوهای است که ترقی، رشد، تزکیه و تربیت انسان را دنبال میکند، هدف علم اخلاق هم همینها است. لذا آیهای را نمییابیم که مستقیم یا غیرمستقیم یک نتیجه اخلاقی و انسان سازی را دنبال نکند و کراراً در قرآن به مفاهیمی بر میخوریم که نشانگر توجه و اهمیت موضوع اخلاق در آن کتاب الهی است، مانند: تقوی، فلاح، کرامت، اخوه، عزه، امانه، تکبر، سخریه، غیبت و … فلذا اخلاق متعالی ملاک ثناء پیامبران بوده است، همانطوری خدای متعال میفرماید:« وانک لعلی خلق عظیم »^[۱۱۰] خداوند متعال در مقام ثنای پیامبری که خاتم کمالات و فضائل و معجزات انبیاء سلف خویش است او را بر خلق عظیمش میستاید که اگر امری عظیم تر از این میبود، آن را ملاک ثنای حبیبش قرار میداد. و نیز در آیه دیگری حضرت ابراهیم را بر سه صفت عالی میستاید:« آن ابراهیم لحلیم اواه منیب »^[۱۱۱] و یا درباره حضرت نوح چنین میفرماید:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

« ذریه من حملنا مع نوح انه کان عبدا شکورا »^[۱۱۲] بدین ترتیب روشن میشود، آنچه ملاک ثنای انبیاء (علیهم السلام ) واقع گردیده، تعالی اخلاق ایشان است که بدانها متخلق بودهاند.^[۱۱۳]
تعالی اخلاقى در قرآن
همه ما مى دانیم قرآن مجید به صورت یک کتاب کلاسیک تنظیم نشده که فصول و ابواب و مباحثى به شکل این گونه کتابها داشته باشد، بلکه مجموعهاى از وحى آسمانى است که به تدریج و بر حسب نیازها و ضرورتها نازل شده است و دران مجموعه آیاتى وجود دارد که به نظر مىرسد اصول کلّى تعالی اخلاق در آن ترسیم شده است. که موارد زیر از آن اصول به شمار میآید.
۱ ـ مسأله احترام نسبت به پدر و مادر، و شکرگزارى از آنها به دنبال شکر پروردگار « وَ وَصَّیْنا اْلاِنْسانَ بِوالِدَیْهِ…. اَنِ اشْکُرْلى وَلِوالِدَیْکَ».^[۱۱۴]
۲ ـ اهمیّت دادن به نماز و رابطه با پروردگار و نیایش و خضوع در برابر او « اَقِمِ الصَّلوهَ » .^[۱۱۵]
۳ ـ امر به معروف و نهى از منکر « وَ اْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ».^[۱۱۶]
۴ ـ صبر و شکیبایى در مقابل حوادث تلخ زندگى « وَاصْبِرْ عَلى ما اَصابَکَ ».^[۱۱۷]
۵ ـ حسن خلق در برابر مردم « وَلاتُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنّاسِ».^[۱۱۸]
۶ ـ تواضع و فروتنى و ترک تکبّر در برابر خدا و خلق « وَلاتَمْشِ فِى الاَرْضِ مَرَحاً اِنَّ اللّهَ لایُحِبُّ کُلَّ مُخْتال فَخُور».^[۱۱۹]
۷ ـ میانه روى و اعتدال در راه رفتن و سخن گفتن (و همه چیز) « وَاقْصِدْ فِى مَشْیِکَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ ».^[۱۲۰]
و در آیات سه گانه سوره انعام که از آیه ۱۵۱ شروع و به ۱۵۳ ختم مى شود، ده فرمان مهم بیان شده است، که قسمت مهمّى از اصول اخلاقى را در برگرفته از جمله: ترک ظلم و ستم، نسبت به فرزندان، ایتام، عموم مردم، و رعایت عدالت در برابر هر کس، و ترک جانبدارى تعصّب آلود از نزدیکان و بستگان و دوستان در برابر نقض اصول عدالت، و نیز پرهیز از زشتکاریهاى ظاهر و باطن و همچنین حق شناسى در برابر پدر و مادر، و پرهیز از آنچه موجب تفرقه مىشود، و نیز اجتناب از هرگونه شرک.
اصول اخلاق اسلامى و تعالی آن در روایات
در روایات اسلامى نیز احادیثى می باشد که بیانگر تعالی و اصول اخلاقى حسنه است. و در بعضی از روایات مقابل اخلاق نیکو اخلاق بد را هم متذکر شده است، البته دایره اخلاق در روایات ما خیلی وسیع میباشد و لیکن ما بخشی از آن را ذکر میکنیم.
۱- در حدیث معروفى که در کتاب «اصول کافى» از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است، چنین مى خوانیم که: یکى از یاران آن حضرت به نام «سماعه بن مهران» مى گوید: با گروهى از اصحاب آن حضرت در خدمتش بودیم که سخن از عقل و جهل به میان آمد، فرمود: «لشکریان عقل و جهل را بشناسید تا هدایت شوید»، من گفتم فدایت شوم، تا شما شرح ندهید ما آگاه نخواهیم شد، امام فرمود: «خداوند در آغاز، عقل را آفرید… سپس جهل را (عقل از در اطاعت در آمد و جهل طریق معصیت را پویید) خداوند هفتاد و پنج لشکر به عقل داد و هفتاد و پنج لشکر که ضدّ آن جهل بود».
سپس امام، هفتاد و پنج لشکرعقل و جهل را به شرح زیر بیان فرمود، که دارنده صفات عقل ونیک متصف به تعالی اخلاق میباشد.
اَلْخَیْرُوَ هُوَ وَزِیْرُ الْعَقْلِ؛ نیکى وزیر عقل است.
وَ جَعَلَ ضِدَّهُ الَشَّرَّ وَ هُوَ وَزِیُر الْجَهْلِ؛ و ضدّ آن بدى است که وزیر جهل است و …
تعداد امورى که در این روایت آمده ۷۸ موضوع است، و در ادامه حضرت می فرماید : وَ التَّوَکُّلُ وَ ضِدُّهُ الْحِرْصُ؛ توکّل و ضدّش حرص.
وَ الرَّأْفَهُ وَضِدُّهُ الْقَسْوَهُ؛ رأفت و ضدّش سنگدلى و …
فَلاتَجْتَمِعُ هذِهِ الْخِصالُ کُلُّها مِنْ اَجْنادِ الْعَقْلِ اِلاّفِى نَبِىٍّ اَؤْ وَصِىِّ نَبِىٍّ اَوْ مُؤمِن قَدْ اِمْتَحَنَ اللّهُ قَلْبَهُ لِلاْیْمانِ وَاَمّا سائِرُ ذلِکَ مِنْ مَوالیِنْا فَاِنَّ اَحَدَهُمْ لایَخْلُو مِنْ اَنْ یَکُونَ فِیْهِ بَعْضُ هَذِهِ الْجُنودِ حَتّى یَسْتَکْمِلَ وَیُنَقِّى مِنْ جُنُودِ الْجَهْلِ فَعِنْدَ ذلِکَ یَکُونُ فِى الدَّرَجَهِ الْعُلیا مَعَ الاْنْبِیاءِ وَالاْوْصیاءِ وَاِنَّما یُدْرَکُ ذلِکَ بِمَعْرِفَهِ الْعَقْلِ وَجُنُودِهِ وَبِمُجانَبَهِ الْجَهْلِ وَجُنُودِهِ وَفَّقَنَا اَللّهُ وَاِیّاکُمْ لِطاعَتِهِ وَمَرْضاتِهِ اِنْشاءَ اللُّه.
سپس امام فرمود: این لشکریان عقل بطور کامل جمع نمى شود مگر در پیامبر یا وصّى پیامبر یا مؤمنى که خداوند قلبش را براى ایمان آزموده و شایستگى پیدا کرده است، ولى سایر دوستان ما بعضى داراى بخشى از این لشکریانند و در راه تکمیل آن و طرد لشکر جهل از خود مى باشند و در آن هنگام در درجه بالا با انبیاء و اوصیاء قرار مى گیرند، و این در صورتى ممکن است که آگاهى کافى نسبت به عقل و لشکریانش و دورى از جهل و لشکریانش حاصل شود، خداوند ما و شما را براى اطاعتش و کسب رضاى او موفّق دارد.^[۱۲۱]
۲ ـ در حدیثى که در نهج البلاغه در کلمات قصار آمده است مىخوانیم که از امام امیرمؤمنان على(ع) درباره ایمان پرسیدند (ذیل حدیث نشان مى دهد که منظور از ایمان، ایمان علمى و عملى است که اصول اخلاق را نیز شامل مى شود) امام در جواب فرمود: «اَلاْیْمانُ عَلى اَرْبَعِ دَعائِمَ، عَلَى الصَّبْرِ وَالْیَقینِ وَالْعَدْلِ وَالْجِهادِ ، ایمان بر چهار پایه قرار دارد: بر صبر و یقین و عدالت و جهاد.»
سپس افزود «وَالصَّبْرُ مِنْها عَلى اَرْبَعِ شُعَب، عَلَى الشَّوْقِ وَالشَّفَقِ وَالزُّهْدِ وَالتَّرَقُّبِ، صبر نیز بر چهار پایه استوار است؛ بر شوق و ترس و زهد و انتظار». (شوق به بهشت و پاداشهاى الهى، و ترس از کیفرها و دوزخ، که مایه حرکت به سوى خوبیها و پرهیز از بدیها است) و زهد و بى اعتنایى نسبت به زرق و برق دنیا که سبب مى شود انسان مصائب را ناچیز شمرد، و انتظار مرگ و پایان زندگى که انسان را به انجام اعمال نیک تشویق مىکند.
بعد افزود: «وَالْیَقینُ مِنْها عَلى اَرْبَعِ شُعَب، عَلى تَبْصِرَهِ الْفِطْنَهِ وَتَأَوُّلِ الْحِکْمَهِ، وَمَوْعِظَهِ الْعِبْرَهِ، وَسُنَّهِ الاْوَّلِینَ; یقین نیز بر چهار بخش تقسیم مى شود: بینش در هوشیارى و زیرکى، رسیدن به دقایق حکمت، پند گرفتن از حوادث و توجّه به روش پیشینیان.»
سپس مىافزاید:«و الْعَدَلُ مِنْها عَلى اَرْبَعِ شُعَب، عَلى غائِصِ الْفَهْمِ، وَغَوْرِ الْعِلْمِ، وَزُهْرَهِ الْحُکْمِ، وَرَساخَهِ الْحِلْمِ؛ عدالت نیز بر چهار شاخه است: دقّت براى فهم مطالب، غور در علم و دانش، (سپس) قضاوت صحیح و (سرانجام) حلم و بردبارى پایدار».
و در پایان مىفرماید: «وَالْجِهادُ مِنْها عَلى اَرْبَعِ شُعَب عَلَى الاْمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْىِ عَنِ الْمُنْکَرِ و الصِّدْقِ فِى الْمَواطِنِ، وَ شَنآنِ الْفاسِقِینَ؛ جهاد نیز چهار شاخه دارد: امر به معروف، و نهى از منکر، صدق و راستى در معرکه نبرد، و دشمنى با فاسقان.»
سپس به ستونهاى چهارگانه کفر که نقطه مقابل آن است، مى پردازد و یک به یک را شرح مىدهد.^[۱۲۲]
همان گونه که ملاحظه مىشود، امام با دقّت بىنظیرى اصول اساسى ایمان و کفر و آثار آن را در درون و برون که شامل اخلاق عملى مىشود ترسیم فرموده و براى هر شاخه، شاخههاى دیگرى ذکر کرده است، که بررسى جزئیّات این حدیث مقال دیگرى را مى طلبد.
در واقع چنین است که ریشه تمام فضائل و تعالی اخلاقى بر راستى و صدق قرار گرفته که انسان نه تنها به مردم دروغ نگوید، به خویشتن هم دروغ نگوید و حتّى به خداى خود دروغ نگوید، هنگامى که در نماز «اِیّاکَ نَعْبُدُ و اِیّاکَ نَسْتَعیُن» مىخواند و مى گوید خداوندا تنها تو را مى پرستم و تنها از تو یارى مى جویم، کمترین دروغى در این سخن نباشد، از هرگونه معبود شیطانى و هواى نفس برکنار باشد و تنها خضوع و تسلیمش در برابر حق باشد؛ پس، از تکیه کردن بر مال و جاه و قدرت و مقام و ما سوى اللّه بر کنار باشد، تنها تکیه بر لطف خدا کند و از او مدد جوید. اگر کسى چنین باشد تمام اصول و فروع اخلاق در او زنده مىشود.
۳ ـ در روایات اسلامى تعبیراتى تحت عنوان «افضل الاخلاق» (برترین صفات اخلاقى) یا «اکرم الاخلاق» و «احسن الاخلاق» و «اجمل الخصال» دیده مى شود که در آنها نیز اشاره به بخشهاى مهمى از اصول اخلاقى شده است، از جمله در حدیثى مى خوانیم: « سُئِلَ الْباقِرُ(علیه السلام) عَنْ اَفْضَلِ الاْخلاقِ فَقالَ الصَّبْرُ وَالسَّماحَهُ » از امام باقر(علیه السلام) درباره بهترین اخلاق سؤال شد، فرمود: صبر (شکیبایى و استقامت) و جود و بخشش است».^[۱۲۳]
در حدیث دیگرى از امام صادق(علیه السلام) مىخوانیم که از آن حضرت پرسیدند:
« اَىُّ الْخِصالِ بِالْمَرْءِ اَجْمَلُ فَقالَ وِقارٌ بِلامَهَابَه، وَسَماحٌ بِلا طَلَبِ مُکافاه، وَتَشاغُلٌ بِغَیْرِ مَتاعِ الدُّنْیا » کدامیک از صفات انسانى زیباتر است؟ فرمود: وقارى که توأم با ایجاد ترس نباشد، و بخششى که انتظار مقابله با مثل در آن نباشد، و مشغول شدن به غیر متاع دنیا است».^[۱۲۴]
۴ ـ باز در حدیث دیگرى از امام صادق(ع) مىخوانیم که در آن اصول اخلاق زشت، تحت عنوان اصول الکفر بیان شده است، فرمود:
« اُصُولُ الْکُفْرِ ثَلاثَهُ: الْحِرْصُ وَاْلاِسْتِکْبارُ وَالْحَسَدُ; اصول کفر سه چیز است: حرص و تکبّر و حسد».
سپس در توضیح این سه اصل چنین بیان فرمود:
« فَاَمّا الْحِرْصُ فَاِنَّ آدَمَ حِیْنَ نُهِىَ عَنِ الشَّجَرَهِ حَمَلَهُ الْحِرْصُ اَنْ اَکَلَ مِنْها، وَاَمّا اْلاِسْتِکْبارُ فَاِبْلِیْسُ حِیْنَ اُمِرَ بِالسُّجُودِ لاِدَمَ اِسْتَکْبَرَ، وَاَمّا الْحَسَدُ فَاِبْنا آدَمَ حَیْثُ قَتَلَ اَحَدُهُما صاحِبَه، امّا حرص (در آنجا ظاهر شد که) آدم هنگامى که نهى از آن درخت مخصوص شد، حرص او را وادار کرد که از آن بخورد (و از بهشت بیرون برده شد) و امّا تکبّر (آنگاه ظاهر شد که) ابلیس هنگامى که مأمور به سجود براى آدم شد تکبّر ورزید (و از سجده خوددارى کرد و براى همیشه ملعون و مطرود درگاه الهى شد) و امّا حسد (آنگاه ظاهر شد که) دو پسر آدم یکى بر دیگرى حسد برد و او را به قتل رسانید.» ^[۱۲۵]
به این ترتیب، سرچشمه بدبختیهاى بزرگى که در جهان انسانیّت یا در آغاز آن رخ داد، این سه صفت نکوهیده بود. حرص، آدم را از بهشت الهى بیرون کرد، و استکبار، ابلیس را براى همیشه از درگاه خدا راند، و حسد پایه قتل و خونریزى و جنایت در جهان شد.
۵ـ این سخن را با حدیثى از پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله) پایان مىدهیم، امام صادق(ع) مىگوید: پیغمبر اکرم (صلى الله علیه و آله) فرمود:
« اِنَّ اَوَّلَ ماعُصِىَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ سِتٌّ: حُبُّ الدُّنْیا وَحُبُّ الرِّیاسَهِ، وَحُبُّ الطَّعامِ وَحَبُّ النَّوْمِ وَحُبُّ الرّاحَهِ وَحُبُّ النِّساءِ » نخستین چیزى که نافرمانى و عصیان الهى به وسیله آن انجام شد شش چیز بود: محبّت (افراطى به مال) دنیا و ریاست و طعام و خواب و راحت طلبى و زنان! .^[۱۲۶]
از مجموع آنچه در بالا ذکر شد اصول تعالی اخلاقى و ضد آن اجمالا روشن شد، ولى همان گونه که از مجموع روایات نیز استفاده مىشود عدد خاص و معیّنى نمىتوان براى این معنى در نظر گرفت، چرا که اخلاق نیک و بد انگیزههاى بسیار متنوّع و عوامل و عوارض مختلف و گوناگون دارد و به تعبیر دیگر، همان گونه که صفات جسمانى انسان، تعداد و شماره خاصّى ندارد، صفات روحانى خوب و بد نیز از شماره بیرون است.
نمونهای از دستورالعملهای معصومین بر اساس طبایع اربعه
خوردن آب ولرم
از حضرت صادق (ع): پیغمبر (ص) با شیرینى افطار مى‏فرمود و اگر شیرینى نمى‏یافت با آب ولرم افطار مى‏کرد و مى‏فرمود که کبد و معده را شست و شو مى‏دهد و تمیز مى‏نماید و دهان را خوشبو مى‏سازد، و دندانها و سیاهى و قرنیه چشم را محکم و چشم را تیز بین مى‏نماید و گناهان را کاملاً مى‏شوید و رگهایى که به هیجان در مى‏آید و همچنین غلبه خلطی که غلبه کرده( صفراء یا سودا) را آرام میکند و بلغم را برطرف میکند و حرارت معده را فرو مى‏نشاند و سر درد را از بین مى‏برد.^[۱۲۷]

• • • برای همه مقادیر ، و ، ،

  ( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

• برای همه مقادیر و ، .

در این صورت، زمانی که به سمت بینهایت میل می­ کند ()، به صورت مجانبی دارای توزیع خواهد بود که در آن ،
و است.
تذکر ۲-۱
در ۱۹۹۷، Davis و Dunsmuir برای مدل رگرسیونی و با فرض اینکه مقادیر خطای یک فرایند باشد ثابت کردند که برآوردگرهای کمترین انحراف مطلق برای و پارامترهای فرایند دارای توزیع مجانبی نرمال هستند. تحت شرایطی قوی­تر، نتیجه مشابهی توسط Portnoy در سال ۱۹۹۱ برای فرآیندهای غیر ایستای وابسته^[۱۹] در حضور تنها یک رگرسور ارائه شده است.
همانگونه که دیده شد، قضیه ۲-۱ نه تنها نرمال بودن مجانبی ضرایب رگرسیونی بدست آمده از روش کمترین انحراف مطلق را بیان می­ کند بلکه تاثیر تشخیص نادرست مدل را بر توزیع مجانبی نشان می­دهد. به عبارت دیگر، تشخیص نادرست مدل، که با اریبی غیر صفر مشخص می­ شود، بر روی میانگین و ماتریس کوواریانس مجانبی تاثیر خواهد گذاشت. این در حالی است که در رگرسیون کمترین مربعات خطا، میزان اریبی تنها بر میانگین مجانبی تاثیر می­ گذارد.
با بهره گرفتن از قضیه ۲-۱ و تذکر ۲-۴ در پیوست، نتیجه زیر را می­توان بدست آورد.
نتیجه ۲-۱ (فرایند های خطی)
فرض کنید یک فرایند خطی به فرم باشد که در آن دنباله­ای از متغیرهای تصادفی مستقل و هم­توزیع با است و دنباله­ای معین و بطور مطلق جمع­پذیر است که برای برخی از مقادیر و۰,) در رابطه صدق می­ کند. در این صورت قضیه یک تحت شرایط (i) تا (iv) همچنان برقرار خواهد بود.
در حالتی خاص که در آن متغیرهای تصادفی مستقل و هم­توزیع هستند و میانه یک تابع خطی از است نتیجه زیر را می­توان از قضیه ۲-۱ بدست آورد. نتایج مشابهی توسط Bantli و Hallin (1999)، Koenker (2005، قضیه ۴-۱) و Pollard (1991) بدست آمده است.
نتیجه۲-۲ (نوفه سفید)
فرض کنید به وسیله رابطه (۲-۵) و تنها با یک رگرسور، ، تعریف شود. همچنین، برای ، را برابر با در نظر بگیرید که در آن دنباله­ای از متغیرهای تصادفی مستقل و هم­توزیع با تابع توزیع ، چگالی ، میانه صفر () و است. علاوه بر آن فرض کنید:

• به صورت پیوسته­ای در یک همسایگی از مشتق پذیر است،

• برای هر ، .

آنگاه با افزایش مقدار ()، به صورت مجانبی به توزیع میل خواهد کرد که در آن است.
مقایسه نتیجه ۲-۲ با قضیه ۲-۱ نشان می­دهد که وابستگی پیاپی خود را به طور کامل، از طریق در ماتریس کوواریانس مجانبی آشکار می­ کند. بنابراین، ارزشمند است که نگاهی دقیق­تر به این کمیت داشته باشیم. در ابتدا توجه کنید که، از آنجایی که است، خواهیم داشت:
و به طور خاص، است. اگر ها مستقل باشند، آنگاه برای ، است و، در نتیجه، برای ، خواهد بود. علاوه بر آن، چیزی بجز کوواریانس متقاطع^[۲۰] بین فرآیندهای تصادفی دودویی^[۲۱] و
نیست. به ویژه، است.
به طور کلی، برای هر ثابت و ، را به صورت:
تعریف کرده و آن را نرخ گذر از سطح توام^[۲۲] در و می­نامیم. تحت فرض اینکه دارای توزیع پیوسته در حالت یک متغیره و دو متغیره است، می­توانیم را به صورت
بازنویسی کنیم. در نتیجه، است و، بنابراین، را می­توان به صورت زیر نوشت:
به عنوان یک حالت خاص، در صورتی که برای هر ، باشد آنگاه که در آن است. توجه کنید که احتمال آن است که تعداد گذر از صفر بین زمان و تعدادی فرد باشد. کمیت را نرخ گذر از صفر تاخیری^[۲۳] برای بین بازه زمانی و می­نامیم. اگر، برای تمام مقادیر ، باشد، آنگاه است که در آن به صورت تعریف شده و آن را احتمال همه­مثبتی^[۲۴] می­نامند.
بر اساس نتایج قضیه ۲-۱، نتیجه ۲-۱ و نتیجه ۲-۲، برای برخی از مقدار و با تعریف
، می­توانیم نظریه توزیع مجانبی دوره­نگار لاپلاسی را توسعه دهیم. در ادامه، دو نوع سری زمانی با طیف پیوسته و مرکب را مورد بررسی قرار می­دهیم.
۲-۳-۲ رفتار­های مجانبی برای سری­های زمانی با طیف پیوسته
ساده­ترین سری زمانی طیف پیوسته مربوط به فرایند نوفه سفید مستقل و هم توزیع است. در اولین قضیه این بخش بر روی این نوع از سری­های زمانی تمرکز می­کنیم.
قضیه۲-۲ (نوفه سفید)
فرض کنید و به وسیله رابطه های (۲-۳) و (۲-۴) و با در نظر گرفتن تعریف شده باشد که در آن دنباله­ای از متغیرهای تصادفی مستقل و هم­توزیع با تابع توزیع و چگالی باشد، به طوری که و است. همچنین، فرض کنید در فرض (v) از نتیجه ۲-۲ صدق کند. مجموعه ­ای از مقادیر متفاوت در بازه را در نظر بگیرید (این اعداد ممکن است به نیز وابسته باشند) که در شرط زیر صدق کنند:

که در آن دنباله­ای از دلتای کرونه­کر^[۲۵] است، به طوری که و، برای ، باشد. آنگاه، زمانی که به سمت بینهایت میل می­ کند ()، به صورت مجانبی دارای توزیع خواهد بود و به صورت مجانبی دارای توزیع است که در آن، برای
، و است.
تذکر ۲-۲
فرض (vii) برای همه مقادیر متفاوت ها که به وابسته نباشند برقرار است. این رابطه برای فرکانس­های فوریه نیز برقرار است. به طور کلی، باید ها در شرایط جداسازی معینی صدق کنند تا فرض (vii) برای آنها برقرار باشد.
بر اساس قضیه ۲-۲، میانگین مجانبی برای همه ها برابر با است. برای مقایسه این رابطه با رابطه متناظر در دوره­نگار عادی، یادآوری می­کنیم که اگر نوفه دارای واریانس متناهی باشد، آنگاه به صورت مجانبی دارای توزیع است (به مرجع Brockwell and Davis (1991) مراجعه کنید) که در این صورت میانگین مجانبی برابر با خواهد بود. همانگونه که دیده می­ شود، در اینجا نقش را ایفا می­ کند. برای توزیع­های گاوسی، و برای توزیع­های دو نمایی (لاپلاس)، است.
به طور کلی، برای داشتن متناهی، نیازی به متناهی بودن مقدار واریانس نیست. به عنوان مثال، در حالتی که توزیع نوفه، کوشی با پارامتر مقیاس باشد، مقدار متناهی است. اما، توجه داشته باشید که واریانس و میانگین برابر بینهایت است. این وضعیت نمونه ­ای از مواردی است که در آن دوره­نگار لاپلاسی نسبت به دوره­نگار عادی ارجحیت دارد. دوره­نگار لاپلاسی، برای خوش­تعریف بودن توزیع مجانبی، به وجود همه گشتاورها نیاز ندارد. در عمل، این بدان معنی است که دوره­نگار لاپلاسی نسبت به حجم بالای نوسان در داده ­ها استوارتر است.
حال، به عنوان حالتی کلی­تر به بررسی فرآیندهای وابسته می­پردازیم. برای این منظور، مفهوم جدیدی از ایستایی را معرفی می­کنیم.

فصل دوم: ادبیات موضوع

۲-۱ مقدمه

در فصل قبل به طرح مسئله مورد مطالعه در این تحقیق پرداختیم. از آنجا که برای اصطلاحات موجود در حیطه موضوع کشف وب­سرویس ممکن است تعاریف متعددی مطرح شده باشد. در این فصل به تعریف مفاهیم پایه و زمینه­ای می­پردازیم که این تحقیق بر اساس این مفاهیم شکل گرفته است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۲ معماری سرویس گرا

امروزه سیستم‌های توزیع شده‌ی^[۱۱] زیادی وجود دارند که به صورت ذاتی ناهمگون^[۱۲] و از نظر جغرافیایی^[۱۳] جدا از هم هستند. دلیل اصلی پیدایش این نوع سیستم‌ها به دلیل تعامل بین سازمان‌های مختلف در داخل یک کشور و یا حتی بین سازمان‌های مختلف در کشورهای متفاوت است[۱۳] . سؤال اصلی که در رابطه با این سیستم‌ها وجود دارد چگونگی سازگاری این نوع سیستم‌ها با وجود ناهمگونی بین بخش‌های مختلف است. یکی از روش‌هایی که طراحان این نوع سیستم‌ها از آن برای پیاده­سازی سیستم استفاده می‌کنند، معماری سرویس­گرا است که با وجود ناهمگون بودن بخش‌های مختلف سیستم‌های توزیع شده، پیاده­سازی را آسان­تر می­ کند.
در مهندسی نرم افزار، معماری سرویس گرا مجموعه ­ای از اصول^[۱۴] و متدلوژی‌هایی است که طراحی و توسعه نرم افزار را به صورت سرویس‌های سازگار^[۱۵] امکان پذیر می‌سازد. به این صورت که با این روش ابتدا سیستم مورد مطالعه به واحدهای کوچک منطقی به نام سرویس تقسیم می‌شود و در مرحله بعدی همان طور که در شکل ۲-۱ قابل مشاهده است، با ترکیب این سرویس‌ها سیستم مورد مطالعه پیاده­سازی می‌شود[۱۴] .

شکل ۲-۱ : لایه تعامل در معماری سرویس [۱۴]

۲-۲-۱ تعاریف شرکت‌های مهم تجاری از معماری سرویس­گرایی

بعضی از شرکت‌های تجاری که راه حل‌های فنی برای پیاده­سازی این معماری تولید نموده‌اند، تعاریفی فنی برای معماری سازمانی ارائه داده‌اند :
معماری سرویس گرا از نگاه IBM : روشی برای ساخت سیستم‌های توزیع شده است که کارکردهای نرم افزاری را در قالب سرویس ارائه می‌کند. این سرویس‌ها هم توسط دیگر نرم افزارها قابل فراخوانی هستند و نیز برای ساخت سرویس‌های جدید مورد استفاده قرار می‌گیرند، این روش برای یکپارچه­سازی فناوری‌ها در محیطی که انواع مختلفی از سکوهای نرم افزاری و سخت افزاری وجود دارد ایده­آل است. ویژگی­های معماری سرویس گرا به این شرح است:
استفاده از استانداردهای مستقل از فناوری و مورد توافق برای ارائه مؤلفه­ های نرم­افزاری تحت قالب سرویس
معرفی کننده یک روش مشخص و مورد توافق برای تعریف و ارتباط بین مؤلفه­ های نرم­افزاری
مؤلفه­ های نرم­افزاری منفرد می‌توانند در ساخت دیگر نرم­افزارها استفاده شوند.
تقویت­کننده رهیافت سرهم بندی اجزاء­­ از قبل تعریف شده برای ساخت نرم افزارها به جای توسعه و پیاده­سازی آن‌ها
قادرند به نرم افزاهای خارج سازمانی مانند انواع داخلی آن متصل شوند.
­
معماری سرویس گرا از نگاه ORACLE : مجموعه ای از سرویس‌های خود شمول^[۱۶] که قادر به ارتباط با یکدیگر بوده و ویژگی­های اصلی آن‌ها به این قرار است:
اتصال سست
دانه درشتی
جهت فراخوانی بر روی گذرگاه منتشر می‌شوند.
تعریف سرویس در سطح کسب و کار و منتج شده از فرآیندها باعث انعطاف پذیری و چابکی فناوری اطلاعات در پشتیبانی از تغییرات حرفه می‌شود.
معماری سرویس گر از نگاه Forrester: سبکی از طراحی، پیاده سازی و مدیریت هر دو نرم­افزارهای کاربردی و زیرساخت‌ها که :
نرم افزارهای کاربردی به صورت واحدهای کارکردی مبتنی بر حرفه سازماندهی می‌شوند و از طریق شبکه قابل دسترس هستند.
خصیصه های کیفیت سرویس (امنیت، کارای، سبک یکپارچه­سازی و …) به روشنی برای هر سرویس تعریف و مشخص می‌شود.
زیرساخت‌های نرم افزاری مسئولیت کاری مدیریت دسترسی به سرویس‌ها و اجرای آن‌ها را بر عهده می‌گیرند.
پروتکل‌ها و زیرساخت‌های این معماری می‌بایست مورد توافق و نافذ باشد ولی به فناوری خاصی وابسته نباشد.

۲-۲-۲ اصول معماری سرویس گرا

آقای توماس ارل^[۱۷] در یک مقاله پژوهشی برای اولین بار هشت اصل در رابطه با سرویس گرایی مطرح کردند که امروزه در سکوهای معماری سرویس گرا این اصول رعایت می‌شوند [۱۵ ، ۱۶] که عبارتند از :
قراردادهای استاندارد شده سرویس‌ها^[۱۸] : سرویس‌ها اهداف و قابلیت‌های خودشان را از طریق قراردادها در معرض دید مشتریان می‌گذارند به همین دلیل یکی از اصول کلیدی‌ این معماری همین قراردادهای استاندارد شده هستند. قراردادهای استانداردی برای انتقال داده بین سرویس‌ها و توصیف سرویس‌ها وجود دارد که در بخش بعدی به صورت مختصر شرح داده خواهند شد. در شکل ۲-۲ بخش‌هایی از قرارداد توصیف سرویس آورده شده است که تحت تأثیر استانداردسازی قرار می‌گیرند.
<policy>
<ExactlyOne>
<All>
assertions ….
</All>
<All>
assertions ….
</All>
</ExactlyOne>
……
</policy>
<schema >
<element >
<complexType>
<sequence>
<element … />
<element … />
<element … />
</sequence>
</complexType>