استقامت قلبی- تنفسی
توانایی بدن برای انتقال اکسیژن و مواد غذایی در حین فعالیت به تمام اندام های حیاتی
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
انعطاف پذیری
توانایی حرکت آزادانه در سراسر دامنه حرکتی مفصل
ترکیب بدن
درصد بافت چربی و بافت بدون چربی
مرتبط با مهارت حرکتی
سرعت
توانایی اجرای یک حرکت در یک دوره زمانی کوتاه
توان
اعمال حداکثر نیرو در حداقل زمان
تعادل
توانایی حفظ پایداری بدن در زمان حرکت یا سکون
چابکی
توانایی تغییر مسیر سریع و دقیق بدن، حین فعالیت
زمان عکس العمل
فاصله زمانی بین ارائه محرک و شروع حرکت
هماهنگی
توانایی اجرای آرام و دقیق حرکات بدنی
۲-۲-۵. ترکیب بدنی
به طور کلی، ترکیب بدن ارزیابی می شود تا وضعیت آمادگی و تندرستی فرد مشخص و کنترل شود. این ارزیابی، ضمنا به طراحی برنامه های تمرینی ورزشکاران کمک می کند. به خوبی معلوم شده است که درصد زیاد چربی بدن با بیشتر شدن خطر بیماری قلبی، دیابت، پرفشار خونی، سرطان، چربی خون زیاد[۱۴] و دیگر مشکلات وابسته به سلامتی همراه است. از طرف دیگر، درصد زیاد توده خالص بدن و توده کم چربی، با موفقیت های ورزشی و تندرستی کامل توأم می باشد (۲۴). ترکیب بدنی تاثیر معنی داری بر پاسخ های فیزیولوژیک به ورزش دارد. دانشمندان حوزه علوم ورزشی، بیشترین علاقه خود را به رابطه بین اندازه موتور (برای مثال توده عضلانی در حال ورزش) و بار بدن (چربی) نشان داده اند و خود را موظف به تحقیق در این باره دانسته اند. وزن بدن از اجزای مختلفی تشکیل یافته است (۹).
بافت عضلانی، چربی، استخوان ها، امعاء و احشاء و غیره بخش های تشکیل دهنده بدن هستند. متخصصین، مواد تشکیل دهنده بدن را در سطوح اتمی، شیمیایی، سلولی و بافتی ارزیابی می کنند. روش دو جزئی یکی از متداول ترین روش های ارزیابی ترکیب بدن است که در این روش مواد تشکیل دهنده بدن به دو جزء تقسیم می شوند. توده چربی (FM) و توده بدون چربی (FFBM). توده چربی در بافت چربی که در اندام های داخلی و زیر پوست جای گرفته، وجود دارد. توده بدون چربی اغلب به بافت خالص یا توده خالص بدن (LBM) گفته می شود و به تمام بافت های بدن به جز بافت چربی گفته می شود. توده بدون چربی را می توان با کم کردن وزن کل چربی بدن از وزن کل بدن محاسبه کرد. ارزیابی ترکیب بدن به منظور مشخص کردن در صد چربی بدن، توده بدون چربی و تعیین وزن مطلوب و کمترین وزن انجام می شود. در آزمودنی های در حال رشد، این موضوع به دلیل آن که رابطه بین دو متغییر موتور(عضله) و بار بدن، با سن و وزن هر دو تغییر می کند، اهمیت ویژه ای دارد. بنابر این اطلاع از تناوب های بلوغی در ترکیب بدن اهمیت بسیار دارد و این در صورتی است که ما از روند های فیزیولوژیکی سال های طفولیت تفسیر دقیقی داشته باشیم. مشکل عمده در راه درک تغییرات ترکیب بدنی در جریان سال های کودکی صحت و درستی روش های اندازه گیری در آزمودنی های نابالغ است که باعث افزایش شک و تردید در رابطه ها می شود. به لحاظ تخصصی به نظر می رسد که دقت روش ها و معادله های مورد استفاده برای برآورد ترکیب بدن در افراد بزرگسال، وقتی بخواهیم آنها را در مورد کودکان به کار گیریم با علامت سوال جدی مواجه می شود. روش دو جزئی یکی از متداول ترین روش های ارزیابی ترکیب بدنی است (۴۳). در برخی از رشته های ورزشی، افراد به درصد چربی بدن فوق العاده کمی نیاز دارند. برای مثال، درصد چربی بدن برخی دوندگان نخبه ماراتون به کمتر از ۳ تا ۵ درصد می رسد. ورزش های دیگری نیز وجود دارند که افراد به درصد چربی بدن بیشتری نیاز دارند. با وجود این، موفقیت در رشته های ورزشی یا رویداد های ورزشی به عوامل گوناگونی وابسته است که تأکید بیش از حد بر اهمیت مقادیر (ایده ال) چربی بدن در پژوهش های علمی تأیید نمی شود و بنابر این می تواند باعث گمراهی شود که بالقوه برای تندرستی بدن زیانبار است (۲۴).
۲-۲-۵-۱. اهمیت ارزیابی ترکیب بدن
وضعیت ترکیب بدنی نه تنها بر اندازه گیری و توصیف آمادگی جسمانی بلکه همچنین بر سلامت و تندرستی (بهداشت) آینده کودکان نیز تاثیر عمیقی دارد (۴۹). تکنیک های زیادی برای ارزیابی ترکیب بدن وجود دارد که عبارتند از: آنترومتری، ضخامت چین پوستی، وزن کشی هیدرواستاتیک (وزن کشی زبر آب یا چگالی سنج در آب، مقاومت الکتریک(BIA)، پرتو نگاری کامپیوتری (CT) و برآورد جذب اشعه ایکس (۲۸).
۲-۲-۵-۲. عوامل موثر بر ترکیب بدن
وراثت: این که بدن شما چه شکلی دارد و آیا چاق، لاغر یا عضلانی هستید، علتش می تواند وراثت باشد. پژوهشگران می گویند در حدود ۳۰ در صد وزن بدن به وراثت مرتبط است. وقتی می خواهید بدنتان را مطابق خواسته و میل خود درآورید، لازم است تا به جنبه وراثت هم توجه کنید.
متابولیسم: سطح متابولیسم (سوخت و ساز) پایه برای زنده ماندن، در تعیین ترکیب بدن اثر گذار است. این حالت از طریق انرژی مصرفی و هزینه شده و با معیار کالری سنجیده می شود. کالری هزینه شده در زمان کار، تفریح، مطالعه یا حتی نشستن و نگاه کردن تلویزیون شامل سوخت و ساز پایه نمی شود. برخی از افراد نسبت به دیگران، سطح سوخت و ساز پایه بالاتری دارند. این بدان معنی است که بدن آنها در زمان استراحت کالری بیشتری را می سوزاند و همچنین این افراد می توانند کالری بیشتری را بدون آن که مقدار چربی بدن آنها افزایش یابد، مصرف کنند. سوخت و ساز با عواملی مانند وراثت، سن و بلوغ تحت تاثیر قرار می گیرد. افراد جوان سطح سوخت و ساز پایه بالایی دارند، زیرا بدنشان در حال رشد و بزرگ شدن است و به ساخته شدن عضلات جدید نیاز دارند. از سویی با افزایش سن مقدار سوخت و ساز پایه کاهش می یابد و به همین علت نیاز به مواد غذایی نیز کم می شود که در این صورت میزان چربی بدن کاهش می یابد (۳۱).
بلوغ: همان طوری که کودکان در حال رشد هستند و سطح هورمون های بدن آن ها دستخوش تغییر می شود. میزان چربی بدن نیز تغییر می یابد. در دهه دوم زندگی هورمون های زنانه موجب افزایش بیشتر چربی زنان نسبت به مردان و هورمون های مردانه موجب عضلانی تر شدن پسران می شود (۳۱).
برنامه غذایی: مقدار انرژی مواد غذایی با معیار کالری اندازه گیری می شود. یک مرد با سن ده سال به بالا، اگر ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ کالری انرژی مصرف کند، در صد چربی مطلوب خواهد داشت. زنان بالای سن ده سال نیز روزانه به ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ کالری انرژی نیاز دارند. به طور کلی مردان نسبت به زنان به خاطر بزرگتر بودن حجم بدن و عضلات شان نیاز به کالری بیشتری دارند (۳۱).
۲-۲-۶. شیوه زندگی
می توان علت بی تحرکی جسمانی در جوامع جهانی و ایران را به دلیل تغییر در سبک زندگی بی حرکت، استفاده از اینترنت و انجام کارهای شخصی و شغلی در یک حالت منفعل( پشت میز)، و نیز روی آوردن به فعالیتهای ساکن برای پر کردن اوقات فراغت از قبیل تماشای تلویزیون، انجام بازی های رایانه ای، و همچنین عدم استفاده از دوچرخه برای جابجایی به جای اتومبیل دانست. حال تنها راه حل؛ تغییر سبک زندگی و انجام فعالیت بدنی منظم با شدت متوسط مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و همچنین براساس تعریف فعالیت بدنی (هر نوع حرکت تولید شده توسط عضلات اسکلتی که با مصرف انرژی همراه باشد و به صورت منظم)، هر فعالیتی که با افزایش مصرف انرژی همراه است می تواند عامل مهم اصلاح سبک زندگی با کاهش بروز دیابت، بیماریهای قلبی - عروقی و سایر موارد بیماریهای غیر واگیر باشد. حال با توجه به اهمیت و نقش فعالیت بدنی در زندگی امروزی باید این موضوع را از دو بعد بررسی نمود: بعد شخصی و اجتماعی. در بعد شخصی، هر فرد باید برای خودو خانوادهاش طرح و برنامه ای از اصلاح و تغییر سبک زندگی بیحرکت به فعال داشته باشد، مانند برنامه ریزی برای افزایش فعالیت بدنی منظم در هفته، پر کردن اوقات فراغت با فعالیتهای مفرح و فعالی از قبیل شنا و کوهپیمایی به جای تماشای تلویزیون، و یا انجام بازیهای رایانه ای و تخصیص بودجه ی لازم برای این نوع فعالیتها با هدف پیشگیری و داشتن یک زندگی سالم و بانشاط و شاداب. همچنین، دیگر عوامل ارتقاء سبک زندگی از قبیل اصلاح و بهبود عادات و رفتارهای غذایی، کاهش مصرف دخانیات و جلوگیری از استرس را باید مدنظر داشت. در بعد اجتماعی دولت باید با آموزش صحیح و فراگیر در جامعه به فرهنگ سازی در این امر بپردازد. همچنین باید بکوشد تا فضای ورزشی دردسترس عموم قرار دهد و سیاست ها و روش هایی که فرهنگ فعالیت بدنی را در تمام سطوح متفاوت اجتماع، از خانواده گرفته تا مدارس، اصناف و اماکن عمومی نظیر مساجد و تکایا شامل شود، افزایش دهد تا به جامعه ای سالم و فعال دست یابیم(۱۴).
شکل ۲-۱. نقش بی تحرکی جسمانی و سبک زندگی بی حرکت در شیوع بیماریهای غیرواگیر(۱۴)
فرایند سلامتی در شیوه زندگی فعال بطور گسترده مورد بررسی قرار گرفته این بررسی نشان می دهد که حضور در فعالیت های ورزشی در طی دوران کودکی می تواند به بهبود مهارت های حرکتی، مهارت های اجتماعی و مهارت های اوقات فراغت کمک کند و همچنین آمادگی جسمانی و سلامتی بدن می تواند هجوم عوامل خطر آفرین را کاهش دهد. این موضوع که عادت به فعالیت های جسمانی از دوران کودکی تا بزرگسالی باید ادامه پیدا کند، مورد تایید قرار گرفته اما حمایت نشده است. تحقیق در خصوص فعالیت های جسمانی کودکان گسترده نیست، اما یک دیدگاه نشان می دهد که بسیاری از کودکان به قدر کافی به فعالیت جسمانی نمی پردازند تا به سلامتی مطلوب دست یابند. بسیاری از اطلاعات مربوط به سطوح فعالیت های جسمانی در تحلیل و بررسی نشان می دهد که گذر از دوره های غیر فعال و متوسط جسمانی به دوره شدید و فعال فعالیت های جسمانی، برای کسب سلامتی مورد نیاز است. (۳).
یکی از اولین وظایف یک برنامه آمادگی، کمک به اصلاح رفتار های موجود در شیوه زندگی است. اگر چه توجه روی افزایش ورزش است، رفتارهای نادرستی که نیاز به کاهش یا تغییر دارند نیز باید مشخص شوند. این رفتار ها شامل سیگار کشیدن، پرخوری و فشار های روانی است (۵۶). کم تحرکی مشکل عصر حاضر می باشد. فعالیت های فیزیکی کافی و مناسب موجب ارتقای سلامت افراد می شود. کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری های مزمن، کاهش اضطراب و افسردگی و افزایش تحصیلات دانشگاهی از جمله فواید انجام فعالیت های فیزیکی در ساعاتی از روز می باشد (۳۳).
یکی از مهم ترین بیماری هایی که کیفیت زندگی کودکان امروزی و بزرگسالان فردا را تهدید می کند، کم تحرکی است. دقیقا به همان شکلی که نداشتن فعالیت بدنی، طول عمر و کیفیت زندگی افراد بزرگسال را به مخاطره می اندازد، نپرداختن جوانان امروزی به فعالیت بدنی و فعالیت ورزشی منظم می تواند تا حد زیادی شیوع و شدت بیماری را در بزرگسالان فردا تشدید کند. به نظر می رسد که امروز، بیشتر از هر زمان دیگر نیاز داریم تا الگو های شیوه زندگی کودکانی را بهبود ببخشیم که بعدها وارد دوره بزرگسالی می شوند (۲۴).