خودکارآمدی یک صفت شخصیتی نیست، بلکه شناخت­های اختصاصی هستند که فقط در ارتباط با یک رفتار خاص در یک موقعیت یا زمینه خاص مشخص و تعریف می­شوند(مدوکس،۱۹۹۵).

۲-۳۴-۲٫منابع اطلاعات خودکارآمدی

چهار منبع اطلاعات برای انتظارات خوکارآمدی وجود دارند که هر منبع در قدرت اثرگذاری بر انتظارات خوکارآمدی متفاوت از منابع دیگر است:

دستاوردهای عملکرد^[۱۱۱]:این منبع اطلاعاتی به دلیل آنکه بر پایه تجربه چیرگی شخصی فرد استوار است، مهمترین منبع خودکارآمدی به شمار می ­آید. تجربه مستقیم و بلاواسطه در موفقیت یک فعالیت می ­تواند به عنوان قوی­ترین منبع خودکارآمدی به شمار آید. موفقیت انتظار چیرگی را افزایش می­دهد و شکست­های مکرر آن را کاهش می­دهد. مخصوصاً اگر این شکست­ها در ابتدای موقعیت صورت گیرد. پس از آنکه انتظار خودکارآمدی از طریق موفقیت­های پی در پی توسعه یافت، اثر منفی شکست­های موقعیت کاهش می­یابد. در این حالت حتی شکست­های موقعیتی می ­تواند استقامت فرد را قوی سازد مخصوصاً اگر فرد این تجربه را داشته باشد که حتی بر مشکلترین موقعیت نیز ‌می‌توان چیره گشت. البته اثرات شکست بر کارآمدی شخصی تا حدی وابسته به زمان­بندی و الگوی کلی تجاربی است که شکست در آن­ها اتفاق می ­افتد(بندورا،۱۳۷۲).

زمانی که خودکارآمدی شکل گرفت به موقعیت­های دیگری که فرد ‌در مورد ناتوانی خود در انجام آن ها اشتغال فکری دارد، تعمیم می­یابد. نتیجتاً رشد در کارکرد رفتاری نه تنها به موقعیت­های مشابه بلکه به موقعیت­های متفاوت نیز انتقال می­یابد. ‌بنابرین‏ برای مثال ‌می‌توان گفت خودکارآمدی افزایش یافته از طریق ایجاد چیرگی و مهارت در فرد فوبیک از یک حیوان خاص می ­تواند تلاش­ های مقابله­ای موقعیت­های اجتماعی را افزایش داده و ترس از سایر حیوانات را کاهش دهد. هر چند باید خاطر نشان کرد که اثرات تعمیم بیشتر در فعالیت­هایی صورت ‌می‌گیرد که بیشترین شباهت را با موقعیت اصلی داشته باشند (ویلیامز،۱۹۸۸ و ۱۹۸۵).

عملکرد مستقیم از چند طریق انتظارات خودکارآمدی را ارتقا می­بخشد: ۱) از طریق رویارویی بیشتر با تهدیدات پیشین فرد می­آموزد که این موقعیت­ها دیگر ترسناک نیستند و ‌بنابرین‏ برانگیختگی هیجانی کاهش یافته و توانایی مقابله افزایش می­یابد، ۲) از طریق چیرگی و تسلط خود راهبری شده برای ارتقاء مهارت­ های مقابله­ای، فرصت­های فراهم می­گردد که آسیب­پذیری نسبت به استرس کاهش می­یابد، ۳) عملکرد مستقیم و بلاواسطه اگر به خوبی اجرا گردد، تجارب موفقیت را فراهم نموده و خودکارآمدی را تقویت می­ کند(ویلیامز و زین^[۱۱۲]،۱۹۹۷؛بندورا،۱۹۹۷).

تجربه جانشینی^[۱۱۳]: مشاهده الگوی موفق در یک فعالیت، به مراجع کمک می­ کند تا باور نماید او نیز می ­تواند موفق شود. همچنین مشاهده این موضوع که پرداختن به فعالیت­های تهدیدآمیز، پیامدهای ناگوار به دنبال ندارد می ­تواند در مشاهده­گرها موجب انتظاراتی مبنی بر این شود که اگر دیگران می ­توانند، آن­ها نیز قادرند عملکرده خود را بهبود بخشند. البته تجربه جانشینی، که بر اساس استنتاج مقایسه اجتماعی صورت ‌می‌گیرد، منبع ضعیف­تری برای اطلاعات توانمندی فردی، در مقایسه با شواهد مستقیم عملکرد است. ‌بنابرین‏ کارآمدی ایجاد شده در سرمشق­گیری، به تنهایی ضعیف­تر و آسیب­پذیرتر است (مدوکس،۱۹۹۱).

معلوم شده است که برخی از متغیرهای سرمشق­گیری بر انتظار چیرگی فرد اثر می­گذارند. مثلاً فوبیک­ها از سرمشق­هایی که به تدریج و با تلاشی معین بر مشکلاتشان غلبه ‌می‌کنند بیشتر از مشاهده افراد ماهری که به آسانی فعالیت­شان را انجام می­ دهند، سود می­برند. فرد در اینجا در می­یابد که حتی در حالت اضطراب نیز بالاخره با استقامت و پشتکار ‌می‌توان موفق گشت (ویلیامز و فالبو^[۱۱۴]،۱۹۹۶).

شباهت برخی خصوصیات فرد با خصوصیات سرمشق نیز تأثیر سرمشق­گیری را افزایش می­دهد. مشاهده سرمشق درحال پرداختن به رفتارهایی که نتایج و پیامدهای مثبت و مشخص دارد در مقایسه با مشاهده رفتارهایی که نتایجی مبهم و نامشخص دارند، تأثیر بیشتری بر خودکارآمدی فردی می­گذارند. همچنین مشاهده فعالیت­هایی که موفقیت به دنبال دارند، در مقایسه با مشاهده همان فعالیت­ها بدون آنکه نتایج و موفقیت آن نشان داده شود بهبود رفتاری بیشتری ایجاد ‌می‌کنند. (بندورا ۱۹۹۷).

سرمشق­گیری از طریق سرمشق­های متفاوت، مؤثرتر از زمانی است که سرمشق­گیری فقط از سوی یک سرمشق صورت گیرد، زیرا مشاهده­گر در می­­یابد اگر افراد با خصوصیات متفاوت می ­توانند موفق باشند، پس منطقی است که خود نیز موفق شود. ‌بنابرین‏ موفقیت از طریق تلاش جانشینی می ­تواند درک مشاهده­گر را ‌در مورد توانمندی­هایش ارتقاء دهد. (بندورا ۱۹۸۲).

ترغیب کلامی^[۱۱۵]: ترغیب کلامی به دلیل سهولت و قابل دسترس بودن، به فراوانی مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد. بازگو کردن این که فرد می ­تواند موفق شود معمول­ترین منبع خودکارآمدی است. افراد از طریق ترغیب و القاء کلامی می ­توانند معتقد شوند که می ­توانند بر آنچه که قبلاً مغلوب آن بودند فایق آیند.

البته انتظار خودکارآمدی که از طریق ترغیب کلامی به وجود می ­آید ضعیف­تر از خودکارآمدی است که در عملکرد مستقیم ایجاد می­ شود. زیرا برای ترغیب کلامی پایه تجربی معتبری وجود ندارد. این نوع خودکارآمدی در مقابل ناکامی­ها به آسانی می ­تواند خاموش گردد. فرد در مواجهه با تهدید و شکست­ها، هر گونه انتظار موفقیت در خود را که با ترغیب و القا کلامی ایجاد شده باشد، به سرعت از دست می­دهد (بندورا ۱۹۹۷).

افزایش توانمندی و کفایت شخصی از طریق ترغیب کلامی بدون فراهم آوردن شرایطی برای تسهیل عملکرد مؤثر، فرد را به سوی شکست سوق داده، و باعث کاهش اعتبار ترغیب کننده و خودکارآمدی فرد می­ شود (ویلیامز،۱۹۹۷).

هرچند ترغیب اجتماعی به تنهایی برای افزایش حس خودکارآمدی فردی، دارای محدودیت­هایی است، اما می ­تواند در موفقیت­های به دست آمده از طریق عملکرد مستقیم همکاری نماید. اجزاء و عناصر مهمی که در ترغیب کلامی می ­توانند تغییرات معنی­دار در خودکارآمدی فرد ایجاد کنند شامل اعتبار ترغیب کننده، پرستیژ و مقام اجتماعی، قابل اعتماد بودن و مهارت وی ‌می‌باشد. هر چقدر منبع اطلاعات قابل قبول­تر باشد بیشتر احتمال دارد که انتظار کارآمدی تغییر یابد (بندورا ۱۹۹۷).

برانگیختگی هیجانی:سطح برانگیختگی هیجانی (طپش قلب، تنفس، تعریق و….)، عاملی است که افراد معمولاً به وسیله آن ‌در مورد کارآمدی خود قضاوت ‌می‌کنند. موقعیت­های فشارزا موجب برانگیختگی هیجانی می­گردند که این برانگیختگی ارزش اطلاعاتی در جهت توانمندی فرد دارد، و ‌بنابرین‏ این منبع دیگری است که می ­تواند کارآمدی شخصی فرد را متأثر سازد. افراد برای قضاوت ‌در مورد اضطراب و آسیب­پذیری­شان نسبت به استرس، متکی بر حالات برانگیختگی خود هستند. برانگیختگی بالا عملکرد را ضعیف می­ کند و در نتیجه خودکارآمدی فرد کاهش می­یابد. برانگیختگی پایین با احساس آرامش و اطمینان همراه است و ‌بنابرین‏ خودکارآمدی را ارتقاء می­بخشد. افراد، زمانی که آشفته و برانگیخته نیستند در مقایسه با زمانی که برانگیخته­اند انتظار موفقیت بیشتری را دارند (مدوکس،۱۹۹۱ و ۱۹۹۵).

معمولا بخشی از مابه تفاوت به داراییها و بدهی‌های موجود شرکت فرعی (که ارزش منصفانه آن ها متفاوت از مبلغ دفتری آن ها‌ است)و بخش دیگر از آن (در صورت وجود) به سرقفلی تخصیص داده می شود.با انجام این کار خالص دارایی‌های شرکت فرعی،در صورت‌های مالی تلفیقی به ارزش منصفانه در تاریخ تحصیل گزارش می شود.این در حالی است که هزینه استهلاک این داراییها در صورت‌های مالی جداگانه شرکت فرعی بر اساس بهای تمام شده گزارش شده است اما در صورت‌های مالی تلفیقی باید بر اساس ارزش منصفانه ارائه شود.‌بنابرین‏ در تعدیلات دسته دوم تفاوت بین ارزش منصفانه و مبلغ دفتری این داراییها طی عمر مفید آن ها مستهلک می شود.

ج)حذف مانده حساب‌ها و معاملات درون گروهی

مانده حساب‌ها و معاملات درون گروهی شامل فروش،هزینه،سود و زیان تحقق نیافته ناشی از معملات درون گروهی،درآمد سود سهام و غیره است.ایم مانده حساب‌ها و معاملات درون گروهی با این استدلال حذف می شوندکه یک شخصیت اقتصادی واحد کالایی را به خود نمی فروشد. یا از خود خریداری نمی کند و یا اینکه از خود طلب ندارد یا بدهی به خود ندارد.لذا اینگونه معاملات مانده های درون گروهی، باید در صورت‌های مالی تلفیقی حذف شوند. معاملات درون گروهی ممکن است منتج به سود یا زیانی گردد که در مبلغ دفتری دارایی‌های گروه،نظیر موجودی مواد و کالا و دارایی‌های ثابت مشهود، منظور می شود.‌در مورد آن بخش از داراییها که در تاریخ ترازنامه همچنان در تملک واحدهای تجاری مشمول تلفیق است،سود یا زیان ثبت شده در صورت‌های مالی جداگانه واحد تجاری عملا برای گروه به عنوان یک مجموعه، تحقق نیافته است زیرا هیچ گونه افزایش یا کاهش در خالص دارایی‌های گروه واقع نمی شود.سود یا زیان با فروش داراییها به اشخاص خارج از گروه یا مصرف یا استفاده از آن ها تحقق می‌یابد. ‌بنابرین‏ اینگونه سودها و زیانها، از نتایج عملیات و مبلغ دفتری دارایی‌های گروه حذف می شود. سود یا زیان تحقق نیلفته باید به طور کامل حذف شود، حتی اگر واحد تجاری فرعی دارای سهامدار اقلیت باشد.

د)شناسایی سهم اقلیت از سود خالص و سود انباشته پس از تاریخ تحصیل

تلفیق شرکت اصلی و واحد فرعی آن که به طور کامل تحت تملک است با تلفیق واحد فرعی که کمتر از ۱۰۰ درصد آن در تملک شرکت اصلی است، تفاوت دارد. تفاوت آن ها در وجود سهم اقلیت می‌باشد. سهم اقلیت یا سهم فاقد کنترل، واژه ای است که ‌در مورد ادعای سایر سهام‌داران به جزء واحد تجاری اصلی(سهم دارای کنترل)نسبت به سود یا زیان و خالص دارایی‌های واحد تجاری فرعی،به کار می رود.سهم اقلیت از سود یا زیان خالص شرکت فرعی، در ذیل صورت سود و زیان تلفیقی،و سهم اقلیت از خالص دارایی‌های واحد تجاری فرعی،در ترازنامه تلفیقی ارائه می شود.

گفتار سوم: مروری برتحقیقات گذشته مرتبط با موضوع پژوهش

۲-۲۱) رابطه بین اقلام صورت‌های مالی و مالیات بر درآمد شرکت‌ها :

تحقیقات نسبتا جامعی ‌در مورد رابطه بین تغیییر اقلام و ساختارهای صورت‌های مالی با میزان مالیات بر درآمد شرکت‌ها انجام شده است. از آن جمله ایزدی نیا و رسائیان(۱۳۸۷)به بررسی ساختار سرمایه و مالیات بر درآمد شرکت‌ها در ایران پرداختند نتایج این تحقیق بیانگر عدم وجود رابطه معنادار بین ساختار سرمایه و مالیات شرکت‌ها پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

– یکی دیگر از مواردی که در تهیه صورت‌های مالی مورد توجه قرار می‌گیرد مسئله محافظه کاری است و می توان اشاره کرد که، مالیات در کنار سایر عوامل قراردادی،حقوقی و قوانین و مقررات حسابداری علتی برای محافظه کاری است.خدامی پور و ترک زاده(۱۳۹۰)به بررسی تاثیر مالیات بر محافظه کاری در گزارشگری مالی و همچنین مربوط بودن اطلاعات حسابداری پرداختند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات پژوهش نشان می‌دهد که شرکتهایی که خالص جریان نقد عملیاتی آن ها بسیار بزرگتر از درآمد مشمول مالیات آن ها‌ است، محافظه کاری بیشتری نسبت به سایر شرکت‌ها دارند، اما ‌در مورد شرکتهایی که خالص جریان نقد عملیاتی آن ها بسیار کوچکتر از درآمد مشمول مالیات آن ها‌ است، نمی توان گفت که محافظه کاری کمتری نسبت به سایر شرکت‌ها دارند. علاوه بر این یافته های پژوهش نشان می‌دهد که مالیات نه تنها مربوط بودن اطلاعات حسابداری را که شرکت‌ها ارائه می‌کنند کاهش نمی دهد، بلکه باعث افزایش مربوط بودن اطلاعات نیز می‌گردد.

– یکی از استانداردهای بین‌المللی حسابداری که تاثیر بسزایی در کیفیت گزارشگری مالی دارد استاندارد حسابداری مالیات بر درآمدشماره ۱۲ است. نبود این استاندارد در مجموعه استانداردهای حسابداری ایران موجب انحراف صورت‌های مالی می شود، چرا که این استاندارد ابزاری برای تفکیک اندازه های حسابداری مالی از اندازه های قوانین مالیاتی و تخصیص تفاوت این اندازه ها به ادوار مالی دوره عمر مبادلاتی که باعث ایجاد این تفاوت شده اند، فراهم می‌کند.در حال حاضر درایران، گزارشگری مالیاتی بر مبنای استاندارد بین‌المللی حسابداری آن وجود ندارد و تمامی اقدامات فعلی در حد اجرای ماده ۲۷۲ قانون مالیات ها و خارج از چهارچوب گزارشگری مالی و به طور مستقل انجام و ملاحظه می‌گردد. وجود بحران های مالی در شرکتهایی چون ورلدکام، انرون، زیراکس سبب شد موضوع شفافیت صورت‌های مالی به ‌عنوان یک پدیده مورد لزوم و ضرورت بازار، سهم اهمیتی بیشتری را بخود اختصاص دهد.عدم هماهنگی بین حسابداری مالی و قوانین مالیاتی نیز فرصتی را برای مدیران فراهم آورد تا بتوانند درآمد دفتری و یا سود مشمول مالیات را دستکاری نمایند.تخلفات ناشی از فرار مالیاتی، خلا بین مالیات واقعی و مالیات پرداخت شده در کاهش شفافیت گزارشگری مالی بی تاثیر نبوده است.در گزارشگری مالیاتی سهم دولت از منافع بنگاه از طریق سود حسابداری قابل قبول ممیز مالیاتی به همراه برخی تعدیلات محاسبه می شود. در واقع این فرایند به طور غیرمستقیم می‌تواند مهر تائیدی بر سود حسابداری گزارشگری مالی باشد یعنی در صورت پذیرش گزارش مالیاتی توسط مراجع مالیاتی، طبیعتا اعتبار ویژه ای به گزارشات مالی بخشیده می شود. با این وجود نقش نهادهای قانون گذار در الزامی کردن افشای اطلاعات و افزایش شفافیت برجسته تر از گذشته می شود. گرچه اطلاعات کامل در بهترین شرایط نیاز به الزامات قانونی دارد.

– فانگ جاوو(۲۰۰۶) Fung jaooدر پژوهشی ‌به این نتیجه رسیدند که قوانین مالیاتی ناگزیر بر عمل حسابداری اثر می‌گذارد و حسابداری به عنوان یک فن دارای اصول و ضوابط خاص خویش است که تحت تاثیر قوانین مالیاتی قرار گرفته است.این تاثیر پذیری به گونه ای باید باشد که به ایجاد یک ثبات رویه منتهی گردد.

طالب نیا و همکاران (۱۳۸۹)در مطالعه ای با تأکید بر موضوع شفافیت گزارشگری مالی، به بررسی ارتباط آن با گزارشگری مالیاتی پرداخته است.نتایج پژوهش بیانگر وجود یک رابطه مثبت بین گزارشگری مالیاتی و شفافیت گزارشگری مالی بوده است، به طوری که در صورت تهیه گزارشگری مالیاتی به ضمیمه گزارشگری مالی، شفافیت گزارشگری مالی تا حدود زیادی تامین خواهد شد.

ازآن به” ) ناهاپیت” و” گوشال)” ۱۹۹۸), به طور موازی اشاره دارد به آنچه که” لیندنبرگ “(۱۹۹۶)ازآن به عنوان جنبه رفتاری سرمایه اجتماعی یاد می‌کند.

مهمترین جنبه‌های این بعد از سرمایه اجتماعی عبارتند از اعتماد و قابلیت اعتماد، هنجارها، تعهدها وانتظارات، و هویت.

۲-۵ دیدگاه های مختلف سرمایه اجتماعی:

دیدگاه “پیربوردیو”

بوردیو سرمایه اجتماعی را یکی از اشکال سرمایه می‌داند. سرمایه از نظر او سه شکل بنیادی دارد: سرمایه اقتصادی که قابلیت تبدیل به پول را دارد و می‌تواند به شکل حقوق مالکیت نهادینه شود، سرمایه فرهنگی که در برخی شرایط به سرمایه اقتصادی بدل می شود و به شکل کیفیات آموزشی نهادینه می‌گردد و سرمایه اجتماعی که از الزامات اجتماعی (پیوندها) ساخته شده است، و تحت برخی شرایط به سرمایه اجتماعی تبدیل می شود و ممکن است در شکل عنوان اشرافی نهادینه شود. او ‌به این نکته که ایجاد و اثربخشی سرمایه اجتماعی بستگی به عضویت در یک گروه اجتماعی دارد که اعضای آن مرزهای گروه را از طریق مبادله اشیا و نمادها بنیان نهاده اند فرد با عضویت در گروه در مالکیت شبکه با دوامی از روابط نهادی شده بین افراد که در خود منابع بالقوه و بالفعلی (سرمایه اجتماعی) برای او دارد شریک می شود. او با این شیوه استفاده از سرمایه اجتماعی، نوعی توپولوژی اجتماعی را فراهم می‌کند که در آن موقعیت افراد با توجه به داشته های آن ها از سرمایه های موجود اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مشخص می شود.

دیدگاه “جیمز کلمن”

“کلمن”نیز مفهوم سرمایه اجتماعی را از اقتصاد جامعه شناسی آورد. او این شکل از سرمایه را مولد می‌داند و امکان دستیابی به هدف های معینی را که در نبود آن دست نیافتنی است، فراهم می‌سازد. کلمن سازمان اجتماعی را پدید آورنده سرمایه اجتماعی می‌داند. به زعم او سرمایه اجتماعی چیز واحد نیست بلکه انواع گوناگونی است که دوجنبه مشترک دارند: نخست، شامل جنبه ای از یک ساخت اجتماعی هستند و دوم کنش های معین افرادی را که در درون ساختار هستند تسهیل می‌کنند. سرمایه اجتماعی سبب می شود تا هزینه دستیابی به آن ها تنها با مصرف هزینه های زیاد امکان پذیر می شود. بدین گونه کلمن بر سودمندی سرمایه اجتماعی به عنوان منبعی برای همکاری، روابط دو جانبه و توسعه اجتماعی تأکید می ورزد. از نظر او عواملی که سبب ایجاد و گسترش سرمایه اجتماعی می‌گردند عبارتند از:

دیدگاه “کلمن لوری”

چهارمین منبع معاصر ‌در مورد سرمایه اجتماعی، اثری از اقتصاد دانی به نام گلن لوری است. لوری در بستر انتقاد از نظریه های نئوکلاسیک نابرابری نژادی درآمدی و تبعات سیاسی آن نظریه ها به مفهوم سرمایه اجتماعی رسیده. لوری استدلال می‌کند که نظریه های اقتصاد ارتدوکس، بیش از حد فرد گرایانه اند و منحصراًً به سرمایه انسانی انفرادی و بر ایجاد می‌دانی هموار برای رقابت مبتنی بر چنین مهارت هایی توجه کرده‌اند. ممنوعیت های قانونی بر علیه سلیقه های نژادی کارفرمایان و اجرای برنامه های نابرابری ها از نظر لوری، به دو دلیل می‌توانند تا ابد ادامه یابند. دلیل اول فقر موروثی والدین سیاه پوست است که به شکل سطح نازل تر امکانات مادی و فقر فرصت های آموزشی به فرزندان شان انتقال خواهد یافت. دلیل دوم ارتباط ضعیف کارگران سیاه پوست به بازار کار و بی بهره بودن آنان از اطلاعات درباره فرصت هاست.

بخش دوم

۲-۶ تعالی سازمانی

تعریف تعالی:

تعالی در لغت به معنی بلند شدن و برتر شدن می‌باشد. تعالی سازمانی به معنای تعهد سازمانی به رشد و توسعه پایدار و دایمی سازمان در جهت کسب رضایت مشتری و افزایش مستمر سودآوری در یک محیط ملی فراگیر و حمایت کننده می‌باشد. تعالی سازمانی تابع شرایط خاص، فرهنگ، محیط داخلی و خارجی کسب و کار، ویژگی نیروی انسانی سازمان، نقاط قوت و ضعف، قرصت ها و تهدیدهایی است که سازمان را در برگرفته است، در یک کلام، مسیر برتری تعالی سازمانی، شناسایی، تشخیص، توسعه و گسترش موفقیت در یک سازمان است (بیک زاد، ۱۳۸۸).

تعالی از دید افراد مختلف معانی متفاوتی دارد. به گونه ای که هر یک از ‌گروه‌های کارمندان، مدیران و مشتریان یک سازمان تعبیر خاص خودشان را از سازمان متعالی می‌کنند. کارمندان، تعالی سازمان را در نظام حقوقی مناسب و امکانات رفاهی می دانند. مدیران تعالی را داشتن اهداف بلند مدت و راهکارهای مناسب برای رسیدن به آن ها تعبیر می‌کنند. مشتریان نیز ارائه محصولات و خدمات مناسب در زمان مناسب را از ویژگی های یک سازمان متعالی می دانند و انتظار دارند که سازمان برای آن ها ارزش قائل شود و نیازهای آن ها را فراهم نماید. از طرفی همه ‌گروه‌های ذکر شده در یک جامعه زندگی می‌کنند. سازمان‌های ممتاز و برجسته واقعی، سازمان‌هایی هستند که کلیه نتایجی که به دست آورده اند و اطمینانی که از حفظ و نگهداری نتایج درآینده دارند در تلاش جهت رضایت مندی کلیه طرفهای دینفع قراردهند.

تعالی نیازمند تعهد رهبری وپذیرش مفاهیم بنیادی است، دسته ای ازقواعد کلی که ‌بر اساس ا ین قواعد سازمان رفتارها، فعالیت‌ها واولویت های خودرا شکل می‌دهد هنگامی که سازمان باین قواعد کلی را به حالت تکرار درمی آورد زمینه ارزیابی تعالی پایدار ایجاد می شود.

سازمان متعالی، به سازمانی گفته می شود که کیفیت خروجی های آن مورد رضایت مشتریان، مصرف کنندگان، کارکنان، سهام‌داران، تامین‏کنندگان و جامعه قرار داشته باشد. از نظر جامعه، سازمان متعالی سازمانی است که فعالیت های آن بر جامعه اثر مثبت بگذارد. به عبارت دیگر سازمان های متعالی سازمانی است که مسئولیت اجتماعی داشته باشد و در تبادل جامعه به وظایف خود عمل نماید. (جلوداری، ۱۳۸۴، ص ۴). بدون شک پیشرفت اقتصادی و اجتماعی یک کشور منوط به حضور سازمان های متعالی و پیشرفته است. در واقع جامعه متعالی نیازمند خلق سازمان های متعالی است. به عبارت دیگر اگر سازمان‌ها در قبال کلیه ذینفعان مسئولیت پذیر باشند در این صورت مجموعه ای از سازمان ها به صورت شبکه هایی پدید خاهند آمد و این شبکه ها سلولهای جامعه متعالی را خواهند ساخت. (همان، ص ۳)

مدل تعالی سازمانی. European Foundation or Quality Management (EFQM)

۲-۷ تاریخچه تعالی سازمانی:

۱٫نگهداری در محل‌های خاص‌، که این امر در ماده ۷۴ از قانون مجازات لبنان مشخص شده و درخصوص مجانین می‌باشد و این اقدامات تا زمان بهبود حال او ادامه پیدا می‌کند.

۲. درخصوص اطفال نیز، تدابیری به عنوان مجازات اصلی درنظر گرفته شده است که هدف از این تدابیری اصلاحی‌، قرار دادن طفل در کانون با هدف اصلاح می‌باشد.این تدابیر، در مواد ۱۱۸ الی ۱۲۸ قانون مجازات لبنان معین شده است‌.از دیگر تدابیر اصلاحی می‌توان به اخراج بیگانگان از کشور، اشاره کرد. اخراج بیگانگان از کشور، که جزء تدابیر محدود کننده آزادی هستند، در بند ۵ ماده ۷۱ قانون لبنان معین شده‌اند، این تدابیر درخصوص بیگانگانی است که حالت خطرناک دارند و باید از خاک لبنان اخراج شوند.اقدامات تامینی گاه به عنوان مجازات تکمیلی یا تتمیمی مورد حکم قرار می‌گیرند. از مجازات‌های تکمیلی‌، می‌توان محرومیت از بعضی حقوق و مزایا را بیان کرد که این محرومیت‌ها شامل‌، تجرید مدنی و محرومیت از حق ولایت می‌شود. این محرومیت در قانون لبنان در ماده ۷۲ قانون مجازات آمده است‌.از دیگر اقدامات تامینی که به عنوان اقدامات تامینی تکمیلی مورد حکم قرار می‌گیرد، می‌توان به مصادره اشاره کرد. برای مثال‌؛ گاهی اوقات این مصادره در نتیجه جرم صورت می‌گیرد، مثل مصادره پول‌های ناشی از تجارت مواد مخدر. این مورد در ماده ۷۳ قانون مجازات لبنان اعمال شده است‌. کار در کارگاه‌های کشاورزی و منع اعتیاد به مواد مخدر نیز از جمله تدابیر تکمیلی است که در ماده ۸۰ قانون مجازات لبنان به آن اشاره شده است‌.ا^[۱۰۰]نواع اقدامات تامینی و تربیتی‌در قانون لبنان‌، اقدام تامینی و تربیتی به چهار دسته تقسیم می‌شود:

۱٫تدابیر تامینی منع آزادی‌.

۲٫تدابیر تامینی ‌محدود کننده آزادی‌

۳٫ تدابیر تامینی محروم کننده‌.

۴٫ تدابیر تامینی عینی‌.

۲-۴-۲-مبحث دوم: نگهداری از مجرمین خطرناک و پیشگیری از رفتار مجرمانه

اغلب مردم این نکته را پذیرفته اند که جرم پدیده ای ناخواسته است و جامعه باید گام‌های جدی در جهت مهارو پیشگیری آن بردارد.^[۱۰۱] اما چگونگی دستیابی ‌به این مهم، به گونه ای تنگاتنگ با علل مفروض جرم مرتبط است. بسیاری از جرم شناسان بر این باورند که فقط با تغییر ساختار اجتماعی می توان به پیامد های معناداری دست یافت زیرا ریشه‌های جرم را باید در برابر نابرابری‌های اجتماعی و چگونگی تعریف طبقۀ حاکم از جرم جستجو کرد.گروهی دیگر از محققان نیز جرم را ناشی از تاثیر همزمان متغیرهای زیست شناختی و روان شناختی می دانند. ‌بنابرین‏ با طیف گسترده ای از نظریه های جرم شناسی سروکار داریم که همۀ آن ها کم و بیش دارای یک مولفۀ روان شناختی هستند. از آنجا که اغلب این نظریه ها به وجود یک (زمینۀ) بروز جرم در مجرمان باور دارند، ‌بنابرین‏ بر آنند تا جرم را ‌بر اساس تفاوت‌های زیست شناختی، شناختی – رفتاری یا اجتماعی بین مجرمان یا غیرمجرمان تبیین کنند پیامد چنین موضع گیری‌های در قلمرو پیشگیری از جرایم، لزوم ایجاد تغییر در (زمینۀ) ارتکاب جرم در افراد است. در اینجا است که درمانگر و به خصوص روانشناس بالینی وارد میدان می شود. اما همان گونه که در فصول پیش مطرح کردیم ،جرم دارای علت واحدی نیست ،مجرمان گروه متجانسی را تشکیل نمی دهند وبسیاری از آنان دارای مشکلات شخصی یا نارساییهایی هستند که نیاز مند خدمات روانشناختی است ،حتی اگر این نارساییها به طور غیر مستقیم وابسته به شرایت اقتصادی – اجتماعی نامناسب باشند . با این حال باید گفت که پیشگیری از ارتکاب جرم در سطح فردی معادل پیشگیری از وقوع جرایم در سطح کلی نیست و توجه منحصراً روانشناختی نسبت به فرد مجرم در حقیقت نادیده گرفتن طیف گسترده راه حلهای مهار جرم است. پس شاید بهترین راهبرد برای پیشگیری ، غلبه و یا دست کم کاهش جرایم ، در نظر گرفتن اثر تعاملی علل و عوامل جرم زا باشد. مسئله پیشگیری از جرم را به رغم محدودیت هایی که به دنبال دارد میتوان به موازات مفاهیم پیشگیری اولیه ، ثانویه و ثالث در قلمرو بهداشت روانی قرار داد. در قلمرو اخیر ، پیشگیری اولیه شامل اقدام هایی می شود که تمام جمعیت را در بر می‌گیرد ، به وضعیت خاص ‌گروه‌های در معرض خطر توجه ندارد و قبل از بروز مشکل یا اختلال وارد میدان می شود. ‌بنابرین‏ ، هدف پیشگیری اولیه جلوگیری از بروز اختلال یا ایجاد موانعی در راه گسترش آن است. پیشگیری ثانویه شامل ‌اقدام‌هایی است که ‌در مورد یک گروه خاص یا یک گروه در معرض خطر یعنی گروهی که احتمال بروز خطر در آن ها بسیار زیاد است ،انجام می‌شوند. به عبارت دیگر ، پیشگیری ثانویه مداخلات در زمینه ای زودرس را در بر می‌گیرد و هدفش جلوگیری از وخیم یا مزمن بودن یک اختلال در حال گسترش است. ‌بنابرین‏ جمعیت هدف در این نوع پیشگیری بسیار محدود تر از پیشگیری اولیه است. برای مثال تدارک برنامه های پیش دبستانی برای کودکان غیر مرفه را میتوان نمونه ای از پیشگیری ثانویه به حساب آورد. بالاخره ، پیشگیری ثالث شامل اقداماتی است که بعداز بروز مشکل ، برای جلوگیری از تشدید یا عود بیماری و کمک به بیماران درمان شده و باز پروری آن ها برای از سر گیری یک زندگی مستقل انجام می‌شوند و فقط جمعیتی را هدف قرار می‌دهد که مشکلات در آن ها بروز کرده‌اند. در سطور زیر، ابتدا به پیشگیری های اولیه و ثانویه در قلمرو جرایم اشاره خواهیم کرد و سپس به طرح مسائل مربوط به پیشگیری ثالث یا درمانگری مجرمان خواهیم پرداخت.^[۱۰۲]

۲-۴-۲-۱-گفتار اول: پیشگیری اولیه و ثانویه در قلمرو رفتار مجرمانه

به رغم انتقاد های بالا،روش آموزشی یادگیری در حد تسلط،از لحاظ کمک به دانش آموزان در رسیدن به ملاک های از پیش تعیین شده ی پیشرفت تحصیلی ،روشی مؤثر است.بنا به گفته ی گیج برلاینر (۱۹۹۲)وقتی که دانش آموز فهمید که اگر بخواهد می‌تواند تا سطح بهترین دانش آموزان کلاس پیشرفت کند ،حتی اگر این کار به قیمت صرف وقت و تلاش بیشتری تمام شود،نتیجه ی تجربه موفقیت امیز موجب تقویت و دلگرمی او خواهد شد.(ص۴۶۳).همچنین بلوم (۱۹۶۸)که از واضعان اصلی این روش آموزشی است درباره ی اثر بخشی مثبت آن گفته است که موفقیت فرد در تسلط آموزی بر مفهوم خود(خودپنداره) آن تاثیر مثبت دارد،لذا این نوع یادگیری از منابع نیرومند سلامت روانی محسوب شده است(بلوم،۱۹۸۲،ترجمه سیف،۱۳۶۳).

خانواده الگو های انفرادی

دنیا از آغاز کودکی به ما نقش می‌دهد.محیط اجتماعی به ما زبان می آموزد،به ما چگونه رفتار کردن را یاد می‌دهد،و برایمان دوست داشتن را فراهم می آورد.اما خودهایمان همواره به خود شکل می‌دهند و محیط های درونیشان را می آفرینند.هر یک از ما هویت خود را درون این دنیاها خلق می‌کنیم.شخصیت های مدامت مشخصی از اوان زندگی را در خود دارند (وایت،۱۹۸۰).هنوز استعداد بسیاری برای تغییر داریم که می‌توانیم با دامنه گسترده فضاها و محیط های فیزیکی خود را سازگار کنیم .بدون دیگران کامل نمی شویم.می‌توانیم دوست بداریم و دوستمان بدارند و شاید با آن بتوانیم به بیشترین رشد خود دست یابیم.

برعکس،می‌توانیم رفتار های نا مؤثری پیش بگیریم و از دنیا تسلیم شدن و سر فرود اوردن به ما را انتظار داشته باشم و بخواهیم بدترین نمودمان را باور کنیم.از بهترین ها هستیم و می‌توانیم خیره سر باشیم.

الگوهای انفرادی تدریس هدف هاس مشترکی دارند.اول با بهبود اعتماد به نفس و ایجاد واقعگرا از خویشتن و ابراز عکس العمل های همدلانه به دیگران و شاگردان را بسوی سلامت عاطفی و عقلی بیشتر هدایت می‌کنند.دوم به آموزشی که بر گرفته از نیاز ها و تمایلات خود شاگردان است می افزایند و شاگردان چون عضوی مؤثر در تصمیم گیری برای انتخاب مطلب یادگیری خود به حساب می اورند.سوم ،انواع خاصی از تفکرات کیفی مانند خلاقیت و ابراز نظر فردی را رشد می‌دهند.از این الگو ها می توان به چهار طریق استفاده کرد:

اول،می توان الگو های انفرادی را به ‌عنوان الگوهای عمومی تدریس حتی برای طرح آموزشی که فلسفه آموزش غیر مستقیم را به ‌عنوان محور اصلی یا رویکرد عمده اموزشی خود می پذیرد به کار برد.

دوم می توان الگوهای انفرادی را به ‌عنوان چاشنی سایر الگوها برای تنظیم محیط مناسب یادگیری به کار برد.به طور مثال می توان خودپنداری دانش آموزان را همواره همراه خود داشت ، و می توان در این باره اندیشید.که چگونه انچه را که انجام می‌دهیم شکل دهیم که دانش آموزان مثبت بودن خود را تا حداکثر اندازه احساس کنند و چه باید کرد تا این احتمال به حداقل برسد که آموزش به حذف آن ها به عنوان انسان ‌نینجامد.به عبارتی دیگر می توان از این الگو ها برای توجه به کیفیات و احساسات فردی دانش آموزان ،فراهم اوردن فرصت های مناسب برای مشارکت با ما و برقرار ساختن ارتباط مثبت با آن ها استفاده کرد.

سوم،می‌توانیم از خواص یگانه این الگوها برای مشورت دهی به شاگردان در هنگامی استفاده کنیم که بخواهیم به شاگردان کمک کنیم تا به دنیای بیرون خود کامل تر و مثبت تر ارتباط برقرار سازند.

چهارم،می توان برنامه درسی دروس مختلف را بر محور شاگردان تنظیم کرد.روش های تجربی در آموزش خواندن به طور مثال داستان هایی که دانش آموزان نقل می‌کنند به ‌عنوان مطالب اولیه برای خواندن و یا پیشینه ای که دانش آموزان بعموان مطلبی عمده انتخاب می‌کنند در هنگامی که دانش آموزان شایستگی لازم برای این کار را دارند استفاده می‌کند.

خانواده الگو های انفرادی در ترکیب با الگوهای دیگر می‌توانند برای طرح درس مستقل از جمله برنامه مبتنی بر منابع به کار روند.خانواده الگوهای انفرادی علاوه بر این باور که رشد شاگرد به ‌عنوان یک فرد به لحاظ اموزشی به نوبه خود هدف با ارزشی است اعتقاد دارد که فراگیرآن رشد یافته تر مثبت تر خودشکوفا تر در یادگیری توانمند ترند .‌بنابرین‏ الگوهای انفرادی با عطف توجه به روان دانش آموزان موجب افزایش توجه پیشرفت تحصیلی آن ها می شود.تحقیقات بسیاری از این نظر جانبداری می‌کنند (روباک ،بوهلرو آسپای ،۱۹۷۶) که دانش اموزام معلمانی که استفاده از الگو های انفرادی را چاشنی استفاده از سایر الگو ها قرار دادند از پیشرفت تحصیلی بیشتری برخوردارند.مجموع مطالعات هان وجویس و همکارانشان(رجوع شود به جویس ،چک،و براون،۱۹۸۱) بیان می‌کنند چگونه می توان آموزش را با الگوهای بسیار متنوعی که برای دانش آموزان تنظیم شده باشند اثربخش تر کرد.از روی این الگوهای انفرادی چند نمونه برای نشان دادن سبک آن ها انتخاب شده است.با مطالعه فصل الگوی تدریس غیر مستقیم کارل راجرز می توان فلسفه و فنون مورد استفاده سخنگوی اصلی این خانواده الگوهای انفرادی را مشاهده کرد،و فصل مربوط به حالات رشد ،سازمان کلاس را به عنوان جامعه ای که شاگردان خود ان را تنظیم می‌کنند معرفی می‌کند.

روش های آموزش انفرادی

نظام های آموزشی جهان امروز در موقعیتی به فعالیت خود ادامه ومی دهند که تغییرات سریع علمی و فناوری بر تمام جنبه‌های زندگی انسان اثر جدید تاثیر گذاشته است.تافلر (۱۹۸۰)در کتاب موج سوم ،ضمن تحلیل نمراحل تحول در تاریخ تمدن بشر،به تحلیل آخرین مرحله از تحول یعنی پیدایش عصر فرا صنعتی یا عصر اطلاعات می پردازد که از اواسط قرن بیستم شروع شده است.بر اساس تحلیل تافلر به رغم ظهور عصر اطلاعات،بسیاری از نظام اموزشی نه تنها هوز پا فراتر از عصر صنعتی نگذاشته اند بلکه در فرایند گذر دچار نوعی اشفتگی نیز شده اندوهنوز در فرایند تحصیل دنش اموزان مشغول یادگیری مهارت های پایه و مقدماتی اند.آن ها نه تنها مهارت های سطح بالا را که نیاز اثر اطلاعات است نمی اموزند بلکه در اکثر نظام های اموزشی از تجربه مربوط به حیات ذهنی محروم اند(چنس،۱۹۸۶).